Materialen die zijn opgebouwd uit losse korrels vertonen een bijzonder verschijnsel dat ‘jamming’ heet. Met onderzoek naar de aard ervan haalt een team van wetenschappers onder leiding van de Leidse natuurkundige prof. dr. Martin van Hecke de cover van het toonaangevende tijdschrift Physical Review…

‘De wetenschap is uit haar ivoren toren gekomen maar daar stond nog te weinig actie en financiering tegenover.' Leids hoogleraar Wetenschapscommunicatie Ionica Smeets werd op haar wenken bediend bij de presentatie, op 28 januari, van de Kamerbrief over de toekomst van het wetenschappelijk onderzoek…

Natuurkundige Sense Jan van der Molen onderzoekt materialen die niet in de natuur bestaan. ‘Het is fascinerend om te zien hoe de eigenschappen van een materiaal veranderen als we het superdun weten te maken.’ Op 21 oktober spreekt hij zijn oratie uit.

Kunst en voorwerpen uit de koloniale tijd zijn niet per definitie roofkunst. Pieter ter Keurs, hoogleraar Musea, Collecties en Samenleving, pleit voor meer nuance in het debat over kunst en verzamelobjecten uit een beladen verleden. Oratie op 2 december.

Bouwen met piepkleine bouwsteentjes, dat klinkt misschien als kinderspel. Vera Meester weet beter. Zij verdedigt 7 juni haar proefschrift over colloïden: microdeeltjes waarmee je grotere structuren kunt vormen. Meester ontwikkelde een methode om onbruikbare structuren toch weer bruikbaar te maken.

Petr Steindl werkt aan quantumstippen in optische microholtes voor zijn phd onderzoek. Hij manipuleert enkele fotonen om complexe lichtstructuren te bouwen. Toepassingen zijn veilige quantumcommunicatie en de poorten in een quantumcomputer.

De wereld wordt autocratischer. In 2022 verschoof een recordaantal staten op alle continenten in de richting van autocratie, waaronder in Europa. Maar tegen theoretische verwachtingen in, beperken autoritaire leiders niet altijd de immigratie. Ondanks dat ze vaak bekendstaan om hun nationalistische…

Zowel Leon Jacobse als Thom Hersbach uit de onderzoeksgroep van Marc Koper zijn cum laude gepromoveerd. Ze onderzochten allebei veranderingen aan het oppervlak van een platina-elektrode. Jacobse deed dat bij een positieve spanning, Hersbach bij een negatieve. Platina heeft de potentie om duurzaam opgewekte…

Vliegen is goedkoper dan autorijden, maar een ramp voor het milieu. Toch durven weinig politici accijns op kerosine voor te stellen. Het is slechts één voorbeeld uit een wereld waar emoties en geschreeuw de feiten ondersneeuwen, en waarin wetenschappers de verbinding met de samenleving verliezen.

André van der Laan is benoemd tot bijzonder hoogleraar Jeugd- en Adolescentencriminaliteit aan de Universiteit Leiden. De bijzondere leerstoel Jeugd- en Adolescentencriminaliteit die hij bekleedt, is namens het Leids Universiteits Fonds (LUF) en het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum…

Laagjes gestapeld grafeen kunnen werken als een spiegel voor bundels van elektronen. Dat ontdekten natuurkundigen Daniël Geelen en collega’s, met een nieuw type elektronenmicroscoop. In het vakblad Physical Review Letters beschrijven ze het resultaat, dat zou kunnen leiden tot optische instrumenten…

Wat gebeurt er binnen een politieke partij als die een flinke verkiezingsnederlaag leidt? Martijn van Nijnanten onderzocht het, en wat blijkt: ze grijpen vooral terug op de kernwaarden uit het verleden. Promotie op 12 september.

Vijf Leidse wetenschappers krijgen een Europese beurs om hun onderzoek een impuls te geven. Naast twee onderzoeken over kinderen ontvangen onderzoek naar hartrimtestoornissen en naar reuma een ERC-beurs.

Met 8,9 miljoen euro van de Deense National Research Foundation gaan de Universiteit van Aarhus en de Leidse Sterrenwacht in 2020 het Center for Interstellar Catalysis (InterCat) oprichten. Het centrum staat onder leiding van Aarhus-professor Liv Hornekær. In Leiden wordt het onderzoek verricht door…

In 2013 ontving Sylvestre Bonnet een ERC Starting Grant om kanker te bestrijden met moleculen die door licht te activeren zijn. Twee postdocs en drie promovendi later nadert het einde van zijn tot nu toe succesvolle project.

Tijdens twee drukbezochte alumni-diners in Yogyakarta en Jakarta ontmoetten alumni en onderzoekers elkaar. De oud-studenten haalden met elkaar herinneringen op en zagen hun docenten weer terug.

Dit jaar onderzoekt een drieluik van symposia hoe we interdisciplinair samenwerken de Universiteit Leiden kunnen bevorderen. Tijdens de tweede sessie in maart ontdekten deelnemers dat het onderkennen van je eigen ritme en plaatsbepaling essentieel is bij het aangaan van een interdisciplinair project…

Electrochemicus Marc Koper ontvangt een ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen euro voor onderzoek naar chemische reacties aangejaagd door elektrodes en stroom. Hij hoopt dat nieuwe inzichten de studieboeken halen en gaan helpen bij het ontwerpen van groene processen, zoals het maken van brandstof uit b…

Het consortium Advanced Nano-electrochemistry Institute Of the Netherlands (ANION) krijgt een Zwaartekracht-subsidie van 23,6 miljoen euro voor onderzoek naar elektrochemische processen die van belang zijn voor de energietransitie. Daarnaast zijn er nog vier gehonoreerde consortia met een Leidse dee…

De angst voor een nadelig effect op de economie weerhoudt veel landen ervan hun CO2-uitstoot te verminderen. Maar gaan die twee dan echt niet samen? Milieuwetenschapper Ranran Wang en haar collega’s onderzochten de relatie tussen economische groei en CO2-uitstoot in 73 landen van 1970 tot 2016. Wang:…

In een tour langs drie campussen in twee steden maakte de nieuwe VSNU-voorzitter Pieter Duisenberg kennis met de Universiteit Leiden. In gesprekken met onderzoekers en studenten ontdekte hij de grote diversiteit aan onderwijs en onderzoek.

Theoretisch natuurkundige Stephen Hawking stierf op 14 maart in zijn woonplaats Cambridge aan de gevolgen van de spierziekte ALS. Hawking werd 76 jaar. Enkele Leidse wetenschappers blikken terug op het leven en de wetenschappelijke loopbaan van de wereldberoemde natuurkundige. ‘Hij was heel benaderbaar…

Tijdens de zwangerschap verandert de structuur van de hersenen, vooral in gebieden met sociale functies, stelt hersenwetenschapper Elseline Hoekzema. Die veranderingen blijven bestaan tot ten minste twee jaar na de geboorte. Publicatie in Nature Neuroscience op 19 december.

Natuurkundige Remko Fermin van de Universiteit Leiden heeft een Rubiconbeurs van NWO gewonnen. Daarmee gaat hij onderzoek doen naar supergeleidende diodes die zouden kunnen bijdragen aan het verminderen van de CO2 uitstoot van datacenters.

Hoe verhoog je het EQ van de EU, zodat burgers en landen zich beter herkennen en veilig voelen in de EU, en er beter kan worden samengewerkt? Om een antwoord te vinden, werkt jurist Armin Cuyvers onder meer samen met sociaal psychologen. Oratie op 9 december.

Brownse beweging is het voortdurend bewegen van microscopisch kleine objecten door een bombardement van de omringende deeltjes. Maar hoe verandert deze beweging als het object flexibel is in plaats van rigide? Ruben Verweij, Pepijn Moerman en collega's publiceren nu de eerste metingen.

De psychologen Fenna Poletiek en Erik de Kwaadsteniet krijgen van vakbond FNV een subsidie om te onderzoeken hoe mensen zich gaan gedragen ten opzichte van werk als ze een basisinkomen krijgen. Hoe gaan ze op zoek naar een antwoord?

Instituten en onderzoeksgroepen bij elkaar brengen, hoe doe je dat? De faculteit W&N stelde een gezamenlijk onderzoeksthema in en financierde drie promotieplaatsen. Na vier jaar loopt het profileringsprogramma Endocannabinoïden af. ‘Het heeft ons echt bij elkaar gebracht, en de samenwerkingen blijven…

Wetenschappers, niet alleen in de sociale en de geesteswetenschappen, denken dat valorisatie vooral is gericht op economisch gewin. Dat schrijft Stefan de Jong in zijn proefschrift. Zijn advies: kennis verspreiden, zodat feiten en niet anekdotes en onderbuikgevoelens het valorisatiedebat bepalen. Promotie…

Psychologiedocent van het jaar is Roy de Kleijn. De masterscriptieprijzen zijn voor Roosmarijn Goldbach en Matija Čuljak. Jeffrey Durieux ontvangt de promovendi publicatieprijs; Maedeh Nasri de promovendi wild card. Wilma van Velzen verdient de OBP-prijs en Jos Brosschot wint de Leiden Psychology Blog…

Milieuwetenschapper Martina Vijver is dolblij met haar ERC Consolidator Grant. Deze prestigieuze beurs geeft erkenning, zo vindt ze, voor het bestuderen van het gedrag en de mogelijke toxiciteit van nieuwe nanomaterialen in biologische leefgemeenschappen.

De werkdruk, de aanvraagdruk, de matching, de verhouding tussen eerste- en tweedegeldstroom, het hoge percentage tijdelijke aanstellingen… Er kwam heel veel wat op tafel in het uur dat wetenschappers van WOinActie op 14 maart op de Campus Den Haag discussieerden met Onderwijsminister Ingrid van Enge…

Het onderzoek van Marloes van Moort richt zich op validatieprocessen in de context van begrijpend lezen. De resultaten laten zien dat lezers tijdens het lezen tekstuele informatie ‘toetsen’ aan informatie uit de tekst én uit hun eigen kennis. Het onderzoek levert een belangrijke bijdrage aan verdere…

De Universiteit Leiden heeft het hoogste percentage vrouwelijke hoogleraren in Nederland. In deze serie maken we kennis met een aantal van hen. Deze week: Petra Sijpesteijn (LUCIS).

Zelfs al had de hervormingsgezinde Mir Hossein Mousavi afgelopen vrijdag de presidentsverkiezingen gewonnen, dan nog zou het autoritaire karakter van het Iraanse regime niet fundamenteel zijn veranderd, meent politicoloog Peyman Jafari.

Op 1 februari 2018, om 15:00 uur, verdedigt Charlotte Vrendenbarg haar proefschrift getiteld ‘Proceskostenveroordeling en toegang tot de rechter in IE-zaken. Regelingen over proceskosten getoetst aan het EU-recht’ in het Academiegebouw van de Universiteit Leiden. Het promotieonderzoek is begeleid door…

De voorzitter van de League of European Research Universities (LERU), de Leuvense professor Kurt Deketelaere, kreeg op 19 september als eerste de Scaligerpenning van de Universiteit Leiden. Dit vanwege zijn onvermoeibare inzet voor de ontwikkeling van het Europese onderzoek.

Op 19 januari vond de Nieuwjaarslezing van het Honours College Law plaats. Strafrechter Jacco Janssen oefende een bewijscasus met de studenten om te illustreren hoe het rechtssysteem werkt: ‘Alle bewijsstukken moeten we zien in onderlinge samenhang.’

Voor de Internationale Dag van Vrouwen en Meisjes in de Wetenschap vertellen vrouwelijke studenten en onderzoekers uit de natuurkunde over wat hen inspireert in hun werk. Van kwantum tot kosmologie en biofysica, hun nieuwsgierigheid naar hoe de natuur werkt is wat deze vrouwen verbindt. Wat willen deze…

Is het recht op vrijheid van artsenkeuze grondwettelijk beschermd? En welke gevolgen heeft dat voor het Nederlandse zorgstelsel? Promotie op 5 juli 2022.

De menselijke maat moet weer voorop komen te staan, zei premier Rutte onlangs als reactie op de toeslagenaffaire. Maar hoe doe je dat? Enkele wetenschappers – waaronder de Leidse psycholoog Sandra van Dijk – publiceerden een bundel met praktische handvatten. Rutte nam het boek op 28 juni in ontvangs…

Deze rubriek bespreekt de actuele discussies die er spelen rond de rechtsstaat.

Op dinsdag 24 april 2018 bezocht voormalig vicepremier van het Verenigd Koninkrijk, Nick Clegg, op uitnodiging van het Instituut Bestuurskunde en het Montesquieu Instituut de Faculteit Governance and Global Affairs in Den Haag om een gastlezing te geven aan studenten Bestuurskunde over de Brexit. De…

HDL staat bekend als het ‘goede cholesterol’: het verlaagt de kans op hart- en vaatziekten. Sommige families hebben van nature veel HDL in het bloed. Onderzoek naar hun erfelijk materiaal kan bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe medicijnen die HDL verhogen.

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Martina Huber, Jacqueline Labra Munoz onderzoeken de ziekte van Alzheimer. Ze bestudeerden ferritine, ofwel de opslag van ijzer in de hersenen. Een inbalans van ijzer kan een rol spelen bij deze vorm van dementie.

Als je het sociaal gedrag van mensen op landenniveau vergelijkt, levert dat verschillen op. Japan scoort het hoogst, Nederland iets boven het gemiddelde. Dat ontdekte psycholoog Niels van Doesem, die met een internationaal team van 64 collega’s onderzoek deed in 31 geïndustrialiseerde landen. Het artikel…

Je kan prachtige plaatjes schieten met alleen een gat in een doos. Geïnspireerd door de viering van Leiden als Europese stad van de wetenschap, plaatste hoogleraar Matthew Kenworthy in 2021 verschillende gaatjescamera’s bij de Oude Sterrewacht. Dit is hoe de simpelste apparaten de grootste patronen…

Speciaal voor vrouwelijke scholieren die zich oriënteren voor hun studiekeuze, wordt op 30 oktober 2015 de jaarlijkse Physics Ladies Day georganiseerd. Dat natuurkunde een vakgebied zou zijn voor mannen is achterhaald, bewijzen deze drie Leidse vrouwelijke natuurkundige onderzoekers. Lees over hun e…

Meerdere consortia waarin de Universiteit Leiden is vertegenwoordigd krijgen financiering vanuit de Nationale Wetenschapsagenda. Van vijf van deze consortia is Leiden de coördinator. Deze vijf kregen in totaal bijna 24 miljoen euro aan subsidie. Het gaat om interdisciplinaire projecten waarmee wetenschappelijke…