860 zoekresultaten voor “sterrenkunde” in de Publieke website
-
Astronomen zien schijf rond super-Jupiter waar wellicht manen vormen
Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft voor het eerst een stofschijf in kaart gebracht rond een jonge super-Jupiter, een hemellichaam dat qua grote en eigenschappen tussen een reuzenplaneet en bruine dwerg in ligt. De infraroodstraling die van de schijf afkomt, doet vermoeden…
-
Seeing Stars: Jupiter steelt de show in bewolkte hemelvoorstelling
Na maanden voorbereiding werd het heel spannend: zou de lucht boven Leiden op tijd opklaren voor de beloofde voorstelling van flonkerende sterren en planeten? Honderden Leidenaren gingen op 25 september op sterrenjacht. Ze werden zich meer dan ooit bewust van de effecten van lichtvervuiling.
-
De geboorte van een ster: een traag en mysterieus drama
Een ster staat niet zomaar van de ene op de andere dag aan de hemel. Het ontstaan duurt enkele tienduizenden jaren. Twintig jaar geleden maakten astronomen een plaatje van een ster in zijn geboortefase. De James Webb Space Telescoop (JWST) kon diezelfde ster nu veel gedetailleerder vastleggen. Dat levert…
-
De faculteit tijdens de Nacht van Kunst & Kennis Leiden – 19 september 2015
Tijdens de Nacht van Kunst & Kennis verandert de Leidse binnenstad in een podium voor kunst en wetenschap, waar bezoekers op een toegankelijke manier mee in aanraking kunnen komen. Bijdragen vanuit de faculteit komen van o.a. Ewine van Dishoeck, Dirk Bouwmeester, Jaap van den Herik, Bas Haring, Roeland…
-
Sterrenstelsels eten zich groot aan gaswolken, maar hoe?
Een sterrenstelsel kan groeien door gas uit zijn directe omgeving naar binnen te trekken. Maar astronomen weten nog niet precies hoe dit gebeurt. Sterrenkundige Joop Schaye gaat met een Europese onderzoekssubsidie van 1,5 miljoen euro op zoek naar antwoorden.
-
Astronomen publiceren kaart met 25.000 superzware zwarte gaten
Een internationaal team van astronomen heeft een hemelkaart gepubliceerd met daarop meer dan 25.000 superzware zwarte gaten. De kaart, gepubliceerd in het vakblad Astronomy & Astrophysics, is de scherpste hemelkaart op het gebied van de zogeheten lage radiofrequenties. De sterrenkundigen, onder wie…
-
Gerestaureerde Sterrewacht open voor publiek
Tijdens Open Monumentendag op 10 en 11 september is de Leidse Sterrewacht geopend. Op die dagen is het resultaat te zien van de 2,5 jaar durende restauratie van dit imposante universitaire monument met de uitstraling van een paleis.
-
FameLab: stikzenuwachtig toch een goed verhaal vertellen
Beginnen met een heel korte stilte. Een rond verhaal vertellen. De jonge bèta-onderzoekers die 17 februari meededen aan de Leidse voorronde van FameLab kregen er complimenten voor van de jury. Je onderzoek presenteren in drie minuten, daar ging het om. De vier winnaars gaan door.
-
Vier Vici's voor Leidse onderzoekers
Leiden scoort goed bij de Vici's. Onder de 31 Vici-winnaars wier namen NWO begin februari bekendmaakte, zijn vier Leidse wetenschappers. De winnaars zijn: gezinspedagoog Marian Bakermans-Kranenburg, informaticus Peter Grünwald, sterrenkundige Harold Linnartz en hoogleraar Boeddhisme Jonathan Silk.
-
Rimpeling in radiostraling verraadt dubbelster bij supernova
Sterrenkundigen hebben uit het gerimpelde radiosignaal van een ontplofte ster afgeleid hoe de supernova-in-wording en zijn begeleidende ster om elkaar heen bewogen. Dat schrijven de Leidse astronoom Simon Portegies Zwart en de Canadese astronoom Almog Yalinewich in een artikel dat is geaccepteerd voor…
-
Waarom fundamentele wetenschap ertoe doet
Wat heb je aan fundamentele wetenschap? Veel, zo bewijzen de sprekers tijdens Science Matters. Dit symposium werd op 18 maart 2016 gehouden ter ere van het tweehonderd jarig bestaan van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen.
-
Nieuwste sterrendatabase toont dansende Magelhaense wolken en meer
De nieuwste sterrendatabase van ruimtetelescoop Gaia toont onder andere het samenkomen en uiteengaan van de Magelhaense wolken en de versnelling van onze zon in haar beweging door de Melkweg. Verder zijn nu van alle 330.000 sterren die zich binnen 325 lichtjaar van de aarde bevinden veel meer gegevens…
-
Lespakketten ‘Universe in a Box’ gaan de hele wereld over
EU Universe Awareness (EU-UNAWE), een educatief sterrenkundeproject van de Leidse Sterrewacht, heeft gloednieuw lesmateriaal ontwikkeld: Universe in a Box. Het toegankelijke lespakket is ontworpen om de moeilijke en soms abstracte concepten van sterrenkunde uit te leggen aan jonge kinderen van 4 tot…
-
Oortlezing 11 mei 2017
De jaarlijkse Oortlezing, ter herinnering aan de befaamde Nederlandse sterrenkundige, wordt georganiseerd door de Stichting Het Jan Hendrik Oort Fonds en de Sterrewacht Leiden. De lezing belicht een actueel sterrenkundig onderwerp en is bedoeld voor een breed publiek met interesse in de astronomie.…
-
Nederlands kleinste supercomputer
Een team van Nederlandse wetenschappers heeft een supercomputer gebouwd ter grootte van vier pizzadozen. De Little Green Machine II heeft het rekenvermogen van 10.000 pc's en zal gebruikt worden door onderzoekers in de oceanografie, informatica, kunstmatige intelligentie, algoritmiek, financiële modellering…
-
Wat vertellen Leidse wetenschappers tijdens Bessensap?
Drie Leidse onderzoekers maken op 6 juni hun opwachting op Bessensap, het jaarlijkse evenement dat journalisten, voorlichters en onderzoekers dichter bij elkaar brengt. Ze geven korte, toegankelijke presentaties over hun onderzoek, waarbij ze gebruikmaken van afbeeldingen, video- en audiomateriaal.…
-
Een simulatie van het heelal met realistische sterrenstelsels
Een internationaal team van astronomen onder leiding van de sterrenkundige Joop Schaye heeft een simulatie van het heelal ontwikkeld waarin realistische sterrenstelsels ontstaan; hun massa, grootte en leeftijd komen overeen met die van waargenomen sterrenstelsels. De gelijkenis is te danken aan de simulatie…
-
Mysterieuze rimpelingen racen door planeetvormende schijf
Een internationaal team van astronomen, waaronder Leidenaar Christian Ginski, heeft nog nooit eerder waargenomen structuren ontdekt in een stofschijf rond een nabije ster. Publicatie in Nature op 8 oktober.
-
Astronomen zien ster met stofschijf die nog steeds groeit
Een internationaal team van sterrenkundigen waaronder ook Leidse wetenschappers publiceert het beeld van een jonge ster met een omringende stofschijf die nog steeds gevoerd wordt vanuit de omgeving. Het verschijnsel rond de ster SU Aur kan verklaren waarom zoveel exoplaneten niet netjes uitgelijnd zijn…
-
Carlo Beenakker en Vincent Icke geven masterclass op Centraal Station Leiden
Het NS Try Out Festival is het eerste culturele festival op een treinstation! Met meer dan 50 gratis try outs van nieuwe films, muziek, theater en literatuur. Tijdens festival kun je vooral veel zelf proberen. Kom de kunst afkijken van een professor nanotechnology, natuurkunde of sterrenkunde!
-
astroEDU-project van Leidse Sterrewacht wint Science Education Award
IAU astroEDU, een platform voor peer-reviewed, vrij toegankelijk sterrenkundig lesmateriaal dat is opgezet door de Leidse Sterrewacht, is beloond voor haar educatieve waarde met een prijs van Scientix - het Europese netwerk van wetenschapseducatie. De prijs werd uitgereikt voor het lesmateriaal Star…
-
Geslaagde lustrumviering VO-S en Kaiser
Op 23 juni vierden wij ons vierde lustrum in de Oude Sterrewacht, samen met het Kaiser-dispuut dat al 25 jaar bestaat. We kunnen terugkijken op een zeer geslaagde bijeenkomst, met twee lezingen door toponderzoekers, leuke anekdotes over de historie van de verenigingen, een rondleiding langs de telescopen…
-
Astronomen zien twee planeten puinruimen rondom jonge ster
Wetenschappers onder leiding van Leids astronoom Sebastiaan Haffert hebben een afbeelding gemaakt van twee planeten die als een stofzuiger een spoor trekken in de planeetvormende schijf rond een jonge ster. Het is pas het tweede keer dat het gelukt is een meervoudig exoplaneetsysteem direct te fotog…
-
Luister hoe we vanuit de Oude Sterrewacht naar Saturnus kijken
Stokstaartjes is een podcast voor nieuwsgierige kinderen over wetenschap! De tweede serie van Stokstaartjes gaat over de ruimte. Elke vrijdag in november komt een nieuwe aflevering online. Vandaag verschijnt de derde aflevering in de serie, waarbij we vanuit de Oude Sterrewacht gaan proberen naar Saturnus…
-
Waterdamp verraadt hoe sterren ontstaan rond zwart gat in het vroege heelal
Een internationaal team onder leiding van de Leidse sterrenkundige Paul van der Werf heeft ontdekt dat zich rond een zwart gat in het jonge heelal een ondoorzichtige schijf van gas en stof bevindt waarin in hoog tempo jonge sterren ontstaan. Het team deed de onverwachte ontdekking bij een succesvolle…
-
Zwarte gaten eten graag, maar hebben verschillende tafelmanieren
Alle superzware centrale zwarte gaten in sterrenstelsels blijken periodes te hebben dat ze materie uit hun nabije omgeving verorberen. Maar verder houden de overeenkomsten wel zo'n beetje op. Dat blijkt uit onderzoek van sterrenkundigen uit Groningen, Manchester, Leiden en Pretoria. Ze onderzochten…
-
Introductie nieuwe penningmeester
Het bestuur van de VO-S zal versterkt worden door Yuen Keong Ng. Yuen zal binnenkort de taken van de penningmeester ad-interim, Lambert Swaans, gaan overnemen. Veel VO-Sers zullen zich nu afvragen wie Yuen is, daarom heeft hij speciaal voor u een korte introductie geschreven!
-
Maar liefst zes Leidse wetenschappers ontvangen ERC Advanced Grant
De European Research Council (ERC) heeft een Advanced Grant toegekend aan maar liefst zes Leidse onderzoekers. De ERC kent deze grote onderzoeksbeurzen toe aan gevestigde, vooraanstaande academici voor langdurig, risicovol en mogelijk baanbrekend onderzoek.
-
Astronomen brengen spinrag van kosmisch web in kaart
Een internationaal team van astronomen van onder andere de Leidse Sterrewacht, heeft voor het eerst een stukje van het donkere, kosmisch web in kaart gebracht. Het onderzoek versterkt de hypothese dat het jonge heelal bestond uit enorme aantallen, kleine groepjes pasgevormde sterren. De astronomen publiceren…
-
Reeds lang uitgeschakelde satelliet onthult massa piepjonge planeet
Voor het eerst is de massa van een net gevormde exoplaneet bepaald. Sterrenkundigen van de Universiteit Leiden gebruikten hiervoor waarnemingen van Hipparcos, een satelliet die al meer dan 25 jaar buiten werking is, in combinatie met diens huidige hypermoderne opvolger Gaia.
-
Educatieve Earth Ball voor docenten over de hele wereld
Het EU-UNAWE project van de Universiteit Leiden inspireert kansarme jonge kinderen met het heelal en presenteert met trots deze lichte, opgeblazen versie van onze planeet. De Earth Ball is een eenvoudig hulpmiddel voor in de klas en wordt geleverd met een activiteitenboek vol ideeën over hoe dit lesmateriaal…
-
Bekijk de nieuwe expositie in de Oude Sterrewacht vanuit huis
Twee radiotelescopen hebben een aantal opmerkelijke groepen mensen bijeengebracht in het Amerikaanse Green Bank. In het bezoekerscentrum van de Oude Sterrewacht is een nieuwe fototentoonstelling geopend over een afgelegen gemeenschap in Green Bank, West Virginia. Wegens de coronacrisis is de Sterrewacht…
-
Hoe AI kan helpen om de aarde sneller te begrijpen
AI kan wetenschappers helpen sneller gegevens over de aarde te verzamelen. Dit bespaart hen veel tijd bij het uitzoeken hoe ze alle verzamelde gegevens moeten analyseren. Julia Wasala, PhD student aan het Leiden Institute of Advanced Sciences (LIACS), vertelt hoe AI kan worden gebruikt om tijd te be…
-
Trillende sterren
Zoals geologen aardbevingen bestuderen om meer te weten te komen over het binnenste van de aarde, kijken sterrenkundigen naar sterbevingen. Maarten van Hoven deed onderzoek naar trillingen van magnetars, neutronensterren met een extreem sterk magnetisch veld. En ontdekte dat het standaardmodel dat astronomen…
-
Overdracht Nederlandse bijdrage aan MATISSE-instrument
De ontwikkeling en bouw van de Cold Optics Bench van het MATISSE-instrument dat onder leiding stond van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA), is afgerond. Deze Nederlandse bijdrage werd op donderdag 10 april 2014 op de Hannover Messe in Duitsland door ir. Felix Bettonvil van de Leidse…
-
Sjoerd van Trigt: ‘Ik relax door te roeien’
Als Sjoerd van Trigt niet in de collegezaal zit, is hij te vinden bij Roeivereniging Asopos de Vliet. De student International Studies traint daar zeven keer per week. Binnenkort vertrekt hij voor een halfjaar naar Japan.
-
Sterrenkijkdagen op 8 en 9 maart!
In het weekend van 8 en 9 maart is de Oude Leidse Sterrewacht geopend voor publiek! Een geweldige kans om door één van de telescopen in de koepels te kijken. Bij helder weer zijn Jupiter, de maan en zelfs twee sterbedekkingen door de maan te zien! Verder geven sterrenkundigen diverse mini-colleges,…
-
Astronomische vliegtuigstrepen doven niet uit, maar lichten op
Een onverwacht verschijnsel in een samensmeltend cluster van sterrenstelsels. Een internationaal team sterrenkundigen onder leiding van Francesco de Gasperin heeft een gasstaart van een sterrenstelsel ontdekt die eerst langzaam uitdooft, maar daarna weer opleeft.
-
Meer de diepte in tijdens Proefstuderen
Studeren aan de faculteit W&N: hoe is dat nu écht? Bijna 500 leerlingen en ongeveer 170 ouders kwamen op 25 november naar Leiden om een dagje te Proefstuderen bij een van de acht bètabachelors .
-
Twee miljoen Europese subsidie voor educatief sterrenkundeproject
De Europese commissie heeft twee miljoen Euro ter beschikking gesteld voor EU Space Awareness, een project dat kinderen en tieners laat zien welke mogelijkheden er liggen in ruimtevaarttechnologie en basisschoolleerlingen inspireert op een leeftijd dat hun nieuwsgierigheid maximaal is en hun normen…
-
Methode voor opsporen buitenaards leven succesvol op aarde
Nederlandse wetenschappers hebben een instrument ontwikkeld waarmee ze op kilometers afstand het bestaan van levende planten kunnen aantonen. De techniek kan in de toekomst gebruikt worden bij de zoektocht naar buitenaards leven. Bioloog Lucas Patty maakt deze resultaten wereldkundig op 18 februari…
-
Hoe de snelheidsduivels van het universum ons iets leren over de Melkweg
Met meer dan duizend kilometer per seconde razen ze voort: de allersnelste sterren in ons Melkwegstelsel. Promovendus Fraser Evans deed onderzoek naar deze ongrijpbare hypersnelle sterren en ontdekte dat ze ons veel kunnen leren over bijvoorbeeld zwarte gaten en supernova’s.
-
Keukenzout ontdekt rond jonge, zware ster in Orionnevel
Een Amerikaans-Nederlands team van sterrenkundigen en chemici heeft keukenzout waargenomen in een planeetvormende schijf rond een jonge zware ster in de Orionnevel. Er was al wel zout gevonden rond stervende sterren, maar nu is er voor het eerst zout rond een jonge schijf ontdekt. De onderzoekers publiceren…
-
Temperatuur reusachtige sterren schommelt met duizenden graden
Van 4000 graden naar 8000 graden en weer terug, en dat binnen enkele tientallen jaren, dat is de temperatuurschommeling in vier gele hyperreuzen, extreem lichtsterke sterren op duizenden lichtjaren afstand van de Aarde. Een internationaal team van astronomen en sterrenkunde-amateurs onder leiding van…
-
Planeetvormende schijf rond jonge lichte ster is echt anders dan rond zon-achtige ster
Met de James Webb-ruimtetelescoop heeft een internationaal team van onderzoekers, waaronder Leidse hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck, een palet aan koolwaterstoffen ontdekt in een planeetvormende schijf rond een jonge, lichte ster. De resultaten bevestigen dat schijven rond heel…
-
Leidse wetenschappers en studenten in de media over overlijden Stephen Hawking
Op 14 maart stierf theoretisch natuurkundige Stephen Hawking in zijn woonplaats Cambridge. In kranten en op radio en tv blikken Leidse wetenschappers - van wie sommige nog met Hawking werkten - en studenten terug op leven en wetenschappelijke loopbaan van 'de Einstein van deze tijd'.
-
Kijkadvies zonsverduistering
Op vrijdagochtend 20 maart 2015 is vanuit Nederland een gedeeltelijke zonsverduistering zichtbaar. Tenminste, als het niet bewolkt is. 80% minder zonlicht betekent niet dat je zomaar naar de zon kunt kijken. Wij zetten tips op een rij om veilig te kunnen kijken naar de eclips.
-
Rosetta crowdfundingcampagne voor UNAWE
Universe Awareness (UNAWE) is samen met Design & Data GmbH een crowdfundingcampagne gestart, waarin de pluchen ‘astronaut’ Rosetta centraal staat. De knuffel wordt ingezet als interactief lesmateriaal, om zo leerlingen wereldwijd te leren over sterrenkunde en ruimtewetenschappen.
-
Frans Snik en Alex Pietrow over de zonsverduistering op radio en tv
Er viel genoeg te beleven bij De Oude Sterrewacht Leiden tijdens de publieksbijeenkomst rond de zonsverduistering op 20 maart 2015. Daar waren meer dan 600 mensen getuige van de laatste bijna volledige zonsverduistering van dit decennium en ze konden dit volgen met de splinternieuwe zonnekijker. Sterrenkundige…
-
NWO middelgrootsubsidie voor Ignas Snellen
Sterrenkundige Ignas Snellen ontvangt van NWO een middelgroot-subsidie van 300.000 euro, te besteden aan apparatuur om op zoek te gaan naar tweeling-aardes.