Twee directeuren. Allebei hoogleraar wiskunde, maar een van hen is bioloog. De een komt, de ander gaat. Roeland Merks volgt in september Arjen Doelman op als directeur van het Lorentz Center. Wat is er bereikt en wat zijn de plannen? En vooral, wat maakt het Lorentz Center zo bijzonder?

Bekend is dat autisme en ADHD vaker voorkomen bij mannen, en een depressie of angststoornis vaker bij vrouwen. Toch is nog steeds de invloed niet duidelijk van geslachtsverschillen op mentale gezondheid. Daarom organiseerde Lara Wierenga samen met Marieke Bos een vijfdaagse Lorentz-workshop met 25 internationale…

De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie krijgt twee nieuwe directieleden. Ronald Stark (nu nog werkzaam bij NWO) is per 1 september de nieuwe uitvoerend directeur van NOVA. Amina Helmi (hoogleraar Dynamica, structuur en vorming van de Melkweg aan het Kapteyn Instituut van de Rijksuniversiteit…

In de AD-rubriek de 'Zomeruniversiteit' vertellen de knapste koppen van Nederland over de ontwikkelingen in hun vakgebied. Deze week was de beurt aan hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck.

Drie quantumveilige cryptografiemethoden zijn sinds deze week gestandaardiseerd voor wereldwijd gebruik. Léo Ducas is medeontwerper van de twee primaire PQC-methoden die voor deze standaardisatie zijn geselecteerd. Ducas maakt deel uit van de Cryptologie-groep van Centrum Wiskunde & Informatica (CWI)…

In de 13e eeuw v.Chr. werden in Mykeens Griekenland ambitieuze programma’s van monumentale bouwwerken uitgevoerd. Hoe werden mensen en middelen ingezet en welke socio-economische invloed had dat? De Leidse archeologe dr. Ann Brysbaert gaat het met een ERC Consolidator Grant onderzoeken.

De indiaanse cultuur in het Caribisch gebied veranderde weliswaar flink na de komst van Columbus, maar is zeker niet weggevaagd. Hoe die veranderingen plaatsvonden, laten zo’n veertig Leidse wetenschappers mooi zien in het NEXUS1492-project.

Diverse Leidse wetenschappers hebben een Europese subsidie gekregen om hun eerdere onderzoeksresultaten geschikt te maken voor commerciële of maatschappelijke implementatie.

Luca Giomi heeft de eerste resultaten van zijn ERC-consolidatorbeurs. Hij ontdekte dat epitheelcellen collectief bewegen, maar op verschillende manieren, afhankelijk van de schaal waarnaar je kijkt. Het is hexatisch op kleine schalen en wordt nematisch op grotere schalen: het is een multischaal orde.…

Salamanders waarvan de helft van het nageslacht al vóór de geboorte sterft. Evolutionair bioloog Ben Wielstra onderzoekt hoe zoiets nadeligs kan bestaan in de natuur. Hij werkt voor zijn onderzoek samen met Naturalis Biodiversity Center.

Het is voor het eerst gelukt om een brief uit de zeventiende eeuw te lezen zónder het zegel te verbreken en zo het waardevolle fysieke bewijsmateriaal te behouden. Met geavanceerde technologie wist een internationaal onderzoeksteam de brief digitaal te openen. Nadine Akkerman, universitair hoofddocent…

Een sterrenstelsel is al onvoorstelbaar groot, maar het kan nóg groter. Astronoom Reinout van Weeren onderzoekt clusters van sterrenstelsels, die behoren tot één van de grootste structuren in het heelal. Voor zijn onderzoek naar het ontstaan en de evolutie van deze clusters haalde hij een ERC Starting…

Universitair hoofddocent Rick Honings is per 1 juli 2020 benoemd tot Scaligerhoogleraar. De komende vijf jaar houdt hij zich o.a. bezig met het bevorderen van het onderwijs en onderzoek rond de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek. Honings volgt boekhistoricus Erik Kwakkel op, die de…

Bij onethische medische experimenten denken we al snel aan nazi-Duitsland. Dat ook in gekoloniseerde gebieden tests werden gedaan zonder expliciete toestemming van de proefpersoon, is minder bekend. Universitair docent Fenneke Sysling krijgt een Europese beurs om hier onderzoek naar te doen.

Natuurkundige Marileen Dogterom is een van de winnaars van de Spinozapremie 2018. Ze is hoogleraar aan de TU Delft, waar ook haar lab staat, en is daarnaast verbonden aan de Universiteit Leiden als Medical Delta Professor. Ze verdient de prijs voor haar onderzoek naar het geraamte van de cel.

Politieke spelletjes zijn van alle tijden, maar wat is de rol van ‘spel’ in de manier waarop de Amerikaanse politieke wereld zich ontwikkeld heeft? Universitair docent Sara Polak krijgt een ERC Starting Grant om dat te onderzoeken.

De Gouy-Chapman-theorie beschrijft wat er gebeurt in de buurt van een elektrode in een zoutoplossing, maar doet dat niet correct. Onderzoeker Kasinath Ojha, universitair docent Katharina Doblhoff-Dier en hoogleraar Marc Koper presenteren een nieuwe versie. ‘De volgende generatie studieboeken over elektrochemie…

Hoe ethisch verantwoord is onderzoek met mensen en robots? En kan onderzoek over kunstmatige intelligentie in de foute handen ook voor problemen zorgen? Bij elk onderzoek waarbij mensen of hun data betrokken zijn, beoordeelt de ethische commissie waar de knelpunten zitten. Universitair hoofddocent bij…

Een weldoordacht idee presenteren aan Schiphol-deskundigen, een oud-ambassadeur of een veiligheidsexpert. Voor studenten van de bachelor Security Studies was dit vorige week een unieke ervaring én een grote kans. ‘Wie weet kunnen ze in de toekomst bij ons aan de slag!’

Workshop

Alumni-activiteit

Lezing

Lezing

Debat

Na tien jaar en één dag heeft de Sterrewacht een nieuwe bestuurder. Per 1 september zet Ignas Snellen de lijnen uit voor het astronomisch instituut. In dit interview leer je Ignas kennen. Nou ja, een beetje dan. Daarom legden we hem ook nog vijf dilemma’s voor en vroegen de mensen om hem heen wie hij…

Janna Marie Bas-Hoogendam, Stefanie Meeuwis en Eliška Procházková delen mee in de Aspasia diversiteitsbeurs van Mariska Kret. De drie jonge talentvolle psychologen krijgen 10.000 euro als opstap voor een carrière in de wetenschap. Ze hebben drie maanden om een subsidieaanvraag te schrijven voor een…

Medicijnen kunnen werken zonder een werkzame stof te bevatten. Van 2 tot 4 april vindt in Leiden het eerste internationale wetenschappelijke congres plaats over placebo’s. Placebo-onderzoeker en hoogleraar gezondheidspsychologie Andrea Evers, tevens voorzitter van het congres, beantwoordt een aantal…

Als interdisciplinair instituut op het gebied van Security Studies onderzoekt het Institute of Security and Global Affairs (ISGA) een breed scala aan onderwerpen. Een daarvan is de Verenigde Naties en de impact die deze internationale organisatie heeft op de wereld.

Bij onderzoek naar geneesmiddelen zou meer gebruik moeten worden gemaakt van data science. Dat zegt Gerard van Westen, postdoctoraal onderzoeker bij het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR). ‘Als je betere medicijnen wilt hebben, moet je starten bij data.’

Op vrijdag 25 mei is de oratie van Tjerk Oosterkamp over zijn leeropdracht 'Experimentele Natuurkunde'.

Na een gebroken nacht verergeren de klachten van mensen aan suïcide denken. Dat ondekten psychologen Liia Kivelä en Niki Antypa in hun onderzoek naar de korte termijn-risicofactoren van zelfdoding. Slaapproblemen aanpakken speelt volgens hen een cruciale rol spelen in suïcidepreventie.

Het Event Horizon Telescope (EHT)-team, dat de allereerste foto van een zwart gat maakte, heeft vandaag een nieuwe afbeelding gepresenteerd. De afbeelding toont hetzelfde zwarte gat in gepolariseerd licht. Het is voor het eerst dat het astronomen is gelukt om polarisatie – een kenmerk van magnetische…

De Young Academy Leiden brengt jonge wetenschappers bij elkaar, vertegenwoordigt hun stem bij het maken van beleid en stimuleert interdisciplinaire samenwerking. Voorzitter Tom Louwerse draagt nu het stokje over aan Helen Pluut. ‘Het is zo waardevol om kennis en ervaring uit te wisselen met collega’s…

De Pilgrim Fathers woonden begin 17e eeuw in Leiden voordat ze in Amerika hun kolonie stichtten. Maar liefst negen Amerikaanse presidenten stammen van hen af. De universiteit speelde een belangrijke rol in het leven van de Pilgrims.

Weinig onderzoekers zien heil in onderzoek naar glioblastoom, een ongeneselijke hersentumor. Alexander Kros bracht collega’s bij elkaar die de uitdaging aangaan. Europese onderzoeksfinancier ERC stelde onlangs 10,6 miljoen euro ter beschikking, een jaar eerder stelde NWO 3 miljoen euro beschikbaar.…

Eeuwenlang hebben astronomen het heelal bestudeerd door lichtsignalen te verzamelen. Sinds 2015 stelt het bewijs van een belangrijke voorspelling van Einstein ons in staat om het heelal op een nieuwe manier te onderzoeken: door middel van zwaartekrachtgolven. Astronomie promovendus Valeriya Korol heeft…

Onderzoekers van de universiteiten van Amsterdam en Leiden hebben samen met het Nederlands Kanker Instituut en Oncode Institute een ERC Synergy Grant van 10,6 miljoen euro ontvangen. Daarmee willen ze een nieuwe aanpak ontwikkelen voor de bestrijding van glioblastoom, een dodelijke primaire hersentumor…

Hoe detecteren bacteriën signalen uit hun omgeving en hoe passen ze zich daaraan aan? Die vraag intrigeert Ariane Briegel, hoogleraar Ultrastructuurbiologie. Met behulp van nieuwe technieken produceert ze driedimensionale beelden, die nieuwe informatie geven over het zintuiglijke systeem van bacteri…

Hoe kregen de Arabieren het voor elkaar om gedurende 300 jaar een enorm, op islamitische leest geschoeid, rijk in stand te houden? Arabist Petra Sijpesteijn en haar team bestuderen dit, gesteund door een ERC Consolidator Grant, de komende vijf jaar. Ze doen dit aan de hand van correspondentie van gewone…

Lezing

Lees hier alles over YAL-lidmaatschap en de leden van de Young Academy Leiden.

Het was lastig om ambtenaren van de eerste Trump-administratie zover te krijgen te spreken over hun ervaringen op werk, maar het lukte socioloog Jaime Lee Kucinskas. Het beeld dat daaruit is ontstaan, is volgens haar niet al te best. ‘Hoe meer ik met ze sprak, hoe meer emoties ik zag. Ze waren ontzettend…

Alumni-activiteit

Alumni-activiteit

Lezing

Studievoorlichting, On Campus Experience

Lezing, Faculty Lecture

Lezing