Onderwijs

Op Wereld DNA Dag 25 april zet de Universiteit Leiden graag de spotlights op de vrouw Rosalind Franklin, wier naam eerder deze maand al werd geschonken aan het Campusplein op het Leiden Bio Science Park. Dit plein gaat voortaan officieel door het leven als Rosalind Franklinplein.

Gruwelen van de overtocht, publieke veiling, brandmerken en dan werken op plantages in de koloniale wereld. Over het Nederlandse slavernijverleden bestaan honderden kilometers archief, maar zelden komen daarin de mannen, vrouwen en kinderen die gedwongen in slavernij leefden aan het woord.

Klimaat en mensenrechten worden eind 2023 belangrijke thema’s op het wereldtoneel. De nieuwe serie lunchseminars van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC) sluit naadloos aan op deze onderwerpen. Alle Leidse wetenschappers en studenten zijn…

Studenten en onderzoekers van alle faculteiten zijn van harte welkom bij een lunchbijeenkomst op maandag 14 oktober. Tijdens de lunch bespreken we de opkomst van AI en wereldwijde uitdagingen voor bestuur. Het evenement wordt georganiseerd door de twee Leidse interdisciplinaire onderzoeksprogramma’s,…

‘Een moslim en een jood in het huis van God.’ Zo introduceerde historicus Nadia Bouras het gesprek met haar collega Sara Polak in de Leidse Hooglandse Kerk. Ze bespraken de oplopende spanningen vanwege de oorlog tussen Israël en Hamas. ‘Durf elkaar vragen te stellen.’

‘Met ruimteantenne LISA kijken we met een compleet nieuwe blik naar het heelal’, zegt sterrenkundige Elena Maria Rossi. Het zal de eerste missie zijn die zwaartekrachtgolven vanuit de ruimte detecteert. Die kunnen ons meer vertellen over het begin van ons heelal en de vorming van zwarte gaten. Met een…

Wat is onze toekomst met quantum en hoe betrekken we mensen daarbij? Om die vraag draaide het Gala voor Quantum en Samenleving in een uitverkocht TivoliVredenburg op 14 maart. Leidse onderzoekers Julia Cramer en Evert van Nieuwenburg waren erbij.

De nationale quantumcursus maakt de wereld van de allerkleinste deeltjes toegankelijker voor iedereen. Quantumexpert Julia Cramer is het gezicht van de cursus en was bij de lancering. En wat is daarvoor een betere plek dan Madurodam - waar alles klein is?

Donderdag 18 januari 2024 is onze gewaardeerde collega Jan Zaanen overleden. Jan was één van onze sterwetenschappers, groter dan het leven, met een ongegeneerd ongeremde gedrevenheid voor het beste van de natuurkunde bij het Instituut Lorentz, bij het Leids Instituut voor Natuurkunde en bij de gehele…

Hij was jarenlang actief in verschillende managementfuncties bij het LION en ook na zijn pensioen is hij nog zeer betrokken. Hoogleraar Jan Aarts leidt de Leidse hub van het groeifonds Quantum Delta NL en is nu tijdelijk verantwoordelijk voor de landelijke onderwijsactiviteiten. Zo bouwt hij mee aan…

Festival

‘De burger wantrouwt de overheid’, hoor je vaak. Maar: wie is die ‘burger’ precies? En wat werkt er nu wel en niet in het contact tussen burgers en overheidsinstanties? Deze vragen komen op 30 maart aan bod tijdens de Engelstalige conferentie ‘Crafting Resilience’. Iedereen is welkom.

Instanties zoals de VN en de EU moeten meer bevoegdheden krijgen om grensoverschrijdende problemen het hoofd te bieden. Dat staat in een rapport van de Zweedse SNS Democracy Council, waaraan Leids hoogleraar Jan Aart Scholte meeschreef. De onderzoekers schreven ook onderstaand artikel.

Op 10 juni vond de feestelijke lancering van The Hague Global Futures Hub plaats bij Campus Den Haag, locatie Wijnhaven. Dit initiatief, een samenwerking tussen de Universiteit Leiden en The University of Edinburgh, markeert een belangrijke stap in het gezamenlijk aanpakken van mondiale uitdagingen.

Hoe zorg je voor structurele veranderingen zodat de universiteit een meer inclusieve gemeenschap wordt? Welke uitdagingen komen vrouwelijke collega’s tegen in hun carrière en wat is er voor nodig om als vrouw een leidinggevende functie te bekleden? Ruim veertig vrouwelijke medewerkers van de universiteit…

Paul Wouters houdt niet van mensen met een dubbele agenda. Toch heeft hij er de komende tijd zelf twee. Naast zijn werk als decaan bij de faculteit Sociale Wetenschappen komt hij tijdelijk het bestuur van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen versterken. Wie is deze waarnemend decaan en wat kunnen…

Mensen die op meer dan één gender vallen ervaren vaak een achtergestelde positie op de werkvloer. Waarom is dat zo en hoe kan hun positie verbeteren?

Vier vrouwelijke wetenschappers met een gemeenschappelijk doel: de successen van vrouwen in de informatica onder de aandacht brengen en studenten inspireren. Samen organiseren ze dit jaar Alice & Eve, een eendaags symposium ter ere van vrouwen in de informatica. Het evenement, gepland voor 25 oktober,…

Genetisch gemodificeerde organismen zouden handige bondgenoten kunnen zijn in de strijd tegen grote milieuproblemen. Zouden, want het gebruik van GMO’s is op dit moment streng gereguleerd. Een Leids studententeam probeert deze GMO’s nu veiliger te maken met behulp van een slimme versleuteling.

Mensen met relatief veel vetten in hun bloed krijgen minder vaak allergische aandoeningen, zoals eczeem en astma. Deze vetten zorgen dat genen die een sleutelrol spelen in allergische reacties minder actief zijn. Dat schrijven onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in Nature…

Een team van Europese astronomen heeft een weersysteem op basis van silicaat gevonden op een wollige gasplaneet rond de ster WASP-107. Het is voor het eerst dat astronomen zandwolken en -regen vinden. Ze concluderen bovendien dat de temperatuur dieper in de atmosfeer snel stijgt. 'De aanwezigheid van…

Het madeliefje is verkozen tot nationale bloem. Rogier van de Vugt, van de Hortus botanicus, vertelt wat deze bloem zo geschikt maakt als nationaal symbool.

In de Hortus botanicus heeft de penisplant Amorphophallus decus-silvae korte tijd in bloei gestaan. Na twee dagen was de bloei voorbij en is het stuifmeel, dat de mannelijke bloempjes hebben geproduceerd, verzameld. Voor zover de plantenexperts in de tuin kunnen nagaan, was dit pas de derde keer dat…

De European Research Council (ERC) heeft een Advanced Grant toegekend aan maar liefst zes Leidse onderzoekers. De ERC kent deze grote onderzoeksbeurzen toe aan gevestigde, vooraanstaande academici voor langdurig, risicovol en mogelijk baanbrekend onderzoek.

Met een plantgericht dieet zou de veerkracht van onze voedselvoorziening verbeteren. Door in de Europese Unie (EU) en het Verenigd Koninkrijk (VK) op zo'n dieet over te stappen zouden we bijvoorbeeld bijna alle productieverliezen uit Rusland en Oekraïne opvangen. Dat concludeert een internationaal team…

Een bacterie die zich verschuilt voor het immuunsysteem en stukjes DNA uit zijn omgeving oppikt. Het resultaat: nieuwe eigenschappen krijgen, zoals beter beschermd zijn tegen antibiotica. Gelukkig hebben we zo’n doemscenario nog niet eerder gevonden. Wel vond promovendus Renée Kapteijn de eerste aanwijzingen,…

Met behulp van natuurkunde en een piepklein magneetje ontdekten wetenschappers een nieuwe DNA-structuur van telomeren. Telomeren worden wel eens gezien als de sleutel tot het verlengen van het leven. Ze beschermen genen tegen beschadigingen, maar worden bij elke celdeling een stukje korter. Als ze te…

Volgens mij moeten we hierheen. Hierheen! HIER! HEEN!! Je verstaanbaar maken in een stad is soms lastig. Dat geldt niet alleen voor mensen: ook vogels blijken last te hebben van het omgevingsgeluid. Eerder bewees onderzoeker Hans Slabbekoorn al dat Leidse mezen anders communiceren in de stad. Nu blijkt…

De duurzame productie van waterstof kan mogelijk efficiënter door slim gekozen zout aan het proces toe te voegen. Onderzoekers van het Leids Instituut voor Chemisch onderzoek hebben in samenwerking met natuurkundigen van de Universiteit Twente ontdekt dat het type zout dat aanwezig is bij de productie…

Een internationaal team van astronomen heeft een groot reservoir van heet gas ontdekt in de cluster-in-wording rond het Spinnenwebstelsel. De sterrenkundigen voorspellen, mede op basis van dat hete gas, dat de cluster-in-wording zal uitgroeien tot een van de grootste objecten in het heelal. Daardoor…

Vissenpopulaties in meren en rivieren zijn de afgelopen decennia afgenomen. Dat is waarschijnlijk het gevolg van licht- en geluidsverontreiniging. Met de Horizon Europe-beurs kan ecoloog Hans Slabbekoorn dit onderzoeken en de situatie voor migrerende vissen verbeteren. Daarvoor komt er een zeven meter…

Door efficiënter te bemesten met fosfor, is het mogelijk om te voldoen aan de vraag naar voedsel in 2050, zonder wereldwijd meer oppervlakte aan landbouwgrond te gebruiken. Dat ontdekten milieuwetenschapper José Mogollón en collega’s door verschillende toekomstscenario’s voor de voedselproductie en…

Hans Slabbekoorn is gespecialiseerd in dierengeluiden. Per 1 juli is hij benoemd tot hoogleraar Akoestische ecologie en gedrag. Een enorme waardering, meent de kersverse professor. ‘Deze baan gaat nooit vervelen, of ik nu de urban jungle bestudeer, of marien lawaai.’

2.240 plantenextracten van 1.299 verschillende plantensoorten van Nederlandse bodem. Dat is de collectie van de Dutch Extract Library, die onlangs is overgebracht naar het Instituut Biologie Leiden. Voor Pingtao Ding, plantenbioloog en contactpersoon van deze bibliotheek, is dit een ware schatkamer.…

Op 22 mei opende ruimtevaarder André Kuipers de nieuwe Mediterrane tuin van de Hortus. Met dit waterzuinige tuindeel wil de Hortus inspiratie bieden voor toekomst- en klimaatbestendige tuinbeplanting. Ook tekenden prefect Paul Keßler en wetenschappelijk directeur van het instituut Sterrewacht Leiden…

Er vinden wereldwijd grote ontwikkelingen plaats die nieuwe uitdagingen creëren voor onze samenleving. Zo viel bijvoorbeeld de pandemie overal rauw op ons dak en voelen we al het effect van de opwarming van de aarde. Hoe kan de samenleving en politiek (beter) omgaan met de dringende problemen van onze…

Op 22 december luiden we in het Groot Auditorium samen de Kerstdagen in! Speciaal voor medewerkers en studenten zingt het studentenmuziekgezelschap Sempre Crescendo kerstliederen. Verder kun je genieten van stemmige orgelmuziek, sing-along songs en glühwein na afloop. 'Het wordt gewoon een hele mooie…

Het radioprogramma Radio Weetlust besteedt elke dag aandacht aan het dagonderwerp van wetenschapsfestival Leiden2022. Verschillende Leidse wetenschappers zijn al te gast geweest bij het radioprogramma.

De belangstelling voor het slavernijverleden is groter dan ooit, maar over Afrika zelf gaat het maar zelden. Historicus Martin Bossenbroek beschrijft in zijn boek De Zanzibardriehoek de laatste episode in de slavernijgeschiedenis van Oost-Afrika, gezien door de ogen van de direct betrokkenen. De Zanzibardriehoek…

‘Het werd niet altijd geaccepteerd, maar ik wilde gewoon onderzoeker zijn. Nu ben zo blij als ik maar kan zijn.’ Het is een van de citaten van de Internationale Vrouwendag-presentatie voor biologiestudenten. Zeven vrouwen, elk werkend als onderzoeker of docent bij het CML, IBL en Naturalis, deelden…

Op International Day of Women and Girls in Science (11 februari) zet RISE vier vrouwen in onze faculteit in de schijnwerpers. Zij vormen vanaf nu de junior board voor het Researchers in Science for Equality (RISE)-netwerk. Hun belangrijkste taak? Een goede informatievoorziening tussen RISE en de acht…

Het stikstofprobleem oplossen, een regeneratiereis maken of meedoen aan psychologisch onderzoek: ontdek het tijdens de vernieuwde 3 October University, de WetenschapsWarenMarkt.

Het schilderij van Rein Dool waarop bestuurders van de Universiteit Leiden zijn afgebeeld, verhuist binnenkort naar de Receptiekamer van het Academiegebouw.

Wat zijn in de komende jaren de grootste uitdagingen én wensen voor vrouwenemancipatie in verschillende sectoren? Voor de 30ste editie van de Annie Romein Verschoorlezing, laten negen inspirerende vrouwen hun licht schijnen over deze vraag, ieder in een korte videopresentatie.

Het schilderij van Rein Dool waarop voormalig bestuurders van de Universiteit Leiden zijn afgebeeld, is verhuisd naar de Receptieruimte van het Academiegebouw.

Dankzij de idyllische setting met parelwitte stranden groeiden de Malediven uit tot een toeristische trekpleister. Dat zorgt voor inkomens maar is ook problematisch voor de kwetsbare natuur. Met bewoners probeerden studenten van diverse universiteiten de bodem weer vruchtbaarder te maken. Hoe deden…

Praten over suïcidale gedachten is belangrijk, maar allesbehalve gemakkelijk. Om dit lastige onderwerp bespreekbaar te maken voor studenten en medewerkers organiseert de universiteit een actieweek aansluitend op de landelijke campagne ‘1K Z1E J3’ van Stichting 113 Zelfmoordpreventie. ‘Het ergste wat…