‘De bijdrage van universiteiten aan de economie is juist zo effectief omdat die niet onze primaire doelstelling vormt’, was de boodschap van professor Sir Leszek Borysiewicz. Borysiewicz, Vice-Chancellor van de University of Cambridge, was de spreker die het hoofdthema uiteenzette tijdens het tienjaarlijkse…

Onderzoekers in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) werken aan de eerste diagnostische test voor lepra die buiten een laboratorium gebruikt kan worden. Deze test moet niet alleen lepra met zekerheid vaststellen, maar ook makkelijk in gebruik en goedkoop zijn. Lepra komt namelijk vooral voor…

In Nederland lijden 1,55 miljoen mensen aan hart- en vaatziekten. Toch komen acute hart- en herseninfarcten nog vaak onverwachts. Dat is omdat veel mensen niet weten dat ze er risico op lopen. Immunologische onderzoeker Amanda Foks en collega’s Bram Slütter en Ilze Bot doen onderzoek naar een goede…

De groepsstructuren van jihadistische netwerken veranderen snel. Dat maakt het lastig om ze in de gaten te houden, blijkt uit onderzoek van criminoloog Jasper de Bie. Promotie op 14 april.

Leidse informatici ontwikkelen de komende jaren een computersysteem dat industriële productieprocessen kan verbeteren. Zij doen dat samen met andere academici én het bedrijfsleven. NWO stelt ruim een miljoen euro beschikbaar.

Alle planeten in ons sterrenstelsel draaien in een ecliptisch vlak om de zon. Dat is niet verwonderlijk, want ons zonnestelsel is ontstaan uit een zogeheten protoplanetaire schijf. Promovenda Anna Miotello onderzocht dit soort schijven en hun invloed op de vorming van sterren en planeten. Promotie op…

Hoe beteugel je een crisis? Sanneke Kuiper vertelt daar vrijdag 21 april over in haar oratie.

Op 20 september jl. nam Tineke Cleiren, hoogleraar straf- en strafprocesrecht, afscheid van de faculteit waaraan zij ruim drie decennia was verbonden. Na het uitspreken van haar afscheidsrede ontving zij uit handen van de decaan de Meijerspenning wegens haar bijzondere verdiensten voor de faculteit.

Baanbrekend werk van een Europees consortium maakt het mogelijk om eenvoudig nieuwe enzymen te ontdekken en te bestuderen. Het consortium publiceert de nieuwe technologie in het gezaghebbende open access tijdschrift ACS Central Science.

Macrofagen – de frontlinie van ons afweersysteem – beschermen ons tegen infecties. Maar bij de tuberculosebacterie gaat dat vaak mis. De groep van Annemarie Meijer van het Instituut Biologie Leiden heeft nu ontdekt dat macrofagen in zebravissen beter in staat zijn tuberculose uit te schakelen als ze…

Een internationaal team van astronomen, onder leiding van Andreas Schruba (MPE), heeft de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) gebruikt om in te zoomen op stervormingsgebieden in het nabije sterrenstelsel NGC 6822.

Zorgrobots, zelfrijdende auto’s en deepfakes met behulp van kunstmatige intelligentie (AI). De tentoonstelling BrAInpower in Rijksmuseum Boerhaave toont spectaculaire toepassingen en vertelt hoe AI zulke grote sprongen kon maken. Bas Haring, hoogleraar Publiek begrip van wetenschap, is de gastconservator.…

‘Een kruisvaarder voor belastingen’, zo noemde Ferd Grapperhaus, oud-hoogleraar Belastingrecht aan de Universiteit Leiden én de vader van oud-minister van Justitie en Veiligheid, zichzelf. Universitair docent belastingrecht Pieterse legt uit dat Grapperhaus belasting zag als een bijdrage aan de same…

Leidse onderzoekers hebben 120 jaar aan wetenschappelijke informatie gebundeld in een database van plant-schimmel-interacties. Deze belangrijke biologische data is nu vrij beschikbaar voor onderzoekers en natuurbeschermers. Publicatie in New Phytologist.

Rechtssociologe Quirine Eijkman wil onderhand wel eens weten of het onderscheppen van honderden miljoenen sms-berichten en emails van burgers eigenlijk wel effectief is voor het opsporen van (potentiële) terroristen. In de Nacht van Kunst en Kennis neemt ze deel aan een gesprek over Angst en Veiligh…

Natuurkundestudent Barry van der Meer heeft woensdag de VWN/NWO studentenbeurs in ontvangst genomen. Deze beurs dekt de registratiekosten voor de World Conference of Science Journalists 2009, die van 30 juni t/m 2 juli in Londen gehouden zal worden.

Mensen met een sociale angststoornis vermijden regelmatig oogcontact. Maar bij ‘gewoon’ sociaal angstige personen is dat afhankelijk van de sociale situatie, zo leerde Jiemiao Chen van haar experimenten met ‘wearable eye trackers’: brillen die oogbewegingen meten. Promotie op 25 april.

Fotosynthese gebruiken om energie op te wekken, of enzymen gebruiken om effectief biobrandstof te maken; Leidse scheikundigen Huub de Groot en Hermen Overkleeft hebben beiden een NWO TOP-subsidie binnengehaald voor hun baanbrekende onderzoek. Met het geld kunnen zij nieuwe promovendi aannemen.

Een kindje dat in de baarmoeder minder voedingsstoffen krijgt dan zijn of haar eeneiige tweelingbroer of -zus, heeft op latere leeftijd vaker ontwikkelingsproblemen. Dat schrijven onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum in The Lancet Child & Adolescent Health. Deze studie laat zien dat…

Bodembacteriën kunnen een schat aan antibiotica maken die nieuw voor ons zijn, stelt Gilles van Wezel. Zijn groep ontwikkelde een methode om die onbekende verbindingen snel te identificeren en te produceren. In Chemistry & Biology laten de onderzoekers zien dat de aanpak werkt.

Op donderdag 31 januari 2019 heeft Robert Malewicz samen met Chana Grijsen een gastlezing verzorgd voor de masterstudenten van strafrecht, waarin het strafdossier centraal stond.

Het is Nederlandse astronomen als eersten ter wereld gelukt om isotopen te ontwaren in de dampkring van een exoplaneet. Het gaat hierbij om verschillende vormen van koolstof in gasreusplaneet TYC 8998-760-1 b. Het onderzoek wordt donderdag gepubliceerd in het vakblad Nature.

Een internationaal team van astronomen heeft een groot reservoir van heet gas ontdekt in de cluster-in-wording rond het Spinnenwebstelsel. De sterrenkundigen voorspellen, mede op basis van dat hete gas, dat de cluster-in-wording zal uitgroeien tot een van de grootste objecten in het heelal. Daardoor…

Tijdens het onderzoek voor haar nieuwe boek, Elizabeth Stuart: Queen of Hearts, stuitte Nadine Akkerman op een relatief onbekend portret van Elizabeth Stuart, koningin van Bohemen en grootmoeder van koning George I. Het schilderij zou volgens Akkerman als majesteitsschennis zijn beschouwd in de tijd…

AI kan wetenschappers helpen sneller gegevens over de aarde te verzamelen. Dit bespaart hen veel tijd bij het uitzoeken hoe ze alle verzamelde gegevens moeten analyseren. Julia Wasala, PhD student aan het Leiden Institute of Advanced Sciences (LIACS), vertelt hoe AI kan worden gebruikt om tijd te be…

Promovendi Alex Brandsen en Wouter Verschoof-van der Vaart doen allebei een project binnen het universitaire Data Science onderzoeksprogramma. Ze introduceren termen als ‘text mining’ en ‘advanced machine learning’ in de archeologie. ‘Deze technieken zullen de archeologie efficiënter en goedkoper ma…

Noorderlicht, sterrenwinden en exoplaneten. Daarom draaide het promotieonderzoek van astronoom Rob Kavanagh. Hij ontwikkelde wiskundige modellen om de interacties tussen exoplaneten en sterrenwinden beter te begrijpen en kenmerken van exoplaneten in kaart te brengen. Kavanagh promoveert op 15 novemb…

In iedere organisatie spelen data een belangrijke rol. Steeds meer gegevens zijn bekend over producten, over productieprocessen en over klanten. Op het jaarlijkse LIACS Business event van woensdag 18 januari stond centraal hoe je in Big Data onregelmatigheden kunt vinden. En hoe je zo fouten - óf juist…

De film Blade Runner als onderdeel van het rechtencurriculum? Helemaal niet zo gek vinden hoogleraar Rechtssociologie, Maartje van der Woude en hoogleraar Literatuur, Cultuur en Recht, Frans-Willem Korsten. ‘De film stelt een heel principiële vraag: wat is mens en wat niet?’ Vanaf komend studiejaar…

Vier jonge Leidse onderzoekers kunnen met een Rubiconsubsidie van NWO naar het buitenland. En net als voorgaande jaren komt tegen de bedoeling van de Rubicon een Nederlandse onderzoeker van een andere universiteit naar Leiden.

Met de komst van socialemediakanalen als Twitter, Facebook en Instagram is het makkelijker dan ooit om informatie met elkaar te delen. Ook desinformatie. Tijdens zijn promotie ontwikkelde informaticus Xueqin Chen een nieuwe manier om nepnieuws te herkennen en te voorspellen hoe berichten zich binnen…

Het snel kunnen verwerken en analyseren van grote hoeveelheden informatie is een waardevolle 'grondstof' geworden voor allerlei soorten onderzoek. Kok, hoogleraar met leeropdracht Fundamentele Informatica aan de Universiteit Leiden, is expert op het gebied van informatieverwerking en -analyse. Over…

Wie door het centrum van Leiden loopt, komt hem misschien wel tegen, een aandachtig luisterende groep toeristen om hem heen. Koen van Toen, ofwel Koen Marijt, begon na zijn studie geschiedenis een eigen bedrijf, waarvoor hij onder meer historische rondwandelingen organiseert.

Wordt er een vervalste Vermeer of Rembrandt ontdekt, dan is dat wereldnieuws. Toch heeft het traceren van vervalsingen lange tijd weinig prioriteit gehad in de kunstgeschiedenis. Universitair docent Anna Tummers krijgt een ERC-beurs van bijna twee miljoen euro om daar verandering in brengen.

Het project van Rodrigo Ochigame onderzoekt hoe AI wetenschappelijk bewijs herdefinieert. Met de Veni-subsidie wil het project wetenschappers helpen om kritisch te navigeren door deze transformaties.

Samenwerken op het gebied van medicijnontwikkeling en gezondheidsonderzoek. Met dat doel bezocht een Zweedse delegatie, onder wie Zijne Majesteit Koning Carl XVI Gustav van Zweden, op 14 mei het Leidse Bio Science Park. De Zweden bezochten ook de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit…

Masterstudenten Criminologie gaan tijdens een college van het vak Uitzonderlijk Geweld in gesprek met (ex-)gedetineerde personen.

Is de Toeslagenaffaire een voorbode van de toekomst en wordt het leven van burgers straks volledig bepaald door algoritmen? Universitair docent staatsrecht Reijer Passchier waarschuwt dat de oprukkende digitalisering de uitvoerende overheid nog meer macht geeft, zodat het parlement en de rechtspraak…

Een film en quiz in de Oude Sterrewacht, met je mobiel zelf de afloop van de film bepalen, of in Den Haag naar een politieke satire kijken. Het kan allemaal in Science & Cinema, the 444 edition, een speciaal programma tijdens het LIFF, het Leiden International Film Festival.

Wat doen beelden tijdens het verhoor met de verhoorders en verdachten? Dat onderzoeken de Leidse psycholoog Lotte van Dillen en twee Rotterdamse criminologen met een subsidie van Politie & Wetenschap. Van Dillen: 'We gaan een verhoor 'naspelen' in het lab.' Op 5 april verzorgen de wetenschappers een…

Het nieuwe programma Synoptic Optics, gesubsidieerd uit het NWO-domein Toegepaste en Technische Wetenschappen (TTW), gaat nieuwe optische technieken ontwikkelen. Onderzoekers Frans Snik en Hoogleraar Experimentele astrofysica Christoph Keller van de Sterrewacht Leiden gaan nieuwe methoden testen om…

Astronomische observaties in Chili, onderzoek naar Indiaans erfgoed of behandeling van oogziektes in Brazilië. Er is veel en divers Leids onderzoek in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied. Wetenschappers en vertegenwoordigers van 20 landen ontmoetten elkaar op 11 mei in Leiden om de samenwerking…

Eerlijke en creatieve AI

Leidse wetenschappers en studenten bloggen en podcasten over onderzoek en onderwijs.

Sociale Wetenschappen, Politieke Wetenschap

‘Als je Open Science in de praktijk wilt doorvoeren, moet je minstens bij elke faculteit iemand hebben die onderzoekers op een laagdrempelige manier kan helpen met praktische problemen.’ Dorien Huijser begeleidde twee jaar de transitie naar de nieuwe manier van werkenbij het Brain and Development Research…