Het bewijs dat een quantumcomputer sneller is dan een normale is een stap dichterbij gekomen. Na een doorbraak in het versnellen van klassieke algoritmen, toonden onderzoekers Vedran Dunjko en Casper Gyurik aan dat slechts één quantumalgoritmen zijn klassieke tegenhanger kon verslaan. Ze vertellen over…

Drie Leidse fundamentele onderzoeken binnen de natuurkunde, chemie en medische wetenschap krijgen geld van wetenschapsfinancier NWO. Het gaat om onderzoek naar het magnetisch veld van het heelal, de rol van myeloïde cellen bij kankerimmunotherapie en de evolutie van oereiwitten.

Een vasthoudende postdoc-onderzoeker haalde hoogleraar Marc Koper over om onderzoek te doen naar de zuurstofreductie-reactie. In Kopers ogen was daar weinig interessants te halen. Maar prompt ontdekten ze een heel nieuwe manier om brandstofcellen op waterstof en zuurstof te verbeteren. Hun artikel verscheen…

Weet je nog, al die geneesmiddelen die halsoverkop als potentieel medicijn tegen COVID-19 werden ingezet? Bij een eventuele volgende pandemie willen we sneller en efficiënter een goede behandeling kunnen aanbieden. Daarom gaat een team onder leiding van Coen van Hasselt een platform ontwikkelen dat…

Zoeken naar atmosferen rondom planeten buiten ons zonnestelsel is zoeken naar buitenaards leven. Sterrenkundige Sebastian Zieba gebruikte data van de James Webb Space Telescope om kleine rotsachtige exoplaneten te bestuderen, maar vond nog geen buitenaardse wezens. Toch zijn zijn bevindingen erg interessant…

Lezing

Lezing, NGL-lezing

Oratie

Met meer dan duizend kilometer per seconde razen ze voort: de allersnelste sterren in ons Melkwegstelsel. Promovendus Fraser Evans deed onderzoek naar deze ongrijpbare hypersnelle sterren en ontdekte dat ze ons veel kunnen leren over bijvoorbeeld zwarte gaten en supernova’s.

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Hoe ontstaan moleculen in de ruimte, en hoe evolueren ze? En hoe bepaalt dat uiteindelijk de chemische samenstelling van planeten en hun atmosferen? Het Dutch Astrochemistry Network (DANIII) krijgt 1,6 miljoen euro van NWO om dat uit te zoeken. Een grote groep Leidse astronomen en chemici neemt draagt…

Werkconferentie

Gerrit Dijkstra, universitair docent bij het Instituut Bestuurskunde, schrijft in een opiniestuk in Trouw hoe het ‘inlichtenbureau’, dat sinds 2001 controleert op fraude bij burgers, zelf aan iedere controle onttrokken is.

De kans om een nieuw, spannend onderwerp te onderzoeken. Dat is hoe Lennart Schada von Borzyskowski zijn succesvolle beursaanvraag voor de NWO XS-beurs noemt. Deze 50.000 euro zal de onderzoeker van het Instituut Biologie Leiden (IBL) spenderen aan het ontwikkelen van een nieuwe methode om op duurzame…

Oratie

Oratie

Nieuwe stoffen identificeren om antibioticaresistente bacteriën te bestrijden. Onderzoekers van Leiden Universiteit en VU Amsterdam bundelen hun krachten om dit waar te maken, met een project gefinancierd door NWO’s Open Technologieprogramma (OTP). De samenwerking heeft bijna een miljoen euro toegekend…

In de samenleving van nu lijkt alles drukker en luidruchtiger geworden, maar is dat ook echt zo? En bestaat er een complete stilte? Hoogleraar Marcel Cobussen vertelt hoe we onze rust niet zozeer in stilte vinden, maar in ons eigen bewustzijn.

Hoe uniek is het menselijke vermogen om te leren en zich aan te passen aan de omgeving? Met veldonderzoek - in het regenwoud en in dierentuin Artis - onderzoekt primatoloog Karline Janmaat op welke manier mensen en andere primaten zich aanpassen aan de omgeving in hun zoektocht naar voedsel. Als hoogleraar…

Universitair docent Nadia Bouras reageert in het NRC-artikel op het vertrek van staatssecretaris Nora Achahbar.

Het opslaan van energie is een van de grootste uitdagingen in de energietransitie. Waterstof biedt een uitkomst. Scheikundige Daan den Boer onderzoekt hoe de chemische reactie die nodig is om energie in waterstof op te slaan efficiënt en goedkoop kan verlopen.

Elena Maria Rossi is gefascineerd door zwarte gaten. Haar benoeming tot hoogleraar was een lang gekoesterde wens, mede omdat er zo weinig vrouwelijke hoogleraren zijn in haar vakgebied. ‘Mijn benoeming is ook voor Sterrewacht Leiden een mijlpaal.’

Jager-verzamelaars vergaren hun voedsel met complexe gender-specifieke verzameltechnieken voor een relatief stabiele en diverse toevoer van energie. Nieuw onderzoek toont aan dat de specialisatie van jongens en meisjes al op zeer jonge leeftijd start. Waarschijnlijk ontwikkelden mensen hierdoor een…

Postdoc Willem Bruin werkt sinds vorig jaar samen met Moji Aghajani aan onderzoek naar jongeren met angststoornissen. Zijn werk bouwt voort op zijn promotieonderzoek, waarin hij met grote consortia samenwerkte en machine learning-methoden gebruikte om voorspellende modellen te ontwikkelen ter ondersteuning…

Lezing, Research Seminar

Sociaal, Organisatie

De AIVD gebruikt omstreden hacksoftware van de Israëlische leverancier NSO Group, meldde de Volkskrant. In 2019 zou de telefoon van topcriminineel Ridouan Taghi er mee gehackt zijn.

De leeftijd achterhalen door de naden van een schedel te bestuderen of bloedarmoede opsporen aan de hand van gaatjes in de gevonden botten. Door goed te kijken naar de gevonden skeletten kom je veel te weten over wat er zich in een bepaald gebied heeft afgespeeld. BNR nieuwsradio nodigde archeoloog…

Het zwaard van Ommerschans is een van de belangrijkste stukken uit de Nederlandse prehistorie en bevindt zich in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden. Het bijzondere zwaard is nu onderzocht in het TU Delft Reactor Instituut, op zoek naar informatie over de samenstelling en maakwijze.

Wanneer ontdekte de mens het vuur? De zoektocht naar het antwoord op die vraag slaat steeds creatievere paden in. De nieuwste inzichten liggen niet verscholen in archeologische resten, maar in menselijk dna. De Volkskrant interviewde Wil Roebroeks over de meest recente ontwikkelingen.

Kunstmatige intelligentie gebruiken voor de zoektocht naar nieuwe antibiotica. Daarmee zijn Leidse onderzoekers genomineerd door magazine KIJK voor het Beste Tech-idee van 2021. Vanaf 14 september kan het publiek stemmen om één van de genomineerden tot winnaar te kronen.

Er zijn nog meer moleculen denkbaar als mogelijk kandidaat-medicijn dan er sterren in het heelal zijn. Hoe kun je die moleculen ooit efficiënt identificeren? Hoogleraar AI en medicinale chemie Gerard van Westen: 'Ik ga kunstmatige intelligentie inzetten als copiloot om geautomatiseerd op zoek te gaan.'…

Lezing, Kaiser Lente Lezing

Het VOC schip de Rooswijk verging in 1740 voor de kust van Engeland. Volgeladen met handelswaar en zilver was het op weg naar Nederlands-Indië. Bijna drie eeuwen lag het wrak op de bodem van de Noordzee, tot het werd opgegraven door een door Nederland geleid internationaal team van archeologen. Hoofdonderzoeker…

Precies zestien jaar na de opening van de Large Hadron Collider in Zwitserland (CERN) legt Ivo van Vulpen, bijzonder hoogleraar wetenschapscommunicatie van de Universiteit Leiden, op Radio 1 uit wat dit apparaat ons gebracht heeft. Zijn alle verwachtingen van de wetenschappers van toen uitgekomen?

In de nieuwe videoreeks ‘De wereld van taalwetenschap’ vertellen alumni en wetenschappers over hun passie voor hun vakgebied. Promovenda Meike de Boer weet alles over het woordje ‘uh’.

Stel dat niemand in Nederland nog dierlijke producten zou eten, wat zou er dan gebeuren? En zou het bijdragen aan meer klimaatrechtvaardigheid? Met die denkoefening gaan milieuwetenschapper Jan Willem Erisman en landschapsarchitect Berno Strootman aan de slag. ‘Soms moet je extreem denken om nieuwe…