898 zoekresultaten voor “sterrenkunde” in de Publieke website
-
Prijzen en subsidies 2023
Op deze pagina vind je een overzicht van prijzen en subsidies die in 2023 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, en de bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.
- Aanmeldprocedure
-
De lancering van een nieuw tijdperk: Leiden en de James Webb telescoop (deel II)
Na 25 jaar is het deze december eindelijk zo ver: de lancering van de lang verwachte James Webb ruimtetelescoop. Leidse astronomen kijken vol spanning mee: niet alleen waren zij betrokken bij de bouw van belangrijke instrumenten aan boord, de telescoop zal ook vele nieuwe geheimen van het heelal onthullen,…
-
ENW-Groot-subsidies voor Leidse bètawetenschappers
Leidse wetenschappers zijn hoofdaanvrager van vijf projecten die door NWO zijn gehonoreerd met een ENW-Groot-subsidie tot 3 miljoen euro in het domein Exacte en Natuurwetenschappen. Daarnaast zijn Leidenaren betrokken bij diverse andere gehonoreerde projecten.
-
Hoe de wetenschappelijke community van elkaars falen kan leren
De afdeling Astronomy & Society pioniert in de wetenschap: ze hebben hun afgewezen onderzoeksvoorstellen gedeeld met de wetenschappelijke community. ‘We hebben er ontzettend hard aan gewerkt. Hopelijk kunnen anderen nu profiteren van ons werk, en wie weet levert dit nieuwe samenwerkingen op,’ zegt groepshoofd…
-
In memoriam Harold V.J. Linnartz 1965 - 2023: De chemie van de hemelen ontrafelen
Met groot verdriet delen wij het nieuws dat Prof. Harold Linnartz plotseling en onverwacht is overleden op zondag 31 december 2023. We zijn allemaal geschokt en onze gedachten gaan uit naar zijn vrouw en kinderen, zijn overige familieleden en vrienden. Harold was het hart van ons instituut, als onderzoeker,…
-
Astronomen brengen magnetische velden zwart gat M87* in beeld
Het Event Horizon Telescope (EHT)-team, dat de allereerste foto van een zwart gat maakte, heeft vandaag een nieuwe afbeelding gepresenteerd. De afbeelding toont hetzelfde zwarte gat in gepolariseerd licht. Het is voor het eerst dat het astronomen is gelukt om polarisatie – een kenmerk van magnetische…
-
Virtueel mee langs sterren en (exo)planeten
Langs ruimtepuin vlakbij huis gaan we steeds verder, tot we uitkijken over waaiers van sterrenstelsels. Gewoonlijk maken schoolklassen deze reis, in het mobiele planetarium dat op school komt. Vandaag mag iedereen mee, gewoon vanaf de bank. Je mag al je vragen stellen: 'Als het heelal geen centrum heeft,…
- Lezing: Code Oranje voor het klimaat
- Lecture: The laserinterferometer Space Antenna
- Nacht van de Nacht
- Nacht van de Nacht
- Landelijke Sterrenkijkdagen
-
Proefstuderen Natuurkunde
Studievoorlichting
-
Proefstuderen Natuurkunde
Studievoorlichting
-
Lezing 'Het vijfhoekige heelal van Gerard Caris'
Lezing
- Lezing 'Het vijfhoekige heelal van Gerard Caris'
-
Newton-telescoop vindt vermist intergalactisch materiaal
Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.
-
Van voorwerp naar verhaal: de kracht van netwerkwetenschap
Bij archeologie denk je waarschijnlijk aan iemand die – al dan niet met hoed – voorwerpen opgraaft, maar er komt meer bij kijken. Want wat zeggen dergelijke opgravingen over de mensen van die tijd, en hoe weten we dat eigenlijk? Daarop proberen deelnemers van de PRE-Class Archeologie een antwoord te…
-
Medical Delta AI for Computational Life Sciences
Nu het steeds beter lukt om de moleculaire gegevens van cellen en weefsels te ontsluiten, schept dat ook direct een nieuwe uitdaging. Want hoe vind je uit die enorme hoeveelheid data de juiste informatie voor onderzoek?
-
Universiteit Leiden en University of Edinburgh gaan intensiever samenwerken
Gezamenlijke masters, promotietrajecten en een ‘hub’ voor onderwijs en onderzoek. Een delegatie van de University of Edinburgh bezocht de Universiteit Leiden om de samenwerking te verstevigen. Waarom is Edinburgh zo’n aantrekkelijke partner? Vier vragen aan Erwin Muller, bestuurder Campus Den Haag.
-
Wetenschappers ontdekken grootste stellaire zwarte gat van de Melkweg
Een Europees team van astronomen heeft het grootste stellaire zwarte gat van de Melkweg ontdekt. Het is ruim dertig keer zo zwaar als de onze zon en bevindt zich in het sterrenbeeld Arend op zo'n tweeduizend lichtjaar van de aarde. De sterrenkundigen ontdekten het zwarte gat bij toeval toen ze de vierde…
-
VLA-radiotelescoop onthult nieuwe details over ontstaan sterren en planeten
Sterrenkundigen onder leiding van John Tobin hebben dankzij nieuwe waarnemingen, verricht met de Amerikaanse Very Large Array-radiotelescoop (VLA), meer inzicht verkregen in het geboorteproces van meervoudige sterren.
-
Astronomen maken onzichtbare donkere materie zichtbaar
Een internationaal team van astronomen, waaronder prof.dr. Koen Kuijken, heeft een serie artikelen online gezet met de eerste resultaten van een grote zoektocht naar donkere materie. Nooit eerder brachten onderzoekers zo nauwkeurig de eigenschappen van groepen van sterrenstelsels en de bijbehorende…
-
Prijs voor het meest extreme hemellichaam ooit ontdekt
Joseph Callingham van de Leidse Sterrewacht ontvangt de Louise Webster Prijs voor uitmuntend post-doc onderzoek. Calligham krijgt de prijs van de Astronomical Society of Australia voor zijn geslaagde zoektocht naar het meest extreme object in het heelal.
-
Hine van Os en Sierk van Terwisga winnen Jan Kijne Onderzoeksprijs Pre University College
VWO leerlingen Hine en Sierk hebben onder begeleiding van de internationaal bekende Leidse onderzoekers Bas Nefs en Ignas Snellen onderzoek gedaan naar de eigenschappen van exoplaneten.
-
LOFAR ontdekt grootste koolstofatomen buiten onze Melkweg
Een internationaal team van astronomen onder leiding van de Leidse promovenda Leah Morabito heeft met de LOFAR-radiotelescoop de grootste koolstofatomen buiten onze Melkweg ontdekt. Astronomen kunnen nu bepalen hoe koud en compact het gas rond deze atomen is. Dit gas heeft invloed op stervorming en…
-
Astronomen vinden superheldere jonge sterrenstelsels in de prille jeugd van het heelal
Een internationaal onderzoeksteam, onder wie drie Leidse astronomen, heeft met de Hubble en Spitzer ruimtetelescopen vier ongewoon heldere, zeer jonge sterrenstelsels gevonden en gekarakteriseerd. Het gaat om stelsels van meer dan 13 miljard jaar geleden, van slechts 500 miljoen jaar na de oerknal.…
-
Fijnstof meten met crowdsourcing; iSPEX in finale Academische Jaarprijs
Eigenaren van een smartphone kunnen binnenkort bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek naar fijnstof in de atmosfeer. Met dit project is het iSPEX-team van NOVA / Universiteit Leiden, SRON, RIVM en KNMI doorgedrongen tot de finales van de Academische Jaarprijs 2012.
-
Sterrenstelsel in het vroege heelal blijkt toch koolstofrijk
In 2015 dacht Jorryt Matthee een extreem ver sterrenstelsel ontdekt te hebben waarin geen elementen zwaarder dan helium aanwezig waren, genaamd CR7. Drie jaar later toont hij via metingen met de ALMA-telescoop aan dat het sterrenstelsel toch koolstof bevat en zelfs in normale concentraties. De American…
-
Moleculaire striptease verklaart buckyballs in de ruimte
Leidse onderzoekers zijn erin geslaagd in het lab te laten zien hoe moleculaire voetballen, ook wel buckyballs genoemd, in de ruimte kunnen ontstaan. De metingen zijn bijzonder, omdat een nieuwe chemie ten toon wordt gespreid: top-down, van groot naar klein, waarbij aromaten worden omgezet in interstellair…
-
Nieuw onderzoekscentrum in Leiden gaat het ontstaan van planeten onderzoeken
Er wordt een expertise groep voor de Atacama Large Millimeter / Submillimeter Array (ALMA) gehuisvest in de Sterrewacht van Leiden. Hiermee is een bedrag is gemoeid van 0,5 miljoen euro per jaar.
-
Reuzenplaneet op enorme afstand rond zon-achtige ster stelt astronomen voor raadsel
Een team van sterrenkundigen onder leiding van wetenschappers van de Universiteit Leiden en de Universiteit van Amsterdam heeft via directe beeldvorming een reuzenplaneet ontdekt op enorme afstand van een zon-achtige ster. Waarom die planeet zo zwaar is en hoe die daar verzeild is geraakt, is nog een…
-
Snorkelen voor studiepunten in ‘unieke Honours Class’; aanmelden kan nog!
Een nieuwe Honours Class laat excellente studenten in Normandië onderzoek doen naar het ontstaan van het leven. Bijzonder is dat de Honours Class het product van samenwerking is tussen de universiteiten van Leiden, Utrecht en Amsterdam en twee musea. Dr. Rinny Kooi van het Leidse Instituut voor Biologie,…
-
Chris Smiet wint Christiaan Huygens-prijs
Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.
-
De slimme stad mag ons niet zomaar overkomen
In de white paper van Leiden-Delft-Erasmus Universities starten wetenschappers en praktijkexperts in het gesprek dat de samenleving moet aangaan. ‘We hebben het visionaire denkwerk uitbesteed aan techbedrijven.’
-
Subsidies voor de bouw van grootschalige onderzoeksfaciliteiten
Vijf projecten met onderzoekers van Universiteit Leiden ontvangen van NWO een subsidie voor de bouw of vernieuwing van grootschalige onderzoeksfaciliteiten.
-
Ewine van Dishoeck wint Kavli-prijs voor astrofysica
Hoe ontstaan sterren en planeten? Is er leven mogelijk buiten de aarde? Dit onderzoekt hoogleraar moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck van de Universiteit Leiden. Voor haar baanbrekende werk krijgt ze de prestigieuze Kavli-prijs in de categorie astrofysica: 1.000.000 dollar en een gouden medaille.…
-
Op zoek naar geluk en persoonlijke ontwikkeling
Er zijn maar weinig colleges waarin studenten praten over hun angsten, kritiek op zichzelf of eigen geluk. In de Bachelor Honours Class ‘Personal Flourishing and Happiness’ is dat juist de bedoeling.
-
Van liedjes tot gelikte filmpjes: creativiteit ten overvloede op het PRE-Class Festival
Cannabinoïden, wicca en artificial intelligence. Het is een greep uit de termen waarmee 350 vwo’ers de afgelopen maanden kennismaakten tijdens de Pre-University Classes aan de Universiteit Leiden. Op een virtueel festival, dat eind juli online kwam, presenteerden zij op creatieve wijze hun opgedane…
-
Optische doorbraak voor onderzoek aan exoplaneten
Astronomen van de Leidse Sterrewacht en de Universiteit van Arizona (VS) hebben met een nieuw instrument een opname van een exoplaneet gemaakt. Het instrument levert een ongeëvenaard goed contrast. De Leidse promovendus Gilles Otten presenteerde de resultaten aan de wetenschappelijke gemeenschap op…
-
Waaier aan wetenschap bij slotevenement Pre-University Classes
Informatica, Biofarmaceutische Wetenschappen, Politieke Amerikaanse Geschiedenis – het is een greep uit de Pre-University Classes die zo’n driehonderd vwo’ers de afgelopen maanden aan de Universiteit Leiden hebben gevolgd. Eind april demonstreerden zij in de Leidse Pieterskerk hun vers opgedane kenn…
-
Kinderen worden échte wetenschappers met Lil’Scientist
Kinderen zijn perfecte wetenschappers: ze barsten van de nieuwsgierigheid, ze willen weten hoe de wereld werkt en gaan dagelijks op onderzoek uit. Toch komen veel kinderen nauwelijks in aanraking met wetenschap. Dat willen een aantal wetenschappers van de Jonge Akademie veranderen. Ze ontvangen 150.000…
-
Ontdekker van het jaar, beste Proefschrift en Onderwijsprijs 2013
Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen op 7 januari jongstleden is bekend gemaakt dat Gerard van Westen is benoemd tot Ontdekker van het jaar 2013. Wouter Duivesteijn heeft het beste proefschrift van 2013 geschreven en Tjerk Oosterkamp is uitgeroepen tot de…
-
Wetenschapscommunicator Jos van den Broek neemt nog geen afscheid van levenslang leren
Leren over grenzen van disciplines heen. Daarvoor stond Jos van den Broek tijdens zijn carrière als bijzonder hoogleraar (Bio)medische wetenschapscommunicatie. Met een symposium over dit onderwerp nam hij op vrijdag 27 oktober 2017 afscheid. ‘Ik ga helemaal niet weg, ik blijf gewoon nog.’
-
Kansen pakken waar ze zich voor doen
Een feestelijke uitreiking voor de studenten van het Honours College (HC) vond vrijdag 14 november plaats in de Marekerk in Leiden. Naast het uitreiken van de welverdiende certificaten laten enkele studenten zelf horen wat dit programma heeft bijgedragen aan hun leven en studie.
-
Afgekapt, gekanteld, ijzerrijk zonnestelsel gewoner dan gedacht
Ons afgekapte, gekantelde, aluminium- en ijzerrijke zonnestelsel blijkt gewoner dan gedacht. Dat stelt sterrenkundige Simon Portegies Zwart op basis van simulaties en berekeningen met een supercomputer. Er zouden in onze Melkweg ongeveer 36.000 vergelijkbare zonnestelsels te vinden moeten zijn.
-
Van Ent tot Ork: hoe Tolkien middeleeuwse bronnen recyclede
De beroemde schrijver Tolkien was naast auteur van een klassieker als The Hobbit ook hoogleraar Engelste taal- en letterkunde in Oxford. Hoe verwerkte hij zijn onderzoek in zijn fictie? Daarover gaat een internationaal congres op 18 juni in Leiden.
-
Stofvallen en gasgaten
Planeten ontstaan doordat minuscule stofdeeltjes zich verzamelen zich in zogeheten stofvallen in schijven rond jonge sterren, waar ze verder kunnen groeien. Deze groei van stofdeeltjes is de start van planeetvorming. Dat blijkt uit het onderzoek van Nienke van der Marel, waarop ze op 29 september cum…
-
Planeetvormende schijven evolueren verrassend vergelijkbaar
Ons zonnestelsel ontstond waarschijnlijk op dezelfde manier als de meeste andere planetenstelsels bij ons in de buurt. Dat blijkt uit Duits-Oostenrijks-Nederlands onderzoek aan meer dan 870 planeetvormende schijven in de Orionwolk A. De vijf onderzoekers, onder wie drie van de Leidse Sterrewacht, publiceren…