Om intelligentere en liefst ook sociale robots en computersystemen te bouwen, moet er eerst meer kennis komen over de manier waarop mensen informatie interpreteren. Max van Duijn en Tessa Verhoef doen onderzoek op het snijvlak tussen sociale wetenschap en AI.

Bij Religiewetenschappen in Leiden bestudeer je de vele verschillende aspecten van religie vanuit verschillende wetenschappelijke invalshoeken zoals filosofie, geschiedenis en sociale wetenschappen.

De bachelor Biologie houdt zich bezig met de levende natuur. Zo bestudeer je het leven op cellulair- en moleculair niveau en verdiep je onder andere in de diversiteit van planten en dieren.

De maatschappelijke betrokkenheid van studenten en medewerkers van Leiden University College (LUC) reikt verder dan Den Haag. Met field courses, samenwerkingsverbanden en adviesrollen richten projecten zich op urgente kwesties zoals klimaatverandering, nepnieuws en sociale ongelijkheid.

Een internationaal team van wetenschappers, met onderzoekers van twee Nederlandse universiteiten, Leiden en Groningen, heeft de structuur bepaald van chlorofyl in chlorosomen van groene bacteriën. Chlorosomen zijn de lichtantennes van deze bacteriën. Het zijn langwerpige zakjes die tot 250.000 chlorofylmoleculen…

Sommige bacteriën blijken net als wij eiwitten te hebben die het DNA in hun cellen organiseren. Die doen dat alleen net even anders. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van bio-chemici van het Leiden Institute of Chemistry en het Max Planck Institute for Biology. De ontdekking helpt ons beter begrijpen hoe…

Mensen en bonobo’s tonen opvallende overeenkomsten én verschillen als ze foto’s van soortgenoten zien. Beiden zijn meer geïnteresseerd in foto’s van soortgenoten die emoties vertonen. Maar mensen letten vooral op foto’s van bekenden en bonobo’s op die van onbekende soortgenoten. Dat blijkt uit onderzoek…

De Leidse astronoom Rychard Bouwens heeft met de Hubble-ruimtetelescoop verder het heelal ingekeken dan ooit tevoren. Een opname van maar liefst 87 uur lang laat het heelal zien op de leeftijd van slechts 480 miljoen jaar. Tot zijn verbazing vond Bouwens maar één kandidaat sterrenstelsel op deze recordafstand.…

Astronomen hebben met de James Webb Space Telescope een nieuw ‘deep field’ vastgelegd van Pandora's Cluster (Abell 2744). De beelden laten nooit eerder vertoonde details zien. De resultaten zijn beschreven in vier wetenschappelijke artikelen. Leidse astronomen Marijn Franx en Mariska Kriek werkten mee…

Gastschrijver Thomas Rosenboom nam afgelopen donderdag deel aan een discussieavond over duurzame energie, waarvoor een door hem gedane uitvinding de inzet vormde. Zijn gesprekspartner Frans Saris maakte er een solo-college van, en verkondigde dat kernenergie passé is.

Scherpe nieuwe opnamen laten opvallende structuren zien in de planeetvormende schijven rond jonge sterren. Daarover publiceren verschillende teams astronomen, onder wie Leidse sterrenkundigen Jos de Boer en Christian Ginski.

Een internationaal team van onderzoekers, met onder hen Matthieu Schaller van de Sterrewacht Leiden en het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, heeft de grootste en nauwkeurigste virtuele weergave van ons heelal tot nu toe geproduceerd. De onderzoekers hebben supercomputersimulaties gebruikt…

De Leidse promovenda Karin Öberg is een van de 17 winnaars van de NASA Hubble Fellowship. Na haar promotie dit najaar verhuist ze naar de Verenigde Staten voor een driejarig postdoctoraal onderzoek naar de rol van ijs bij de geboorte van sterren.

Ben Wielstra wil de evolutie van gebalanceerde systemen van dodelijke allelen ontrafelen. Op 1 februari startte hij daarom zijn eigen laboratorium aan het Insituut voor Biologie Leiden. Wielstra is één van de vijf onderzoekers van de Universiteit Leiden die in 2018 een ERC-startsubisidie heeft ontvangen…

De Leidse sterrenkundige Bram Ochsendorf heeft in zijn promotieonderzoek de invloed van zware sterren in het Oriongebied op hun omgeving in kaart gebracht. Het was al bekend dat de zware sterren in het Orioncomplex een reuzenbel in de ruimte tussen de sterren hebben geblazen, maar nu blijkt dat deze…

Net zoals mieren, termieten en bijen, werken sommige bacteriën ook samen in een groep. Daarbij is er sprake van een strikte taakverdeling, zodat de groep als geheel weerbaar is tegen gevaren van buitenaf. Onderzoekers hebben nu ontdekt dat een deel van sommige bacteriën zich wel heel erg in dienst stellen…

Het gif van spugende cobra’s is geëvolueerd om zich mee te verdedigen, volgens een internationaal onderzoeksteam. Mogelijk is dit ontstaan als bescherming tegen primitieve mensachtigen. Studenten bij het Instituut Biologie Leiden leverden een belangrijke bijdrage aan de studie. Publicatie in Science…

Insecten zijn zo succesvol op het land omdat insecteneieren beschermd zijn tegen uitdroging. Dankzij een extra-embryonaal membraan in het ei, de serosa, konden insecten met succes overstappen van leven in het water naar leven op het land. De onderzoeksgroep van Veni-laureaat dr. Maurijn van der Zee…

Hoogleraar Cognitieve Psychologie Mariska Kret onderzoekt op welke manieren mensen en dieren emoties uiten. Vergelijkingen tussen mensen en mensapen geven daarbij belangrijke evolutionaire inzichten, zo stelt Kret in haar oratie op vrijdag 9 september.

Onderzoeksastronomen, wetenschappers, beleidsmakers, journalisten en wetenschapscommunicators en -educatoren komen vier dagen bij elkaar om tijdens een symposium over verschillende thema’s uit de astronomie te discussiëren. En iedereen die zich wil mengen in de discussie is de eerste avond van het symposium…

Sinds eind negentiende eeuw beïnvloeden Arabische boekvormgevers met hun werk de sociale en culturele situatie in het Midden-Oosten. Huda Smitshuijzen AbiFarès schreef wereldwijd het eerste overzichtswerk over dit ondergeschoven kindje van de wetenschap. Promotie op 10 januari.

Negen jaar lang werkte hij aan het driedelige standaardwerk Plant Galls of Europe. Het leverde 2300 pagina’s op over 10.000 soorten Europese gallen, groeiwoekeringen bij planten door parasieten. Hans Roskam van het Instituut Biologie Leiden: ‘De rijkdom aan gallen zegt iets over de natuurwaarde van…

Maar liefst vier Leidse onderzoeksteams hebben van NWO een beurs gekregen. Op 27 juli kende de NWO 21 aanvragen binnen de Open Competitie ENW-XL toe. NWO kent de beurzen toe aan consortia binnen de exacte en natuurwetenschappen die ongebonden fundamenteel onderzoek doen dat ‘is gedreven door nieuwsg…

NWO heeft landelijk vier TOP subsidies toegekend voor wetenschappelijk onderzoek, drie daarvan gingen naar Leiden. In totaal zijn er landelijk 24 voorstellen ingediend. Naast de gehonoreerde subsidie van professor Ad IJzerman, waarover eerder werd gepubliceerd, zijn ook de voorstellen van professor…

Dit najaar lanceert de Universiteit Leiden acht nieuwe MOOCs (Massive Open Online Courses) die gratis beschikbaar zijn voor een breed publiek. Volg op je beeldscherm colleges over de evolutietheorie, mindfulness, politieke economie, internationaal recht, muziek, cultureel erfgoed of archeologie.

Tijdens de Nederlandse Astronomen Conferentie te Lommel, België (15 tot 17 mei 2013), zal de Pastoor Schmeitsprijs voor de Sterrenkunde worden uitgereikt aan Dr. Rychard J. Bouwens, verbonden aan de Sterrewacht van de Universiteit Leiden.

De vorming van sterrenstelsels Datum: maandag 17 september Tijdstip: 16.00 uur Locatie: Academiegebouw Bij oraties wordt het togaprotocol gehanteerd.

Negen talentvolle Leidse onderzoekers hebben een Vidi- subsidie ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De Faculteit Governance and Global affairs wordt vertegenwoordigd door Axelandre Afonso van het Instituut Bestuurskunde en de toekenning van de Vidi- subsidie…

Simulaties kunnen ons veel leren over het heden, verleden en de toekomst van het heelal. Sterrenkundigen gebruiken ze dus graag in hun onderzoek. Des te groter de simulatie, des te beter. Leids onderzoeker Evgenii Chaikin vertelt in KIJK Magazine waarom.

Op vrijdag 27 november 2015, vond het congres ‘Recht & Duurzame Ontwikkeling’ plaats aan de Universiteit Leiden, georganiseerd door de studenten van het Mordenate College.

Moleculair onderzoek op middeleeuwse skeletten uit een klooster in Engeland wijst uit dat deze mensen leden aan een ongebruikelijke, antieke variant van de botziekte van Paget. Osteoarcheoloog Carla Burrell, verbonden aan de Leidse Faculteit der Archeologie, is één van de onderzoekers binnen dit pro…

Ieder levend organisme op aarde bevat DNA, de genetische code die alle informatie over het organisme bevat. Maar is het buitenaardse leven gebaseerd op dezelfde moleculen als het leven op aarde? ‘Ieder levend organisme in het heelal heeft een genetische code nodig,’ zegt Emeritus hoogleraar Theoretische…

Het kabinet heeft in de plannen voor het hoger onderwijs de financiering van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) verlengd.

Dat de evolutie van rode kamhoenderen naar kippen tussen de 10.000 en 3000 jaar geleden in Thailand begon toen de lokale bevolking rijst ging verbouwen weten we, maar wat minder duidelijk is, is hoe de tam geworden hoenderen uiteindelijk door de mens werden gefokt voor hun eieren.

Tim Koopmans is een van de grote denkers in de geschiedenis van de Nederlandse en Europese rechtswetenschap. Hij doceerde rechten als professor in Leiden en andere universiteiten, waaronder Gent, Cambridge en Utrecht. Bovendien was hij rechter bij het Europese Hof van Justitie en Advocaat-Generaal bij…

Leids fysicus Alexey Boyarsky ontvangt een ERC Advanced Grant om een uitbreiding te onderzoeken van het standaardmodel van deeltjesfysica. Hij deelt de prijs met onderzoeksgroepen uit Lausanne en Kopenhagen. 580.000 euro is gereserveerd voor Leiden.

Tegenwoordig loopt er nog maar één menssoort rond op aarde: de homo sapiens. Ongeveer 40.000 jaar geleden stief de neanderthaler uit, nauw aan ons verwant. Deze soort staat vooral bekend als dom, barbaars en onderontwikkeld: dat hij is uitgestorven komt dan ook vast doordat hij dommer was dan wij. Of…

Frank den Hollander, hoogleraar Kansrekening, is op 15 december onderscheiden als Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

De eerste beelden van de James Webb-telescoop onthullen mogelijk de verste sterrenstelsels die de mensheid ooit heeft gezien. ‘Het is echt ongelofelijk wat de internationale gemeenschap in de eerste twee weken sinds deze gegevens openbaar zijn allemaal al heeft gevonden’, zegt hoogleraar Extragalactische…

Biologiestudente Els Baalbergen deed Masters-onderzoek naar keverlarven die gaatjes in slakkenhuisjes boren en daarvoor heeft zij de Uyttenboogaart-Eliasenprijs voor entomologische Masters-projecten in de wacht gesleept. Baalbergen deed haar afstudeeronderzoek bij de groep Character Evolution van Naturalis…

Op 24 april 2024 presenteerden Carlotta Rigotti en Gianclaudio Malgieri hun nieuwe rapport over seksueel geweld en intimidatie in de metaverse tijdens een webinar dat mede werd georganiseerd door AUDRi, Equality Now en VULNERA.

Op 12 november ontving studente evolutionaire biologe Barbara Vreede de LISF-prijs 2008 uit handen van professor Bas Haring voor haar verslag over haar onderzoek in Ierland naar geleedpotigen (duizendpoten).

Op 3 oktober streed een team van het Instituut Biologie Leiden tegen andere universitaire biologenteams in de Biology Battle of the Universities. Het team behaalde de tweede plaats.

In aflevering 5 van BOLDcast, de podcast van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities wordt de evolutie van bibliotheken van simpele uitleenpunten voor boeken tot plekken waar mensen samenkomen en hun digitale vaardigheden kunnen bijspijkeren besproken. De gasten in deze aflevering zijn Frank…

Neuropsycholoog Mariska Kret is door naar de volgende ronde in de verkiezing van Wetenschapstalent 2016 van tijdschrift New Scientist.

Astronomen willen het heelal begrijpen, van de Oerknal tot nu, en hoe dit verder zal gaan. In Leiden concentreren ze zich daarbij op twee vragen: 'Hoe ontstaan sterren en planeten? en 'Hoe ontstonden in het jonge heelal sterrenstelsels en zwarte gaten?' Een nieuwe generatie telescopen – net klaar of…

De YAL heeft een eigen lezingenserie! In samenwerking met Studium Generale organiseren we een lezingenserie getiteld 'Young Academy Leiden'.

Eerlijke en creatieve AI

Simulaties van de vorming van sterrenstelsels leveren veel meer informatie over sterrenstelsels dan een telescoop. Simulaties worden de laatste jaren steeds beter. Sterrenkundige Evgenii Chaikin leverde daaraan zo’n belangrijke bijdrage, dat hij 27 februari cum laude, met lof, promoveerde.