Jonge onderzoekers worden extra hard geraakt door de coronamaatregelen. Krijgen zij hun promotie- of postdoc-project wel op tijd af nu al het onderzoek al maanden stilligt? Wat betekent vertraging of uitstel zo aan het begin van hun academische carrière? En wat doet de Universiteit Leiden om hen te…

Al bijna een maand zitten we in een intelligente lockdown, wat het experimenteel onderzoek behoorlijk lastig, zo niet onmogelijk maakt. Toch gaat het werk door, vertellen vijf natuurkundigen.

Is agressie altijd slecht? Uit promotieonderzoek van psycholoog Simone Dobbelaar blijkt van niet. Juist kinderen die af en toe fel van zich afbijten en opkomen voor leeftijdsgenootjes, voelen zich mentaal vaak beter.

De Universiteit Leiden biedt inmiddels bijna twintig Massive Online Open Courses (MOOCs) aan. Het maken en doceren in zo’n online cursus levert meer op dan enthousiaste cursisten, vertellen MOOC-docenten Marlies Reinders en Edwin Bakker. ‘Je brengt een wereldwijde community bijeen.’

Gezondheidsklachten en sociale problemen gaan vaak hand in hand. Om deze complexe problematiek in Haagse gezinnen aan te pakken, slaan onderzoekers, bestuurders, hulpverleners, beleidsmakers én bewoners de handen ineen. Wat levert deze transdisciplinaire aanpak op?

Van bloedonderzoek bij coronapatiënten tot de ontwikkeling van een nieuw concept voor vaccins. Het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) heeft veel lopende projecten omgebogen naar covidonderzoek. Hubertus Irth, wetenschappelijk directeur LACDR, over de rol van zijn instituut en de vele samenwerkingen…

Hoe meer mogelijkheden een kind krijgt om te leren en zich te ontwikkelen, hoe sterker zijn of haar positie in de maatschappij zal zijn. De Universiteit Leiden onderzoekt hoe de hersenen informatie oppakken, en hoe leerprocessen positief kunnen worden beïnvloed.

Electives bieden verdieping van specifieke leiderschapstheorieën en bijbehorende vaardigheden. Ze bieden studenten de mogelijkheid om zich verder te specialiseren en verdiepen in specifieke aspecten van leiderschap. Deze verdieping is een waardevolle toevoeging op de Essentials en Labs.

Eerlijke en creatieve AI

In 2021 hebben veel van onze medewerkers en studenten mooie prijzen gewonnen en belangrijke onderzoekssubsidies binnengehaald. Traditioneel blikken we aan het einde van het jaar en bij de start van het nieuwe jaar terug op deze successen.

Wiskunde en Natuurwetenschappen

ICT Shared Service Centre

Noord-Jemen; een hooggelegen gebied dat nu vaak in het nieuws komt als het centrum van het Houthi-regime. Het is ook een regio met een politieke, sociale en intellectuele geschiedenis die meer dan een millennium omspant. Deze tentoonstelling presenteert bevindingen van het 'Early Modern State Development…

Het was een opmerkelijke trend in het 19e-eeuwse Londen: bourgeois bohemiens uit de middenklasse die verliefd werden op het anarchisme en de daarbij horende moordenaars. Universitair docent Michael Newton ontvangt een NIAS-subsidie om het leven van drie van deze families te reconstrueren.

Veel leden van de P’urhepecha-gemeenschap in Chicago wisten niet eens dat ze op een steenworp afstand van hun eigen historische erfgoed woonden. Onderzoeker Kate Bellamy organiseerde een meeting om ze kennis te laten maken met honderden jaren oude boeken.

Honderden jaren lang leerden kinderen in het Oude Egypte lezen met de Beroepensatire: een tekst waarin een vader aan de hand van verschillende beroepen advies geeft aan zijn zoon. Promovenda Judith Jurjens zocht uit hoe dit er in de praktijk aan toeging.

Lezing, Rondleiding

Welke ontwikkelingen gingen vooraf aan het moderne Standaardnederlands? Promovenda Iris Van de Voorde deed onderzoek naar ‘pluricentriciteit’, ofwel het idee dat taalnormen op meerdere plekken ontstaan en zich van daaruit verspreiden. Promotie op 19 april.

Een samenwerking tussen taalkundigen, geografen en antropologen moet duidelijk maken hoe talen zich gedurende duizenden jaren hebben verspreid door Zuid-Amerika. Universitair hoofddocent Rik van Gijn is verantwoordelijk voor de taalkundige kant van dit NWO-project.

Lezing

Aan het begin van corona stelde onze faculteit studentmentoren aan om eerstejaars- en internationale studenten te begeleiden. Wat drijft deze mentoren, en hoe is het voor ze om weer op de faculteit te zijn? Mireia en Marten vertellen ons er alles over.

Precies een jaar geleden ging de universiteit plotseling grotendeels op slot, midden in het collegejaar. Opeens zaten we op die derde maandag in maart allemaal thuis en moesten we, vanaf een krappe zolder- of studentenkamer, online studeren en werken. Het gedenkwaardige coronajaar in beeld.

Biofysicus Alireza Mashaghi gaat samen met zijn collega’s de strijd aan tegen spierdystrofie: genetische aandoeningen die spierziektes veroorzaken. Ze zijn op zoek naar een oplossing voor het samenklonteren van eiwitten, waarbij gevaarlijke ophopingen ontstaan. Het team ontvangt hiervoor 550.000 euro…

Eveline Crone is lang niet de enige professor puberbrein op het internationale FLUX-congres. Leiden was vier dagen lang het centrum van onderzoek naar hersenontwikkeling. Opvoeders en beleidsmakers ontmoetten wetenschappers tijdens het publiekssymposium op 18 september.

Het LUMC, de Universiteit Leiden en De Haagse Hogeschool willen zorgprofessionals helpen bij het in gang zetten van gedragsverandering bij burgers. Die verandering moet ervoor zorgen dat mensen gezonder gaan leven en minder snel ziek worden. De gemeente Den Haag steunt dit onderwijsproject met 50.000…

Burgemeesters, bestuurders van instellingen voor hoger onderwijs, inclusief de Universiteit leiden, gemeenten en studenten. Op 2 juli kwamen ze bijeen voor een ‘diner pensant’ om het pilotjaar voor de City Deal Kennis Maken in te luiden. Het doel: vernieuwing van de stad op basis van wetenschappelijk…

Op vrijdag 28 oktober organiseert de Universiteit Leiden haar jaarlijkse Physics Ladies Day voor vrouwelijke scholieren die op zoek zijn naar een studie na de middelbare school. Ter gelegenheid van deze feestelijke dag laten we nu alvast vier vrouwelijke onderzoekers aan het woord over hun ervaringen…

Marlien van Mever verdiepte zich in de analyse van piepkleine monsters, bijvoorbeeld hersenvocht van transgene muizenmodellen. Ze valideerde methoden die daardoor nu bruikbaar zijn in het onderzoek naar hersenziekten als migraine en epilepsie. Van Mever promoveert 14 juni.

Het Leiden Leadership Programme gaat innoveren. Na 12 jaar krijgt het honoursprogramma voor masterstudenten een andere opzet. We vragen twee betrokkenen naar de hoed en de rand van het nieuwe LLP. ‘Je leert welke leiderschapsstijl bij jou past en hoe je zelf impact kunt maken.’

Donororganen zijn er nooit genoeg. De organen die wel beschikbaar zijn, moeten vliegensvlug getransplanteerd worden. De geneeskunde zet daarom volop in op het langer goedhouden van organen. Marlon de Haan (24) onderzoekt hoe je nieren buiten het lichaam in leven kunt houden.

Hoe verhoog je het EQ van de EU, zodat burgers en landen zich beter herkennen en veilig voelen in de EU, en er beter kan worden samengewerkt? Om een antwoord te vinden, werkt jurist Armin Cuyvers onder meer samen met sociaal psychologen. Oratie op 9 december.

Planten kunnen zichzelf niet beschermen door van zich af te slaan met scherpe klauwen. Maar toch kan de plant voor hem levensgevaarlijke herbivoren afschrikken. Dat is mogelijk met geuren. Klaas Vrieling van het Instituut Biologie Leiden kwam tot de ontdekking dat evolutie een grote rol speelt om de…

Sociale angst komt vaak binnen de familie voor en is erfelijk. Uit hersenonderzoek blijkt dat sociale angst invloed heeft op de structuur van bepaalde hersengebieden. Bovendien zijn deze variaties erfelijk bepaald. Daarover publiceert neurowetenschapper Janna Marie Bas-Hoogendam in EBioMedicine, een…

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Ton Schumacher, bijzonder hoogleraar Imuuntechnologie aan het LUMC en tevens verbonden aan het Antoni van Leeuwenhoek, krijgt de NWO-Stevinpremie. Dit is samen met de Spinozapremie, waarvan de laureaten tegelijkertijd worden bekendgemaakt, de hoogste wetenschappelijke prijs van Nederland. De Stevinpremie…

Nu de universitaire gebouwen gesloten zijn hebben de meeste medewerkers van de faculteit zich thuis gevestigd. Enkele werknemers van de Faculteit der Wiskunde & Natuurwetenschappen delen hun eerste ervaringen vanuit hun thuiskantoor.

Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen op 8 januari jongstleden is bekend gemaakt dat Marthe Walvoort zich Ontdekker van het jaar 2012 mag noemen en Wouter Halfwerk het beste proefschrift van 2012 heeft geschreven. Ana Achúcarro is uitgeroepen tot de beste…

Hoe kan de samenleving haar obsessie met economische groei loslaten en zich richten op doelen als welzijn, inclusie en duurzaamheid? Dat is een van de kernvragen waar een nieuw Europees project van 3 miljoen euro zich over buigt de komende vier jaar. Leids universitair onderzoeker Rutger Hoekstra is…

Structuur vinden in ongestructureerde eiwitten en medicijnen ontwikkelen voor ongeneesbare ziektes: het klinkt misschien als een onmogelijk missie, maar toch is het precies waar farmacoloog Alireza Mashaghi en zijn team mee bezig zijn. NWO honoreerde onlangs hun onderzoeksproject via de Open Competitie…

Drie sprekers, drie boeiende wetenschapsverhalen en een goed gevulde zaal. De Niko Tinbergenlezing kende op 10 december 2019 een succesvolle hernieuwde start.

Hoe gaan we om met erfgoed uit de koloniale tijd? En hoe toegankelijk en digitaal zijn de collecties? Demissionair staatssecretaris Fleur Gräper sprak op 25 januari in de Leidse Universiteitsbibliotheek met onderzoekers en erfgoedspecialisten over de rol van erfgoed voor de samenleving.

De domeinoverstijgende data-infrastructuur ELAN bevat niet-herleidbare patiëntgegevens uit de regio Zuid-Holland. Omdat ELAN raadpleegbaar is binnen de beveiligde data-omgeving van het CBS, maakt dit uniek interdisciplinair onderzoek mogelijk. De eerste resultaten zijn er al.

Marco van Eijk is de nieuwe Onderwijsdirecteur van de bacheloropleiding Life Science and Technology, LST. Sinds 1 september doet hij er alles aan om de kwaliteit van ‘zijn’ opleiding te waarborgen. ‘LST is een unieke opleiding en daar moet iedereen hard voor blijven werken. Dat is mijn belangrijkste…

Luca Giomi heeft de eerste resultaten van zijn ERC-consolidatorbeurs. Hij ontdekte dat epitheelcellen collectief bewegen, maar op verschillende manieren, afhankelijk van de schaal waarnaar je kijkt. Het is hexatisch op kleine schalen en wordt nematisch op grotere schalen: het is een multischaal orde.…

Acht hoogleraren zijn vandaag gelijktijdig geïnaugureerd als ‘Medical Delta hoogleraar’ bij de Universiteit Leiden, het LUMC, de TU Delft, Erasmus Universiteit en/of het Erasmus MC. Met een aanstelling bij tenminste twee van deze vijf academische instellingen combineren zij technologie en gezondheidszorg…

Mensen die vaak gestrest zijn of een burn-out hebben, kunnen rustiger worden door een andere ademhaling. Mogelijk heeft dat ook positieve effecten op concentratie en aandacht. Voor het eerst onderzocht psycholoog Roderik Gerritsen dit soort effecten van anders ademhalen. Gerritsen promoveert op 13…

Zorgen dat een medicijn precies op het juiste eiwit zijn effect uitoefent – en nergens anders. Chemicus Anthe Janssen legde verschillende methoden om de selectiviteit van potentiële medicijnen te bepalen onder de loep. Hij wierp daarmee ook een blik op het middel BIA 10-2474, nadat in 2016 in een Franse…

Net als de profwielrenners van Team Jumbo-Visma kan ook de amateurwielrenner straks zijn prestaties analyseren en verbeteren. Leidse datawetenschappers die samenwerken met de wielerploeg stellen hun slimme datamodel beschikbaar, zodat voortaan elke serieuze wielrenner kan bijhouden hoe fit hij of zij…

Leids nanofysicus Carlo Beenakker participeert in een Delfts-Leids driemanschap dat met 15 miljoen Euro Europees geld een lab mag gaan opzetten om de kwantumcomputer van de grond te krijgen. Het Majoranadeeltje gaat hen daarbij helpen.

Leidse onderzoekers hebben een manier gevonden om de minieme krachten te meten die worden veroorzaakt door pericyten, een van de meest ongrijpbare celtypes in het lichaam, die deel uitmaken van haarvaten. Zulk onderzoek zou op den duur kunnen leiden tot behandelingen voor aandoeningen als ischemie.