Om erachter te komen welke invloed infectieziektes vroeger op de levens van mensen hadden, speuren onderzoekers naar aanwijzingen in skeletten. Maar die botten geven hun geheimen niet zomaar prijs. Daar zijn heel wat moderne technieken voor nodig… en soms een ouderwetse loep. Dr Rachel Schats vertelt…

Ter ere van de 50-jarige samenwerking tussen de gemeente Oss en de Universiteit Leiden op het gebied van archeologie staat er dit jaar iedere maand een nieuw artikel in Weekblad Regio Oss.

Het valt Jip Barreveld op dat historische bronnen vaak een negatief stempel drukken op ons beeld van vroegmiddeleeuwse sites. Zo ook voor de Sint-Servaaskapel in Maastricht. In Archeologie Magazine schreef hij er een artikel over.

Twee millennia geschiedschrijving weglaten uit tv-serie Het Verhaal van Nederland schept het verkeerde beeld, schrijft Richard Jansen, archeoloog en docent Europese Prehistorie aan de Universiteit Leiden in een opiniestuk in de Trouw.

Moet er te midden van het erfgoed van de oude vissershaven van Middelharnis een nieuwe brug komen? Dat was de case-study waar studenten van archeoloog Martijn Manders zich over bogen. Ze bezochten de haven zelf en haalden de lokale krant Eilanden Nieuws.

In het vakblad Vitruvius verhaalt archeoloog Richard Jansen met een aantal collega's over de topvondst van de oudste jurk van Nederland. Deze jurk, gevonden tijdens een routine-opgraving van een ijzertijdgrafveld op de Slabroekse Heide, is een uitstekend voorbeeld waarom het belangrijk is om ruimte…

De kaarten van de Utrechtse Heuvelrug en het Gooi worden de komende maanden door honderden vrijwilligers afgespeurd. Dit doen zij voor het project ‘Scars of War’, een project wat is gestart om sporen in het landschap te onderzoeken van de Tweede Wereldoorlog. Iedereen kan zich als vrijwilliger opgeven.…

Een onderkaak die in 1887 in Spanje is gevonden, is niet van een neanderthaler maar hoogstwaarschijnlijk van een homo sapiens. Het is een nieuw puzzelstukje in de geschiedenis van de mens. En die wordt door moderne DNA-technieken ook steeds duidelijker. Dr. Gerrit Dusseldorp reageert op de ontdekking…

Het NPO3 programma Keuringsdienst van Waarde ging in de uitzending van 18 juli 2019 op zoek naar de oorsprong van BBQ-smaak. Prehistorisch-vuurexpert Andrew Sorensen toonde in het programma vuurmaaktechnieken van de prehistorische mens.

De man jaagt, de vrouw zit thuis met de kinderen: dat is het klassieke beeld van het leven in de prehistorie. Maar moderne archeologen kijken daar heel anders tegenaan. Archeologen Amanda Henry, Gerrit Dusseldorp en Louise Olerud bespreken de meest recente kennis in Quest Magazine.

In het National Geographic magazine van deze maand staat een artikel over het onderzoek van een van onze eigen archeologen, Dr. Nathalie Brusgaard.

In Duitsland zijn nieuwe bewijzen naar boven gekomen over de aanwezigheid van de moderne mens in Europa.

Ter ere van de 50-jarige samenwerking tussen de gemeente Oss en de Universiteit Leiden op het gebied van archeologie staat er dit jaar iedere maand een nieuw artikel in Weekblad Regio Oss.

Muziek of taal: een van de twee was er eerder, maar wat precies? Saxofoonbouwer Friso Heidinga zei in NH Nieuws dat muziek er eerder was dan de taal. Het TV programma EenVandaag zoekt uit hoe dat zit en wat er waar is.

Mensen met een stukje oeroud neanderthaler-DNA kunnen zieker worden van het coronavirus dan anderen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek, gepubliceerd in Nature. Gerrit Dusseldorp, expert op het gebied van de vroege mens, reflecteert op deze ontdekking.

IJsmummie Ötzi is altijd afgebeeld als een soort prehistorische jager uit de Alpen, met een flinke haardos en witte huid. Maar Ötzi was niet wit, want nieuw DNA-onderzoek bewijst dat hij een donkere huidskleur had. Leidse archeologen Gerrit Dusseldorp en Luc Amkreutz duiden het nieuws in verschillende…

Een aantal studenten van de Faculteit der Archeologie werkt momenteel mee aan de opgraving van een grafkelder in de Nieuwe Kerk van Delft. Zo ook Kiki Gaarthuis, die al negen weken lang iedere werkdag in de opgravingsput te vinden is.

Harrison Ford speelt nog één laatste keer de beroemdste archeoloog ter wereld in Indiana Jones and the Dial of Destiny. Maar hoeveel lijkt Indy op een archeoloog anno 2023? Veronica Superguide interviewt Luc Amkreutz, conservator prehistorie van het Rijksmuseum van Oudheden en Hoogleraar Archeologie…

Het Data Science Onderzoeksprogramma (DSO) combineert Leidse promotieonderzoeken uit allerlei disciplines met data science. Het programma loopt nu ruim twee jaar, en levert verrassende eerste resultaten op. Hieronder vertellen een aantal promovendi over hun ervaringen en hun onderzoek.

Internationale rankings geven geen volledig beeld van de kwaliteit van universiteiten.

NEARCH beoogt de verschillende dimensies van publieksparticipatie binnen de hedendaagse archeologie te onderzoeken en nieuwe manieren van werken en samenwerken in kaart te brengen voor het vakgebied.

Leidse en Groningse wetenschappers hebben een fossiele poot gevonden van een van de laatste Nederlandse bruine beren. Ze deden de vondst in de Waterleidingduinen bij Noordwijk.

Egyptologe Lara Weiss is conservator bij het Rijksmuseum voor Oudheden en sinds 2017 ook leidster van het VIDI-onderzoeksproject 'Walking Dead'. Uit het project rolt de tentoonstelling ‘Sakkara: Leven in een dodenstad’, die vanaf 10 maart volgend jaar in het RMO te zien zal zijn.

Politieke polarisatie wordt ook voelbaar op Twitter. Er is steeds vaker sprake van misinformatie, ruwe omgangsvormen en intolerantie. Wat kan Twitter hier zelf aan doen? Politicoloog Rebekah Tromble (Universiteit Leiden) gaat met een team onderzoekers het platform hiermee helpen door in kaart te brengen…

Als meisje wilde Laura van Broekhoven al archeologie studeren en haar droom kwam uit. Nu is de Leidse alumnus directeur van het ‘Pitt Rivers Museum of anthropology and world-archaeology’, een van de vier musea van Oxford University.

Hoe kun je leren over de geschiedenis van vrouwen als ze ondervertegenwoordigd zijn in geschiedenisbronnen? Kijk naar berichtgeving over misdaad, zegt Clare Wilkinson, promovenda op het gebied van gender en geschiedenis. ‘Historisch misdaadnieuws geeft een kijkje in vergeten groepen.’ Wilkinson verdedigt…

Je onderdompelen in de wereld van de lobby. Dat kan op donderdag 10 november tijdens de Nacht van de Lobbyist, een publiek event dat de Universiteit Leiden en de Public Affairs Academie voor de 2de keer organiseren. Vijf vragen aan initiatiefnemer Bert Fraussen, universitair docent bij het Instituut…

Of je nu appt, online nieuws leest, of door Instagram scrolt, jouw gedrag wordt gemonitord. Sterker nog: wát jij ziet, wordt door anderen bepaald. Promovendus Aleksandre Zardiashvili onderzocht de impact van online advertenties en de macht van de bedrijven erachter.

Archeologie is ook graven met hulp van de computer. Dat digitaal speuren naar hoe wij als mensen in het verleden leefden is wat Karsten Lambers het liefst doet. Hij is de eerste hoogleraar Digital and Computational Archaeology van ons land. ‘Een droom die uitkomt.’

Erfgoed Gelderland en de Universiteit Leiden, Faculteit der Archeologie, winnen de European Heritage Award / Europa Nostra Award 2022 in de categorie ‘wetenschap’ met het citizen science project Erfgoed Gezocht. 'Erfgoed Gezocht heeft aangetoond dat burgers een actieve rol kunnen spelen bij de bescherming…

De archeoloog zien als een hedendaagse sjamaan. Een opvallende vergelijking die bijzonder hoogleraar Public Archaeology Luc Amkreutz maakt in zijn oratie.

Onderzoekers van de Universiteit Leiden, Delft en Oxford’s Bodleian Libraries hebben met nieuwe technieken verborgen details uit een uiterst zeldzame Mixteekse Codex, weten te ontrafelen. De codex stamt uit 1560, voor de Europese kolonisatie van Mexico

Het ‘zwaard van Ommerschans’ uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden behoort tot een groep van zeldzame ‘reuzenzwaarden’ uit de bronstijd (1000-800 v.Chr.). De in totaal zes zwaarden zijn de afgelopen jaren intensief onderzocht door een internationaal team van wetenschappers van onder meer…

Peter Akkermans, hoogleraar Archeologie van het Midden-Oosten kan nog niet zeggen hoeveel schade de vernielingen van IS in Palmyra hebben aangericht.

Prof. dr. Frans Theuws heeft een Advanced Grant ontvangen van de European Research Council (ERC). Met deze beurs van 2,5 miljoen euro gaat de archeoloog vijf jaar lang onderzoek doen naar de wijze waarop West Europa zich economisch herstelt na de val van het Romeinse Rijk.

Moderne mensen en neanderthalers leefden in Frankrijk en Noord-Spanje mogelijk tot 2.900 jaar naast elkaar totdat de neanderthalers verdwenen. Dat schrijven archeologen van de Universiteit Leiden en Cambridge University in een nieuwe publicatie in Scientific Reports.

Er is steeds meer sprake van kruisbestuiving tussen de Leidse Faculteit Archeologie en de opleiding Archeologie van Hogeschool Saxion. In een serie interviews belichten we de inspirerende samenwerkingsverbanden, nieuwe onderwijsinitiatieven en mooie projecten die hieruit voortkomen. We spreken met Jesper…

Een internationaal team van onder meer Leidse onderzoekers heeft aangetoond dat er een verfijndere methode is om oude microbiomen te bestuderen. Dat helpt archeologisch onderzoek naar de effecten van Europese kolonisatie in de Caraïben. Publicatie in Nature Scientific Reports op 13 november.

De documentaire nodigt uit na te denken over wat we als waardevolle kennis beschouwen. 'We moeten ons realiseren dat 'doen' en 'denken' verstrengeld zijn op manieren die we eerder nog niet begrepen’, verklaart Maikel Kuijpers, archeoloog en de producer van de documentaire. 'Dit heeft gevolgen voor de…

De laatste jaren zijn er veel spectaculaire archeologische vondsten aangespoeld op de Nederlandse stranden. Zo ook bijna duizend spitsen van been en gewei uit het Mesolithicum (11,000-8000 v. Chr.). Tot nu toe was het niet bekend welke dieren de mesolithische jager-verzamelaars gebruikten om spitsen…

Leidse archeologie is booming. Daarom betrokken de archeologen onlangs het Van Steenisgebouw; de behuizing aan de Reuvensplaats was te krap geworden. Die expansie zou naamgever Caspar Reuvens (1793-1835) deugd hebben gedaan. 5 wapenfeiten van ‘s werelds eerste hoogleraar archeologie die we nog altijd…

Hoe pak je een duurzame restauratie van een eeuwenoud schip aan, zónder afbreuk te doen aan de historische waarde ervan? Met deze vraag hielden studenten van de master Industrial Ecology van de Universiteit Leiden zich een half jaar bezig. Een gesprek met Hidde Boom (25) en Tycho Jongenelen (25), twee…

Op zaterdag 16 april heeft Eva Mol in Amsterdam uit handen van hoogleraar Middeleeuwse Geschiedenis Catrien Santing (RUG) de Van Woudenberg Dissertatieprijs ontvangen. Deze prijs wordt één keer per twee jaar uitgereikt door de Stichting Vrienden van het KNIR (gelieerd aan het Koninklijk Nederlands…

Promovendi Alex Brandsen en Wouter Verschoof-van der Vaart doen allebei een project binnen het universitaire Data Science onderzoeksprogramma. Ze introduceren termen als ‘text mining’ en ‘advanced machine learning’ in de archeologie. ‘Deze technieken zullen de archeologie efficiënter en goedkoper ma…

Max van Lent, Aris Politopoulos, Emily Strange, Claire Vergerio en Astrid Van Weyenberg zijn toegetreden tot de Leiden University Teachers’ Academy. Docenten van deze Academy wisselen ervaringen uit, kunnen zich verder ontwikkelen en delen hun kennis en kunde met de rest van de universiteit, bijvoorbeeld…

Nederlandse boeren uit de 19de eeuw hadden regelmatig botafwijkingen, blijkt uit onderzoek van Leidse en Canadese bio-archeologen. De afwijkingen zijn mogelijk veroorzaakt door het dragen van klompen. Publicatie in het International Journal of Paleopathology.

De basiliek van Sint-Servatius in Maastricht is de oudste kerk van Nederland. Al in de zesde eeuw na Christus wordt hier een gebedshuis gebouwd. Het monument, zijn omgeving en de archeologische ondergrond zijn een belangrijke bron voor de kennis van middeleeuws en vroeg-Christelijk Nederland, maar ook…

Alex Brandsen en Wouter Verschoof-van der Vaart, promovendi bij de onderzoeksgroep Digital Archaeology en het Data Science Research Programme, hebben een 444-beurs van de Young Academy Leiden ontvangen. Hiermee gaan ze in Oxford een sessie houden om de samenwerking te verbeteren tussen onderzoekers…

The logic seems inescapable indeed. The bigger the population, the higher the probability it contains an Einstein. Hence, bigger populations are more likely to develop complex culture.

In de Bronstijd werden in Europa veelvuldig bronzen voorwerpen zoals bijlen, zwaarden en sieraden bewust achtergelaten op specifieke plaatsen in het landschap. Uit promotieonderzoek van de Leidse archeoloog Marieke Visser blijkt dat deze handelingen uitingen waren waarmee men zich verhield tot de wereld…