Alicia Schrikker, Sanne Ravensbergen, Lennart Bes, Pouwel van Schooten & Anita van Dissel (eds.)

Dit recent verschenen boek analyseert en verklaart de opkomst en ondergang van Nederland als koloniale mogendheid vanuit militair perspectief.

De sterke betrokkenheid van de Hofstad met de koloniën en slavernij van vele kanten belicht.

Het Nederlandse koloniale verleden in Indonesië heeft grote invloed gehad op de literatuur.

Herman Willem Daendels was niet alleen patriot, politicus en militair, maar ook bestuurder in Indië en Elmina. Wat wij weten over zijn koloniale optreden roept vandaag de dag ongemak op, terwijl hij voorheen juist werd geroemd als een man van stavast. Wij kijken nu eenmaal veel kritischer naar koloniale…

Wat is het Nederlandse koloniale en slavernijverleden nu precies? Waarom juist nu die herontdekking? Wat kunnen we verwachten van excuses en ‘herstel’? Wie vraagt daar eigenlijk om? Is er een goede manier om rekenschap af te leggen over dit verleden en zijn ‘we’ hiermee op de goede weg?

Van economie en politiek tot architectuur en museale collecties, van een 'ethische roeping' en voor- en naoorlogse migratieverhalen tot hedendaagse debatten in de stad. Alles komt aan bod in dit boek over het koloniale verleden van Rotterdam.

Op initiatief en kosten van Z.M. Koning Willem-Alexander verricht de Universiteit Leiden in de periode 2023-2026 een onderzoek naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis van Nederland.

Koloniale geschiedenis staat volop in de aandacht. Thema’s als slavernij, machtsmisbruik, ongelijkheid en geweld zijn onderwerp van vurig debat. In dit debat klinkt een roep om meerstemmigheid in de geschiedschrijving en een vraag om nieuwe verhalen.

Het koloniale en slavernijverleden vormt een belangrijk thema in het onderwijs en onderzoek van de Universiteit Leiden. Daarbij is ook veel aandacht voor structurele misstanden die uit deze geschiedenis voortkwamen en vaak nog steeds bestaan.

Op 17 augustus 1945, twee dagen na de Japanse capitulatie, verklaarde Indonesië zich onafhankelijk. Nederland erkende dit niet en trachtte met geweld zelf de regie te voeren over het onvermijdelijke proces van dekolonisatie. Dit leidde tot vier jaren van moeizame onderhandelingen en bittere oorlogvoering.…

Hoe positioneerde onze academische gemeenschap zich ten opzichte van een systeem dat mensen van hun vrijheid beroofde? Welke rol heeft de universiteit als onderwijsinstelling ingenomen ten opzichte van kolonialisme en het slavernijsysteem? Hoe kunnen wij het beste omgaan met onze bijzondere collecti…

Onderzoek naar de bijdrage van tolken, informanten, jagers en gidsen aan de totstandkoming van koloniale wetenschappelijke kennis.

In ‘Kerk, kolonialisme en slavernij’ belichten Bente de Leede en Martijn Stoutjesdijk de relatie tussen het christendom en slavernij door de eeuwen heen, aan de hand van casussen uit de Nederlandse geschiedenis.

Donderdag 17 november vond de 25e editie van de Multatulilezing met als thema

Hoogleraar David Henley reageert in Trouw op een rapport van denktank Carbon Brief waarin wordt gesteld dat de klimaatschuld van Nederland bijna verdrievoudigd is. De uitstoot in de Nederlandse koloniën zou namelijk meegeteld moeten worden.

Dit jaar geen Gouden Koets met Prinsjesdag: het pas-gerestaureerde rijtuig zal (tijdelijk) tentoongesteld worden in het Amsterdam Museum. De vraag is of hij ooit nog zal worden gebruikt. Historicus Karwan Fatah-Black bespreekt de controverse omtrent de Gouden Koets bij ‘Met het oog op morgen’ en het…

De Nederlandsche Bank (DNB) was sterk verbonden met de slavernijhandel. Dat concluderen universitair docent Lauren Lauret en haar medeonderzoekers op basis van een onderzoek naar het verleden van de bank. Ze vertelt erover in het radioprogramma ‘Nieuws en Co’.

Seks en macht zijn nauw met elkaar verbonden, en dat gold zeker in de voormalige Nederlandse koloniën. Promovenda Sophie Rose onderzocht hoe seksuele en liefdesrelaties de achttiende-eeuwse machtsstructuren daar beïnvloedden. ‘Je ziet dat er constant wordt gevochten over wie waar stond in de sociale…

De Volkskrant publiceerde onlangs een lijst van de beste boeken op het gebied van slavernijverleden die in 2022 gepubliceerd zijn. Twee van de drie boeken op de lijst werden (mede) geschreven door medewerkers van de Faculteit Geesteswetenschappen.

Samen met studenten en buurtbewoners deden historici Ariadne Schmidt en Alicia Schrikker onderzoek naar de Leidse Transvaalwijk. Donderdag 20 oktober presenteren ze de resultaten op een speciaal georganiseerd minifestival in de wijk.

Het Rijksmuseum geeft zes door Nederland gestolen kunstobjecten terug aan Sri Lanka. Het is de eerste keer dat het museum koloniale roofkunst teruggeeft. Onderzoeker Evelien Campfens legt onder andere uit hoe de teruggave van koloniale roofkunst begonnen is.

Wetenschappers op het gebied van Zuidoost Azie en Caraïbische studies (van het KITLV) gaan onderzoek doen naar het koloniale en slavernijverleden van Rotterdam. Het onderzoek wordt uitgevoerd door een team van onderzoekers van het KITLV en andere, voornamelijk Rotterdamse onderzoekers. Voor de wetenschappelijke…

De discussie over Nederlands koloniale verleden gaat doorgaans voorbij aan de economische voordelen die door Nederlandse bedrijven behaald werden in de koloniale rijken van Frankrijk, Engeland, Portugal, Spanje. Dit project brengt de hierdoor gegenereerde welvaart in kaart en geeft aan het debat over…

De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het koloniale verleden van Nederland, maar er blijven delen die nog redelijk onbekend zijn voor het grote publiek. Hoogleraar Maritieme Geschiedenis Michiel van Groesen vertelt in KIJK meer over Arguin: een van de kleinste voormalige Nederlandse kolon…

Wie denkt aan Leiden, denkt al snel aan de jaarlijkse 3 Octoberviering. Gekleed in het rood en wit vieren Leidenaren de bevrijding van de Spaanse belegering in 1574. Een hoogtepunt van de jaarlijkse viering is de optocht van praalwagens die door de straten van Leiden trekt. In deze blog kijken we terug…

De Nederlandsche Bank (DNB) heeft opdracht gegeven aan drie historici, waaronder universitair docent Karwan Fatah-Black, om mogelijke connecties tussen DNB en slavernij aan het licht te brengen. Uit het onderzoek is gebleken dat DNB, nog meer dan hun tijdgenoten, nauw betrokken was met plantageslave…

Oprichters en bestuurders van De Nederlandsche Bank (DNB) waren jarenlang nauw betrokken bij slavernij. Dit blijkt uit een onderzoek door Leidse universitair docenten Karwan Fatah-Black en Lauren Lauret, dat zij samen met Joris van den Tol van Cambridge University uitvoerden.

Wanneer het gaat over mensen tot slaaf maken, gaat het vaak over Afrikanen die gedwongen naar Zuid-Amerika werden verscheept. Onderzoeker Timo McGregor schijnt met een nieuw Veni-onderzoek licht op een onbekendere methode, waarbij de inheemse bevolking via het huishouden van kolonisatoren in slavernij…

Op 1 juli wordt jaarlijks het Keti Koti feest gevierd: de afschaffing van de slavernij in Nederland (1 juli 1863). De slavernij en Nederlands koloniale verleden is een thema dat gemoederen hoog doet oplopen. Waarom is dat zo en hoe ga je hier als historicus mee om? Gert Oostindie, hoogleraar koloniale…

In Amsterdam zijn onlangs QR-codes geplaatst die de duistere geschiedenis laten zien achter historische figuren die genoemd worden op straatnaamborden. Emeritus hoogleraar koloniale en postkoloniale geschiedenis Gert Oostindie praat hierover bij de Volkskrant.

Dit project onderzoekt hoe en waarom Nederlandse ondernemers betrokken waren bij de uitbuiting van de Engelse, Franse en Iberische rijken.

Tentoonstelling, Fototentoonstelling

Op zaterdagmiddag 27 januari presenteerde het streekarchief in de Chocoladefabriek een publicatie over het koloniaal en slavernijverleden van Gouda. De bundel is het resultaat van een verkenning door diverse onderzoekers naar het koloniaal en slavernijverleden. Dit gebeurde in opdracht van de Gemeente…

Historici startten onlangs het vooronderzoek naar de rol van de Universiteit Leiden in het koloniale en slavernijverleden. De kennis hierover is nog te beperkt en te versnipperd. Met een nieuwe bril inventariseren ze Leidse archieven en collecties. Een interview met historici Alicia Schrikker en Ligia…

Niet eerder werd onderzoek gedaan naar de gang van zaken in de koloniale rechtbanken op Java tijdens de negentiende eeuw. Sanne Ravensbergen biedt met haar proefschrift Courtrooms of Conflict inzicht in de werking van het koloniaal strafrecht. Haar promotie vond plaats op 27 februari.

Hoe doe je onderzoek met bronnen die zijn geschreven of verzameld in een koloniale context? Deze vraag staat centraal in het tweedejaars geschiedeniscollege ‘Koloniale en wereldgeschiedenis: Nederlandse bronnen als venster op de wereld’. Om studenten zo goed mogelijk te begeleiden bij hun onderzoek…

Het is tijd voor een nieuwe blik op de historische band tussen Nederland en Zuid-Afrika. De nieuwe generatie van born-frees – kinderen geboren na de apartheid – heeft net zo makkelijk kritiek op het ANC, de bevrijdingspartij van Nelson Mandela, als op de koloniale machthebbers.

Slaafgemaakten in de bediening zetten, bestuurder worden van de West-Indische Compagnie of uniformen maken voor het koloniale leger. Ook vele Leidenaren speelden op hun manier een rol in het koloniale en slavernijverleden. Historici doen vooronderzoek en vinden opvallende voorbeelden.

De aandacht voor het koloniale verleden is flink toegenomen. Maar we zijn er nog lang niet, zegt Karwan Fatah-Black, historicus aan de Universiteit Leiden. Lees hier een eerder interview met Karwan Fatah-Black in Vrij Nederland.

​Rietsuiker wordt ook wel beschouwd als het witte goud van de zeventiende eeuw. De Portugese kolonie Brazilië was destijds ’s werelds belangrijkste producent van suikerriet, waarvan ter plaatse ruwe suiker voor de Europese markt werd gemaakt. Voor zo’n product waren honderden plantages, duizenden werkkrachten,…