Archeologen hebben bij Tiel een uniek 4.000 jaar oud heiligdom opgegraven. Eén van de grafheuvels fungeerde als zonnekalender. Quentin Bourgeois duidt de vondst in het NRC. 'Ik ken geen andere plek in Europa waar een schedel is gevonden in deze context.'

'We maken de aarde nu dusdanig warm, dat je je kan afvragen of er ooit nog een ijstijd komt’

In het zuid-oosten van Zuid-Afrika graaft steentijd-archeoloog Gerrit Dusseldorp van de Universiteit Leiden een bijzondere vindplaats op. Op die plek leefde 70.000 jaar geleden de vroeg-moderne mens. Dusseldorp is op die plek op zoek naar de spullen van die allereerste mensen. Gerrit Dusseldorp werd…

Op zondag 19 augustus, zendt National Geographic channel het programma 'Drain the Oceans' uit, met focus op Martijn Manders' opgraving van het Nederlandse VOC-schip De Rooswijk.

Archeologisch onderzoek heeft soms wel wat weg van een murder mystery. Vrijwel de gehele prehistorie, op de laatste 40.000 jaar na, leefden er meerdere mensensoorten tegelijk. Ze leefden ook vaak in hetzelfde gebied. En de stenen werktuigen die we opgraven, zien er meestal vrij eender uit. Hoe weten…

Ter ere van de 50-jarige samenwerking staat er in 2024 elke maand een artikel in Weekblad Regio Oss over de bijzondere archeologie in Oss. Met deze maand een artikel over Sidney van den Bergh. Sinds hij twee jaar geleden begonnen is als wethouder van de gemeente Oss, is hij erg onder de indruk van de…

Scheepswrakken worden bedreigd door plunderaars op zoek naar schroot en schatten. Satellieten en kunstmatige intelligentie moeten dat helpen voorkomen. Elsevier Weekblad interviewt Hoogleraar Onderwaterarcheologie Martijn Manders over dit onderwerp.

Leidse archeologen doen booronderzoek op een weiland bij het Zeeuwse Grijpskerke. Hier werd in 2002 een offerkuil uit de IJzertijd gevonden. De hoop is dat verder onderzoek meer informatie zal opleveren over het gebruik van het gebied in de IJzertijd.

De regering in Australie wil in de grondwet betere bescherming voor de oorspronkelijk bewoners, de aboriginals. En in de berichtgeving daarom heen horen we dat de aboriginals het oudste volk ter wereld zijn. Maar is dat wel zo? En waar wonen andere heel oude volken? Het NPO1 radioprogramma Feit of Fictie…

Malaria. Dat is toch een tropische ziekte? Niet alleen. Nederland is bijvoorbeeld pas sinds 1970 officieel malaria-vrij. Ook in de middeleeuwen kwam de ziekte hier waarschijnlijk veel voor. Rachel Schats onderzoekt sporen van malaria in middeleeuwse skeletten. 'We hebben het altijd over de pest als…

De Nationale Romeinenweek (4 tot 11 mei) staat in het teken van de vrouw in de Romeinse tijd. Archeoloog Carol van Driel geeft in verschillende interviews de vrouw een plek in het limesverhaal. 'Vrouwen waren allesbehalve schimmige figuren langs de limes.'

Om de kennis over en de zichtbaarheid van de prehistorische grafheuvels bij de Meeren in Baarlo te vergroten wordt het struikgewas rondom de heuvels zorgvuldig verwijderd. De grafheuvel zijn in 2015 (her)ontdekt en worden binnenkort onderzocht door Universiteit Leiden.

De leeftijd achterhalen door de naden van een schedel te bestuderen of bloedarmoede opsporen aan de hand van gaatjes in de gevonden botten. Door goed te kijken naar de gevonden skeletten kom je veel te weten over wat er zich in een bepaald gebied heeft afgespeeld. BNR nieuwsradio nodigde archeoloog…

Kralen uit India en aardewerk uit China zijn ontdekt in grotendeels vergeten Zuid-Afrikaanse steden. Lang voordat de Nederlanders Zuid-Afrika aandeden, waren er grootschalige boerensamenlevingen met verreikende handelsnetwerken. Met nieuwe technieken worden hun steden nu herontdekt. Toch blijft een…

De bronstijdboeren van West-Friesland deden aan akkerbouw, hielden koeien, schapen en geiten en vingen vis en (water)vogels. Met die koeien, schapen en geiten is iets bijzonders aan de hand, ontdekte de Leidse archeoloog Nathalie Brusgaard. Het Leidsch Dagblad interviewde haar over haar ontdekking.

Archeoloog Mink van IJzerdoorn onderzoekt late amforen en het in onbruik raken van deze transportcontainers. Hij heeft een flink aantal amforen uit de collectie van museum Kaap Skil onderzocht, in samenwerking met Dr. Dennis Braekmans en met steun van LUF.

We zijn het er inmiddels over eens dat de moderne mens zijn oorsprong heeft in Afrika. Maar wanneer en waar die dat continent verliet om zich te verspreiden over Eurazië is onderwerp van een verhit debat. Een reconstructie van het klimaat van de afgelopen 300.000 jaar moet helderheid verschaffen over…

Archeoloog Krijn Boom interviewde in opdracht van professor David Fontijn verschillende verzamelaars van bodemvondsten. Wat drijft hen bij het verzamelen? En wat doet dit verzamelen met hen? De interviews zijn recentelijk verschenen op de website Archeologie Online en deels in de uitgave van Archeologie…

Ter ere van de 50-jarige samenwerking tussen de gemeente Oss en de Universiteit Leiden op het gebied van archeologie staat er dit jaar iedere maand een nieuw artikel in Weekblad Regio Oss.

Het valt Jip Barreveld op dat historische bronnen vaak een negatief stempel drukken op ons beeld van vroegmiddeleeuwse sites. Zo ook voor de Sint-Servaaskapel in Maastricht. In Archeologie Magazine schreef hij er een artikel over.

De allereerste boeren ter wereld kwamen uit de regio rond het huidige Irak. Zo'n tienduizend jaar geleden begonnen daar ze wilde gewassen te domesticeren. De boeren verspreidden zich en gaven ook hun kunsten door aan anderen. Zo kwamen er langzaam maar zeker veredelde gewassen, vee en aardewerk mee…

Om erachter te komen welke invloed infectieziektes vroeger op de levens van mensen hadden, speuren onderzoekers naar aanwijzingen in skeletten. Maar die botten geven hun geheimen niet zomaar prijs. Daar zijn heel wat moderne technieken voor nodig… en soms een ouderwetse loep. Dr Rachel Schats vertelt…

Ter ere van de 50-jarige samenwerking tussen de gemeente Oss en de Universiteit Leiden op het gebied van archeologie staat er dit jaar iedere maand een nieuw artikel in Weekblad Regio Oss.

De Swifterbantman van museum Batavialand heeft na 20 jaar een make-over gekregen. Jarenlang was de man een toonbeeld van een stereotiepe Germaan. Vanaf nu heeft hij een mediterrane uitstraling, de grootste aanpassingen waren zijn huidskleur en zijn haar.

Tot voor kort associeerden we figuratieve grotkunst alleen met de moderne mens. Recent zijn er echter twee spectaculaire ontdekkingen gedaan die erop wijzen dat Neanderthalers ook dit soort kunst maakten. In een groot artikel voor nu.nl werpt archeoloog Gerrit Dusseldorp een blik op de betekenis van…

Radio 1 vroeg Gerrit Dusseldorp te reageren op de vondst van een Homo-sapienskaak in Israël. De kaak heeft een datering van 180.000 jaar en zet daarmee de heersende ideeën over de verspreiding van Homo sapiens over de wereld op losse schroeven.

200 jaar geleden, in 1818, werd Caspar Reuvens benoemd tot hoogleraar in de Archeologie aan Universiteit Leiden. Dit was het begin van academisch archeologisch onderzoek in Nederland. Ter ere van deze gelegenheid organiseert de faculteit het hele jaar door activiteiten die te maken hebben met de toekomst…

Archeoloog Gerrit Dusseldorp spreekt in NU.nl over het belang van de vondst. 'Het geeft een kijkgat in de gedachtewereld van de prehistorische mens, maar omdat de makers al millennia dood zijn is de symbolische betekenis achter de kunst niet meer te achterhalen.'

In het vakblad Vitruvius verhaalt archeoloog Richard Jansen met een aantal collega's over de topvondst van de oudste jurk van Nederland. Deze jurk, gevonden tijdens een routine-opgraving van een ijzertijdgrafveld op de Slabroekse Heide, is een uitstekend voorbeeld waarom het belangrijk is om ruimte…

Moet er te midden van het erfgoed van de oude vissershaven van Middelharnis een nieuwe brug komen? Dat was de case-study waar studenten van archeoloog Martijn Manders zich over bogen. Ze bezochten de haven zelf en haalden de lokale krant Eilanden Nieuws.

Twee millennia geschiedschrijving weglaten uit tv-serie Het Verhaal van Nederland schept het verkeerde beeld, schrijft Richard Jansen, archeoloog en docent Europese Prehistorie aan de Universiteit Leiden in een opiniestuk in de Trouw.

Op het Indonesische eiland Sulawesi hebben archeologen de oudste grottekening ooit gevonden waar mensen en dieren op staan. De afbeelding is zeker 43.900 jaar oud, zeggen onderzoekers in het vakblad Nature. Gerrit Dusseldorp sprak in het Jeugdjournaal over het belang van deze vondst.

Wanneer en hoe begonnen de eerste mensen vuur te maken? Bewapend met stenen, veenpluis en zwammen probeert archeoloog Andy Sorensen die vraag te beantwoorden. In de februari editie van National Geographic Magazine staat hij en zijn onderzoek centraal in de katern De Ontdekking.

De man jaagt, de vrouw zit thuis met de kinderen: dat is het klassieke beeld van het leven in de prehistorie. Maar moderne archeologen kijken daar heel anders tegenaan. Archeologen Amanda Henry, Gerrit Dusseldorp en Louise Olerud bespreken de meest recente kennis in Quest Magazine.

De kaarten van de Utrechtse Heuvelrug en het Gooi worden de komende maanden door honderden vrijwilligers afgespeurd. Dit doen zij voor het project ‘Scars of War’, een project wat is gestart om sporen in het landschap te onderzoeken van de Tweede Wereldoorlog. Iedereen kan zich als vrijwilliger opgeven.…

Een onderkaak die in 1887 in Spanje is gevonden, is niet van een neanderthaler maar hoogstwaarschijnlijk van een homo sapiens. Het is een nieuw puzzelstukje in de geschiedenis van de mens. En die wordt door moderne DNA-technieken ook steeds duidelijker. Dr. Gerrit Dusseldorp reageert op de ontdekking…

Het NPO3 programma Keuringsdienst van Waarde ging in de uitzending van 18 juli 2019 op zoek naar de oorsprong van BBQ-smaak. Prehistorisch-vuurexpert Andrew Sorensen toonde in het programma vuurmaaktechnieken van de prehistorische mens.

In het National Geographic magazine van deze maand staat een artikel over het onderzoek van een van onze eigen archeologen, Dr. Nathalie Brusgaard.

In Duitsland zijn nieuwe bewijzen naar boven gekomen over de aanwezigheid van de moderne mens in Europa.

Nog altijd is niet duidelijk hoe de neanderthalers zijn uitgestorven. Maar lange tijd gold één theorie als de meest waarschijnlijke: de opkomst van de superslimme Homo sapiens, de moderne mens dus. Inmiddels is deze concurrentiehypothese echter niet meer de dominante theorie onder wetenschappers, blijkt…

Mensen met een stukje oeroud neanderthaler-DNA kunnen zieker worden van het coronavirus dan anderen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek, gepubliceerd in Nature. Gerrit Dusseldorp, expert op het gebied van de vroege mens, reflecteert op deze ontdekking.

IJsmummie Ötzi is altijd afgebeeld als een soort prehistorische jager uit de Alpen, met een flinke haardos en witte huid. Maar Ötzi was niet wit, want nieuw DNA-onderzoek bewijst dat hij een donkere huidskleur had. Leidse archeologen Gerrit Dusseldorp en Luc Amkreutz duiden het nieuws in verschillende…

Harrison Ford speelt nog één laatste keer de beroemdste archeoloog ter wereld in Indiana Jones and the Dial of Destiny. Maar hoeveel lijkt Indy op een archeoloog anno 2023? Veronica Superguide interviewt Luc Amkreutz, conservator prehistorie van het Rijksmuseum van Oudheden en Hoogleraar Archeologie…

Een aantal studenten van de Faculteit der Archeologie werkt momenteel mee aan de opgraving van een grafkelder in de Nieuwe Kerk van Delft. Zo ook Kiki Gaarthuis, die al negen weken lang iedere werkdag in de opgravingsput te vinden is.

Muziek of taal: een van de twee was er eerder, maar wat precies? Saxofoonbouwer Friso Heidinga zei in NH Nieuws dat muziek er eerder was dan de taal. Het TV programma EenVandaag zoekt uit hoe dat zit en wat er waar is.

Osteoarcheoloog Rachel Schats onderzoekt sporen van malaria in oude skeletten. Hoewel malaria als ziekte niet is terug te zien in botmateriaal, kun je wel sporen ervan terugvinden, bijvoorbeeld in de vorm van porositeit ontstaan door de bloedarmoede die door de ziekte wordt veroorzaakt. Rachel was te…

Ter ere van de 50-jarige samenwerking tussen de gemeente Oss en de Universiteit Leiden op het gebied van archeologie staat er dit jaar iedere maand een nieuw artikel in Weekblad Regio Oss.

De Australische celbiologe Melissa Little en de Nederlandse natuurkundige Robbert Dijkgraaf ontvangen in 2019 op de dies van de Universiteit Leiden een eredoctoraat. Ze krijgen het doctoraat vanwege hun wetenschappelijke verdiensten.

Paramagnetisme. Een nieuwe occulte praktijk? Nee. Een van de nieuwste wetenschappelijke methoden om het gedrag van eiwitten haarscherp in kaart te brengen. Marcellus Ubbink van de Universiteit Leiden krijgt ruim 3 miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en de Universiteit…

Op 17 april vieren de Reizende DNA-labs dat zij officieel de 100.000ste scholier mogen ontvangen, dit wordt uitgebreid gevierd in Wageningen. De Universiteit Leiden verzorgt sinds 2006 onder de bezielende coördinatie en leiding van Mathieu Noteborn en Patrick Voskamp (Leids Instituut voor de Chemie)…