Han Meyer, Carola Hein, Paul van de Laar en Sabine Luning pleiten in de huidige crisestijd voor een radicale heroverweging van de vaargeulen. Op 13, 14 en 15 oktober brengt het internationale symposium 150 jaar Nieuwe Waterweg academici, kunstenaars en beleidsmakers samen om te discussiëren over de…

Een internationaal team van wetenschappers, geleid door astronomen van de Sterrewacht Leiden, heeft met de James Webb-ruimtetelescoop ontdekt dat belangrijke ingrediënten voor het maken van potentieel leefbare werelden aanwezig zijn in protosterren in een vroeg stadium, waarin nog geen planeten zijn…

‘Met ruimteantenne LISA kijken we met een compleet nieuwe blik naar het heelal’, zegt sterrenkundige Elena Maria Rossi. Het zal de eerste missie zijn die zwaartekrachtgolven vanuit de ruimte detecteert. Die kunnen ons meer vertellen over het begin van ons heelal en de vorming van zwarte gaten. Met een…

Onderzoekers hebben het tot nu toe verste Melkweg-achtige sterrenstelsel ontdekt. Dit schijfstelsel, REBELS-25, ziet er net zo ordelijk uit als de huidige sterrenstelsels, maar we zien het zoals het was toen het heelal pas 700 miljoen jaar oud was. Dat is verrassend omdat zulke vroege sterrenstelsels…

De Vrouw Vennepolder bij Oud Ade is omgetoverd tot het Polderlab. Wetenschappers en studenten van de Universiteit Leiden onderzoeken hier samen met boeren en burgers hoe je veenweidegrond duurzaam en rendabel beheert. Een geweldige kans voor studenten om te ervaren hoe ze wetenschappelijke kennis kunnen…

Op vrijdag 12 november 2021 is op het Paris Peace Forum het Net Zero Space-initiatief gelanceerd. Het International Institute of Air and Space Law (IIASL) van de Universiteit Leiden is een van de eerste ondertekenaars van het initiatief.

De nieuwe podcastserie De Leidsche Vijf vertelt het wetenschappelijke levensverhaal van vijf grootheden uit de natuur- en sterrenkunde. Op 26 september precies 100 jaar geleden werden zij in Leiden vastgelegd op één unieke foto: Albert Einstein, Hendrik Antoon Lorentz, Paul Ehrenfest, Willem de Sitter…

Een team wetenschappers, waaronder de Leidse Astronoom Alice Booth, heeft siliciummonosulfide-moleculen ontdekt in de stofschijf rondom een jonge ster. Die moleculen duiden op planeetvorming. Het team deed de ontdekking met behulp van de ALMA-telescopen. Deze methode vormt een alternatief voor wanneer…

Het Leidse interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC) en de Ambassade van Ierland houden samen in Den Haag een bijzondere boekpresentatie. Op 13 november spreekt Gerry Finnegan, een oud-directeur aan de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), over…

De eerste wereldtop over Artificiële Intelligentie is een feit. Premier Sunak organiseerde die conferentie, omdat hij van mening is dat de problemen rondom AI alleen door overheden aangepakt kunnen worden. Maar de echte problemen rondom AI bleven op deze wereldtop onbesproken, betoogt Reijer Passchier…

Bodem-ecologen Emilia Hannula (Leiden) en Elly Morriën (UvA) hebben op 5 november de gouden prijspenning van Teylers Tweede Genootschap ontvangen. Ze kregen de prijs voor hun inzending op een prijsvraag over duurzaam bodembeheer.

De levensloop van kometen bij de ster Bèta Pictoris is vergelijkbaar met die van kometen in ons zonnestelsel. Dat concludeert een team van sterrenkundigen uit Nederland, Frankrijk en Brazilië. Het lijkt erop dat er, net als in ons eigen zonnestelsel, minder kometen zijn als de ster ouder wordt. De onderzoekers,…

Het gaat slecht met de biodiversiteit van eilanden. De helft van de soorten die wereldwijd met uitsterven bedreigd wordt, leeft op eilanden. Dat stelt biogeograaf Sietze Norder met collega’s in een nieuwe paper in de Scientist’s Warning-reeks.

Tijdens een topconferentie op gebied van bestuurskunde deelde Valentina Carraro, hoofdcoördinator van het interdisciplinaire programma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC), haar onderzoek naar mensenrechten in de VN-Mensenrechtenraad en VN-verdragsorganen. Een van haar adviezen was…

Op zondagochtend 12 december houdt David Van Reybrouck live vanuit de Pieterskerk de 50e Huizingalezing. In de kerk zal beperkt publiek aanwezig zijn, via livestream kan iedereen meekijken. Van Reybrouck spreekt weliswaar niet vanaf de kansel, maar zijn donderpreek zal er niet minder om zijn: ‘De kolonisatie…

Bij gelijkblijvend beleid wordt de Faculteit Geesteswetenschappen in 2024 en de jaren daarna geconfronteerd met een financieel tekort. De Stuurgroep Perspectief 2028 onder leiding van Manon van der Heijden is ingesteld om te adviseren over mogelijke maatregelen.

Op vrijdag 10 december houdt cultuurhistoricus, archeoloog en schrijver David Van Reybrouck (50) de 50e Huizingalezing. In de Pieterskerk in Leiden zal Van Reybrouck een rede houden met als titel ‘De kolonisatie van de toekomst. Leven aan de vooravond van de klimaatcatastrofe’.

De Leidse hoogleraar moleculaire astrofysica en astrochemie Ewine van Dishoeck heeft vrijdag 7 oktober de Niels Bohr International Gold Medal ontvangen. De medaille, die is ingesteld door de Deense ingenieursvereniging IDA, werd uitgereikt door Koningin Margrethe van Denemarken tijdens een ceremonie…

Simay Çetin won the FSW Master’s Thesis Prize 2021 with her thesis “Interpreting Culture through Embodied Practice: An anthropological study of sexuality among Dutch Women with Turkish Migrant backgrounds”. She was supervised by Prof. dr. Peter Pels. According to the jury is Simay’s thesis not only…

Een internationaal team sterrenkundigen onder leiding van Violeta Gámez Rosas (Universiteit Leiden) heeft een superzwaar zwart gat waargenomen dat verscholen is in een ring van stof. Deze ontdekking past bij het idee dat de zogeheten actieve centra van sterrenstelsels veel meer op elkaar lijken dan…

Het ontwerp voor het METIS-instrument voor de Extremely Large Telescope (ELT) is definitief. De Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) heeft groen licht gegeven voor de productie van alle onderdelen van het instrument. Het is het eerste ELT-instrument, ontworpen en te bouwen onder Nederlandse leiding,…

De Verenigde Naties heeft 22 mei uitgeroepen tot de Internationale Dag van de Biodiversiteit. Een wereldwijde dag van bezinning waarop wordt stilgestaan bij alles wat op aarde leeft en de onmisbaarheid daarvan. Antropoloog Marja Spierenburg benadrukt het belang van het samenspel tussen natuur- en sociale…

Je hebt nog heel even om over die vraag na te denken, want op woensdag 2 oktober komen twee echte astronauten naar de Leidse Instrumentmakers School. Dit bezoek is onderdeel van het hoogtepunt van NL Moonshot ’24, een evenement onder leiding van de Nederlandse astronaut André Kuipers. Studenten presenteren…

De helderheidspiek van de ring om het superzware zwarte gat van M87 is in een jaar tijd 30 graden tegen de klok in verschoven. Dat blijkt uit nieuwe beelden die het consortium van de Event Horizon Telescope heeft vrijgegeven.

Lezing, Studium Generale

Via Remote Patient Management platforms wisselen patiënten en zorgverleners op afstand informatie met elkaar uit. Dit soort nieuwe methoden zijn hard nodig om de zorg toekomstbestendig te maken. Hoogleraar Maaike Kleinsmann werkt aan de opschaling en landelijke implementatie van deze systemen.

Hoe kunnen we burgerschapsonderwijs op school vormgeven? Op de ICLON-nascholingsdag Burgerschap 2022 kwamen verschillende perspectieven op burgerschap en hoe dit te onderwijzen aan bod.

Hoe heeft de evolutie onze nieuwsgierigheid gevormd? En hoe zorgt die nieuwsgierigheid ervoor dat we inmiddels het technologische vermogen hebben om te ontdekken of we alleen zijn in het heelal? Het kwam allemaal aan bod tijdens de viering van de 449ste dies natalis van de Universiteit Leiden.

Een internationaal team van astronomen heeft het eerste ‘chemische profiel’ van de atmosfeer van een exoplaneet onthuld. Het team, waaronder de Leidse sterrenkundig Yamila Miguel en provenda Amy Louca, maakten het profiel met de zogeheten Early Release Science-data van de James Webb Space Telescope.…

Lezing, Studium Generale

Omdat het economisch recht, het milieurecht en de rechten van de mens onvoldoende op elkaar inspelen, is de implementatie van duurzame ontwikkeling lastig.

Wat hebben genderidentiteit en digitale technologie met elkaar te maken? Ze zijn samen onderwerp van onderzoek bij de Universiteit Leiden. Onderzoekers Tessa Verhoef en Eduard Fosch-Villaronga van de faculteiten Wiskunde en Natuurwetenschappen en Rechten gaan de wisselwerking tussen kunstmatige intelligentie…

Klimaat en mensenrechten worden eind 2023 belangrijke thema’s op het wereldtoneel. De nieuwe serie lunchseminars van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC) sluit naadloos aan op deze onderwerpen. Alle Leidse wetenschappers en studenten zijn…

Nog altijd is niet duidelijk hoe de neanderthalers zijn uitgestorven. Maar lange tijd gold één theorie als de meest waarschijnlijke: de opkomst van de superslimme Homo sapiens, de moderne mens dus. Inmiddels is deze concurrentiehypothese echter niet meer de dominante theorie onder wetenschappers, blijkt…

Natuurkundige Dorothea Samtleben is per 1 april de eerste vrouwelijke programmaleider van Nikhef, het nationaal instituut voor subatomaire fysica. Samtleben gaat hier de Neutrino Physics-groep leiden. ‘Dit is een belangrijke stap voor het Nikhef als het gaat om diversiteit.’

Bio-energie met koolstofafvang en -opslag is een veelbelovende methode om CO2 uit de atmosfeer te halen en tegelijkertijd energie op te wekken. Maar deze methode is controversieel, omdat er veel grond en water voor nodig is.

Vanaf maandag 6 februari start bij het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC) een serie lunchlezingen over pregnante mondiale problemen. De serie belooft een schatkamer te zijn aan inspiratie en netwerkmogelijkheden voor alle onderzoekers van de…

Het COBRA-museum staat deze zomer in het teken van Marokkaanse kunst. De tentoonstelling ‘Het andere verhaal’ toont voor het eerst het Marokkaanse modernisme in Nederland. Het Nederlands Instituut Marokko (NIMAR) droeg bij aan de totstandkoming ervan.

Leidenaar Jos Agasi mag het kunstwerk maken voor het atrium van het nieuwe Gorlaeus Gebouw. Zijn werk is gekozen uit verschillende inzendingen en is straks de blikvanger in het gebouw. De kunstenaar heeft een fascinatie voor licht en gebruikt dat om samen met allerlei materialen, objecten en ruimtes…

Hoe kunnen we als samenleving het best omgaan met alle verschillende vormen van diversiteit? Hoogleraar Marlou Schrover grijpt het EuroScience Open Forum (ESOF) aan om met collega’s en het publiek in te gaan op die vraag.

Tegen 2050 kunnen we 40 procent van onze behoefte aan schaarse aardmetalen uit oude smartphones, batterijen en windturbines halen. Hard nodig, want anders hebben we waarschijnlijk niet genoeg om de energietransitie te volbrengen. Dat beschrijft een internationaal onderzoeksteam met de Leidse Tomer Fishman…

Museum Boerhaave toonde in 2015 ter ere van het honderdjarig bestaan van Einsteins Algemene Relativiteitstheorie de expositie ‘Einstein & Friends’. De tentoonstelling belichte zijn Hollandse vrienden en zijn liefde voor Leiden. Hierbij een kijkje uit de tentoonstelling aan de hand van zeven afbeeldi…

Tussen 7 en 9 juni vindt in Den Haag de jaarlijkse conferentie plaats van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC). Waarom je als Leids onderzoeker zou moeten komen? ‘Bijna elk onderzoek heeft een beleidsdimensie, maar vaak weten wetenschappers…

Flitsende leptonen en knallende quarks: wartaal? Welnee. De lezingenreeks Expeditie deeltjesfysica neemt je mee naar de wereld van de allerkleinste deeltjes.

Van een space race tussen miljardairs tot de lancering van tienduizenden minisatellieten: het wordt steeds drukker in de ruimte. Dat betekent meer dan genoeg werk voor Tanja Masson-Zwaan, universitair docent aan het Internationaal Instituut voor Lucht- en Ruimterecht. Want wie bepaalt en bewaakt de…

Als Europese landen alleen vertrouwen op technologische vooruitgang, kunnen we de opwarming van de aarde niet beperken tot 1,5 graad. Ook huishoudens moeten hun levensstijl veranderen. Deze 'inconvenient truth' is het resultaat van de berekeningen van industrieel ecoloog Stephanie Cap. ‘Het is geen…

SAILS hield samen met CAIRELab, het AI-expertisecentrum van het LUMC, een bijeenkomst waar zorgprofessionals en computerwetenschappers elkaar ontmoetten. De ontmoeting bleek vruchtbare aarde voor het ontstaan van samenwerkingen.

Tien docenten van de Universiteit Leiden kregen vorige week de Senior Kwalificatie Onderwijs (SKO) uitgereikt. Ingrid Samset, universitair docent bij LUC, vertelt over haar SKO-traject.

Michiel Veldhuis heeft bij de C.J. Kok Publieksprijs de meeste stemmen van het publiek gekregen en mag zich daarmee Ontdekker van het Jaar noemen. Veldhuis onderzoekt hoe klimaatverandering ecosystemen op de savannes in Afrika beïnvloedt en hoe we die ecosystemen kunnen beschermen.