Emeritus hoogleraar sterrenkunde George Miley is benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij kreeg de onderscheiding op 26 maart 2012 voor zijn wetenschappelijke prestaties en ook voor zijn initiatief om kinderen overal ter wereld in contact te brengen met de sterrenkunde.

Een internationaal samenwerkingsverband van hersenonderzoekers van 35 onderzoekscentra – van de VS tot China – waaronder het Leiden Institute for Brain and Cognition (LIBC), heeft van meer dan 1400 gezonde vrijwillers resting-state functionele MRI-data verzameld en online beschikbaar gesteld voor on…

Mensen kunnen gemakkelijk misleid worden door grafieken. Maar je hoeft niet altijd misleid te blijven, blijkt uit onderzoek.

Eiwitten in de membranen van een cel laten zich notoir moeilijk onderzoeken. Vandaar dat oppervlaktefysicus Tjerk Oosterkamp en collega’s hard werken aan een nieuwe techniek om ze zichtbaar te maken. Vandaag publiceren de fysici in Nature over het ‘eerste licht’ van hun nieuwe microscoop.

Vorig jaar droegen de scheikundigen Dennis Wander en Hermen Overkleeft bij aan een belangrijke ontdekking over een veelgebruikt kankermedicijn. Hun onderzoek heeft is nu benoemd tot Finalist voor de PNAS Cozzarelli-prijs in de klasse Biomedical Sciences.

Sterrenstelsels groeien omdat hun zwaartekracht vers gas van buiten aantrekt. Om dat proces te kunnen begrijpen kroop sterrenkundige Freeke van de Voort achter de computer en simuleerde het. Ze ontdekte dat zwarte gaten het opslokken van vers gas sterk vermindert. Promotie op 28 maart.

Het begint een goede diestraditie te worden: op 8 februari geven hoogleraren van de Universiteit Leiden les in groepen 7 op basisscholen in de regio. Zo maken kinderen kennis met wetenschap en leren ze meer over het doen van onderzoek. ‘Hadden jullie verwacht dat ik een vrouw zou zijn?'

Drs. Richard van Rijn verhelderde met nieuwe technieken een veelgebruikte chemische reactie: het verbranden van koolmonoxide in een autokatalysator. Promotie op 8 mei.

Astronomen van de Sterrewacht Leiden hebben de meest nauwkeurige zwaartekrachtsberekeningen ooit uitgevoerd. Hiervoor ontwikkelden ze speciale software die dit mogelijk maakt. De nieuwe code is geaccepteerd voor publicatie in The Astrophysical Journal Letters.

Jongeren nemen vaker risico dan kinderen en volwassenen. Dat komt doordat het beloningscentrum in hun hersenen veel actiever is als ze een beloning krijgen, ontdekte promovenda Barbara Braams. Daarnaast spelen persoonlijkheid, testosteron en sociale context een rol.

Hoe kan Europa het voortouw nemen bij de ontwikkeling van vaccins die snel en wereldwijd beschikbaar zijn? Over deze prangende vraag organiseert hoogleraar Vaccinologie Meta Roestenberg op 14 juli een panelsessie op het Euroscience Open Forum in Leiden.

Carel Stolker, oud-rector magnificus en voorzitter van het college van bestuur van de Universiteit Leiden, is vanwege zijn verdiensten voor stad en universiteit benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Burgemeester Henri Lenferink overhandigde hem de koninklijke onderscheiding op de dies natalis…

Korrelige materialen als tandpasta, zand, scheerschuim en mayonaise verstijven niet altijd als ze dicht samengepakt worden, hebben onderzoekers onder leiding van de Leidse natuurkundige prof.dr. Martin van Hecke ontdekt. Zelfs als deze materialen zich verzetten tegen samendrukking, bieden zij vaak geen…

Hans Hilgenkamp, hoogleraar Experimentele natuurkunde, legt zondag 22 juli op het Achterhoekse festival Zwarte Cross in Lichtenvoorde uit wat supergeleiding is. In elk geval ook super cool.

Zangvogels blijken in plaats van meer complexe grammaticale taalregels ezelsbruggetjes te gebruiken om structuren waarin ze getraind zijn, te herkennen. Over deze ontdekking publiceert de Leidse gedragsbiologe Caroline van Heijningen dinsdag 17 november in PNAS.

De Australische celbiologe Melissa Little en de Nederlandse natuurkundige Robbert Dijkgraaf ontvangen in 2019 op de dies van de Universiteit Leiden een eredoctoraat. Ze krijgen het doctoraat vanwege hun wetenschappelijke verdiensten.

De bijzondere tumorselectieve eigenschappen van apoptin zijn als eerste in de wereld in Leiden ontdekt. Onze studies tonen aan dat PTD4-apoptin eiwit in potentie ontwikkeld kan worden tot een veilig en effectief nieuw antitumormiddel.

Meer risico’s nemen hoort bij het puberbrein. Wat precies het verband is tussen risicogedrag en hersenactiviteit maakt psycholoog Barbara Braams zichtbaar in haar promotieonderzoek. Jongeren rapporteren harder te werken voor een beloning, wanneer het beloningsgebied in de hersenen meer geactiveerd is.…

Supergeleiding bij kamertemperatuur zou enorme besparingen opleveren voor hoogspanningsleidingen en apparatuur als MRI-scans. Maar er was nog geen theorie die laat zien of en hoe het kan. Leids fysicus Jian-Huang She ontwierp er een. Deze verklaart hogetemperatuur supergeleiding uit een bizarre kwantumkritische…

Promovendus Robbin Bastiaansen past wiskunde toe om problemen in de praktijk inzichtelijk te maken. Door wiskundige modellen te vergelijken met de ontwikkelingen in bestaande ecosystemen, hoopt hij het proces van verwoestijning te ontraadselen. Zijn onderzoek is gepubliceerd in Proceedings of the National…

Als meningen zich via internet steeds sneller, verder en efficiënter verspreiden, waarom vinden we dan op den duur niet allemaal hetzelfde? Econofysicus Diego Garlaschelli en collega's publiceerden een verklaring.

Een internationaal team onder leiding van de Leidse sterrenkundige Paul van der Werf heeft ontdekt dat zich rond een zwart gat in het jonge heelal een ondoorzichtige schijf van gas en stof bevindt waarin in hoog tempo jonge sterren ontstaan. Het team deed de onverwachte ontdekking bij een succesvolle…

De Universiteit Leiden is een prachtig voorbeeld van een netwerkuniversiteit: het creëren van impact doen we samen met de stad, de stakeholders, en de regionale en internationale partners. De lijnen zijn superkort en er is een grote verwevenheid. Die goede relatie met de stad heeft ook als voorbeeld…

Leiden is in 2022 een heel jaar lang European City of Science, met elke dag een ander dagonderwerp. Het radioprogramma Radio Weetlust besteedt elke dag aandacht aan dat onderwerp, samen met interessante gasten. Verschillende Leidse wetenschappers zijn al door het radioprogramma geïnterviewd.

De Leidse kenniswinkel ‘Leren met de Stad | Op Locatie’ opende op 8 februari voor het eerst zijn (digitale) deuren. De kenniswinkel, gevestigd in Leiden Noord, is dé plek in de wijk waar studenten, bewoners en professionals samen maatschappelijke vraagstukken aanpakken.

Er is weer nieuws over het eiwit alpha-Synucleine. dat een belangrijke rol wordt toegedicht bij de ziekte van Parkinson. Biofysicus Martina Huber e.a. laten zien op welke manier deze eiwiten samenklonteren als ze met een membraan in contact komen. Hun artikel in de Journal of the American Chemical Society…

Energie winnen uit zonlicht en water: dát zou een oplossing zijn voor ons grootste milieuprobleem. Elektrochemicus Marc Koper onderzoekt de basis voor een CO2-neutrale toekomst. Over zijn werk staat nu een dossier online.

Chinese universiteiten hebben grote ambities binnen de internationale top van het hoger onderwijs. Welke kansen levert dat op voor onderzoekers van de universiteiten in Leiden, Delft en Rotterdam? Universiteitsmedewerkers van de drie universiteiten bespraken het op 21 maart.

De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie heeft 9,9 miljoen euro toegekend aan vijf nieuwe onderzoeksprogramma's waar de Nederlandse natuurkunde internationaal in uitblinkt en waarbij het wetenschappelijk en maatschappelijk belang duidelijk aanwezig is. Bij drie van de vijf programma’s zijn…

De Fritz Zwicky-prijs 2022 voor astrofysica & kosmologie is toegekend aan Prof. Ewine F. van Dishoeck voor haar baanbrekende, decennialange werk in de astrochemie en moleculaire spectroscopie, en voor haar leiderschap binnen de astronomische gemeenschap. De toekenning van de prijzen is vandaag bekendgemaakt…

Mensen leveren graag een bijdrage van wetenschappelijke waarde door mee te doen aan De Grote Griepmeting, merkt Anne Land. Ze publiceert erover in Journal of Science Communication.

Deelnemers van het Universe Awareness-netwerk uit 28 landen begonnen op 26 maart in de Oude Sterrewacht aan de workshop rond de vraaq: hoe breng je jonge kinderen overal ter wereld in aanraking met de sterrenkunde? De Leidse sterrenkundige George Miley, initiatiefnemer van het netwerk, kreeg een koninklijke…

De bloeiende Chinese aquacultuurindustrie berust in toenemende mate op vismeel gemaakt van in het wild gevangen vis. Dit put de wildvisstand in de wereld uit. Nieuw onderzoek, uitgevoerd door onder meer Universiteit Leiden en Stanford University, stelt een duurzamere aanpak voor. Publicatie op 9 januari…

De Edinburgh Medal 2016 is uitgereikt aan zowel Kevin Govender van de Office of Astronomy for Development (OAD) als de International Astronomical Union (IAU). De prijs is een erkenning voor het wereldwijd bevorderen van onderwijs en technologie door middel van sterrenkunde. Het programma is het geesteskind…

Ons zonnestelsel heeft in zijn beginjaren mogelijk flink te lijden gehad van een ster die vlakbij explodeerde. Dat concludeert een Nederlands-Hongaars onderzoeksteam onder leiding van Simon Portegies Zwart op basis van gedetailleerde computerberekeningen. Het scenario zou verscheidene lastig te duiden…

Een stukje geribbeld rubber functioneert als een eenvoudige computer, met geheugen en het vermogen om tot twee te tellen. Leidse natuurkundige onderzoekers publiceren erover in het tijdschrift PNAS. ‘Simpele materialen kunnen informatie verwerken, en wij zijn bezig de principes daarvan te achterhale…

Astrochemicus Ewine van Dishoeck gaat de Europese subsidie van 2,5 miljoen die ze kreeg, gebruiken voor het verwerken en interpreteren van data van de nieuwe radiotelescoop ALMA in Chili. Van Dishoeck is in Chili als ze de vraag naar de bestemming van het geld voorgeschoteld krijgt.

Dankzij een slimme nieuwe techniek zijn Leidse astronomen er voor het eerst in geslaagd om de atmosfeer van een exoplaneet gedetailleerd te onderzoeken. De resultaten van hun onderzoek worden op 28 juni gepubliceerd in het tijdschrift Nature.

In het academische jaar 2018 – 2019 werd het programma onderwijsvernieuwing van de Faculteit Geesteswetenschappen opgericht. Op deze manier wil de faculteit de ambities uit de onderwijsvisie van de Universiteit Leiden in het onderwijs verwezenlijken. Hoe staat het programma er nu voor? Wij spraken met…

Een vuurstenen werktuig met een teerachtige substantie blijkt een wetenschappelijke topvondst. Onderzoek door een Nederlands team van wetenschappers toonde aan dat het gaat om berkenpek, die 50.000 jaar geleden door Neanderthalers met complexe technieken werd gewonnen. De pek werd gebruikt als lijm…

Zal het politieke bestel van Nederland er binnen afzienbare tijd anders uit komen te zien? Deze vraag staat centraal tijdens de bijeenkomst ‘Bouwen aan het bestel’ op 3 juni 2022.

Waarschuwingskleuren zorgen ervoor dat roofdieren onthouden dat bepaalde prooien giftig zijn. Maar nu blijkt dat de kleuren van Panamese gifkikkers ook door kieskeurige vrouwtjes worden beïnvloed: partnerkeuze kan ook bij deze dieren tot kleurverandering leiden, schrijft Leids promovendus Martine Maan…

Na drie (of vier) lange jaren studeren, nemen elk jaar weer veel van onze Bachelorstudenten afscheid om de wijde wereld in te gaan. Waar komen ze terecht? En wat gaan ze het meeste missen aan onze mooie hofstad? De komende weken delen we de verhalen van zes studenten van Bestuurskunde en Leiden University…

Van de negen Jong Talent Afstudeerprijzen gaan er vier naar Leidse alumni. Zij ontvangen de prijs op 29 november van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. Alle vier werken nu als promovendus in Leiden. De jury roemt hun innovatieve aanpak.

Gezondheidspsycholoog Andrea Evers doet baanbrekend onderzoek naar het placebo-effect. Dat werkt zo: als mensen meer vertrouwen hebben in het effect op de behandeling, slaat deze ook beter aan. Daarover vertelt Evers in diverse media.

Waarom gaan we soms langzamer of juist sneller praten, of houden we een langere pauze tussen het uitspreken van bepaalde woorden? Dat heeft er alles mee te maken of je een substantief (zelfstandig naamwoord) of een werkwoord gaat uitspreken. Dit blijkt uit onderzoek van een internationaal team onder…

Het Jonge Alumni Netwerk (JAN) organiseerde donderdag 5 juli een werkbezoek aan het Rijksmuseum in Amsterdam. Tijdens deze uitverkochte excursie keken we mee achter de schermen, en sloten we af met een exclusieve rondleiding.

De winnaar van de hoogste wetenschappelijke onderscheiding in de wiskunde, een verklaring waarom wijn traant en nog veel meer wiskundige theorie en toepassing. Van 8 tot en met 12 juli komen 550 wiskundigen samen in het centrum van Leiden om te spreken over differentiaalvergelijkingen.

In Sociaal Bestek schrijft Marieke Tollenaar haar devies: stress aanpakken? Begin bij het gezin! Ze vertelt over haar onderzoek naar de overdracht van stress van generatie op generatie.

Zelfs embryo’s kunnen verzeild raken in een evolutionaire wapenwedloop met een andere soort. Dat laten Leidse biologen zien bij larven van de roze bittervoorn die als koekoeksjongen parasiteren op de kieuwen van zoetwatermosselen. Ze publiceerden hun onderzoek 19 februari in PNAS.