Lezing, Studium Generale

Lezing

Leidse historici en Amerika-deskundigen organiseren van 26 t/m 28 augustus een internationaal en digitaal congres over de komst van de Pilgrims in Amerika en de gevolgen voor de inheemse bewoners. Vier vragen aan twee van de organisatoren, Amerika-deskundige Joke Kardux en historica Ariadne Schmidt.

Aan maar liefst zeven wetenschappers van de Faculteit Geesteswetenschappen is een Veni-financiering toegekend. Veni’s zijn gericht op excellente onderzoekers die onlangs gepromoveerd zijn. Met de beurs van maximaal 250.000 euro kunnen de laureaten gedurende drie jaar hun eigen onderzoeksideeën verder…

Hoe eerder je kinderen kennis laat maken met een taal, hoe sneller ze erdoor gegrepen kunnen worden en zien dat er meer is dan alleen het Nederlands of Engels. Dat is het uitgangspunt van de taallessen voor het basisonderwijs waar Alisa van de Haar, universitair docent Frans, aan meewerkte. ‘Decanen…

‘Van achter haar schrijftafel nam ze het initiatief voor ambassadeursbijeenkomsten en internationale verdragen, en beïnvloedde diplomatieke betrekkingen, belegeringen en schermutselingen in een door oorlog verscheurd vroeg-modern Europa.’ Zo wordt de Koningin van Bohemen door letterkundige Nadine Akkerman…

Zoekmachines proberen steeds beter onze vragen te beantwoorden. En chatbots gaan steeds vaker het internet op om op zoek te gaan naar relevante bronnen. ‘Zoekmachines en chatbots zullen steeds meer vervlochten raken’, zegt hoogleraar Suzan Verberne.

Het nieuwste academische blog van de Universiteit Leiden werd vorig jaar op vrijdag 13 oktober actief. Afgelopen jaar werd iedere twee weken een nieuw blog gepubliceerd door 14 Leidse specialisten uit verschillende disciplines. De in totaal 28 blogs werden tot nu toe zo’n 28,919 keer bekeken.

Als mannelijke parkieten een puzzeldoosje met voedsel kunnen openen, worden ze aantrekkelijker voor vrouwtjes. Gedragsbioloog Carel ten Cate publiceert hierover op 11 januari samen met Chinese collega’s in het gezaghebbende wetenschappelijk tijdschrift Science.

Whispp, een Leidse start-up op het gebied van spraaktechnologie, ontwikkelt een app om mensen die stotteren te helpen zich vrijer te uiten. Onder degenen die samenwerken met Joris Castermans en zijn team bij Whispp, zijn onderzoekers en studenten van het Leiden University Centre for Linguistics (LUC…

De dialecten van Italië sterven uit. Maar ze zijn van onschatbare waarde voor het onderzoek naar Romaanse talen, zegt prof.dr. Roberta D’Alessandro vandaag in haar oratie. Ze kennen namelijk grammaticale verschijnselen die meer lijken op Baskisch, Georgisch, Hindi en inheemse Australische talen dan…

Van wie is de universiteit? Professor Stefan Collini stelt deze vraag centraal tijdens de opening van het academisch jaar in Leiden op 31 augustus. De gastspreker is hoogleraar Intellectual History and English Literature aan de University of Cambridge. De dag na de opening gaat hij in debat met Leidse…

Als docent op de Johan de Wittschool ben je dagelijks getuige van een microgemeenschap waarin grote verschillen voorkomen, en daaruit voortvloeiende conflicten. Dat stelt Matthias Schotanus, student van het Leiden University College en deelnemer aan het Community Project ‘Engage The Hague’. Op 2 juni…

Voorlichting door de Belastingdienst is voor iedere burger relevant. Niet voor niets wordt de Belastingtelefoon jaarlijks zo’n 10 miljoen keer gebeld. De Toeslagenaffaire onderstreepte het perspectief van de burger bij de communicatie van de fiscus. Kun en mag je eigenlijk blind vertrouwen op de voorlichting…

Globaliseren is geglobaliseerd worden en daarbij speelt materiële cultuur een cruciale rol. Dat is de eigentijdse les van Miguel John Versluys, de nieuwe hoogleraar Klassieke en Mediterrane Archeologie. Hij leert ons die aan de hand van onderzoek naar het ontstaan en de groei van het Romeinse rijk,…

De hoge studentaantallen die we in het Westen gewend zijn, waren nooit mogelijk geweest als de universiteit nog Latijn als voertaal zou hebben. Bert van Pinxteren betoogt dat Afrika veel winst kan halen uit een vergelijkbare taalswitch in het vervolgonderwijs. Promotie 16 september.

Op een regenachtige avond een horrorfilm aanzetten. Wie vindt dat nou niet heerlijk? Gelukkig is het maar fictie – of niet? Volgens universitair docent Evert Jan van Leeuwen zegt moderne horror meer over onze samenleving dan wij denken. Hij is voor zijn onderzoek naar spullenverslaving in horror genomineerd…

Ben je al bekend met het Mentornetwerk van de Universiteit Leiden? Veel van onze alumni zijn daarin als mentor beschikbaar om jou gratis carrièreadvies te geven en je te vertellen over hun eigen werkveld. Ruim 1000 alumni staan voor je klaar om je te helpen, waaronder Tjarda Arendz die graag haar ervaringen…

Bij de tussentijdse verkiezingen in de Verenigde Staten op 6 november hebben de Democraten een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden bemachtigd. Maar de Republikeinen hebben hun meerderheid in de Senaat juist uit weten te breiden. Drie van onze onderzoekers, experts op het gebied van Amerikaanse…

Corinne Hofman, Leids hoogleraar Caribische archeologie, ontvangt de NWO-Spinozapremie van 2,5 miljoen euro. Dat maakte NWO 6 juni bekend. Wat gaat ze met het bedrag doen? 'We kunnen nog goede paleobotanisten en archeozoölogen gebruiken.'

Alumnus Engelse taal en cultuur Daan Koopen werkt naast zijn master Journalistiek en Nieuwe Media bij de regionale nieuwszender Unity. Begin 2020 deed Daan mee aan het arbeidsmarktonderzoek onder geesteswetenschappers en dong daardoor mee naar 1 van de 3 prijzen. En hij won. Terwijl hij zijn prijs ontvangt,…

supercomputer ALICE is uitgebreid. Hierdoor kunnen onderzoekers en studenten met zwaardere modellen werken. Van onderzoek naar taal tot scans van hersenactiviteiten, de uitbreiding is goed nieuws voor uiteenlopende onderzoekers.

Essays schrijven, beursaanvragen aanscherpen of een nieuwe cursus samenstellen: ChatGPT helpt studenten en onderzoekers erbij. Wat dat betekent voor de wetenschap, was onderwerp van gesprek tijdens de vierde Psychology Connected.

Veel Nederlandse rappers doen qua woordenschat niet onder voor schrijvers. Die opvallende conclusie trok de Leidse taalonderzoeker Alex Reuneker onlangs op basis van vergelijkend onderzoek. Rapper Brainpower en schrijver Ilja Leonard Pfeijffer gaan erover in gesprek op 16 september tijdens de Nacht…

Hoe leren we taal? Er valt veel te leren van zangvogels, zo is gebleken. Maar nog nooit zijn baby’s en zangvogels direct met elkaar vergeleken terwijl ze een niet-bestaande taal leren. Taalkundige Claartje Levelt, bioloog Carel ten Cate en informaticus Jelle Zuidema gaan het uitvoeren.

Van duiven tot zebravinken. Carel ten Cate bestudeerde vogelgeluiden. En dat niet alleen. Samen met Leidse linguïsten onderzocht hij de parallel tussen vogelzang en taal. Op 9 juni was het afscheidssymposium, als afsluiting van zijn brede carrière. Nou ja, afsluiting? Carel ten Cate is nog niet klaa…

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

Hoe betrek je studenten in tijden van corona? Sara Brandellero, medevoorzitter van de opleidingen Latijns-Amerikastudies, creëerde opdrachten die een breed scala aan vaardigheden vereisen. En het resultaat was prachtig.

De opleiding Koreaanse taal en cultuur heeft een prestigieuze Koreaanse subsidie van € 700.000 in de wacht gesleept voor het project History as Social Practice: Unconventional Historiographies of Korea. Het bedrag wordt over een tijdsspanne van vijf jaar uitgekeerd.

Tijdens de Nacht van Ontdekkingen op zaterdag 15 september zijn maar liefst twintig sprekers van de faculteit Geesteswetenschappen terug te vinden op het programma. Hiermee mag de FGW zich dit jaar terecht hofleverancier van de Nacht noemen.

Hoe leren kinderen zich in te leven in een ander? Max van Duijn, als universitair docent verbonden aan het Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS), krijgt 24.167 euro van het Elise Mathilde Fonds en het Leids Universiteits Fonds (LUF). Hiermee gaat hij een pilotstudy opzetten, waarin hij…

Moeten we ons diepe zorgen maken over het Amerika van Donald Trump? Of zorgt hij voor een positieve wending? Daarover discussieerden wetenschappers en studenten tijdens het Grote Leidse Presidentsontbijt op 9 november.

Vice-rector Simone Buitendijk gelooft geen ogenblik dat Massive Open Online Courses (MOOCs) een hype zijn. Dat zei ze op 13 maart op het InspirationLab 'Open Education' van de Campus Den Haag. Buitendijk wil dat de Leidse universiteit in de voorhoede meedraait. ‘MOOCs en online onderwijsvernieuwing…

Wie wint dit jaar de Onderwijsprijs van de Faculteit Geesteswetenschappen? Wie moet volgens studenten met deze felbegeerde blijk van waardering naar huis? Maak kennis met vier bevlogen docenten. Over hersenen die draaien op topsnelheid, experimentele onderwijsvormen en hoe je het kwartje hoort vallen.…

Sinds 2017 werkt gastonderzoeker Gerrit de Wit samen met Congolese taalkundigen en de Boa-gemeenschap aan de ontwikkeling van de gesproken Boa-taal tot een geschreven taal. Hij vertelt ons over twee unieke projecten die gestaag de structuur van een nieuwe taal ontdekken en beschrijven.

In heel Europa staan volkenkundige musea met grote collecties inheemse voorwerpen uit Latijns-Amerika. Via deze collecties werd het Europese beeld van de inheemse bevolking gevormd. Met een ERC Starting Grant gaat Martin Berger een totaalbeeld vormen van al deze collecties in pan-Europees verband.

Verleng de middelbareschooltijd met een jaar. Daarvoor pleitten Nora Schreuder en Fieke Krijvenaar uit vwo-5 van het Minkema College uit Woerden in hun winnende speech tijdens de achtste editie van het Max Havelaar Toesprakentoernooi, gehouden op zaterdag 29 september.

Hoe kan inclusieve taal ervoor zorgen dat iedereen zich welkom voelt op de universiteit? Dat is een van de vragen waar het tijdens het D&I-symposium 2023 op 19 januari over zal gaan. Diversity Officer Aya Ezawa beantwoordt drie vragen over dit symposium.

Nog steeds kunnen we nieuwe dingen leren van de oude Grieken. Hoe ze zorgden dat innovaties geaccepteerd raakten, bijvoorbeeld. Een groep classici, onder Leidse leiding, gaat hier onderzoek naar doen dankzij de grootste NWO-subsidie die er is.

Tijdens het onderzoek voor haar nieuwe boek, Elizabeth Stuart: Queen of Hearts, stuitte Nadine Akkerman op een relatief onbekend portret van Elizabeth Stuart, koningin van Bohemen en grootmoeder van koning George I. Het schilderij zou volgens Akkerman als majesteitsschennis zijn beschouwd in de tijd…

Ruim 30.000 bladzijden nieuw materiaal is nu ontsloten in de online collectie van onofficiële poëzie-publicaties uit China, onderdeel van de Leidse Digitale Collecties. Deze tijdschriften en boeken worden gemaakt buiten het systeem, in eigen beheer, en zijn invloedrijk maar uiterst moeilijk te vinden.…

Hoeveel steden telde het Romeinse rijk eigenlijk? En waarom ontstonden er in sommige gebieden binnen het rijk maar enkele steden, terwijl andere juist een dicht stedelijk netwerk kenden? Luuk de Ligt, hoogleraar Oude Geschiedenis, wil het allemaal weten. Met de ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen die…

Drie docenten van de Universiteit Leiden hebben elk 50.000 euro uit het Comenius Teaching Fellows-programma toegekend gekregen voor een onderwijsvernieuwingsproject. Het zijn Carlijn Bergwerff (Pedagogiek), Francesco Ragazzi (Politicologie) en Krista Murchison (Engels).

Taalkundige Wataru Uegaki heeft een NWO-subsidie van 58.400 euro ontvangen voor zijn onderzoek 'In search of semantic universals in the modal domain' (Op zoek naar semantische universalia in het modale domein). Met dit geld kan hij een database samenstellen en workshops organiseren. Hieronder een interview…

Met behulp van het JEDI fonds ging Fatima al Moufridji samen met een docent op zoek naar culturele contacten tussen vroegmiddeleeuws Engeland, Noord Afrika en het Midden-Oosten. Samen maakten ze vier kennisclips die nu te zien zijn op YouTube.

Maar liefst 875 studenten uit alle werelddelen doen mee aan de Orientation Week Leiden (OWL). Na alle lockdowns in hun eigen land zijn ze blij elkaar in levenden lijve in Leiden te ontmoeten. Wat verwachten ze van hun studie hier?

Twee jaar was Ineke Sluiter president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Nu keert ze fulltime terug naar de universiteit. ‘Thema’s als toegankelijkheid, diversiteit en inclusie draag ik altijd bij me.’

Maar liefst zeven toekenningen voor een Veni-financiering telt de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen dit jaar. Camila Correa, Max van Duijn, Stéphanie van der Pas, Sergii Pud, Mónica Varela Álvarez, Joseph Callingham en Melissa McClure krijgen maximaal 250.000 euro om gedurende drie jaar hun…