Eeuwenoude teksten vertalen, ontbrekende delen van kleitabletten aanvullen: steeds vaker duiken artikelen op over de mogelijkheden die kunstmatige intelligentie biedt voor het onderzoek naar documenten in de oudste schriften. Kunnen we de ontcijfering van eeuwenoude teksten voortaan beter overlaten…

Ze zou onderzoek doen naar de totstandkoming van het karakteristieke H.P. Berlagegebouw van Kunstmuseum Den Haag, maar door de lockdown heeft universitair docent Laurie Kalb Cosmo het museum nauwelijks kunnen bezoeken. Toch slaagt ze erin onderzoek te blijven doen voor het programma Museums, Collections…

Er is steeds meer sprake van kruisbestuiving tussen de Leidse Faculteit Archeologie en de opleiding Archeologie van Hogeschool Saxion. In een serie interviews belichten we de inspirerende samenwerkingsverbanden, nieuwe onderwijsinitiatieven en mooie projecten die hieruit voortkomen. We spreken met Peter…

Positieve verwachtingen over een behandeling vergroten de kans op succes. Daarom stimuleert het Center for Interdisciplinary Placebo Studies Leiden onderzoek naar placebo-effecten. Ook biedt dit nieuwe centrum expertise en trainingen aan voor zorgverleners. Bij de opening gaven de oprichters alvast…

Per 1 mei is Casper de Jonge benoemd tot hoogleraar Griekse Taal- en Letterkunde. ‘De Griekse literatuur komt niet alleen uit Athene: ook auteurs uit Egypte, Syrië en Klein-Azië schreven in het Grieks.’

Michaël Peyrot is met terugwerkende kracht per 1 januari benoemd tot hoogleraar Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap aan het Leiden University Centre for Linguistics. Hij kijkt ernaar uit om de liefde voor het vak door te geven aan een nieuwe generatie studenten.

Ontwikkelingspsycholoog Carolien Rieffe vertelt over haar schoolpleinproject en ruimte op school voor leerlingen met autisme in World Autism Acceptance Month April. Ze praat met Dennis Wiersma, minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs en met Marjolein Moorman, wethouder Onderwijs in Amsterdam over…

Wat gebeurt er in onze hersenen als wij alledaagse activiteiten als slapen, eten en navigeren uitvoeren? Tijdens het Breinfestival 'Over de kop' op 12 juni, georganiseerd door Hanneke Hulst, onderzoeken hersenonderzoekers activiteiten waarbij onze hersenen bewust of onbewust een rol spelen. Bij radio…

Biologisch chemicus Nathaniel Martin en zijn team ontvangen een NWO-beurs om te onderzoeken hoe het blokkeren van het ‘NNMT’-enzym kan helpen bij het bestrijden van bepaalde typen kanker. Experimenten met muizen zijn alvast veelbelovend. Samen met het Nederlands Kanker Instituut hoopt Martin de techniek…

Behandelingen voor kanker zijn vaak ingrijpend voor iemands seksuele gezondheid. Toch is het niet vanzelfsprekend dat artsen en verpleegkundigen onderwerpen als seksualiteit en intimiteit bespreken met patiënten. Dit ontdekte Esmée Krouwel, arts-onderzoeker bij het Leids Universitair Medische Centrum…

Op vrijdag 9 september spreekt hoogleraar Maag-, Darm-, en Leverziekten Jeanin van Hooft haar oratie uit met als titel: ‘De scope van verbinding.’ Ze benadrukt de waarde van samenwerken en verbinden voor wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast pleit ze voor meer diversiteit, talentvolle mensen zijn volgens…

Veel vrouwen in een opvanghuis kampen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Deze PTSS-klachten herkennen en direct behandelen biedt volgens het Leids Universitair Behandel en Expertise Centrum (LUBEC) de meeste kans op succes. Daarom werkt LUBEC per 1 september samen met vrouwenopvangorganisatie…

De Museumnacht op zaterdag 28 mei is een mooie gelegenheid om de bijzondere musea van Leiden te ontdekken. Dertien musea zullen hun deuren openen om bezoekers de kans te geven deze locaties in een ander licht mee te maken.

Het gebruik van vuur kan veel vertellen over de evolutie van de mens. Archeoloog Femke Reidsma ontwikkelde een techniek waarmee nauwkeuriger kan worden achterhaald hoe onze voorouders vuur gebruikten. Bestaande archeologische studies moeten hierdoor worden herzien. De studie van Reidsma is 2 november…

Van 11 tot 17 september staat Leiden in het teken van kunst en wetenschap. Wat kan de combinatie van deze twee velden voor ons betekenen? En hoe kan de samenwerking ertussen worden versterkt? Verschillende publieksevents en een spiksplinternieuw symposium voor specialisten moeten antwoord geven op deze…

Zorgpersoneel vrijstellen van niet klinische taken, werklast verminderen en het werkplezier verhogen door medische technologie. Dat is het werkgebied van John van den Dobbelsteen.

Met deze vraag opende Katy Lips (ICLON Universiteit Leiden) de nascholingsdag voor docenten in het primair en voortgezet onderwijs. Het thema van deze dag was ‘Welbevinden bij leerlingen in een turbulente tijd’.

Het aantal vrouwen dat overlijdt voor, tijdens of na de bevalling in Nederland is gehalveerd. Ook blijkt dat de kans op overlijden bij een keizersnede hoger is dan bij een vaginale bevalling.

Twee onderzoekers van de Faculteit der Archeologie ontvingen een beurs vanuit het stimuleringsgebied Museums, Collections and Society. Deze beurs richt zich specifiek op collectie-gebaseerd onderzoek. Waar dr. Jason Laffoon de beurs inzet voor onderzoek naar de herkomst van Centraal-Amerikaans turkoois,…

Wetenschappelijk directeur van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) Hubertus Irth: ‘Wij testen stofjes en zoeken naar nieuwe concepten om een ziekte te behandelen.’

ICT

Cursus

Nederlandstalige bronnen die een Indonesisch perspectief bevatten op het koloniale verleden zijn schaars. Dit houdt vooral verband met de taalpolitiek die de Nederlanders in Indië voerden. Anders dan de Britten in hun koloniën gaven de Nederlanders de inheemse bevolking in de negentiende eeuw vrijwel…

Nieuwe medewerkers op de faculteit

Hoogleraar Neuropsychologie in Gezondheid en Ziekte Hanneke Hulst vertelt in haar oratie hoe zij de kloof tussen wetenschap en zorg probeert te overbruggen. ‘Om als neurowetenschapper daadwerkelijk bij te dragen aan oplossingen voor patiënten, moet je interdisciplinair werken.’

Veruit de meeste gebruikers van netwerken van seksueel kindermisbruik, oftewel kinderpornofora, op het dark web communiceren daar niet actief, maar downloaden wel illegaal materiaal. Ze plegen daarmee strafbare feiten. Toch blijven ze vaak buiten zicht van politie en justitie. Promovendus Madeleine…

De Universiteit Leiden wil de beveiliging van haar systemen verhogen. Daarom maakt sinds 1 mei het ‘sneakersteam’ vele kilometers door onze gebouwen. Dit team met diverse specialisten gaat alle meet- en onderzoeksystemen in kaart brengen. Vandaag stelt Roland van Dam, projectmanager van het team, zich…

De Universiteit Leiden heeft een breed aanbod van podcasts. Stop jij de volgende keer een Leidse wetenschapper in je oren?

De domeinoverstijgende data-infrastructuur ELAN bevat niet-herleidbare patiëntgegevens uit de regio Zuid-Holland. Omdat ELAN raadpleegbaar is binnen de beveiligde data-omgeving van het CBS, maakt dit uniek interdisciplinair onderzoek mogelijk. De eerste resultaten zijn er al.

Archeologen van het Rijksmuseum van Oudheden (Leiden), het Museo Egizio (Turijn, Italië) en de Universiteit Leiden hebben in Sakkara (Egypte) het graf gevonden van Panehsy, de ‘rentmeester van de tempel van (de god) Amon’. Het graf is meer dan 3000 jaar oud, uit de tijd van farao Ramses II (ca. 1250…

Archeologie alumnus Chris Muysson won de W.A. van Es-prijs tijdens de Reuvensdagen van 2023. Hij ontving deze prijs voor zijn uitvoerige masterscriptie-onderzoek naar de geschiedenis van de visconsumptie in Nederland.

Met welke praktische stappen kunnen we internationale claims op roofkunst correct afhandelen en illegale handel in kunst tegengaan? Het Europees Parlement stelde die vraag aan Leids jurist Evelien Campfens. Haar advies: ontwikkel een registratiesysteem, voorzie kunst van een ‘paspoort’, en richt een…

Er is steeds meer sprake van kruisbestuiving tussen de Leidse Faculteit Archeologie en de opleiding Archeologie van Hogeschool Saxion. In een serie interviews belichten we de inspirerende samenwerkingsverbanden, nieuwe onderwijsinitiatieven en mooie projecten die hieruit voortkomen. We spreken met Rieke…

‘Bekijk talen in hun onderlinge samenhang’. Dat is de boodschap van professor en arabist Beatrice Gründler, die op 8 februari een eredoctoraat van de Universiteit Leiden krijgt. ‘Ik wil mensen laten zien dat de Arabische geschiedenis een duidelijk verband heeft met Europa.’

Een op de 500 à 600 kinderen wordt geboren met drie geslachtschromosomen in plaats van twee. Deze genetische aandoening wordt geslachtschromosomale trisomie genoemd en ontstaat spontaan door een afwijking in de vroege celdeling. Klinisch neuropsycholoog Kimberly Kuiper onderzocht een grote groep jonge…

In Dubai krioelt het deze dagen van de wereldleiders tijdens de jaarlijkse klimaatconferentie van de Verenigde Naties. Wat kunnen we verwachten? We blikken vooruit met universitair docent en specialist milieupolitiek Shiming Yang. ‘Het geld komt altijd traag.’

Angst en depressie komen vaak samen voor bij kinderen, maar de behandeling ervan is voor meer dan de helft van hen niet effectief. Leidse ontwikkelingspsychologen ontvangen daarom €600.000 voor onderzoek naar een nieuw behandelprogramma, waarin ook ouders andere copingstrategieën leren.

Archeologie heeft altijd voorop gelopen op het gebied van innovatie. Nu brengt een inventieve samenwerking tussen archeologen Tuna Kalayci en Alex Brandsen de winnende combinatie van robottechnologie met een archeologische AI. Dit is een indrukwekkende nieuwe stap in archeologische technologie en dit…

In de dermatologie zou op grote schaal multidisciplinair moeten worden samengewerkt tussen instituten en specialisten, stelt Robert Rissmann, hoogleraar Translationele Dermatologie, in zijn oratie van 8 juli. Hij bouwt een infrastructuur om pre-klinisch en klinisch huidonderzoek prominent op de kaart…

De oorlog in Oekraïne leidt niet alleen tot menselijk leed. Ook het cultureel erfgoed van Oekraïne ondervindt de gevolgen van de oorlog: musea worden gebombardeerd en door de ‘russificatie’ in de bezette gebieden leren kinderen geen Oekraïens meer. Onderzoeker Evelien Campfens onderzoekt in opdracht…

Als gevolg van toenemende multiresistente ziekteverwekkers en wereldwijde pandemieën komen infectieziekten steeds vaker voor. Een diepere kennis van de interactie tussen bacteriën en menselijke cellen is nodig om nieuwe behandelingen te ontwikkelen. Ariane Briegel is sinds kort Medical Delta hoogleraar…

We weten het nu wel: stikstof is slecht voor de natuur. En het zorgt voor boze boeren, gedupeerde bouwers en gefrustreerde natuurbeheerders. Toch is dat nog niet alles, schrijven hoogleraren Jan Willem Erisman en Wim de Vries (Wageningen University & Research) in hun boek Stikstof – De sluipende effecten…

In haar eigen onderwijs maakt Liesbeth Claes, universitair docent Oude Geschiedenis, gebruik van verschillende digitale tools. Daarom vroeg zij zich af of digitale vaardigheden breder in het geschiedeniscurriculum geïmplementeerd kunnen en moeten worden om studenten beter voor te bereiden op de hedendaagse…

De Tweede Kamer debatteerde donderdag over de uithuisplaatsingen van kinderen in gezinnen die door de toeslagenaffaire in de problemen zijn gekomen. Vier Leidse wetenschappers waren voor dit debat door de Tweede Kamer gevraagd om hun kennis te bundelen in een overzichtelijke factsheet.

Als student raakte universitair docent Berthe Jansen in de ban van de Van Manen-collectie: een verzameling vol Tibetaanse geschriften en voorwerpen. Een beurs van 1,5 miljoen euro maakt het nu mogelijk om er echt goed naar te gaan kijken. ‘Er is nog zoveel te doen en te ontdekken.’

Een elektronenmicroscoop van 2000 kg verplaatsen is een delicate uitdaging. Het uiterst gevoelige instrument moest worden verplaatst naar een nieuwe meethal, maar zelfs een kleine schok zou het kunnen beschadigen. Na enkele zenuwslopende weken van voorbereiding voor de verhuizing en herinstallatie hebben…

De studenten van het Leiden University Green Office hebben grote ambities en doen aanbevelingen in hun nieuwe Green Paper. Zoals in 2030 de duurzaamste universiteit ter wereld zijn. Studenten Janey Franssen en Job Kemperman zijn twee van de opstellers. Hoe willen ze de ambities realiseren?

Wat als ernstig zieke patiënten hun diagnose niet willen horen? Moet een arts een patiënt altijd alle beschikbare informatie geven? Communicatieonderzoeker Liesbeth van Vliet, medisch antropoloog Annemarie Samuels en onderzoeksstagiaire Fiona Brosig stelle deze vragen over open informatievoorziening…

De Faculteit Archeologie bestaat dit jaar 25 jaar. Ter ere van dit jubileum opende de faculteit op 1 maart zijn deuren voor het brede publiek.

Emeritus hoogleraar sociaal recht Guus Heerma van Voss hield in zijn afscheidsrede op 18 oktober zijn vakgenoten een spiegel voor – en zichzelf. Deden ze genoeg om de verzorgingsstaat bij de tijd te houden? ‘We stonden erbij en keken ernaar.’