De Universiteit Leiden, in 1575 opgericht, is een van Europa’s meest vooraanstaande internationale onderzoeksuniversiteiten. De universiteit heeft ruim 32.000 studenten en 7.100 medewerkers. Haar motto is Praesidium Libertatis – Bolwerk van Vrijheid.

De Leidse archeologen Quentin Bourgeois en Luc Amkreutz zijn vanaf 2 februari te zien in de eerste aflevering van de nieuwe NTR-serie 'Het verhaal van Nederland'. In die 10-delige serie komen verschillende aspecten van de Nederlandse geschiedenis aan bod.

Maar liefst vier wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een prestigieuze Vici-beurs gekregen. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft dat bekendgemaakt. De gehonoreerde aanvragen zijn afkomstig van onderzoekers van de Faculteit der Sociale Wetenschappen, de Sterrewacht…

Op 16 mei 2022 hield professor Michel Wouters van de afdeling Biomedical Data Sciences van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), zijn inaugurele rede met als titel 'Kwaliteit van Kankerzorg: waarom de echte wereld ertoe doet'. Wouters zal de gelegenheid aangrijpen om te beschrijven hoe kwaliteitsregisters…

Goldband, Skrillex, Róisín Murphy en … quantum: die laatste is niet de naam van een band, maar ze behoort wel degelijk tot de line up van Lowlands. Wetenschappers van de Universiteit Leiden gebruiken het festival om onderzoek te doen naar de allerkleinste deeltjes.

Het eind van 2021 is in zicht en daarmee ook het eerste officiële jaar van EUniWell. Graag blikken we met jou terug op onze hoogtepunten van afgelopen jaar, wat hebben we met elkaar bereikt en wat staat ons nog te wachten.

Immunoloog Leendert Trouw heeft zich gespecialiseerd in het complementsysteem, een onderdeel van ons afweersysteem. Bij sommige ziekten helpen medicijnen om dat systeem te activeren of juist te remmen. Dat kan het beste ‘op de juiste plaats en op het juiste moment’ – de titel van zijn oratie.

De archeoloog zien als een hedendaagse sjamaan. Een opvallende vergelijking die bijzonder hoogleraar Public Archaeology Luc Amkreutz maakt in zijn oratie.

Van onderzoek naar sterrenwind tot gebarentaal: maar liefst zeven wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een prestigieuze Vici-beurs van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Vier wetenschappers van de Universiteit Leiden ontvangen de komende vijf jaar financiering van ReumaNederland. Met de financiering moet langlopend onderzoek naar reuma mogelijk gemaakt worden.

Drie Leidse fundamentele onderzoeken binnen de natuurkunde, chemie en medische wetenschap krijgen geld van wetenschapsfinancier NWO. Het gaat om onderzoek naar het magnetisch veld van het heelal, de rol van myeloïde cellen bij kankerimmunotherapie en de evolutie van oereiwitten.

Een CT-scanner voor de behandeling van oogkanker, energiezuinige software voor de toekomst en een test om mannelijke kuikeneieren te identificeren. Drie projecten van wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen geld vanuit het Open Technologieprogramma van wetenschapsfinancier NWO, waaraan ook…

Onderzoek

Jouw bankzaken, DigiD, en gevoelige medische gegevens: wat als onze volledige digitale infrastructuur niet meer te vertrouwen is? Met die vraag in zijn achterhoofd is promovendus Jelle Don dagelijks bezig met zijn onderzoek. En dat is hard nodig, want zonder nieuwe digitale veiligheidsmaatregelen is…

Zeven onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben een succesvolle aanvraag gedaan binnen de Open Competitie SGW (Sociale en Geesteswetenschappen) XS, een pilotprogramma van wetenschapsfinancier NWO.

In de loop van honderdduizenden jaren was het in onze contreien een komen en gaan van diverse soorten mensachtigen, afhankelijk van de temperatuur: ijstijden en warmere tijden wisselden elkaar af. In ‘De eerste mensen in de Lage Landen’ beschrijven de Leidse archeologen Yannick Raczynski-Henk en Gerrit…

Zijn alle moordenaars berekenende psychopaten met een obscene voorliefde voor bloederige kettingzagen? Als je Hollywood mag geloven wel, maar in de echte wereld gaat het toch vooral om alledaagse mensen met een problematische achtergrond. Hoogleraar Geweld en Interventies Marieke Liem roept daarom op…

We doen het allemaal op dagelijkse basis en staan er nauwelijks bij stil: kauwen op ons voedsel. Toch heeft dat 'simpele' proces van het vermalen van eten waarschijnlijk een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van onze kaak, de spieren in ons gezicht en onze tanden en kiezen.

Een nieuw kabinet moet op korte termijn in drie specifieke regio’s snelle en vergaande maatregelen nemen om de stikstofuitstoot tegen te gaan. Zo komt er ruimte voor een lange-termijn-aanpak om andere urgente problemen aan te pakken en de knoop aan verplichtingen die de staat heeft te ontwarren. Dit…

Een spirituele openbaring, een behandelmethode of een esthetische ervaring: psychedelica als LSD, paddo’s en ayahuasca zijn populairder dan ooit. Toch heeft de wetenschap nog steeds veel vragen over de geestverruimende middelen. Het Leiden Institute for Brain and Cognition (LIBC) organiseert daarom…

‘Alleen door goed samen te werken, lukt het’. Dat benadrukt rector magnificus Hester Bijl wanneer zij spreekt over professionele onderzoeksondersteuning tijdens de opening van de tweede research support conference. Leren en inspireren, dat stond voor de 80 onderzoeksondersteuners centraal op 14 juni.…

De Europese Unie heeft met de Green Deal ambitieuze en broodnodige klimaatdoelen geformuleerd. Maar de huidige geopolitieke spanningen en de energiecrisis maken de uitvoering ervan ingewikkeld. Zeven wetenschappers van de alliantie Leiden-Delft-Erasmus Universities (LDE) schreven daarom een white paper…

Stadscriminoloog Marianne Franken is sinds begin september de spil in een bijzondere samenwerking tussen de Universiteit Leiden, de gemeente en de politie. Als promovendus gaat zij vier jaar lang onderzoek doen naar het veiligheidsgevoel van Leidenaren.

Ad IJzerman, emeritus hoogleraar Farmacochemie, is op 26 april benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij kreeg de Koninklijke onderscheiding uit handen van burgemeester Elbert Roest op het gemeentehuis in Bloemendaal.

Op 2 november zijn negen hoogleraren gelijktijdig geïnaugureerd als 'Medical Delta hoogleraar' bij de Universiteit Leiden, het LUMC, de TU Delft, Erasmus Universiteit en/of het Erasmus MC. Met een aanstelling bij tenminste twee van deze vijf academische instellingen combineren zij technologie en gezondheidszorg…

2023 was het jaar van de aardbeving in Turkije en Syrië, de opstand van de Wagnergroep en alle weerrecords, met vele bosbranden en overstromingen tot gevolg. Onze best gelezen verhalen gingen over de klimaatcrisis en de verkiezingen: een overzicht.

De zuurstofomzetting door moleculaire koperkatalysatoren verloopt anders dan tot nu toe werd gedacht. Michiel Langerman van het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek (LIC) wist de werking van koperkatalysatoren voor deze belangrijke reactie op te helderen. Deze kennis biedt mogelijkheden om nieuwe…

Verschillende groepen mensachtigen leerden waarschijnlijk al veel eerder van elkaar dan tot nu toe werd aangenomen en die kennis werd ook veel verder verspreid. Een studie van archeologen van de Universiteit Leiden naar het gebruik van vuur laat zien dat er 400 duizend jaar geleden al sprake geweest…

Witte meisjes krijgen significant meer positieve opmerkingen van hun meester of juf op hun basisschoolrapport, dan witte jongens en kinderen met een migratieachtergrond. Promovendus Antoinette Kroes deed in verschillende contexten onderzoek naar subtiele vooroordelen en zag hoe schadelijk die kunnen…

Een grotere toestroom aan asielzoekers, overvolle opvangcentra en asielprocedures die jaren duren door capaciteitsgebrek. Het huidige kabinet wil een asielcrisis uitroepen, maar wat is dat eigenlijk en kan dat zomaar?

Wie hoort Black Powerbeweging zal in eerste instantie denken aan de Verenigde Staten. Toch blijken er in de jaren ‘60 en ‘70 in het Nederlands Koninkrijk ook Black Powergroeperingen geweest te zijn, ontdekte promovendus Debby Esmeé de Vlugt.

De coronapandemie heeft een aanzienlijke impact op het werk en het welzijn van wetenschappers. Door de crisis konden zij veel minder tijd aan hun onderzoek besteden. De Jonge Akademie en het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren deden samen met de Universiteiten van Nederland onderzoek naar de situatie…

Seed funding voor summer schools, onderzoekssamenwerkingen en joint degree-programma’s: het zijn slechts enkele voorbeelden van manieren waarop we impact maken als partner in Una Europa, een alliantie van 11 toonaangevende onderzoeksuniversiteiten. Om het jaar af te sluiten, vroegen we zes collega’s…

De kans erop lijkt nihil, maar Rusland is juridisch verplicht om onderzoek te doen naar schendingen van het recht tijdens de oorlog in Oekraïne. Staten die verwikkeld raken in een gewapend conflict ontkennen vaak aansprakelijkheid. Maar het humanitair oorlogsrecht en mensenrechten verplichten landen…

Is de Toeslagenaffaire een voorbode van de toekomst en wordt het leven van burgers straks volledig bepaald door algoritmen? Universitair docent staatsrecht Reijer Passchier waarschuwt dat de oprukkende digitalisering de uitvoerende overheid nog meer macht geeft, zodat het parlement en de rechtspraak…

Nederlandse influencers als Romy Boomsma en Nina Pierson hebben een enorm bereik op Instagram en delen daar steeds vaker boekentips. Onderzoeker Aafje de Roest wil weten hoe de leescultuur die zij promoten eruitziet en wat het effect ervan is op het leesgedrag van de veelal jonge vrouwelijke volgers…

Onderzoek

Onderwijs

Het lijkt alsof ze compleet hun eigen weg gaan, maar pubers zijn gevoeliger voor de mening van hun ouders dan ze soms doen voorkomen. Het puberbrein reageert sterk op kritiek of lovende woorden afkomstig van ouders. Dat blijkt uit een onderzoek van een interdisciplinaire onderzoeksgroep van psychologen…

Onderzoek naar depressie bij kinderen, Leidse alumni in de Tweede Kamer en een uitzonderlijke afstudeerprestatie van een van onze studenten: wat deze onderwerpen gemeen hebben? Ze staan centraal in onze best gelezen verhalen van 2021.

Wiskunde en Natuurwetenschappen, Sterrewacht Leiden (STRW)

ICT Shared Service Centre

ICT Shared Service Centre

ICT Shared Service Centre

ICT Shared Service Centre

Onderzoek

Veruit de meeste gebruikers van netwerken van seksueel kindermisbruik, oftewel kinderpornofora, op het dark web communiceren daar niet actief, maar downloaden wel illegaal materiaal. Ze plegen daarmee strafbare feiten. Toch blijven ze vaak buiten zicht van politie en justitie. Promovendus Madeleine…

Het kabinet Rutte IV is beëdigd. Er zitten meer vrouwen in dan ooit. Nederland heeft voor het eerst twee ministers met een etnische minderheidsachtergrond en ministers zonder politieke, maar met veel vakkennis, zijn aan de slag gegaan. Toch verwacht politicoloog Tom Louwerse niet dat Rutte IV veel van…

Vanuit je woonkamer videovergaderen en algoritmen op sociale media die jouw interesses kennen: nieuwe technologie raakt meer en meer verweven met ons bestaan. Tegelijkertijd groeit de roep om de bescherming van onze privacy en dat zorgt voor spanning, ook op de universiteit. Mede vanwege de ophef over…

Van 14 naar 29 deelnemende promovendi, zeven actief betrokken faculteiten en vooral veel vernieuwend interdisciplinair onderzoek, waarbij data science de verbindende factor is. Het universiteitsbrede Data Science Onderzoeksprogramma (DSO) is zo succesvol gebleken, dat het na vijf jaar met een ‘aanjaagsubsidie’…