Is onze muzikaliteit uniek? Dat wil het Bird Singalong-project uitzoeken. En daar hebben ze gevleugelde hulp bij nodig van over de hele wereld. ‘Door onderzoek naar hoe papegaaien liedjes leren, leren we ook meer over de oorsprong van onze eigen muzikaliteit.’ Heb jij een papegaai die kan meezingen…

Evolutie is elke dag om je heen. Dat is de boodschap van de nieuwe Massive Open Online Course (MOOC) van de Universiteit Leiden en Naturalis die 19 september van start gaat.

Leidse wetenschappers onderzoeken groepsgedrag. Ze ontdekten onder meer dat mensen zich waarschijnlijk instinctmatig opofferen voor een mede-groepslid. Met dit soort inzichten kunnen we sociale processen in een wijk of binnen een bedrijf beter begrijpen en beïnvloeden.

Simulaties van sterrenstelsels helpen om astronomische waarnemingen beter te begrijpen. De EAGLE simulatie, een groot project waarin Leidse astronomen een hoofdrol hebben, laat de evolutie van het heelal zien, van vlak na de Oerknal tot nu.

Hoe maken we de informatie in handgeschreven historische onderzoeksverslagen toegankelijk en doorzoekbaar? Leidse data scientists werken samen met andere universiteiten aan een methode om cultureel erfgoed beter te ontsluiten.

Met elke ontdekking geeft het heelal een fractie van zijn geheimen prijs: de verste melkwegstelsels en quasars, de atmosferen van exo-planeten, metingen aan donkere materie, complexe moleculen in de ruimte. Dit is waar de wetenschappers van de Sterrewacht Leiden samen met hun collega’s in en buiten…

In het Comenius-project ‘Religiewetenschappelijke Vakmethodiek’ ontwikkelen Markus Davidsen en Michaël van der Meer nieuwe werkmethoden voor het analyseren van religieuze teksten en rituelen.

De natuur is een onuitputtelijke inspiratiebron voor de wetenschappers van het Instituut Biologie Leiden (IBL). Vanuit het streven naar fundamenteel begrip van de natuur zoeken zij naar oplossingen op het gebied van gezondheid en behoud van de biodiversiteit. Het thema van het instituut is ‘Harnessing…

Studeer Archeologie aan Universiteit Leiden en pas de theoretische kennis en je praktische vaardigheden direct toe in het veldwerk.

Het gehele onderwijscurriculum uitgewerkt in twintig perspectieven

Als een algoritme taal moet leren begrijpen, heeft het niets aan 'alleen maar' veel data. De computer moet het, net als wijzelf, leren in interactie met anderen. Hoe die interactie werkt, interesseert Tessa Verhoef mateloos.

In dit programma gaan we ons specifiek verdiepen in menselijke aanraking en nieuwe technologie. Meer algemeen is er ook een ander doel: jou een concrete inleiding geven tot het doen van wetenschappelijk onderzoek. Bij elk van deze drie hoofdthema’s is er een telkens terugkerend toepassingsgebied: de…

Het gaat niet goed met de biodiversiteit in Nederland. Hoogleraar Natuurlijk Kapitaal Koos Biesmeijer combineert onderzoek met praktische adviezen: van het vergroenen van industrieterreinen tot oplossingen die geïnspireerd zijn op de hightech-natuur. Oratie op 9 maart.

Wetenschapsfinancier NWO kent bijna 19,5 miljoen euro toe aan een Nederlands cluster dat bijdraagt aan de ontwikkeling van een röntgencamera annex spectrograaf voor de nieuwe Europese ruimtetelescoop Athena. De Leidse Sterrewacht is een van de leden van het cluster.

Op 10 november ontving sterrenkundig Jesse van de Sande de LISF-prijs 2009. Het Leids Universiteits Fonds (LUF) kent deze prijs toe aan de student die met een beurs van het LUF Internationaal StudieFonds (LISF) een buitenlandse studiereis maakte en daarover het beste persoonlijke verslag schreef.

Dat sommige cobra’s gif spugen is mogelijk ontstaan om zich te verdedigen tegen de verre voorouders van de mens. RTL Nieuws, KIJK Magazine en het NRC spraken met Leidse biologiestudenten Jory van Thiel en Roel Wouters die meewerkten aan de in Science gepubliceerde studie. De studenten waren zelfs te…

Op vrijdag 29 januari vertelde Simon Portegies Zwart tijdens zijn oratie over de relevantie van de computationale astrofysica en de rol die computers mogelijk kunnen spelen in het verbeteren van ons begrip van het universum.

Als onderdeel van haar doctoraalstudie aan de Universiteit van Kopenhagen onderzocht Dr Rebekka Byberg de geschiedenis van de Common Market Law Review van 1963 tot 1993 in een boeiend artikel dat de evolutie van het Europees recht als academische discipline illustreert.

Vier Leidse groene onderzoeksinstituten slaan de handen ineen om onderzoek in evolutie en biodiversiteit te integreren, op Leids én op nationaal niveau. Spil in deze samenwerking is Frederic Lens.

Kunnen zebravinken leren onderscheid te maken tussen twee Nederlandse woorden die heel veel op elkaar lijken? Uit onderzoek van gedragsbioloog Verena Ohms blijkt dat ze ‘wit’ en ‘wet’ kunnen onderscheiden. Ohms publiceerde haar bevindingen in ‘Proceedings of the Royal Society B’.

Gedragsbioloog Wouter Halfwerk gaat met een 2-jarige Rubicon-subsidie ​​van NWO bij het Smithsonian Tropical Research Institute werken met vleermuizen en kikkers om de evolutie van multimodale communicatie te onderzoeken.

Af en toe bijleren of je kennis opfrissen, dat kan gratis en wanneer het jou schikt via onze MOOC (Massive Open Online Courses).

Bioloog Menno Schilthuizen schreef dit jaar een bijzonder boek.

Archeoloog Femke Reidsma (33) doet onderzoek naar de rol van vuurgebruik in de evolutie van de mens. Leids Universiteits Weekblad Mare schreef over haar onderzoek. ‘Je wordt beter in een kampvuur aan de gang houden als je het chemische proces begrijpt.’

Neanderthalers kookten en bewerkten hun eten al veel uitgebreider dan gedacht. Britse wetenschappers hebben dit ontdekt toen ze 12 tot 70 duizend jaar oude kookresten analyseerden die zijn gevonden in Griekenland en Irak. Archeoloog Femke Reidsma is promovendus bij de menselijke evolutie-groep aan de…

Xander Tielens, hoogleraar Fysica en Chemie van de Interstellaire Ruimte, heeft op vrijdagmiddag 7 september tijdens een feestelijke bijeenkomst in de Nieuwe Kerk in Den Haag zijn Spinozapremie in ontvangst genomen.

Het faculteitsbestuur heeft met ingang van 1 september 2010 prof.dr. Carel ten Cate voor een periode van 4 jaar benoemd in de functie van Wetenschappelijk Directeur van het Instituut Biologie Leiden.

Het gebruik van vuur kan veel vertellen over de evolutie van de mens. Archeoloog Femke Reidsma ontwikkelde een techniek waarmee nauwkeuriger kan worden achterhaald hoe onze voorouders vuur gebruikten. Bestaande archeologische studies moeten hierdoor worden herzien. De studie van Reidsma is 2 november…

Er is veel mis met de indeling van het plantengeslacht Phyllanthus. Roderick Bouman van de Hortus botanicus Leiden heeft een nieuwe stamboom voor Phyllanthus ontwikkeld en legt de evolutie van het plantengeslacht bloot. Publicatie in TAXON.

In zijn nieuwe boek ‘Darwins cijferslot’ vertelt oud-decaan en fysicus Frans Saris hoe onze cultuur ons tot heer en meester van de natuur heeft gemaakt en over de verantwoordelijkheden die dat met zich meebrengt. Hij praat hierover samen met Joris Berkhout tijdens de This Week’s Discoveries op 27 fe…

We doen het allemaal op dagelijkse basis en staan er nauwelijks bij stil: kauwen op ons voedsel. Toch heeft dat 'simpele' proces van het vermalen van eten waarschijnlijk een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van onze kaak, de spieren in ons gezicht en onze tanden en kiezen.

Alwin de Rooij, Arnout Terpstra en Hanna Schraffenberger volgen het vak Cool Science van de masteropleiding Media Technology. Zij ontwerpen T-shirts over wetenschappelijke thema’s. Bij ieder T-shirt hoort een bijschrift en het is de bedoeling dat mensen die uitleg gaan lezen.

Gaat een slang dood wanneer hij op zijn lip bijt? Waarom overleeft een mangoest een cobrabeet, maar wij mensen niet? Die vragen doolden door de hoofden van gif-enthousiastelingen en masterstudenten Biologie Jory van Thiel en Roel Wouters. Ze verzamelden informatie uit vele bronnen en publiceerden hun…

Paco Barona Gomes is de nieuwste universitaire hoofddocent bij het Instituut Biologie Leiden (IBL). De Mexicaanse onderzoekers is gefascineerd door de evolutie van natuurstoffen, die microben, planten en dieren uitscheiden. ‘Het is alsof we chemische zwarte gaten onderzoeken.’

De uitdrukking ‘zingen als een nachtegaal’ moet misschien wel letterlijker worden genomen dan gedacht. Gedragsbioloog Verena Ohms toont in haar promotieonderzoek aan dat menselijke spraak en vogelzang meer overeenkomsten hebben dan eerst werd aangenomen. Ohms promoveert dinsdag 3 mei.

Voor sociale dieren is het essentieel om elkaar snel te kunnen herkennen. Mensen herkennen elkaar onmiddellijk aan het gezicht. Voor chimpansees is het gezicht ook belangrijk, maar een nieuwe studie van neuropsycholoog Mariska Kret in PLOS ONE laat zien dat daarnaast het achterwerk telt.

Simon Portegies Zwart, hoogleraar Computationele Sterrenkunde, gebruikt de rekenkracht van computers om de evolutie van sterren te simuleren. We praten met hem over zijn vakgebied en over de uitdagingen van het werken met enorme hoeveelheden complexe data.

Prof. Carlos Frenk sprak voor de Oortlezing 2015 over niets. Op een toegankelijke manier kreeg het publiek een stoomcursus Kosmologie, waarin de focus lag op donkere materie, donkere energie en de evolutie van het heelal. Het publiek van de jaarlijkse lezing bestond staf van de Sterrewacht, maar ook…

Het oudste paleoantropologische archief, van Eugène Dubois, is op 13 januari officieel overgedragen aan museum Naturalis. De Leidse hoogleraar Jan Slikkerveer, die het archief in bezit had en er jaren onderzoek naar deed, droeg het over aan algemeen directeur van Naturalis Edwin van Huis, onder toeziend…

De Universiteit Leiden richt samen met Naturalis en de universiteiten van Amsterdam (UvA) en Wageningen één centrum voor biodiversiteit op. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) stelt 30 miljoen euro uit de aardgasbaten beschikbaar voor dit initiatief.

Als onderdeel van het onderzoeksteam onderzocht Dr. Amanda Henry de evolutie van bacteriën die in onze mond leven en die daar helpen met de spijsvertering. Op basis van prehistorisch tandplak van de vroege mens en neanderthalers hebben ze hier uitspraken over kunnen doen. De meest opmerkelijke vinding…

In Indonesië worden steeds oudere rotstekeningen gevonden. Wil Roebroeks duidt de meest recente vondst in het NRC. 'Het lijkt wel een wedstrijd! Dit gebied met al die duizenden eilanden is een waar laboratorium van de menselijke evolutie.'

Alom klinkt lof voor gebouw en tentoonstelling van het pas heropende Naturalis. Ook hoogleraar Mathematische biologie Roeland Merks smulde tijdens een bezoek, schrijft hij in de Volkskrant. Maar hij kraakt ook een kritische noot: het grote verhaal van de biologie ontbreekt in het Leidse museum. Waar…

Onderzoekers van de Universiteit Leiden en Naturalis hebben een nieuwe soort cichildevis in het Victoriameer vernoemd naar de Leidse evolutiebioloog en schrijver Tijs Goldschmidt.

Quantumcomputers verdienen een quantuminternet. Dit is een netwerk dat informatie niet in de vorm van bits – nullen en enen – verstuurt, maar als qubits, net als in de quantumcomputer zelf. In de visie van Dirk Bouwmeester, hoogleraar verbonden aan de Leidse onderzoeksgroep Quantum Matter & Optics,…

Jaarlijks sluiten we de PRE-Classes af met een slotevenement, waar verschillende leerlingen hun resultaten presenteren. Kijk de presentaties van 2017 hieronder terug!

Beenderen bevatten informatie over het leven van een persoon, zoals zijn herkomst, leeftijd bij overlijden en aan welke ziektes hij leed. Wetenschappers kunnen hieruit veel herleiden over het leven van die persoon en de ontwikkeling van de mens. Dit biedt aanknopingspunten voor het oplossen van problemen…

Om intelligentere en liefst ook sociale robots en computersystemen te bouwen, moet er eerst meer kennis komen over de manier waarop mensen informatie interpreteren. Max van Duijn en Tessa Verhoef doen onderzoek op het snijvlak tussen sociale wetenschap en AI.

Bijna een eeuw na de bejubelde uitspraak van 1928 in de rechtszaak aangaande de ‘Fabriek van Chorzów’, waarin het Permanente Hof van Internationale Justitie het essentiële principe van schadeloosstelling in internationaal recht bevestigde, staat deze ter discussie. De uitspraak is de basis van de claim…

Veel van de grote uitdagingen van de 21ste eeuw (klimaatverandering, internationale migratie, financiële instabiliteit, sociaal-economische ongelijkheid) vinden hun oorsprong in de organisatie van de wereldeconomie. Elke oplossing voor de grote uitdagingen van de wereld vereist daarom krachtige beleidsinterventies…