De eerste foto van een zwart gat en angst meten in je brein? Van 13 t/m 22 mei ontvang je een gratis portie wetenschap bij jouw Domino's pizza: a slice of science.

Het Nederlands Zwarte Gaten Consortium ontvangt 4,9 miljoen euro van NWO voor het ontrafelen van de raadselen van zwarte gaten en andere mysteries van het heelal. De The Astronomy & Society groep van de Leidse Sterrewacht is aangesloten om het vooraanstaande onderzoek in te zetten om mensen van alle…

Op vrijdag 29 januari vertelde Simon Portegies Zwart tijdens zijn oratie over de relevantie van de computationale astrofysica en de rol die computers mogelijk kunnen spelen in het verbeteren van ons begrip van het universum.

Op 4 juli a.s. gaat Cora Zwart promoveren op haar proefschrift "Religious book owners and their networks. Lay religious practices and social connectivity in the urbanized Low Countries (c.1370-c.1550)". De verdediging zal om 11.00 in de aula van het Academiegebouw van de RuG plaatsvinden.

Per toeval ontdekte computerwetenschapper Hans-Dieter Hiep (Leiden Institute of Advanced Computer Science en Centrum Wiskunde & Informatica) een ‘gapend gat’ in een veelgebruikte manier om de veiligheid van software te evalueren. Hiep dichtte het gat en zorgde daarmee voor aardig wat opschudding in…

Ontdek vier alternatieve kleurkeuzes van de 'foto' van het zwarte gat in de tentoonstelling 'Dichter bij het zwarte gat', nu te zien in Rijksmuseum Boerhaave, Leiden.

Op 21 juni was weer de traditionele Sterrewacht barbecue waarbij ook de leden van de Vereniging van Oud-Sterrewachters (VO-S) welkom zijn. 's Middags was er voor hen ook een speciaal middagprogramma. Hierbij waren een 15-tal leden aanwezig.

Iets oudere kinderen leggen wel vaker het verband tussen Zwarte Piet en een zwarte persoon. Beide groepen hebben een positief beeld van Zwarte Piet. Dat blijkt uit onderzoek van Judi Mesman, hoogleraar Diversiteit in opvoeding en ontwikkeling.

Ben jij of ken jij een gezin in de Randstad met een kind van 5, 6 of 7 jaar met een donkere huidskleur en wil je meehelpen met het onderzoek 'Zwarte Piet door de ogen van kinderen'?

Sterrenstelsels groeien omdat hun zwaartekracht vers gas van buiten aantrekt. Om dat proces te kunnen begrijpen kroop sterrenkundige Freeke van de Voort achter de computer en simuleerde het. Ze ontdekte dat zwarte gaten het opslokken van vers gas sterk vermindert. Promotie op 28 maart.

De federale overheden negeerden de rechten van de zwarte bevolking na afloop van de Amerikaanse Burgeroorlog. Historicus Mark Leon de Vries ontdekte dat ook de landelijke overheid vrijwel geen helpende hand toestak. Promotie op 23 april.

Hoe zien kinderen Zwarte Piet? Die vraag probeert het Centrum voor Gezinsstudies van de Universiteit Leiden te beantwoorden. Het Centrum zoekt nog kinderen die mee willen werken aan het onderzoek.

In het blad KIJK gaat Simon Portegies Zwart in op het vermoeden dat sterren in twee- of drielingen geboren worden. Dat suggereert een nieuwe analyse van een onderzoeksduo van Harvard en de University of California, Berkeley.

Lezing, 31e Oortlezing

De Europese Unie heeft zeventien landen op een zwarte lijst van belastingparadijzen die multinationals en superrijken helpen de fiscus te ontwijken. Naast de zwarte lijst is er ook een grijze lijst met 47 landen die beterschap hebben beloofd in de komende twee jaar.

Gerard Unger (hoogleraar typografie en grafische vormgeving) krijgt op 21 oktober de BNO Piet Zwart Prijs - Lifetime Achievement Award. Dit is een oeuvreprijs die de Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers (BNO) toekent aan een ontwerper die excelleert op een of meer van de vakgebieden waarop fotograaf,…

Niet alles wat in de buurt komt van een zwart gat, wordt erin opgeslokt. Zwarte gaten kunnen materiaal ook wegslingeren, en die kans blijkt aanzienlijk groter dan gedacht. Een toevallige ontdekking en wat Martijn Oei daar vervolgens mee deed, leverden hem 12 december een promotie cum laude op, ‘met…

De veroordeelde man plaatste een racistische reactie onder een selfie van anti-Zwarte Piet betogers op Facebook. Volgens Rodrigues (hoogleraar Immigratierecht) reageert het OM 'adequaat' op deze ontwikkelingen.

Lezing

Het centrum van ons Melkwegstelsel is zo donker en opeengepakt dat het bijna onmogelijk is om te zien wat erin zit. Door de zeldzame hogesnelheidssterren te vangen die uit het centrum schieten, wil astronoom Elena Rossi de mysterieuze omgeving rond het superzware zwarte gat binnenin onthullen. Maar…

De Leidse sterrenkundige Tim de Zeeuw had als directeur-generaal van ESO tien jaar lang ‘de beste sterrenkundebaan ter wereld’. Terug bij de Leidse Sterrewacht richt hij zich op de eerste 3D-kaart van de Melkweg.

Hier vindt u het overzicht van ons programma, samengevat in thematische series. Daaronder blijven de opnames van de afgelopen colleges een tijdelijk zichtbaar, totdat deze worden verplaatst naar 'Video'. Ziet u onze lezingen en andere programmaonderderelen liever op volgorde van data, ga dan naar…

De discussie rond Zwarte Piet roept een hoop emoties op. Waarom is dat? Hoogleraar sociale en emotionele ontwikkeling Carolien Rieffe praat erover in het televisieprogramma Arena. Uitzending terugkijken?

Supercomputers helpen Simon Portegies Zwart het heelal beter te begrijpen.

We begrijpen niet hoe sommige materialen supergeleidend worden bij relatief hoge temperaturen. Leids natuurkundigen hebben nu een verrassende connectie gevonden met zwarte gaten. Het stelt ons in staat om onze kennis over zwarte gaten te gebruiken bij het oplossen van het mysterie van hoge-temperatuur…

Hans Hilgenkamp, hoogleraar Experimentele natuurkunde, legt zondag 22 juli op het Achterhoekse festival Zwarte Cross in Lichtenvoorde uit wat supergeleiding is. In elk geval ook super cool.

Valetudo, zo hebben de astronomen het nieuw ontdekte Jupitermaantje genoemd. Het is een weerbarstig exemplaar dat dwars tegen haar soortgenoten in beweegt. In de Volkskrant reageert Leidse astronoom Simon Portegies Zwart op de bijzondere ontdekking.

Het was even rustig op de zon. Sterrenkundigen begonnen zich al bijna zorgen te maken. Maar de laatste tijd is 'ie weer agressief.

Een jurist moet rechtsregels toepassen in een wereld die complex of zelfs chaotisch is. Legitieme belangen botsen, juristen zorgen in verschillende rollen dat daarin de balans wordt gevonden. Dat leerden 1000 eerstejaarsstudenten rechten en criminologie tijdens de facultaire introductieweek.

Ze slaat een brug tussen wetenschap en praktijk, heeft excellente onderzoekskwaliteiten en is prettig om mee samen te werken: deze lovende woorden ontving Sabine van der Asdonk (29) toen ze in juni de Gratama Wetenschapsprijs 2021 won. In dit interview vertelt ze meer over haar onderzoek naar kwetsbare…

‘Met ruimteantenne LISA kijken we met een compleet nieuwe blik naar het heelal’, zegt sterrenkundige Elena Maria Rossi. Het zal de eerste missie zijn die zwaartekrachtgolven vanuit de ruimte detecteert. Die kunnen ons meer vertellen over het begin van ons heelal en de vorming van zwarte gaten. Met een…

Heeft ons zonnestelsel nog een negende planeet? Twee Amerikaanse astronomen betogen van wel, zo laten ze zien met hun computersimulaties. Leids hoogleraar Simon Portegies Zwart praat in NRC over de betrouwbaarheid van zulke simulaties. ‘Alle fouten of aannames die in je algoritme besloten zitten, krijg…

A revolutionary supercomputer with energy-efficient parts that are available in the shops. Professor of Computational Astrophysics Simon Portegies Zwart has been awarded an NWO Medium Grant to build this processing giant, which will have the power of a supercomputer but requires only one percent of…

Studium Generale organiseert brede, academische activiteiten, zoals lezingen, symposia, filmvertoningen en debatten. Het programma van Studium Generale is bedoeld voor studenten, medewerkers en alle andere geïnteresseerden.

Leids fysicus Koenraad Schalm liet in 2009 met zijn collega's Zaanen en Cubrovic zien dat de snaartheorie mogelijk praktische toepassing heeft. Hij gebruikte hem om het mysterieuze gedrag van elektronen in hogetemperatuur-supergeleiders beter te begrijpen. Met een Vici-subsidie gaat Schalm hier nu mee…

Typograaf en letterontwerperontvangt dit jaar de Piet Zwart Prijs uit handen van de BNO en Dutch Design Awards (DDA). Volgens de jury komt de oeuvreprijs juist deze ontwerper toe omdat “de ambachtelijke kwaliteit van zijn werk in het huidige tijdsgewricht uitermate relevant is.”

De voor en tegenstanders van zwarte piet buitelen over mekaar heen op sociale media en doen daarmee ook een poging om elkaars kanaal offline te halen. De sociale media platformen worstelen hier overduidelijk mee. De platformen hebben echter wel de rol van poortwachter in de online omgeving zegt Tarlach…

Vier Leidse hoogleraren mogen bijna een miljoen besteden aan onderzoek. Het gaat om de duo’s Peter Pels (antropologie) en Chris Goto-Jones (Japans), en Patricia Spyer (antropologie) en Robert Ross (geschiedenis). Beide koppels krijgen € 450.000 uit het Cultural Dynamics Programme van NWO.

Een uiterst verfijnde dronecamera die de wijnoogst inspecteert of nieuwe microtechnologie die pijnlijke biopsies overbodig kan maken. Enthousiaste startups presenteerden op 30 juni hun veelbelovende plannen in ondernemerscentrum HUBspot.

De antiracismedemonstraties brengen discriminatie en ongelijkheid weer scherp onder de aandacht, ook in Nederland. Werkgevers, gemeenten en universiteiten zeggen iets aan diversiteit te willen doen, maar echte verandering blijkt ingewikkeld en lastig. ‘Er is haast bij, jongeren zijn gespreksmoe.’ Carel…

Deze week publiceerde een internationaal team van sterrenkundigen de ontdekking van 300.000 nieuwe sterrenstelsels, geleid door hoogleraar Huub Rottgering. Samen met Vincent Icke legde hij bij De Wereld Draait Door uit wat we precies met deze grote ontdekking kunnen.

Rottgering

Het is Leidse wetenschappers gelukt om computers berekeningen te laten maken tot duizend cijfers achter de komma.

NRC Handelsblad van dinsdag 19 december brengt een waarin astronomen Simons Portegies Zwart en Ignas Snellen reageren op het nieuws dat het Amerikaanse ministerie van defensie tussen 2008 en 2011 22 miljoen dollar uitgaf aan onderzoek naar ufo’s en buitenaards leven.

Een team van Leidse archeologen heeft de afgelopen jaren bewijzen gevonden dat het desolate gebied bekend als de Zwarte Woestijn in Jordanië al sinds de vroege prehistorie bewoond is geweest. In de vierde Archeologie Magazine van 2018 staat een lang artikel over dit Jebel Qurma project.

Shabaz Sultan en Simon Portegies Zwart, met de hulp van Vincent Icke, hebben één van de tien Surf Innovation Challenge Awards gewonnen voor hun onderzoek naar 'Interactive high-performance laboratory for Chaos'. De winnaars hebben een geldprijs van 10.000 euro ontvangen en krijgen 6 maanden (tot 1 juni…

Hoe had Nederland eruitgezien als er geen slavernij was geweest? Op die vraag geeft universitair docent Karwan Fatah-Black antwoord in de podcast Zwart-wit verleden van Omroep Brabant.

Astronomen van de Sterrewacht Leiden hebben een nieuwe methode ontwikkeld om verre quasars te vinden en beter te onderscheiden van andere objecten die erop lijken, met behulp van technieken voor machinaal leren. Het onderzoeksresultaat is geaccepteerd voor publicatie in het vakblad Astronomy & Astrophysics.…

Nu de Nijl uit zijn oevers is getreden zijn veel piramides en andere oudheden in Noord-Soedan niet meer veilig. Het water van de rivier overstroomt nu de oude hoofdstad Meroë. Archeoloog Tomomi Fushiya bespreekt de situatie in Trouw.

Sterrewacht Leiden is het sterrenkundig instituut van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden.