Onderzoek

Zo vlak voor de feestdagen in deze donkere decembermaand, als we de kaarsen aansteken als bron van warmte en hoop, willen wij graag samen met jullie stilstaan bij het afgelopen jaar. Er is veel moois in gezamenlijkheid tot stand gebracht, maar er waren ook moeilijke momenten.

Een vrouwenlichaam, dus een vrouw. Onzin, vindt bijzonder hoogleraar Annemie Halsema van de Socrates leerstoel. Zij stelt dat ook iemands persoonlijke identiteitsbeleving en de sociale omgeving iemands identiteit bepalen. ‘We moeten stoppen met het benoemen van iemands geslacht bij de geboorte.’

Op 17 januari 2024 houdt het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Social Citizenship and Migration zijn jaarlijkse symposium. Leidse onderzoekers kunnen hun ervaringen delen met een groot netwerk aan collega’s met expertise op gebied van migratie en maatschappelijke effecten.

Op vijf mei vieren wij de vrijheid, een groot goed dat niet vanzelfsprekend is. Wij vroegen studenten en medewerkers wat vrijheid voor hun betekent.

Deze week is het de jaarlijkse Healthy University Week bij de Universiteit Leiden en het LUMC met als thema: “Time to Recharge”! Een week vol vitale activiteiten uiteenlopend van korte energizers, interessante lunchlezingen tot interactieve workshops over alles wat ons kan helpen om weer op te laden…

In de academische wereld is een groeiende interesse voor interdisciplinair onderzoek. Het kan helpen om de grotere uitdagingen van deze tijd aan te pakken. Maar een onderzoek opzetten met meerdere disciplines is niet altijd makkelijk bleek tijdens een symposium van Young Academy Leiden (YAL). Wat zijn…

Minder CO2-uitstoot, minder overdracht van virussen door de lucht, en een meer duurzame vorm van voedselproductie: zeven consortia van onderzoekers en maatschappelijke partners gaan met een budget van in totaal 32 miljoen euro technologische innovaties ontwikkelen. Ook belangrijk Leids onderzoek naar…

Zijn alle moordenaars berekenende psychopaten met een obscene voorliefde voor bloederige kettingzagen? Als je Hollywood mag geloven wel, maar in de echte wereld gaat het toch vooral om alledaagse mensen met een problematische achtergrond. Hoogleraar Geweld en Interventies Marieke Liem roept daarom op…

Een verbod op schoolboeken over transpersonen in Amerika en verzet tegen een voorleesuurtje door dragqueens in Rotterdam: er blijft veel verzet tegen mensen met een genderexpressie die niet overeenkomt met hun geboortegeslacht. Waarom roept dit zo’n weerstand op? We vroegen het bijzonder hoogleraar…

Vanaf april 2023 maken studenten van de Universiteit Leiden, de Technische Universiteit Delft en de Erasmus Universiteit Rotterdam voor het aanmelden voor een minor gebruik van de portal eduXchange.

Een digitale gastles voor middelbare scholieren ontwikkelen. Jan Sleutels was meteen enthousiast toen hem dat werd gevraagd. Het eindresultaat? Samen met zijn collega Maarten Lamers maakte hij de gastles 'Thinking about Artificial Intelligence'.

Minister Dijkgraaf (OCW) heeft Ionica Smeets en Alex Verkade aangesteld als kwartiermakers van een nieuw nationaal centrum voor wetenschapscommunicatie. Dit nieuwe centrum stimuleert het gesprek tussen wetenschappers en de samenleving en gaat expertise verzamelen en delen, om zo wetenschapscommunicatie…

Wanneer zeggen we dat er bij een incident sprake is van geweld? Dat lijkt in eerste instantie misschien overduidelijk. Maar tussentijdse resultaten van een onderzoek van Jolien van Breen laten zien dat Nederlanders gebeurtenissen in steeds bredere context als gewelddadig bestempelen.

Vrouwen alleen achter het aanrecht? Niet in Scheveningen rond 1900. Daar runden sommige vrouwen hele rederijen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van geschiedenisstudent Sjors Stuurman. Hij bundelde de resultaten in een boek dat hij schreef voor Muzee Scheveningen.

De Kennisboomgaard is een lustrumevenement om inter- en transdisciplinaire samenwerking binnen en buiten de Universiteit Leiden te belichten, stimuleren en versterken. Het evenement richt zich op onze onderzoekers en maatschappelijke partners. Zet 'm in je agenda!

Ruim 160 jaar geleden was het de Haagse fotopionier en reiziger Alexine Tinne (1835-1869) die het huidige Zuid-Soedan en haar bewoners vastlegde op de gevoelige plaat. Ze behoren tot de aller vroegste foto’s die in het hart van het Afrikaanse continent werden gemaakt.

Tot nog toe was van de Indische schrijfster Dé-Lilah, pseudoniem van Lucy van Renesse-Johnston, slechts één foto bekend. Onlangs vonden onderzoekers Rick Honings, Nick Tomberge en Olf Praamstra – verbonden aan het Leiden University Centre for the Arts in Society (LUCAS) – in de Leidse Digital Collections…

Op 9 april j.l. is onze gewaardeerde en geliefde oud-collega prof. dr. J. P. Murre op 93-jarige leeftijd na een kort ziekbed overleden.

Ze gingen studeren, tegen de verwachtingen van hun directe omgeving in. Omdat ze vrouw of van kleur waren, omdat ze uit een arbeidersfamilie kwamen of vluchteling zijn. Door de eeuwen heen heeft de universiteit altijd pioniers verwelkomd. Vier verhalen van wegbereiders.

Twee weken lang dagelijks college geven in Pakistan. Peter Stevenhagen deed het aan de Syed Babar Ali School of Science and Engineering in Lahore, in samenwerking met ICTP, een bekend UNESCO-instituut in Triëste. Doel is om de kennis van studenten uit lage en middeninkomens-landen te vergroten. ‘Door…

Op 16 december 2023 is onze gewaardeerde en geliefde oud-collega prof.dr.ir. Bert Peletier overleden.

De belangrijkste deelverzameling middeleeuwse handschriften uit de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL), de Codices Vossiani Latini, is nu open access beschikbaar via Digital Collections. De 324 Latijnse handschriften vervaardigd in middeleeuws Europa (en 48 namiddeleeuwse…

Nederlandstalige bronnen die een Indonesisch perspectief bevatten op het koloniale verleden zijn schaars. Dit houdt vooral verband met de taalpolitiek die de Nederlanders in Indië voerden. Anders dan de Britten in hun koloniën gaven de Nederlanders de inheemse bevolking in de negentiende eeuw vrijwel…

Drie nieuwe initiatieven zorgen letterlijk en figuurlijk voor een diverser beeld van de academische geschiedenis: een historisch onderzoek naar de achtergrond van studenten en wetenschappers, een nieuw boek over het Academiegebouw en twee sculpturen van vrouwelijke wetenschappers: astrofysicus Ewine…

Kunst en vrije tijd, Kunst en vrije tijd

Schrijvers zijn niet zomaar verhalenvertellers: met hun romans, verhalen en kritieken verbreden ze het maatschappelijk verbeeldingsvermogen, reflecteren ze op ontwikkelingen en zetten ze soms nieuwe thema’s op de kaart. Dat leidt gemakkelijk tot strijd. Want schrijvers en literatoren denken dikwijls…

Rector magnificus Carel Stolker neemt op 8 februari afscheid. Als er één thema als een rode draad door zijn carrière loopt, dan is het de verbinding tussen universiteit en maatschappij. In deze serie afscheidsgesprekken gaat Stolker nog eenmaal in gesprek met mensen van binnen en buiten de universiteit.…

Rector magnificus Carel Stolker neemt op 8 februari afscheid. Als er één thema als een rode draad door zijn carrière loopt, dan is het de verbinding tussen universiteit en maatschappij. In deze serie afscheidsgesprekken gaat Stolker nog eenmaal in gesprek met mensen van binnen en buiten de universiteit.…

Het Midden-Oosten heeft een rijke literaire traditie, die steeds meer aandacht krijgt in het Westen. Moderne literaire werken behandelen hedendaagse kwesties, zoals de erfenis van het kolonialisme, de strijd tussen traditionalisme en moderniteit, de plaats van vrouwen in de maatschappij en de oorlog…

In december is aangekondigd dat een nieuw concept-Stedenbouwkundig plan voor de Humanities Campus gereed is. Om te komen tot dit plan met de verschillende gebouwen, de buitenruimte en de verkeersroutes op de campus is natuurlijk ook gekeken naar de faciliteiten en indeling van de gebouwen zelf. De ‘wie-komt-waar’-puzzel…

3 Juni jl. overleed op 78-jarige leeftijd prof.dr. C. Willemijn Fock, van 1982-2007 hoogleraar Kunstnijverheid aan het Kunsthistorisch Instituut. Wie Fock ook maar enigszins heeft gekend, wist dat haar emeritaat niet het einde van haar onderzoeksactiviteiten betekende, maar dat zij, verlost van bestuurlijke…

Kunst en cultuur

De tentoonstelling 450 jaar optochten in Museum De Lakenhal laat de Leidse optochtentraditie zien. Alumnus Daniëlle van Goethem werkte eraan mee.

Als student schreef Ratna Lachmansingh haar scriptie over horrorfilms. Nu is ze directeur van Leiden International Film Festival.

Prof. dr. Andrea Evers is gezondheidspsycholoog en onderzoekt de rol van gedragsfactoren voor gezondheid en ziekte. Als Medical Delta hoogleraar is ze nu verbonden aan de Universiteit Leiden (faculteit der Sociale Wetenschappen), TU Delft (Industrieel Ontwerpen) en de Erasmus Universiteit (ESHPM). Vanuit…

Het boek ‘Geleerde Zorgen: twee eeuwen academische geneeskunde in Leiden’ is op 16 december door auteur Mieke van Baarsel uitgereikt aan Annetje Ottow, voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden, en Pancras Hogendoorn, decaan en lid van de Raad van Bestuur van het LUMC. 'Mensen…

Er vinden wereldwijd grote ontwikkelingen plaats die nieuwe uitdagingen creëren voor onze samenleving. Zo viel bijvoorbeeld de pandemie overal rauw op ons dak en voelen we al het effect van de opwarming van de aarde. Hoe kan de samenleving en politiek (beter) omgaan met de dringende problemen van onze…

Universitair docent Anna Dlabacova krijgt een Starting Grant van de European Research Council. Ze gaat de beurs van ongeveer 1,5 miljoen euro gebruiken om onderzoek te doen naar het Nederlandstalige getijden- en gebedenboek.

Veel mensen denken dat immigratie een negatief effect heeft op de bereidheid van burgers om hun welvaart te delen. Maar dat hoeft niet zo te zijn, ontdekte promovenda Emily Anne Wolff tijdens haar onderzoek naar dekolonisatie en migratie na de Tweede Wereldoorlog.

Dit jaar onderzoekt een drieluik van symposia hoe we interdisciplinair samenwerken de Universiteit Leiden kunnen bevorderen. Tijdens de tweede sessie in maart ontdekten deelnemers dat het onderkennen van je eigen ritme en plaatsbepaling essentieel is bij het aangaan van een interdisciplinair project…

Promotieplechtigheden in het Academiegebouw zijn na de zomer een stuk beter te volgen voor familie, kennissen en andere niet-vakgenoten in het publiek. Het College voor Promoties heeft met plezier besloten dat per 1 september ook alle Leidse promovendi hun verdediging zullen aftrappen met een lekenpraatje.…

Het is de maand van lentebuien en bloeiende bollenvelden, maar wist je dat april ook de internationale maand voor citizen science is? En onze Leidse citizen science community staat de komende tijd veel moois te wachten, zegt coördinator Margaret Gold. Ze komt graag bij je langs om erover te vertellen…

Bij het nationale Open Science Festival in Rotterdam kwamen 400 deelnemers – waaronder veel collega’s van de Universiteit Leiden - met een passie voor onderzoek en kennisdeling bijeen. We vroegen vier collega’s om hun ervaringen te delen en te vertellen hoe ze Open Science aan de Universiteit Leiden…

Hoe integer zijn lobbyisten? Tijdens de Nacht van de Lobbyist op 23 januari komen wetenschap en praktijk samen om te praten over lobby en democratie. Vijf vragen aan universitair hoofddocent bestuurskunde Toon Kerkhoff over de wereld van de lobby en integriteit.

Vanaf de jaren ‘50 verbeterde in Europa de toegang tot het onderwijs voor mensen uit de lagere sociaaleconomische klasse. Toch profiteerden de Roma en Sinti daar niet van. Promovenda Anita van der Hulst onderzocht waarom slechts zo weinig Roma en Sinti doorstroomden naar het hoger onderwijs. Promotie…

Tentamen, paper, tentamen, paper. Het is de niet altijd even spannende routine voor veel studenten. Daarom schreven Film- en literatuurwetenschapstudenten Sietske de Haan en Wouter Dijkman een blog voor het vak Interculturaliteit. Hun prestatie werd beloond met een publicatie op wetenschapsplatform…

Van sollicitatietrainingen en competentietests tot stages en contact met alumni en werkgevers. Bij de Universiteit Leiden gebeurt al veel om onze studenten voor te bereiden op de arbeidsmarkt, maar vaak is het aanbod teveel versnipperd en niet altijd even zichtbaar voor studenten. Hoe kunnen we onze…