1,499 zoekresultaten voor “fundamentele wetenschap” in de Publieke website
-
LUMC gaat internationale samenwerking aan voor ontwikkeling geneesmiddelen geavanceerde therapie
Het Skåne University Hospital, de Universiteit van Lund en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) gaan samenwerken om onderzoek, onderwijs en ontwikkeling op het gebied van ATMP's (Advanced Therapy Medicinal Products) verder te ontwikkelen. Dat is afgesproken in een Memorandum of Understanding…
-
Spijkerschrift legt gezamenlijke bakermat bloot
Al honderd jaar lang doen Leidse Assyriologen onderzoek naar antieke kleitabletten uit het Midden-Oosten. Wat vertellen die kleitabletten ons precies? En waarom is Leiden zo’n goede plek om ze te bestuderen?
-
‘Het verleden is lang niet zo omstreden geweest als nu’
Omstreden monumenten en ander erfgoed, protesten in Nederland in de vorige eeuw, discussies over de canon, Verlichting, slavernij, islam en centrale examens waren enkele onderwerpen binnen het thema van deze ICLON-nascholingsdag Geschiedenis.
-
Leiden gooit lijntjes uit naar internationale partners
Dankzij een beurs van de Europese Unie kan de Universiteit Leiden zeven nieuwe uitwisselingsprojecten opzetten. We halen de banden aan met universiteiten uit Japan, Oekraïne, Libanon, Marokko, Rusland, Cuba en Zuid-Afrika.
-
Armin Cuyvers benoemd tot hoogleraar Europees recht
Het College van Bestuur heeft Armin Cuyvers benoemd tot hoogleraar Europees recht, met als specialisatie EU Constitutioneel Recht en Vergelijkende Regionale Integratie. De benoeming gaat in per september 2021.
-
Promotie: de impact van het Internationaal Strafhof op landenniveau
Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag bestaat sinds 2002, met als kerntaak het vervolgen van personen die verdacht worden van genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Wat zijn we opgeschoten met bijna twintig jaar ICC? Promovenda Marieke Wierda onderzocht de impact van het…
-
Over sterren en de archeologie van oud licht
In de gang en werkkamer van hoogleraar Extragalactische sterrenkunde Marijn Franx hangen fraaie posters. Waar een leek sterrenstelsels ziet, ziet Franx in sommige opnamen een reis in de tijd. Want wie in de verste verte van het heelal tuurt, ziet letterlijk hoe ons universum er 13 miljard jaar geleden…
-
‘Mens dankt uitgebreide inlevingsvermogen aan taal en verhalen’
De mens is de ‘gedachtenleeskampioen’ van de natuur: veel beter dan alle andere levende wezens zijn we in staat om ons voor te stellen wat er in anderen omgaat. Dat komt onder meer door onze verhaalcultuur, denkt Max van Duijn. Promotie op 20 april.
-
Bijzondere positie van religie in de wet ligt onder vuur
Er woedt een juridische strijd over religieuze accommodatie in de wet. De advocatuur wil ervan af omdat ze niet willen dat religieuze instellingen het ‘recht om te discrimineren’ hebben. Wat betekent dit voor de positie van religie in de wet? En blijft dat in de toekomst zo? Promotie op 27 juni.
-
Frederic Lens: bruggenbouwer in biodiversiteitsonderzoek
Vier Leidse groene onderzoeksinstituten slaan de handen ineen om onderzoek in evolutie en biodiversiteit te integreren, op Leids én op nationaal niveau. Spil in deze samenwerking is Frederic Lens.
-
‘SRON en Zuid-Holland kunnen elkaar goed versterken’
SRON Nederlands Instituut voor ruimteonderzoek gaat verhuizen. In 2021 zal de Utrechtse vestiging van het instituut zich vestigen in Zuid-Holland. Pieter Dieleman, groepsleider bij SRON, vertelt waarom de verhuizing zo’n goede zet is. ‘SRON is een verbindende factor tussen Delft en Leiden’.
-
Van bellenblaas tot brandstof: maakt dit bijzondere zeeplaagje binnenkort kunstmatige fotosynthese mogelijk?
Een zeeplaagje waarvan chemisch gezien beide zijden verschillend zijn. Het is de nieuwste doorbraak in het onderzoek van de groep van chemicus Sylvestre Bonnet. Deze unieke zeepfilm, en een innovatief apparaat dat voortdurend nieuwe zeepfilms kan produceren, vormen samen belangrijke puzzelstukjes voor…
-
Een leefstijl-app maken, of toch een kinderboek? Zomercursus voor bèta's
Het is veel meer dan leren een prettig leesbaar stukje te schrijven of een presentatie te houden waarbij iedereen wakker blijft. In de intensieve online Summer School Science Communication krijgen jonge bètawetenschappers de kans om te leren écht contact te maken met publiek.
-
Kunstmatig virus voor nieuwe medicijnen in gentherapie
Onderzoekers uit Leiden, Eindhoven en Nijmegen zijn er onder leiding van de Universiteit Wageningen in geslaagd om een kunstmatig virus te ontwikkelen. Dit kan gebruikt worden om in de toekomst nieuwe generaties medicijnen langs natuurlijke weg ‘in te pakken’ en af te leveren in zieke cellen. De ontdekking…
-
Lizah van der Aart maakt glossy over promotieonderzoek
Na vier jaar hard zwoegen is het eindelijk zover: je proefschrift is af. Maar wie van je familie en vrienden gaat dat ooit lezen? Bioloog Lizah van der Aart besloot om een magazine te maken, waarin ze haar onderzoek zo toegankelijk mogelijk beschrijft. ‘Juist het uitleggen van de lastige, fundamentele…
-
Keuzevakken van Oude Nabije Oosten-studies: ‘Je gaat echt dieper in op de leerstof’
Ben jij geïnteresseerd in het oude Egypte, het rijke culturele erfgoed van Mesopotamië, of Bijbels Hebreeuws en Aramees? Studenten van alle faculteiten kunnen zonder voorkennis en bijzondere toelatingseisen keuzevakken volgen van de bacheloropleiding Oude Nabije Oosten-studies. Studente Archeologie…
-
Modes in musea: ‘Veel musea hebben een slapende collectie prekoloniale kunst’
Welk effect hebben trends in de kunstwereld op de collectievorming van musea? Op die vraag probeert universitair docent Martin Berger antwoord te geven in zijn onderzoek binnen het project Museums, Collections and Society, dat onder andere ethische vragen stelt omtrent de herkomst van collecties.
-
Orgaanfalen door virussen, hoe zit dat nou? Nu zijn er methoden om erachter te komen
Sterven aan een virusinfectie door orgaanuitval en bloedverlies: we weten nog weinig over hoe dat kan. Huaqi Tang ontwikkelde organen-op-chips om het te kunnen achterhalen. ‘Deze technologieën kunnen ongekende mogelijkheden bieden voor de strijd tegen de virussen die onze samenleving bedreigen.’ Tang…
-
Janssen COVID-19-vaccin goedgekeurd voor gebruik in EU
Het coronavaccin van Janssen-Cilag International N.V. is op 11 maart goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). De Moleculaire Virologiegroep van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) leverde een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van het vaccin.
-
Column: Crisis, Kiezen en Formeren
De verkiezingen komen er weer aan. Het gevolg van een kabinetscrisis. Politici en media wijzen uitgebreid op 'de issue' waar het om ging. De oorzaak van de breuk wordt breed uitgemeten. Maar is dat wel de oorzaak?
-
Hoe onze eencellige verwanten hun DNA opwinden
Een groep eencellige organismen organiseert haar DNA op een soortgelijke manier als hogere organismen als planten, dieren en schimmels. Toch verschilt de manier waarop opgerold DNA van de twee verwante groepen wordt afgelezen, ontdekte Bram Henneman. Hij promoveert op 5 december.
-
Zeven Vidi’s voor Leidse onderzoekers, waarvan drie voor onze faculteit
De Universiteit Leiden heeft zeven van de 94 Vidi-subsidies gekregen. De vernieuwende wetenschappers waaronder scheikundige Sylvestre Bonnet, wiskundige Ronald van Luijk en natuurkundige Vincenzo Vitelli, krijgen ieder een bedrag van maximaal 800.000 euro om een eigen onderzoekslijn te ontwikkelen en…
-
Promovendus maakt voorspellingen voor productie en detectie van steriele neutrino’s
Een natuurkundig model voorspelt het bestaan van steriele neutrino’s, wat drie grote vraagstukken uit de fysica zou oplossen. Om ze daadwerkelijk te vinden met een deeltjesversneller moeten onderzoekers weten hoe ze geproduceerd worden en hoe ze vervallen. Promovendus Kyrylo Bondarenko heeft hier voorspellingen…
-
Vidi-financiering voor acht wetenschappers Universiteit Leiden
Acht wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een beurs toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO. Met deze Vidi-financiering kunnen de onderzoekers de komende vijf jaar een vernieuwende onderzoekslijn opzetten en hun eigen onderzoeksgroep verder uitbouwen.
-
Archeologische kruisbestuiving tussen Leiden en Saxion: Roeland Emaus
Er is steeds meer sprake van kruisbestuiving tussen de Leidse Faculteit Archeologie en de opleiding Archeologie van Hogeschool Saxion. In een serie interviews belichten we de inspirerende samenwerkingsverbanden, nieuwe onderwijsinitiatieven en mooie projecten die hieruit voortkomen. We bijten de spits…
-
Na de lancering van de volgende grote ruimtemissie: 'Dit is een grote stap in het begrijpen van donkere materie en donkere energie'
Henk Hoekstra en Alessandra Silvestri werken aan de natuurkunde en sterrenkunde van de Euclid missie. De Nederlandse onderzoekers zijn deel van de ESA missie.
-
Sem wil nieuwe thema’s op de kaart zetten: ‘Een andere generatie kijkt anders aan tegen zaken zoals klimaat en ongelijkheid'
Van collegebank tot raadszetel. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022 stellen we FGGA-studenten en alumni die in hun gemeente op de kandidatenlijst staan, aan je voor. Welke ambities hebben ze? Wat heeft hun studie aan hun politieke werk bijgedragen en waar zien ze zichzelf…
-
Acht onderzoekers met Rubiconbeurs naar het buitenland
Acht jonge wetenschappers van de Universiteit Leiden ontvangen een Rubiconbeurs van wetenschapsfinancier NWO. Hiermee kunnen zij een periode onderzoek doen aan een topinstituut of -universiteit in het buitenland.
-
Veiligheids- en inlichtingendiensten speelbal van verschillende belangen
Historicus Constant Hijzen onderzocht de reacties op de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten tussen 1912 en 1992 en de invloeden daarvan. Periodes van consensus over wat de diensten moesten zijn of doen, wisselden zich af met tijden van reuring.
-
Enzymen veranderen voor schone energie en ziektepreventie
Ze kunnen een rol spelen in stofwisselingsziekten en sterke plantenvezels afbreken: β-glycosidases zijn belangrijke enzymen in de natuur. Fredj Ben Bdira veranderde deze enzymen om zo de productie van schone energie en behandelingen van patiënten met stofwisselingsziekten te verbeteren.
-
Maxine David: ‘Wees realistisch over wat je kunt doen in deze moeilijke tijden’
Maxine David is docent European Politics bij het Instituut voor Geschiedenis en een bezige bij als het op onderwijs aankomt. Toen het ene na het andere land zijn grenzen sloot vanwege het coronavirus was ze in de Verenigde Staten. Met de nodige moeite slaagde ze erin een vlucht te boeken naar haar eigen…
-
Chimpansees herkennen elkaar snel aan elkaars achterwerk
Voor sociale dieren is het essentieel om elkaar snel te kunnen herkennen. Mensen herkennen elkaar onmiddellijk aan het gezicht. Voor chimpansees is het gezicht ook belangrijk, maar een nieuwe studie van neuropsycholoog Mariska Kret in PLOS ONE laat zien dat daarnaast het achterwerk telt.
-
Marian Hickendorff in de media
Wat zegt onderwijskundige Marian Hickendorff over het rekenonderwijs en het rekenniveau van leerlingen op school?
-
Botsende belangen in Groningen
Sinds half maart kunnen Groningers bij één digitaal loket terecht voor het afhandelen van schade aan huizen door de gaswinning. Waarom is het Groningse gasdossier zo’n complex probleem en laat de schadeafhandeling zo lang op zich wachten? Psycholoog Emma ter Mors en bestuurskundige Gerard Breeman leggen…
-
Met nieuwe technieken een kijkje in de belevingswereld van bonobo’s en orang-oetans
‘Door te werken met een touchscreen kan je zoveel leren over aandacht en spiegeling van emoties van mensapen. Via Eye-tracking volg je waar ze specifiek naar kijken.’ Dieren hebben emoties, ziet psycholoog Evy van Berlo in haar onderzoek in samenwerking met Apenheul. Promotie 19 mei.
-
Is de ‘diplomademocratie’ te stoppen?
Bijna alle Tweede Kamerleden, bewindslieden en ambtenaren zijn hoogopgeleid. Tegelijkertijd heeft de overgrote meerderheid van de stemgerechtigden een lagere of zelfs geen opleiding. Hoe problematisch is dat? Twee nieuwe boeken waarschuwen voor deze opleidingskloof tussen burger en bestuurder.
-
In Memoriam - Professor Bert Peletier
Op 16 december 2023 is onze gewaardeerde en geliefde oud-collega prof.dr.ir. Bert Peletier overleden.
-
Verrassing: geen methaan aan nachtkant exoplaneet WASP-43b
De nachtkant van exoplaneet WASP-43b blijkt, tot verrassing van sterrenkundigen, geen methaan te bevatten. Waarschijnlijk zorgt extreme wind ervoor dat er te weinig tijd is om methaan te vormen. Dat stelt een internationaal team wetenschappers, met Leidse en Amsterdamse inbreng, in Nature Astronomy.…
-
Een uniek perspectief op (pre)historische migraties met taalwetenschap
Migratie valt niet alleen terug te zien in ons DNA, maar ook in onze taal. Door taalveranderingen te volgen, kom je meer te weten over de leefwijze van de sprekers van de taal. Universitair docent Tijmen Pronk doet taalwetenschappelijk onderzoek naar (pre)historische migraties.
-
De nieuwste onderzoeken in kaart op de publieksdag Brein & Recht
Hoe interpreteert ons brein sporen? Is iemand met een hersenletsel aansprakelijk voor strafbare daden? En mogen we het gedrag van criminelen aanpassen door gerichte hersenstimulatie? Deze vragen stonden centraal tijdens de publieksdag Brein & Recht, die op 16 september werd georganiseerd door het Leiden…
-
Onbewuste stress veroorzaakt ook stress-symptomen
De kijk op stress begint fundamenteel te veranderen. We kunnen ook onbewust aan stress lijden, tijdens onze slaap en overdag . Hoogleraar psychologie Jos Brosschot wijdt er op 2 december zijn oratie aan.
-
Promotieonderzoek: hoe internationaal aanklagers hun keuzes maken
Internationale aanklagers, zoals het Internationaal Strafhof in Den Haag, onderzoeken bijzonder ernstige misdaden zoals genocide. Zij beslissen onder meer over wel of niet vervolgen. Promovendus Cale Davis onderzocht hoe zij tot zulke beslissingen komen en verdedigt zijn proefschrift op 23 februari…
-
Tunnelvisie-alarm in de zoektocht naar efficiëntere waterstofcellen
Een vasthoudende postdoc-onderzoeker haalde hoogleraar Marc Koper over om onderzoek te doen naar de zuurstofreductie-reactie. In Kopers ogen was daar weinig interessants te halen. Maar prompt ontdekten ze een heel nieuwe manier om brandstofcellen op waterstof en zuurstof te verbeteren. Hun artikel verscheen…
-
Van Leidse student tot ambassadeur in het Vaticaan
De Australische alumnus Chiara Porro studeerde International Relations and Diplomacy en werkt sinds kort als ambassadeur bij de Heilige Stoel. Hoe bevalt haar nieuwe standplaats? ‘De paus zei tegen mij dat zijn deur altijd open staat.’
-
Gapend gat gedicht: Leidse promovendus ontdekt doorbraak in softwareveiligheid
Per toeval ontdekte computerwetenschapper Hans-Dieter Hiep (Leiden Institute of Advanced Computer Science en Centrum Wiskunde & Informatica) een ‘gapend gat’ in een veelgebruikte manier om de veiligheid van software te evalueren. Hiep dichtte het gat en zorgde daarmee voor aardig wat opschudding in…
-
‘Band met Universiteit Leiden belangrijk voor beoogd premier Dick Schoof’
Dick Schoof kan ook wel de buurman van de Haagse faculteit worden genoemd. Vooral vanuit zijn rol bij de NCTV werkte hij veel samen met de Universiteit Leiden en hielp hij onderwijs en onderzoek vooruit, vertelt hoogleraar Terrorisme en Contraterrorisme Edwin Bakker. ‘Voor een kritische vriend was altijd…
-
Verstedelijking dwingt merels tot evolutie
Sinds kort vestigt de merel zich behalve in het bos ook in stedelijk gebied. De stadsmerel heeft zich in recordtempo weten te onderscheiden van zijn soortgenoot in het bos. Dit is de uitkomst van het promotieonderzoek van gedragsbioloog Erwin Ripmeester die 15 december zijn proefschrift verdedigt.
-
Samenwerking in het Bio Science Park
De eerste paal voor het nieuwe ruimere onderkomen voor het Centre for Human Drug Research op het Bioscience park is de grond ingegaan. Medio 2012 zal het testcentrum voor geneesmiddelen verhuizen naar het nieuwe pand.
-
Medical Delta hoogleraar Marcel Reinders: ‘Samenwerking is nodig om echt impact te maken’
Prof.dr.ir. Marcel Reinders is data science specialist aan de TU Delft. Met slimme algoritmes zoekt hij naar verbanden in complexe data. Zo bestudeert hij bijvoorbeeld patronen in DNA die leiden tot afwijkend gedrag van cellen. Met die kennis kunnen ernstige ziektes zoals alzheimer en verschillende…
-
Wat is de toekomst van vertaalsoftware binnen de universiteit?
Is er een plek voor vertaalmachines als Google Translate binnen de Faculteit Geesteswetenschappen? Een nieuwe educatieve website van universitair hoofddocent Lettie Dorst moet studenten en docenten helpen een antwoord te vinden op deze vraag. ‘Het gebruik van AI-tools als Bing en ChatGPT moet niet als…