'Het risico om slachtoffer te worden van geweld wordt steeds lager, maar we voelen ons steeds onveiliger.' Marieke Liem praat hierover bij NPO Radio 1.

Nederlandse influencers als Romy Boomsma en Nina Pierson hebben een enorm bereik op Instagram en delen daar steeds vaker boekentips. Onderzoeker Aafje de Roest wil weten hoe de leescultuur die zij promoten eruitziet en wat het effect ervan is op het leesgedrag van de veelal jonge vrouwelijke volgers…

Op vrijdag 23 juni vindt in Den Haag de conferentie ‘AI & Society’ plaats, bedoeld voor wetenschappers en beleidsmakers. Het interdisciplinaire onderzoeksprogramma SAILS biedt met deze conferentie een actuele, genuanceerde stand van zaken over AI-technologie. En ook: frisse perspectieven.

Lezing

Ineke van der Ham is op 1 januari benoemd tot hoogleraar Technologische Vernieuwingen in de Neuropsychologie. Ze onderzoekt hoe virtual reality en games mensen helpen beter te navigeren. Belangrijk, want goed navigatievermogen brengt ons meer dan alleen de route naar huis.

Vanaf januari 2024 kunnen inwoners van Leiden gratis de Baby Groente Tas aanvragen. Dit is een tas met verschillende soorten verse groenten die gedurende acht weken bij hun thuis worden bezorgd. Naast de groenten bevat de tas ook recepten, een staafmixer en invriesblokjes. Dit initiatief wordt gefinancierd…

We spraken Mathilde Witkam over haar onderzoek als duale promovenda bij het Dual PhD Centre. Haar proefschrift gaat over het effect van open overheid op publiek vertrouwen. Mathilde: ‘Vertrouwen in de overheid zorgt ervoor dat mensen eerlijker zijn in hun belastingaangifte; minder controle scheelt tijd…

Leidse onderzoekers uit diverse vakgebieden presenteren in de nieuwe lezingenreeks ‘Onvoorst/pelbaar’ hun inzichten over onzekerheid bij mens en dier. De serie loopt nog tot en met maandag 27 februari, en is door elke geïnteresseerde online of fysiek bij te wonen.

Lezing

Dat natuur in de stad voordelen oplevert voor mens en dier, daar zijn meerdere aanwijzingen voor. Maar een ‘totaalbeeld’ van de opbrengsten van stadse natuur, dat is er niet. Leids promovendus Joeri Morpurgo en masterstudent Orestis Strymponis gebruiken daarom Den Haag als levensgroot lab.

Universitair docent Briitta van Staalduinen heeft de Best Dissertation Award ontvangen van de American Political Science Association, Class and Inequality Section. Haar proefschrift, Ethnic Inequality in the Welfare State, gaat in op het harmoniseren van de grote etnische ongelijkheden in welvaartss…

‘De burger wantrouwt de overheid’, hoor je vaak. Maar: wie is die ‘burger’ precies? En wat werkt er nu wel en niet in het contact tussen burgers en overheidsinstanties? Deze vragen komen op 30 maart aan bod tijdens de Engelstalige conferentie ‘Crafting Resilience’. Iedereen is welkom.

Toen ons burgerlijk wetboek werd gemaakt, waren er nog geen bitcoins of kunstmatige intelligentie. Dat kan voor problemen zorgen.

Klimaat en mensenrechten worden eind 2023 belangrijke thema’s op het wereldtoneel. De nieuwe serie lunchseminars van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC) sluit naadloos aan op deze onderwerpen. Alle Leidse wetenschappers en studenten zijn…

Onder de naam BrainTrain trekken onderzoekers van de Universiteit Leiden langs middelbare scholen om adolescenten weerbaarder te maken tegen desinformatie op nieuwsmedia en hun socials. In een bruisende les ontdekken leerlingen hoe makkelijk hun brein is te foppen. ‘Man, ik kreeg een hartaanval.’

De Romeinse filosoof en redenaar Marcus Tullius Cicero wordt tot op de dag van vandaag door politici en speechschrijvers gebruikt als intellectueel voorbeeld. Toch was Cicero al in zijn eigen tijd niet onomstreden, zeker niet als staatsman. Classica Leanne Jansen deed onderzoek naar hoe klassieke historici…

Vanaf woensdag 13 juli 2022 zal Leiden 4 dagen lang het Europees wetenschappelijke middelpunt zijn met het grootste interdisciplinaire congres van Europa, het EuroScience Open Forum (ESOF). We spreken met Marja Spierenburg, hoogleraar Anthropology of Sustainability and Livelihood. Naast keynote speaker…

Het interdisciplinaire Kiem-project ‘Violence as a Population Health problem’ heeft geleid tot een plan voor de aanvraag van een grote, nog nader te bepalen, onderzoekssubsidie. De snelkookpansessie, die de kern vormde van het project, bleek zeer effectief.

Congres/symposium

Hoogleraar Pieter ter Keurs heeft zich zijn hele carrière beziggehouden met verzamelen. Nu gaat hij met emeritaat. ‘Ik hoop dat de aandacht voor verzamelingen blijvend is.’

Waarom en hoe verzamelt de mens? Waarom toont een museum het ene voorwerp wel, en het andere niet? Deze vragen vormen het hart van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Museums, Collections and Society. Op 5 en 6 juli houdt het programma een conferentie voor wetenschappers en een breed publiek.

De nieuwe interdisciplinaire bacheloropleiding Science for Sustainable Societies start vanaf het studiejaar 2025-2026

De Engelstalige, interdisciplinaire minor Violence Studies onderzoekt allerlei facetten van interpersoonlijk geweld. Is de minor iets voor elke Leidse student? Deze twee 'collega's zijn ervan overtuigd.

Een team van wetenschappers van De Jonge Akademie en het Huygens ING/NL Lab bracht een drie eeuwen oude geur tot leven op basis van een recept van Constantijn Huygens. De geur maakt het verleden meer tastbaar en kan mensen de geschiedenis op een nieuwe manier laten ervaren.

Stel dat niemand in Nederland nog dierlijke producten zou eten, wat zou er dan gebeuren? En zou het bijdragen aan meer klimaatrechtvaardigheid? Met die denkoefening gaan milieuwetenschapper Jan Willem Erisman en landschapsarchitect Berno Strootman aan de slag. ‘Soms moet je extreem denken om nieuwe…

Nederland gaf deze week 478 kunstwerken terug aan Indonesië en Sri Lanka, op advies van een Nederlandse commissie. Terecht, zegt Leids hoogleraar Pieter ter Keurs van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Museums, Collections and Society. ‘Maar maak wel duidelijk wáárom je iets teruggeeft.’

Nu we weer steeds vaker op kantoor te vinden zijn en het thuiswerkadvies is komen te vervallen, is het van belang om stil te staan bij de keuze om thuis dan wel op kantoor te werken. Velen geven er de voorkeur aan dit af te wisselen.

Stel je voor: je scant een leeuwendrol of een muizenkeutel en je weet precies wat en hoeveel het bijbehorende dier heeft gegeten. Met behulp van nieuwe DNA-technieken is dit steeds beter mogelijk. Promovendus Kevin Groen testte hoe effectief deze technieken al zijn om het dieet van wilde dieren te o…

Ruimtelijke techniek, zoals virtual reality, kan patiënten helpen die moeite hebben met ruimtelijke cognitie, bijvoorbeeld wanneer zij snel de weg kwijtraken. In haar oratie vertelt neuropsycholoog Ineke van der Ham over het belang van de patiëntbeleving, avatars en de ruimte voor innovatie.

Van het voorspellen van Alzheimer tot de groei van schadelijke bacteriën in water: de algoritmes van psycholoog Marjolein Fokkema zijn toepasbaar in vele disciplines. Ze leveren ook inspiratie voor haar liedjes, theater én levenslessen. Wat drijft deze rockende wetenschapper in de wereld van AI?

Ineens een windmolen in je achtertuin? De energietransitie wordt niet door iedereen als eerlijk gezien. Omwonenden moeten beter betrokken worden, betoogt Emma ter Mors, sociaal psycholoog. Als onderzoeker richt ze zich op het identificeren van factoren die de publieke acceptatie van energie-technologieën…

‘Een goed gesprek begint met iemand écht zien.’ Die tekst staat op een plaquette die maandagochtend op een 1K Z1E J3 (Ik zie je) bankje werd geschroefd in de binnentuin van Wijnhaven. Het bankje staat symbool voor het bespreekbaar maken van suïcide, depressie en wanhoop.

Vijf docenten van de Universiteit Leiden hebben een Comenius-onderwijsbeurs ontvangen. Hiermee kunnen zij een vernieuwingsproject realiseren.

Het mag inmiddels een Leidse universitaire traditie genoemd worden: de strategische conferentie die ieder jaar eind juni gehouden worden. Zo’n honderd collega’s waaronder de faculteitsbesturen, de wetenschappelijk directeuren, directeuren van de expertise centra en het Bestuursbureau, de medezeggenschap…

Instanties zoals de VN en de EU moeten meer bevoegdheden krijgen om grensoverschrijdende problemen het hoofd te bieden. Dat staat in een rapport van de Zweedse SNS Democracy Council, waaraan Leids hoogleraar Jan Aart Scholte meeschreef. De onderzoekers schreven ook onderstaand artikel.

Onderzoek naar depressie bij kinderen, Leidse alumni in de Tweede Kamer en een uitzonderlijke afstudeerprestatie van een van onze studenten: wat deze onderwerpen gemeen hebben? Ze staan centraal in onze best gelezen verhalen van 2021.

Oratie

Met de opkomst van AI heeft de aandacht voor computerlinguïstiek en taalmodellen een enorme vlucht genomen. Maar machines kunnen het nog lang niet alleen af. In haar oratie bepleit hoogleraar Carole Tiberius het belang van onderzoek naar woordcombinaties. ‘We weten een heleboel, maar ook een heleboel…

Bij het Haags Klimaatakkoord zijn 38 klimaatdeals gesloten om toe te werken naar een klimaatneutraal Den Haag in 2030.

Onderzoeken én uitvinden, dat is wat betreft Daniël Pijnappels, hoogleraar Cellulaire elektrofysiologie, beide belangrijk voor een wetenschapper.

Jaarlijks sterven er wereldwijd maar liefst 18 miljard kippen, kalkoenen, varkens, schapen, geiten en koeien zonder dat ze op iemands bord te belanden. Leidse onderzoekers Juliane Klaura, Laura Scherer en Gerard Breeman berekenden dit aantal voor het eerst op wereldwijde schaal. ‘Als we die aantallen…

Finland heeft zijn zelfmoordcijfers laten dalen na het eind van de vorige eeuw. Marieke Liem en Leah Prencipe bespreken dit in The Conversation.

Publieke instanties willen graag nieuwe technologie, zoals AI, inzetten om hun primaire processen te versnellen. Daarbij is dikwijls de interne organisatie een groot struikelblok. SAILS-onderzoeker Friso Selten doet daarom onderzoek op het snijvlak van data science en bestuurskunde.

Wereldwijd worstelen landen en musea met koloniaal erfgoed en restitutie. Op 23 en 24 mei bespreekt een interdisciplinair symposium van de Universiteit Leiden nieuw restitutiebeleid. Hoogleraren Carsten Stahn en Pieter ter Keurs vertellen waarom het evenement interessant is voor onderzoekers, studenten…

De interdisciplinaire minor AI & Society van de Universiteit Leiden brengt studenten en docenten uit allerlei vakgebieden bij elkaar. Samen bekijken ze de impact van AI op de maatschappij. Studenten zijn enthousiast over die samensmelting van werelden.

TikTok, WhatsApp, Instagram, YouTube: jongeren besteden veel tijd aan social media. Naast de vele voordelen van dit soort platforms, wordt er ook verkeerde informatie en desinformatie verspreid. Het BrainTrain-team heeft een interactief lesprogramma ontworpen dat hierop inspeelt. Het team van vijf masterstudenten…

Kunstmatige intelligentie kan artsen helpen om beelden, zoals MRI-scans, te analyseren. En dat is hard nodig om de druk op zorgpersoneel te verlichten.

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Verreweg de meeste jongeren zijn veerkrachtig blijkt uit onderzoek naar stress, depressie en angst onder jongeren en het effect van de coronamaatregelen tijdens de pandemie. Daarover publiceren de Leidse onderzoekers Anne Miers en Michiel Westenberg (Ontwikkelingspsychologie), Nadira Saab (ICLON) en…

Sommige jongeren hebben tijdens de adolescentie stabiele beste vriendschappen, anderen wisselen juist vaak van beste vriend. Psycholoog Lisa Schreuders onderzocht hun hersenen, en publiceert erover met Berna Güroğlu en collega’s in Nature Communications. ‘Het lijkt erop dat vriendschappen in je jongere…