Grafeen drijvend op water stoot geen water af, zoals veel wetenschappers denken, maar trekt juist water aan. Dit hebben de chemici Liuba Belyaeva en Pauline van Deursen en hun begeleider Grégory Schneider aangetoond. Publicatie in Advanced Materials.

Microplastics zitten overal: in de oceaan, in keukenzout en zelfs in dieren. Moeten we dat erg vinden? ‘Ja’, zegt milieuwetenschapper Thijs Bosker op 8 september tijdens een pop-up college in Den Haag. ‘We moeten niet afwachten tot het een nog veel groter probleem wordt, maar er nu iets aan doen.’

De bloeiende Chinese aquacultuurindustrie berust in toenemende mate op vismeel gemaakt van in het wild gevangen vis. Dit put de wildvisstand in de wereld uit. Nieuw onderzoek, uitgevoerd door onder meer Universiteit Leiden en Stanford University, stelt een duurzamere aanpak voor. Publicatie op 9 januari…

Het is tegenwoordig essentieel dat een bioloog om kan gaan met big data. Daarom moeten data-analysevaardigheden vanaf het begin van de studie, of liever zelfs vanaf de middelbare school, worden aangeleerd. Dat stelt Vera van Noort, de nieuwe hoogleraar Computationele Biologie. Oratie op 22 januari.

Bij 71% van alle onderzochte vogelsoorten zingen ook de vrouwtjes. Dit is opmerkelijk omdat dankzij Darwins evolutietheorie vogelzang wordt beschouwd als eigenschap van de mannetjes om vrouwtjes te lokken in competitie met andere mannetjes. Dit publiceerde de Leidse biologe Katharina Riebel samen met…

Voor het eerst hebben onderzoekers uit Utrecht, Leiden, Amsterdam, Liverpool en Maastricht mini-orgaantjes van slangengifklieren in het lab gekweekt. De groepjes cellen kunnen gifmoleculen produceren. Dit is een belangrijke stap om slangenbeten beter te behandelen. Publicatie in toptijdschrift Cell…

Bij zebravinken kunnen alleen de mannetjes zingen. Toch zijn het de vrouwtjes die de geluiden het snelst leren onderscheiden. Dat schrijven Leidse onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Animal Behaviour.

Max van Lent, Aris Politopoulos, Emily Strange, Claire Vergerio en Astrid Van Weyenberg zijn toegetreden tot de Leiden University Teachers’ Academy. Docenten van deze Academy wisselen ervaringen uit, kunnen zich verder ontwikkelen en delen hun kennis en kunde met de rest van de universiteit, bijvoorbeeld…

Hoe kan het dat vlinders van dezelfde vlindersoort verschillende patronen op hun vleugels hebben? Volgens onderzoekers Ben Wielstra en Emma Berdan, van het Institute of Biology Leiden (IBL), ligt het antwoord bij supergenen. Dit zijn stukken van een chromosoom met daarin veel genen die sterk aan elkaar…

De schatkamers van de Leidse Universiteitsbibliotheek en Naturalis hebben prachtige historische collecties met gedroogde planten en botanische tekeningen. Bijzonder hoogleraar Tinde van Andel gaat ze onderzoeken. Oratie op 6 januari.

Het Horizon 2020 project ImageInLife is op 1 januari van start gegaan, met eind deze maand een kick-off meeting bij de coördinerende Universiteit van Montpellier. Dit Marie Skłodowska-Curie trainingsnetwerk brengt Europese groepen bij elkaar die werken aan imaging van gewervelde organismen en biedt…

Maar liefst 1300 internationale studenten van 84 verschillende nationaliteiten leren in de Orientation Week Leiden de universiteit en elkaar kennen. Waar komen ze vandaan en waarom kozen ze voor Leiden?

Draadvormige bacteriën maken cellen die geen celwand meer hebben onder invloed van osmotische stress. Een opvallende ontdekking, aangezien de celwand als bescherming dient voor bacteriën. Het zou kunnen verklaren hoe ziekteverwekkende bacteriën zich in ons lichaam kunnen schuilhouden voor ons immuunsysteem.…

De Leidse bioloog en promovendus Freek Vonk is met ingang van dinsdag 10 januari twee keer in de week te zien in het jeugdprogramma 'Freek op safari'. Vonk: ‘Het wordt spannend en avontuurlijk. Hoe overleef je op de Afrikaanse savanne?’

De opwarming van de aarde verandert de samenstelling van bodemschimmels op de Arctische toendra. Dat zal gevolgen hebben voor talloze dier- en plantensoorten in de Noordpoolregio. Dit blijkt uit onderzoek van biologe Tatyana Semenova-Nelsen. Promotie 7 december.

Nanomaterialen kunnen veel verder doordringen in onze voedselketen dan tot nu toe werd gedacht. Dat komt doordat de deeltjes in elk organisme in de keten van vorm en grootte blijken te veranderen. Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden ontdekten dit bij toeval, toen zij een door…

Het bleek tot nu toe heel lastig om de beloftes van het wondermateriaal grafeen om te zetten in praktische toepassingen. Amedeo Bellunato, promovendus aan het Leiden Institute of Chemistry, ontwikkelde een methode om grafeen met een diamantmes op te knippen, en daar nanostrucuren mee te bouwen. Promotie…

Van nepnieuws via Whatsapp tot minihartjes uit de 3D-printer: vier Leidse wetenschappers krijgen een Consolidator Grant van de European Research Council. Deze beurzen, met een waarde tot 2 miljoen euro, stellen ervaren onderzoekers in staat hun onderzoeksgroep en -lijn voort te zetten en uit te brei…

Veertien bachelor- en masterstudenten vertegenwoordigen dit jaar Leiden in de International Genetically Engineered Machine wedstrijd iGEM. Hun plan: een test maken die snel in staat is om besmettelijke ziektes te identificeren in het geval van een uitbraak.

Bevolkingsgroei, economische expansie en het hieraan gerelateerd landgebruik leidt er aantoonbaar toe dat een toenemend aantal vogelsoorten uitsterft en dat de koolstofopslag in de natuur afneemt. Dit schrijft een internationaal team van wetenschappers van onder meer het Centrum voor Milieuwetenschappen…

Maar liefst vier Leidse jonge excellente onderzoekers, dr. Martina Huber, dr. Mario van der Stelt, dr. Roxanne Kieltyka en dr. Dennis Hetterscheid hebben een ECHO subsidie van € 260.000 euro toegekend gekregen. Hiermee kunnen hun onderzoeksprojecten van start gaan.

Het aantal leeuwen in Afrika neemt sterk af. Over twintig jaar zijn de populaties van de meeste soorten zelfs gehalveerd. Waarom gaat het zo slecht met de leeuw? - Radio Interview met Hans de Iongh van CML bij De Kennis van Nu - NPOwetenschap.nl

Kunstmatige bladeren, goedkope fotobiologische cellen. Dat zijn producten waarop BioSolar Cells zich met € 42 miljoen subsidie vijf jaar gaat richten. In BioSolar Cells werken 34 partijen, waaronder de Universiteit Leiden, samen in een klopjacht op de duurzame productie van bio-energie en voedsel door…

Op 14 april vond het symposium Diversiteit en Inclusiviteit plaats op de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Tijdens het symposium lanceerde de decaan van de Faculteit, Prof. Dr. Geert de Snoo, het actieplan Diversiteit en Inclusiviteit.

Vier pas gepromoveerde onderzoekers verbonden aan de faculteit W&N hebben een Veni-subsidie in de wacht gesleept. Wetenschappers Dr.ir. Jeroen Bussmann, Dr. Irene Groot, Dr. Haili Hu en Dr. David Sobral ontvangen elk een subsidie van maximaal 250.000 euro om de komende drie jaar te besteden aan hun…

De faculteit vindt ‘P-in-1’ iets om trots op te zijn en staat daar graag bij stil. Op donderdag 16 oktober kregen 295 studenten hun Propedeusediploma’s uitgereikt, onder toeziend oog van familie en vrienden. De studenten hebben hun Propedeuse allemaal in één jaar gehaald. Een prachtige prestatie.

Surinaamse moeders behandelen cultuurgebonden kinderziektes op ongeveer dezelfde manier als de Afrikaanse slaven in Suriname destijds deden. De behandelingen worden ook in Afrika nog toegepast. Dat concluderen etnobotanici van de Universiteit Leiden en Naturalis in PlosOne.

Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML) hebben zes topprioriteiten vastgesteld waarvoor milieu-interventies de meeste impact kunnen hebben. Ze hopen hiermee onderzoekers en beleidsmakers te helpen om het beste te halen uit de beperkte middelen en daarmee mens en planeet te…

Eten of gegeten worden. Het beschrijft de evolutionaire strijd tussen slangen versus zoogdieren en vogels die slangen eten. Muzaffar Ali Khan wijdde zijn promotieonderzoek aan de onderliggende mechanismen van deze wapenwedloop, en heeft zijn promotie 16 februari. Wat maakt zoogdieren en vogels succesvol…

Bacteriën leven tijdelijk zonder hun celwand als er voor hen gevaarlijke virussen in de buurt zijn. Opmerkelijk, want de celwand vormt een stevige barrière tegen dreigingen van buitenaf. Toch is de vondst goed te verklaren én kan het een gevolg hebben voor het bestrijden van ziekteverwekkende bacteriën,…

Vier onderzoekers van Universiteit Leiden krijgen Open Competitie-subsidies van de NWO in het domein Exacte en Natuurwetenschappen. Het gaat onder andere om onderzoek naar afweercellen in tumoren, antibioticaresistentie en magnetische halfgeleiders.

Primatoloog Jane Goodall bracht op 21 mei een bezoek aan de Hortus botanicus voor een ‘meet & greet’. De wereldberoemde onderzoeker en natuurbeschermer nam een naar haar vernoemde orchidee in ontvangst en vroeg daarbij aandacht voor de bescherming van planten. ‘We moeten nadenken over wat het bos voor…

E. coli-bacteriën gebruiken om een giftige verbinding in de bodem van Mars om te zetten naar zuurstof, zodat leven hier mogelijk wordt. Met dit idee doet een team van dertien Leidse studenten mee aan de jaarlijkse iGEM-competitie. Een internationale wedstrijd waarin studenten maatschappelijke problemen…

Welke twee bètawetenschappers presenteren hun onderzoek het aanstekelijkst in drie minuten? Misschien wel degenen met de meeste supporters.

De zebravis is erg geschikt om de infectie van tuberculose te bestuderen. Leidse onderzoekers hebben experimenten met zebravisembryo’s nu weten te automatiseren, zo schreven ze op 16 februari in het vakblad PloS ONE. De verspreiding en bestrijding van de tbc-infectie kan hiermee sneller en beter bestudeerd…

Biologisch chemicus Nathaniel Martin gaat een alternatief antibioticum testen dat veel voorkomende resistente bacteriën zoals de ziekenhuisbacterie kan bestrijden. Hij ontvangt hiervoor 350.000 euro uit het NACTAR-programma van NWO. ‘We willen weten hoe veilig en hoe werkzaam ons antibioticum is in…

Chronische pijn, misselijkheid of braken door chemotherapie. Als je er last van hebt, kan medicinale cannabis een uitkomst zijn. Het nadeel is alleen wel dat patiënten er high van kunnen worden. Leidse onderzoekers van het Oncode Instituut doen daarom onderzoek naar alternatieven waar je dat niet van…

Het nieuwe collegejaar is ingeluid en daarmee gaat ook het onderwijs weer van start. Universitair hoofddocent Dennis Claessen en onderwijsdirecteur Han de Winde van het Instituut Biologie Leiden bedachten voor hun studenten een milieuvriendelijke kennismaking met het Leiden Bio Science Park, met hulp…

Het immuunsysteem speelt een paradoxale rol bij de uitzaaiing van borstkanker. Dat ontdekte Kelly Kersten in haar promotieonderzoek. Sommige immuuncellen dragen bij aan uitzaaiingen, terwijl andere cellen kunnen worden aangezet om chemotherapie effectiever te maken. Promotie op 7 februari.

Zelfs embryo’s kunnen verzeild raken in een evolutionaire wapenwedloop met een andere soort. Dat laten Leidse biologen zien bij larven van de roze bittervoorn die als koekoeksjongen parasiteren op de kieuwen van zoetwatermosselen. Ze publiceerden hun onderzoek 19 februari in PNAS.

In sciencefiction stripboek Resist NOW! illustreren wonderlijke avonturen onderzoek tegen antimicrobiële resistentie. Maar of het stripboek er daadwerkelijk komt, hangt af van of er genoeg geld wordt opgehaald om het project uit te voeren.

Een CT-scanner voor de behandeling van oogkanker, energiezuinige software voor de toekomst en een test om mannelijke kuikeneieren te identificeren. Drie projecten van wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen geld vanuit het Open Technologieprogramma van wetenschapsfinancier NWO, waaraan ook…

Een Leids project rondom Nanodisks ontvangt een TTW-subsidie van wetenschapsfinancier NWO. Onder leiding van biochemicus Marcellus Ubbink gaan onderzoekers van de Universiteit Leiden en twee bedrijven technologie ontwikkelen om membraaneiwitten te benutten voor geneesmiddelenonderzoek. Het onderzoek…

Het Leidse iGEM-team heeft hoge ogen gegooid tijdens de Grand Jamboree in Parijs. De biologiestudenten werden met hun project PHAse Out tweede in de categorie Overgraduate. Ook namen ze awards voor Best Biomanufacturing Project, Best Wiki en Best Entrepreneurship én een Gouden Medaille mee naar huis.…

Promovenda Femke Lokke Groeneweg onderzocht hoe onze cellen en ons lichaam omgaan met stress en wat het effect is van ontstekingsremmende medicijnen. Promotie 6 november 2014.

Dat een papegaai geluiden na-aapt is niks geks. Maar vocaal leren is bij dieren lang niet vanzelfsprekend. Toch heeft onderzoeker Carel ten Cate van het Instituut Biologie Leiden (IBL) van Universiteit Leiden een eendensoort (her)ontdekt die geluiden imiteert. ‘Het begon met een obscure referentie over…

Wetenschap en maatschappij ontmoeten elkaar in de Leidse Nacht van Kunst & Kennis op 20 september. Maatschappelijke organisaties stellen alvast prikkelende vragen aan onze topsprekers. Een bezoeker van Naturalis heeft een vraag voor Menno Schilthuizen, hoogleraar Evolutiebiologie.

Ruim 300 basisschoolleerlingen volgden op donderdag 24 januari een bijzonder college over antibiotica aan de Universiteit Leiden. De bijeenkomst was de afsluiting van de workshop 'Medicijnen in de Aanval!'

Nederlandse onderzoekers hebben een nieuwe ‘gereedschapskist’ ontwikkeld om DNA te labelen voor het bestuderen van chromosomen. Hun tool is geschikt voor onderzoek naar cellen in kweek, maar ook in levende organismen zoals zebravisembryo's. Het team heeft zijn bevindingen gepubliceerd in het tijdschrift…

De Leidse chemicus Mario van der Stelt ontwikkelde een sensor die kan zien hoe bepaalde eiwitten een rol spelen bij de ontwikkeling van obesitas. Ook vond zijn team een stof die deze eiwitten afremt. De ontdekking is gepubliceerd in ‘Angewandte Chemie’.