Cannabinoïden, wicca en artificial intelligence. Het is een greep uit de termen waarmee 350 vwo’ers de afgelopen maanden kennismaakten tijdens de Pre-University Classes aan de Universiteit Leiden. Op een virtueel festival, dat eind juli online kwam, presenteerden zij op creatieve wijze hun opgedane…

Het Leiden International Film Festival (31 oktober t/m 9 november) gaat in op de vraag hoe wetenschappelijk verantwoord de getoonde films zijn. Een van de sprekers is informaticus Walter Kosters. Hoe realistisch vindt hij robots met emoties? Plus: win vrijkaartjes voor het festival!

Een internationaal team van astronomen heeft een zware cluster met rode, volwassen sterrenstelsels gevonden in het vroege heelal. Hij bevindt zich op een afstand van 10,5 miljard lichtjaar van de aarde en is daarmee de verst verwijderde rode cluster dat ooit is waargenomen.

Pas sinds maart dit jaar werkt Sander Wezenberg in Leiden, maar hij heeft nu al een Vidi-beurs van NWO binnen weten te halen. Geïnspireerd door de natuur wil Wezenberg synthetische moleculen tot leven wekken en ze leren communiceren. Maar wie is Wezenberg precies en wat drijft hem?

Complexe moleculen, waaronder de bouwstenen van het leven, ontstaan in laagjes ijs op ultrakoude stofdeeltjes (-260 oC) in de ijle ruimte tussen en rondom sterren. Om deze processen goed te begrijpen gaan Leidse sterrenkundigen een unieke opstelling ‘CRYOPAD’ voorzien van nieuwe en betere meetapparatuur.…

In Leiden zijn vele belangrijke ontdekkingen gedaan. De route Leiden Discoveries loodst je door de stad. Zoals langs het lab van nobelprijswinnaar Willem Einthoven, hoogleraar fysiologie. Zijn belangrijkste vinding, de elektrocardiograaf, redt nog altijd mensenlevens.

Chemicus Roxanne Kieltyka heeft een ERC Starting Grant van 2 miljoen euro ontvangen. In haar lab maakt ze gels die het materiaal nabootsen dat cellen in ons lichaam ondersteunt. Met de subsidie wil ze deze gels stijf en taai maken – net zoals in het lichaam – en een bio-geprinte miniatuurhartkamer p…

Een Leidse ontdekking helpt om van CO2 aardgas te maken én om duurzame energie op te slaan. Onderzoek van professor Marc Koper en promovenda Jing Shen maakt duidelijk hoe dit proces goedkoop en controleerbaar kan verlopen. Nature Communications 1 september 2015.

Het Leidse biotechbedrijf In Ovo heeft als eerste een techniek ontwikkeld om het geslacht van kippeneieren te bepalen, die geschikt is voor toepassing op een broederij. Dit was eerder niet mogelijk.

Hoe kunnen computers helpen bij het ontwerpen van optimale gebouwen? Promovendus Koen van der Blom maakt algoritmes die rekening houden met allerlei verschillende bouwkundige eisen, om zo tot de beste compromis te komen. En dat is nog best lastig: ‘Algoritmes begrijpen niet uit zichzelf dat een gebouw…

Paramagnetisme. Een nieuwe occulte praktijk? Nee. Een van de nieuwste wetenschappelijke methoden om het gedrag van eiwitten haarscherp in kaart te brengen. Marcellus Ubbink van de Universiteit Leiden krijgt ruim 3 miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en de Universiteit…

Een grote doorbraak in het duurzaamheidsvraagstuk: het is mogelijk nylon uit afvalhout te maken, zonder de vorming van afval. Hoogleraar Anorganische Chemie Lies Bouwman en promovendus Saeed Raoufmoghaddam deden deze ontdekking.

Leidse informatici ontwikkelen de komende jaren een computersysteem dat industriële productieprocessen kan verbeteren. Zij doen dat samen met andere academici én het bedrijfsleven. NWO stelt ruim een miljoen euro beschikbaar.

Amerikanen doneren vaker geld aan een presidentskandidaat als ze geldschieters kennen uit verschillende sociale groepen. Dat concludeert de Leidse onderzoeker Vincent Traag in een artikel in Plos One. Publicatie op 14 april.

De Universiteit Leiden organiseert dit jaar de 34ste Award Ceremony van de World Cultural Council (WCC). Wie vallen dit jaar in de prijzen?

Aan drie Leidse wetenschappers, werkzaam op het snijvlak van bètawetenschap en geneeskunde, heeft NWO een VICI-subsidie toegekend. Zij ontvangen 1,5 miljoen euro om de komende vijf jaar een eigen onderzoekslijn te ontwikkelen.

Jingxian Wang, promovendus bij het ICLON, onderzocht de integratie van technologie in het primair en voortgezet onderwijs. Promotie op 6 juli.

Samineh Bagheri is de eerste PhD-kandidaat die haar proefschrift volledig op afstand verdedigt.

Hoe gevaarlijk zijn micro- en nanoplastics? Hebben ze invloed op het milieu? Zijn ze schadelijk voor ons lichaam? Deze vragen kunnen we dankzij Fazel Abdolahpur Monikh eindelijk gaan beantwoorden. Samen met zijn collega’s ontwikkelde hij een methode om plasticdeeltjes van nanoformaat te detecteren en…

Van de 87 Vidi-onderzoekssubsidies die NWO heeft toegekend, gaan er vijf naar Leiden. Dat is bijna 6 procent van de gehonoreerde aanvragen.

Christina Toenshoff heeft de Virginia Walsh Dissertation Award gewonnen voor haar proefschrift over het lobbyen door bedrijven op het gebied van klimaatbeleid. Daarmee, aldus de jury, leverde Leidse politicoloog ‘een belangrijke bijdrage aan de studie van klimaat en bedrijfspolitiek.’

Het Natuurwetenschappelijk Gezelschap Leiden (NGL) vierde op vrijdag 24 april 2015 haar 145 jarig bestaan met een lustrumexcursie naar het Instituut voor Biologie Leiden (IBL), Universiteit Leiden. Hier kregen de leden en gasten, waaronder veel alumni, een kijkje achter de schermen van het instituut…

Alles wat we niet direct kunnen zien, toch in beeld brengen. Dat is de fascinatie van Fons Verbeek, de nieuwe hoogleraar Computational Bio-Imaging. Inbreng uit de chemie, optica en vooral computationele wetenschappen aan het maken en verwerken van deze beelden geeft meer inzicht in de wereld van het…

Onderzoeken en ontwerpen zijn twee vaardigheden die steeds belangrijker worden in de vakken O&O (onderzoeken en ontwerpen) en NLT (natuur, leven en technologie). Uit onderzoek van Tessa Vossen (ICLON en Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen) blijkt dat docenten en leerlingen de relevantie van onderzoeken…

‘Markteconomisch denken heeft de waarde van wetenschap gereduceerd tot een kwestie van efficiency en productiviteit’, zegt Sarah de Rijcke. En ze mist een inhoudelijk verhaal over wat we eigenlijk willen met wetenschappelijk onderzoek. Oratie op vrijdag 17 mei.

In de maand juni is door studenten van de opleiding Kunstgeschiedenis een aantal activiteiten georganiseerd onder de titel Living Couture, or: How I learned to stop worrying and love bio-technology.

Hoogleraar Katalyse en oppervlaktechemie Marc Koper is benoemd tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). ‘Zeer eervol, ik zie het als een bevestiging van mijn werk’, aldus Koper.

Prof. Herman P. Spaink heeft een subsidie gekregen om te screenen voor nieuwe geneesmiddelen tegen tuberculose. Deze subsidie voor de verdere ontwikkeling van robottechnologie voor grootschalige geneesmiddelenscreening was mogelijk dankzij donaties van Leidse alumni.

Elektrongolven kunnen elkaar versterken maar ook tegenwerken. Dit heet destructieve interferentie. Uit metingen aan kleine structuren bij lage temperaturen was al bekend dat dit kan leiden tot een lagere geleiding. Een team van wetenschappers van o.a. de Universiteit Leiden en de Rijksuniversiteit Groningen…

Natuurkundigen, waaronder de Leidse onderzoeker Sanli Faes, hebben een techniek ontwikkeld om snel en precies processen te bestuderen op de allerkleinste schaal. De nieuwe techniek draagt bij aan de ontwikkeling van antivirale medicatie. En er is meer mogelijk. Publicatie in ACS Nano.

In hoeverre beïnvloeden kunst en wetenschap elkaar? Op dinsdagavond 23 juni gingen Bas Haring, bijzonder hoogleraar Publiek begrip van wetenschap van de Universiteit Leiden, en muzikant Colin Benders, oftewel Kyteman, hierover met elkaar in gesprek. Over één ding zijn ze het snel eens: ‘Het spannendst…

Bijna negenduizend scholieren en ouders kwamen op 5 maart naar de Open Dag van de Universiteit Leiden. Zes scholieren vertellen. ‘Ik luister vooral naar wat de studenten zeggen over de studie hier.’

Al zolang wij mensen bestaan, geven we verhalen aan elkaar door. Maar hoe verandert zo’n verhaal nu bij elke persoon die het vertelt? Welke elementen blijven overeind, en wat wordt vergeten? Max van Duijn en Tessa Verhoef gaan dat onderzoeken tijdens muziekfestival Lowlands, met hun experiment Lowlands…

Zuurstof is essentieel voor ons om te leven. Maar zuurstof kan, in de vorm van reactieve moleculen, ook schadelijk zijn. Gelukkig bevat de buitenste laag van onze huid antioxidanten die de meeste schadelijke zuurstof direct uitschakelen, zo ontdekten Leidse chemici. Hun resultaten staan beschreven in…

Katalysatoren zijn onmisbaar in het dagelijks leven. We weten wat ze doen en min of meer hoe ze dat doen, maar fundamenteel begrip over de werking op atomaire schaal ontbreekt. Daarom ontwikkelt Irene Groot van het Leids Instituut voor Chemie nieuwe meettechnieken om de processen op atoomniveau te ontrafelen.…

Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Jet Bussemaker heeft de aanvraag voor de masteropleiding Farmacie in Leiden goedgekeurd. Een belangrijke stap in het proces om tot een nieuwe masteropleiding te komen.

Oneindige datastructuren kunnen worden bestudeerd met een vereenvoudigde techniek, dankzij onderzoek van Jurriaan Rot, waarop hij op 15 oktober 2015 cum laude promoveerde met zijn proefschrift Enhanced Coinduction.

Topwetenschappers op het gebied van ethiek en filosofie van technologie gaan aloude filosofische kernbegrippen herzien, zoals autonomie, rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid, die door technologische ontwikkelingen worden uitgedaagd. Ze ontvangen daarvoor een bijdrage van 17,9 miljoen euro uit het…

Mensen met beperkingen vinden dat hun expertise over bijvoorbeeld het locked-in-syndroom onvoldoende wordt gehoord. 'Zonde', stelt psycholoog Femke Nijboer, 'want zo missen zorg en industrie een kans op betere producten.'

Een georganiseerd overzicht van de wereldwijde diversiteit aan schimmels, dat is wat Irene Martorelli en collega’s voor ogen hebben met de nieuwe MycoDiversity Database (MDDB) die ze bouwen in samenwerking met Naturalis Biodiversity Center. De database maakt het eenvoudiger en sneller om te zien welke…

Hoe breng je goed leiderschap in de praktijk? Die vraag staat centraal in de inspiratieseminars van het LLP, waarin hooggeplaatste gastsprekers hun inzichten delen. De boodschap van een seminar begin mei: “Blijf naar elkaar luisteren.”

Astronoom Adrian Hamers heeft uit handen van Marjan Hammersma, secretaris-generaal van het ministerie van OCW, de Christiaan Huygens wetenschapsprijs voor ruimtewetenschappen ontvangen. Hamers krijgt de prijs voor het onderzoek waarop hij in 2016 is gepromoveerd aan de Sterrewacht Leiden.

Yuvraj Birdja zette CO2 om in mierenzuur om zo energie duurzaam op te slaan. Hierbij maakte hij gebruik van verschillende katalysatoren. Met de verkregen kennis komen wetenschappers een stap dichter bij het industrieël omzetten van CO2 naar chemicaliën en brandstoffen. Dit kan in de toekomst helpen…

Het bruto binnenlands product (bbp) is het machtigste cijfer ter wereld. En dat terwijl een groot deel van de wetenschap het als een gedateerd cijfer ziet. Waarom kijken we alleen naar economische groei? En waarom tellen welzijn, duurzaamheid en ongelijkheid niet mee? Milieu-econoom Rutger Hoekstra…

Chemicus Gerjan de Bruin ontwierp een methode om het afbraakproces van eiwitten in cellen te remmen. Dat kan mogelijk bijdragen aan nieuwe kankermedicijnen met minder bijwerkingen. Promotie op 1 juni.

Ongeveer 600 studenten beginnen dit jaar met één van de Leidse honoursprogramma’s. In de Hooglandse kerk verwelkomde Ton van Haaften (dean Honours Academy) hen tijdens de opening van het honoursjaar. ‘Binnen de Honours Academy laten we docenten en studenten van verschillende disciplines samenwerken.…

Grafeen drijvend op water stoot geen water af, zoals veel wetenschappers denken, maar trekt juist water aan. Dit hebben de chemici Liuba Belyaeva en Pauline van Deursen en hun begeleider Grégory Schneider aangetoond. Publicatie in Advanced Materials.

Ooit iets voor de eerste keer gedaan en er direct een prijs mee gewonnen? Sabine Wenzel wel. Met haar onderzoek naar het oppervlak van zinkoxide won ze de Surface Science Young Investigator award.

Met een aantal lezingen van topwetenschappers en een feestelijk uitgedoste Pieterskerk stond de Universiteit Leiden op 7 en 8 november even in het teken van de jaarlijkse prijsuitreiking van de World Cultural Council (WCC).

Marc Koper heeft de Netherlands Catalysis and Chemistry Award ontvangen tijdens de 20e bijeenkomst van de Netherlands' Catalysis and Chemistry Conference. ‘De ultieme kandidaat voor deze prijs’, zo valt te lezen in een van de aanbevelingsbrieven.