De beroemde schrijver Tolkien was naast auteur van een klassieker als The Hobbit ook hoogleraar Engelste taal- en letterkunde in Oxford. Hoe verwerkte hij zijn onderzoek in zijn fictie? Daarover gaat een internationaal congres op 18 juni in Leiden.

De ultieme bèta-medley. Daarop trakteren Bas Haring, hoogleraar Publiek Begrip van Wetenschap, en Ionica Smeets, freelance wetenschapsjournalist en Wiskundemeisje, van 25 t/m 29 juni iedereen die geïnteresseerd is. Hun medley ‘Big Science’ voert de deelnemers vijf dagen langs grote thema’s van de na…

Op 30 september spraken zes juridische professionals tijdens een symposium over persoonlijke ervaringen in de arbeidsmarkt daarbij een lichte verwijzing naar de jurist van de toekomst. Dit symposium werd georganiseerd door het nieuwe Center for Entrepreneurship and Innovation. Een van de speerpunten…

Het lijkt mogelijk te zijn om nitraat uit grondwater te halen en tegelijk op een duurzame manier ammoniak te produceren, schrijven promovendus Phebe van Langevelde en hoogleraar Marc Koper van het Leids Instituut voor Chemie in Joule (26 januari). Samen met een Duitse collega deden ze een literatuuronderzoek…

DNA-encapsulated nanoclusters zijn korte stukjes DNA, gewikkeld om een cluster van een handjevol zilveratomen. Ze kunnen dienen als extreem gevoelige sensor voor giftige of vervuilende stoffen, of voor sporen van virussen en bacteriën.

Een dunne goudlaag is praktisch ondoorzichtig, maar met een rooster van minuscule gaatjes erin laat hij verrassend veel licht door. Het mechanisme hierachter stond bijna een decennium ter discussie. De Leidse onderzoekers dr. Martin van Exter en Frerik van Beijnum MSc, en student Chris Smiet, werkten…

In het kader van het EuroScholars Program, waarvan Universiteit Leiden voorzitter is, bezocht deze week een groep Amerikaanse wetenschappers Leiden. Het is de bedoeling dat zij excellente studenten naar Europa sturen voor deelname aan onderzoeksprojecten.

Wil jij graag collectiegericht onderzoek doen, maar beschik je niet over voldoende middelen? Elk jaar stelt de onderzoeksgroep Museums, Collections and Society (MCS) meerdere onderzoeksbeurzen daarvoor beschikbaar. Onderzoekers Elizabeth den Hartog en Marika Keblusek ontvingen eerder een MCS Scholarship…

Sommige kinderen beginnen hun leven met een achterstand. Soms zelfs al voor ze geboren zijn. Een nieuw onderzoeksproject waar professor Wessel Kraaij van de Universiteit Leiden bij betrokken is, onderzoekt hoe data science kan helpen om ook deze kinderen een goede start te geven.

Stokstaartjes is een podcast voor nieuwsgierige kinderen over wetenschap! De tweede serie van Stokstaartjes gaat over de ruimte. Elke vrijdag in november komt een nieuwe aflevering online. Vandaag verschijnt de derde aflevering in de serie, waarbij we vanuit de Oude Sterrewacht gaan proberen naar Saturnus…

De Els Witte Prijs Jaarprijs Politicologie 2023 gaat naar Charlotte de Roon. Als ‘buitenpromovendus’ aan de Universiteit Leiden schreef zij een proefschrift over politieke jongerenorganisaties in Nederland. Daarmee leverde zij een ‘indrukwekkende bijdrage aan het onderzoeksveld, zowel op analytisch,…

Elektrongolven kunnen elkaar versterken maar ook tegenwerken. Dit heet destructieve interferentie. Uit metingen aan kleine structuren bij lage temperaturen was al bekend dat dit kan leiden tot een lagere geleiding. Een team van wetenschappers van o.a. de Universiteit Leiden en de Rijksuniversiteit Groningen…

Meer dan 400 geïnteresseerden zijn afgekomen op de NGL-publiekslezing van Kavli-prijswinnares Ewine van Dishoeck. ‘Wat fijn dat u in zulke grote getalen gekomen bent. Ik ben er bijna sprakeloos van, maar dat is natuurlijk niet handig vanavond!’ Gelukkig neemt van Dishoeck haar publiek een minuut later…

Het Nederlands Studentenorkest (NSO) treedt op 11 februari op in de Stadsgehoorzaal in Leiden. Ook verschillende Leidse studenten offeren heel wat vrije uurtjes op voor de repetities. Daags voor het grote optreden legden we hen drie duivelse dillema’s voor.

Een overzicht van mediaoptredens van wetenschappers verbonden aan de Faculteit Governance and Global Affairs over terroristische aanslagen in Europa, de gevolgen en meer.

Op 15 mei heeft de tweede ambitiesessie plaatsgevonden. Deze keer waren de WD’s, OD’s en instituutsmanagers uitgenodigd om samen met de stuurgroep aan de slag te gaan. Eerst werd iedereen bijgepraat over waar we nu staan in het visievormingsproces. Daarna gingen we met elkaar in kleine groepjes in discussie…

Wie te vaak zijn paspoort of identiteitsbewijs verliest, kan in het Register Paspoortsignaleringen worden gezet. Als gevolg daarvan kan een paspoortaanvraag worden geweigerd of moet het paspoort worden ingeleverd. Rowie Stolk, promovenda bij de afdeling Staats- en Bestuursrecht, sprak in het programma…

Deze week (29 mei t/m 6 juni) vieren we in Nederland de 86e editie van de Boekenweek, Een uitgelezen moment om een aantal recente boeken van onze wetenschappers extra in het zonnetje te zetten.

De vroegste sterrenstelsels in het heelal lijken op een draaikolk, vergelijkbaar met ons eigen sterrenstelsel de Melkweg. Dat ontdekte een internationaal team astronomen uit onder andere Leiden.

De duurzame productie van waterstof kan mogelijk efficiënter door slim gekozen zout aan het proces toe te voegen. Onderzoekers van het Leids Instituut voor Chemisch onderzoek hebben in samenwerking met natuurkundigen van de Universiteit Twente ontdekt dat het type zout dat aanwezig is bij de productie…

Een elektronenmicroscoop van 2000 kg verplaatsen is een delicate uitdaging. Het uiterst gevoelige instrument moest worden verplaatst naar een nieuwe meethal, maar zelfs een kleine schok zou het kunnen beschadigen. Na enkele zenuwslopende weken van voorbereiding voor de verhuizing en herinstallatie hebben…

Meer dan 200 studenten voltooiden afgelopen jaar hun bachelor in combinatie met een driejarig honoursprogramma. Dat leverde op 15 november een record aantal certificaten op sinds de start van het Honours College, nu negen jaar geleden. Onder het genot van persoonlijke speeches namen de studenten hun…

Hoe moet de koran gelezen worden? Het schrift van het heilige boek maakt verschillende interpretaties mogelijk. Onderzoeker Marijn van Putten ontvangt een ERC Consolidator Grant van twee miljoen euro om eeuwenoude recitaties in kaart te brengen.

Meetikken op een ritme, patronen in geluiden herkennen en genieten van muziek: voor mensen klinkt het als de normaalste zaak van de wereld. Maar hoe zit dat met dieren? Michelle Spierings zoekt het uit en maakt met haar onderzoek kans op de Klokhuis Wetenschapsprijs.

Markus Altena Davidsen schrijft met zijn proefschrift het eerste grote werk over de Tolkienreligie. Daarin onderzoekt hij de religie die zich baseert op de verhalen van de Britse fantasyschrijver J.R.R. Tolkien. Ook verklaart hij hoe fictie religieus kan worden. Promotie op 16 oktober.

Universitair docent Ben van Werkhoven van het LIACS leidt de ontwikkeling van software om grafische processoren te optimaliseren. Inmiddels komt versie 1.0 van ‘Kernel Tuner’ de hoek om kijken. Deze mijlpaal laat zien dat de software klaar is voor serieus gebruik.

Het COA biedt opvang aan meer dan vijfentwintigduizend asielzoekers. Fluctuaties van dit aantal, gebrek aan bestuurlijk draagvlak en krapte op de vastgoedmarkt maken deze taak er niet makkelijker op. LLP-studenten maakten een model om de risico’s in zo’n onzekere omgeving te beheersen.

Uit onderzoek van neurowetenschapper Bastien Boutonnet en zijn Amerikaanse collega blijkt dat onze hersenen sneller een beeld oproepen na het horen van het woord ‘hond’ dan na het horen van geblaf. Dit is opvallend omdat talige informatie abstracter is dan een geluid en daardoor het deel van de hersenen…

Bodemleven sturen en daarmee beïnvloeden wat er boven de grond groeit: dat is de expertise van de Leidse bioloog Martijn Bezemer en zijn collega Wim van der Putten (NIOO-KNAW). Hun onderzoek naar bodemtransplantaties is genomineerd voor de Huibregtsenprijs 2023. Deze prijs gaat naar vernieuwend onderzoek…

Er is veel mis met de indeling van het plantengeslacht Phyllanthus. Roderick Bouman van de Hortus botanicus Leiden heeft een nieuwe stamboom voor Phyllanthus ontwikkeld en legt de evolutie van het plantengeslacht bloot. Publicatie in TAXON.

Op donderdag 26 januari 2017 verdedigt Anouk Bosma haar proefschrift ‘Targeting recidivism: An evaluation study into the functioning and effectiveness of a prison-based treatment program’. De verdediging begint om 15.00 uur, in het Academiegebouw van de Universiteit Leiden, Rapenburg 73. Promotor is…

Hoe kan je een crisisteam zo effectief mogelijk op touw zetten? Dat onderzoeken studenten van het Leiden Leadership Programme voor twee ministeries. Intussen leren zij hoe ze zich tegenover elkaar en de organisaties moeten opstellen. 'Het is een wisselwerking tussen twee belanghebbenden.'

Informaticadeskundige Frank Takes onderzocht efficiëntere manieren om in sociale netwerken van A naar F te komen. Daarvoor presenteert hij algoritmen die anderhalf jaar rekenen kunnen terugbrengen tot slechts een paar seconden. Promotie op woensdag 19 november.

Vanaf volgende week rekken de Fijn-Mechanische Dienst van de Universiteit Leiden en de Leidse Instrumentmakersschool de grens van mogelijke weer wat op. Dan wordt de nieuwe ultrasoon freesmachine in gebruik genomen. Hiermee kunnen harde materialen als keramiek worden bewerkt tot op 1/1000 mm nauwkeu…

Archeoloog Victor Klinkenberg onderzocht een oude Assyrische nederzetting in Syrië, dichtbij IS-bolwerk Raqqa. ‘Al met al speelde het sociale leven een veel grotere rol dan het militaire.’ Promotie op 27 oktober.

Op patiëntenfora delen patiënten van alles over hun ziekte: van bijwerkingen en adviezen tot steunbetuigingen. Promovendus Anne Dirkson maakt gebruik van Kunstmatige Intelligentie (AI) om deze informatie op te halen. ‘Negentig procent van de bijwerkingen wordt niet officieel geregistreerd.'

Leidse natuurkundigen Tjerk Oosterkamp en Dirk Bouwmeester ontvangen 1,3 miljoen euro voor het betrappen van een mysterie in de quantummechanica, samen met natuurkundige Jasper van Wezel van de Universiteit van Amsterdam. Het gaat om een ENW-Groot-beurs.

Voor het eerst is het gelukt de driedimensionale beweging van individuele sterren in een sterrenstelsel buiten de Melkweg te meten. Een Gronings-Leidse onderzoek geeft een inkijkje in de verdeling van de donkere materie die het stelsel domineert. Ze publiceren hun bevindingen op 27 november in Nature…

Grafeen en andere laagjesmaterialen vormen samen compleet nieuwe stoffen. Leidse natuurkundigen leggen de basisregels vast voor het ontwerpen van zulke materialen door te meten hoe de lagen in een stapel met elkaar wisselwerken. Publicatie op 29 november in Nature Communications.

Heb jij een creatief idee hoe je het contact tussen Nederlandse en internationale studenten kunt verbeteren? Bedenk een plan en je maakt kans op de Van Bergenprijs van maximaal 5000 euro om je idee uit te voeren. Deadline: 22 oktober

Een team van Nederlandse (universiteiten van Leiden en Eindhoven) en Zwitserse onderzoekers is erin geslaagd om het oppervlak van een supergeleidende lichtdetector zeer nauwkeurig af te tasten. Deze nieuwe techniek kan het ontwerp van detectoren drastisch verbeteren. De detectoren hebben allerlei toepassingen,…

Artsen en onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Universiteit Leiden werken aan therapieën om beschadigde organen zoals hart en nieren te herstellen. Ze proberen zelfs om organen op maat te bouwen. Lees er meer over in het nieuwe wetenschapsdossier Vasculaire en Regeneratieve…

Leidse biologen hebben aangetoond dat een gen dat aanwezig is in planten, dieren en gisten wel degelijk een belangrijke rol speelt in planten, al werd daar jaren anders over gedacht. Zonder het gen blijkt de ontwikkeling van vaatweefsel in planten niet goed op gang te komen. Publicatie in Nature Plants…

In de rijke middeleeuwse boekencollectie van de UB is een bijzonder manuscript ontdekt door Erik Kwakkel, onderzoeker bij de Faculteit der Geesteswetenschappen. Het betreft een boek uit de eerste helft van de elfde eeuw dat volledig vervaardigd is uit afval van de verwerking van dierenhuiden tot perkament.…

Een grote tafel met tafelkleed, een zithoek en een schemerlamp. De nieuwe ontmoetingsplaats voor studenten met een vluchtelingachtergrond in Plexus, geopend op 6 oktober, heeft een huiselijk karakter. En dat is precies de bedoeling.

De Nederlandse overheid voerde eind negentiende eeuw een belastingsysteem in in Nederlands-Indië, met de intentie om de kolonie in een moderne staat te transformeren. Promovendus Maarten Manse schreef zijn proefschrift over deze ontwikkeling en zag hoe hoogdravende koloniale idealen langzaam verzandden…

Karen Smith, universitair docent internationale betrekkingen aan het Instituut voor Geschiedenis, bevindt zich in een unieke positie: ze staat met één been in de academische wereld en met de ander in die van de Verenigde Naties. Als speciaal adviseur helpt ze VN-secretaris-generaal Antonio Guterres…

Natuurkundigen van de Universiteit Leiden en Stichting FOM hebben een manier gevonden om de eigenschappen van 'slimme', door de mens ontworpen materialen beter te begrijpen. Hun methode onthult hoe op elkaar gestapelde laagjes in zo’n materiaal samenwerken om het geheel tot een hoger niveau te tillen.…

Wijnhaven, Beehive of het Leiden University College: voor studenten en medewerkers van de Universiteit Leiden zijn het bekende locaties op de Campus Den Haag. Maar voor de nieuwe leden en medewerkers van de Haagse gemeenteraad zijn ze nog onbekend terrein. Op 17 januari maakten zij kennis met de Leidse…

‘Drie boeken gepubliceerd binnen een jaar – dat gebeurt maar één keer in je leven!’ Zo reageerde Katarzyna Cwiertka, hoogleraar Moderne Japanstudies, Universiteit Leiden, bij de verschijning van Cuisine, Colonialism and Cold War, het tweede van haar drie nieuwe boeken. Aan de hand van voedsel schetst…