Een mega-dam rondom Europa is een mogelijke oplossing als bescherming tegen de stijgende zeespiegel. Over de vraag of dat wel echt een goed idee is, debatteerden jonge professionals tijdens het debat over de toekomst van de Europese kustbescherming. ‘Een grote dam lijkt misschien veilig, maar is dat…

Van een space race tussen miljardairs tot de lancering van tienduizenden minisatellieten: het wordt steeds drukker in de ruimte. Dat betekent meer dan genoeg werk voor Tanja Masson-Zwaan, universitair docent aan het Internationaal Instituut voor Lucht- en Ruimterecht. Want wie bepaalt en bewaakt de…

Is polderrijst een haalbaar circulair alternatief voor koeien op veengrond? Deze week is een proefexperiment van start gegaan. Op 22 mei plantten onderzoekers van Universiteit Leiden en Wageningen University & Research (WUR) zo’n 3.000 rijstplanten op het Polderlab bij Leiden.

Mensen begeleiden en helpen bloeien. Daar draait het werk van Alexandra Blank om. Bij W&N heeft ze twee banen en ze vindt ze allebei top. ‘Juist doordat ik deze twee banen combineer, kan ik ze allebei goed doen.’

Zelfs embryo’s kunnen verzeild raken in een evolutionaire wapenwedloop met een andere soort. Dat laten Leidse biologen zien bij larven van de roze bittervoorn die als koekoeksjongen parasiteren op de kieuwen van zoetwatermosselen. Ze publiceerden hun onderzoek 19 februari in PNAS.

Technologie en privacy, vertrouwen en wantrouwen. De discussie hierover laaide op toen de universiteit scanners plaatste en studenten in verzet kwamen. Woensdag 2 februari onderzoeken experts van de Universiteit Leiden dit thema op het gelijknamige symposium. We bellen met Roy de Kleijn, als informaticus…

Generaties Leidse studenten en wetenschappers deden archeologisch onderzoek naar de vroeg-middeleeuwse geschiedenis van Oegstgeest. Dat maakt de oude nederzetting een van de best gedocumenteerde vindplaatsen uit die tijd. In een nieuw boek maken Leidse wetenschappers de balans op.

Saskia Goedhard was eerder directeur bedrijfsvoering bij de Hogeschool van Amsterdam en de UvA. Sinds april versterkt ze de Faculteit Geesteswetenschappen als directeur Bedrijfsvoering. ‘Goede bedrijfsvoering is als water uit een kraan. Je merkt het pas als het er niet meer is.’

De Universiteit Leiden heeft een nieuw Stedenbouwkundig Plan Humanities Campus gemaakt. De participatie vanuit de directe omgeving (buren en omwonenden) en andere betrokkenen is hierin meegenomen. Het plan ligt vanaf 22 december zes weken lang ter inzage bij de gemeente Leiden.

Hoe leren jonge zebravinken zingen? Een onderzoeksteam onder de leiding van Katharina Riebel heeft een ‘RoboFinch’ ontwikkeld om dat te bestuderen. De afgelopen vier jaar heeft de groep ‘Seeing voices’ de robotvogel ontworpen. En met succes: jonge zebravinken luisteren er vol enthousiasme naar.

Rebecca Schaefer ontving in december 2020 de nieuwe beurs voor wetenschapscommunicatie voor het SNAAR-Festival. Met het festival wil Schaefer muziek en wetenschap toegankelijk maken voor een breed publiek. Hoe precies? Dat vertelt ze voor Humans of Psychology.

In de white paper van Leiden-Delft-Erasmus Universities starten wetenschappers en praktijkexperts in het gesprek dat de samenleving moet aangaan. ‘We hebben het visionaire denkwerk uitbesteed aan techbedrijven.’

Bij de ontwikkeling van duurzame projecten moet veel eerder gekeken worden naar de effecten voor burgers die minder welvarend zijn en niet goed voor zichzelf kunnen opkomen. Dat stelt Marja Spierenburg, hoogleraar Antropologie van duurzame ontwikkeling en bestaansmiddelen. Oratie op 25 februari.

Het leven werd weer enigszins normaal na corona, maar we kregen er andere crises voor terug. Ook op de universiteit zijn die grote uitdagingen voelbaar en werken onze wetenschappers aan oplossingen. De stikstofcrisis, problemen in de jeugdhulpverlening en een steeds nijpender wordende klimaatcrisis:…

Een elektronenmicroscoop van 2000 kg verplaatsen is een delicate uitdaging. Het uiterst gevoelige instrument moest worden verplaatst naar een nieuwe meethal, maar zelfs een kleine schok zou het kunnen beschadigen. Na enkele zenuwslopende weken van voorbereiding voor de verhuizing en herinstallatie hebben…

Een nieuw kabinet moet op korte termijn in drie specifieke regio’s snelle en vergaande maatregelen nemen om de stikstofuitstoot tegen te gaan. Zo komt er ruimte voor een lange-termijn-aanpak om andere urgente problemen aan te pakken en de knoop aan verplichtingen die de staat heeft te ontwarren. Dit…

Stikstofexpert Jan Willem Erisman legt de stikstofplannen van ministers uit. En vertelt of we hiermee de stikstofcrisis te boven komen.

Ooit iets voor de eerste keer gedaan en er direct een prijs mee gewonnen? Sabine Wenzel wel. Met haar onderzoek naar het oppervlak van zinkoxide won ze de Surface Science Young Investigator award.

Wat valt er te leren over Bangladesh dat niet op Google te vinden is? Op die vraag kregen bachelorstudenten van International Studies en Southeast Asian Studies vrijdag 24 september antwoord. In een goedgevulde collegezaal gaf de ambassadeur van Bangladesh, Riaz Hamidullah, een lezing over zijn land…

Jasper Knoester startte op 1 januari als onze nieuwe decaan. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven als decaan.

Onheilspellende heksen, griezelige monsters en afzichtelijke gedrochten: Kunsthal Rotterdam belicht vanaf zaterdag 15 juni de schaduwzijde van de menselijke verbeelding in de tentoonstelling Hello darkness, my old friend. Zeventig werken op papier uit de collectie van de Universitaire Bibliotheken Leiden…

Wie heeft er meer kennis in huis over milieubeheer: een hoogleraar Natural Resource Governance of een lokale sjamaan in de afgelegen hooglanden van Myanmar?

Op 22 mei opende ruimtevaarder André Kuipers de nieuwe Mediterrane tuin van de Hortus. Met dit waterzuinige tuindeel wil de Hortus inspiratie bieden voor toekomst- en klimaatbestendige tuinbeplanting. Ook tekenden prefect Paul Keßler en wetenschappelijk directeur van het instituut Sterrewacht Leiden…

Per 21 mei is Harm Derks gestart als Hoofd Instituutsbureau. Na een lang uitgevallen proefrit in de wereld van de klassieke auto’s voelt hij zich bij het Instituut Psychologie weer als een vis in het water. ‘Ik wil heel graag mensen leren kennen. En ook dat collega’s mij leren kennen.’

Promovendus Karen van den Akker heeft een kinderboek geschreven om jonge meisjes te enthousiasmeren voor techniek. Het prentenboek 'Met mama naar Mars' vertelt het verhaal van het meisje Luna, die een reis naar Mars wil maken.

Hoe raken mensen betrokken bij terroristische organisaties? Liesbeth van der Heide zocht het antwoord op deze vraag onder meer in de Malinese gevangenis, waar ze in een piepkleine cel terroristen interviewde. Ze ontdekte dat overlevingsdrang en sociale context vaak bepalender zijn dan individuele ideologische…

Het LUF Internationaal StudieFonds (LISF) zal haar toekenningsproces aanscherpen naar aanleiding van een onderzoek naar diversiteit in het subsidiebeleid. Deze studie, die op initiatief van het LISF is uitgevoerd door onder meer oud-commissielid Mariska Kret en masterstudent Marjolijn Wijnen, wees uit…

Het Herta Mohr is voorloper op het gebied van duurzame innovaties, zowel onder de gebouwen van Universiteit Leiden als daarbuiten. Het is het eerste volledig aardgasvrije gebouw in eigendom van de universiteit en met de nieuwe WKO-installatie (WarmteKoudeOpslag) wordt jaarlijks al 150.000 kg CO2 -uitstoot…

Congres/symposium

Toogdag

Promotie

Een mooie toespraak van vice-decaan Bart de Smit, een mini-lezing over exoplaneten en de uitreiking van drie facultaire prijzen. Zo begonnen we het nieuwe jaar op de faculteit. Samen met collega’s en studenten hieven we het glas op een jaar vol mooie samenwerkingen, wetenschap en onderwijs.

Hoe veilig zijn de nanodeeltjes in transparante zonnecrème, anti-geursokken en bacterie-werende pleisters? Hoewel er op alle organismen microben zitten, houden de tools die de veiligheid van nanomaterialen inschatten daar nog nauwelijks rekening mee. Die invloed van microben bracht Bregje Brinkmann…

Marco van Eijk is de nieuwe Onderwijsdirecteur van de bacheloropleiding Life Science and Technology, LST. Sinds 1 september doet hij er alles aan om de kwaliteit van ‘zijn’ opleiding te waarborgen. ‘LST is een unieke opleiding en daar moet iedereen hard voor blijven werken. Dat is mijn belangrijkste…

Weinig onderzoekers zien heil in onderzoek naar glioblastoom, een ongeneselijke hersentumor. Alexander Kros bracht collega’s bij elkaar die de uitdaging aangaan. Europese onderzoeksfinancier ERC stelde onlangs 10,6 miljoen euro ter beschikking, een jaar eerder stelde NWO 3 miljoen euro beschikbaar.…

‘Het gaf ons team een boost om te horen dat we echt met een goed idee zitten,’ zegt medisch-chemicus Elmer Maurits over het moment dat ze de Venture Challenge wonnen. Met hun bedrijf Iprotics willen ze een medicijn ontwikkelen dat patiënten met auto-immuunziekten en bloedkankers beter kan behandelen.…

Of hij een gokje durfde nemen met zijn promotieonderzoek? Daar hoefde Jeroen Methorst niet lang over na te denken. Het kon mislukken óf heel mooi worden. Dat laatste is het geval. Methorst ontwikkelde een computersysteem dat onderzoekers helpt het eiwit te vinden dat ze nodig hebben ‘Onze hele groep…

Daisy Baars gaf op de middelbare school bijles in Duits en vond dat heel leuk om te doen. Ook Julian van den Beukel gaf vroeger weleens bijles. Hij dacht dat het wel niet zo erg zou zijn om voor de klas te staan. Beide studenten begonnen daarom met de Educatieve minor en daarmee ook meteen met lesge…

Elkaar infecteren met virussen en bacteriën en ondertussen jezelf beschermen met medicijnen en vaccinaties. Klinkt als een gezellig avondje, toch? Masterstudenten Life Science & Technology Rafael Jezior en Dennis de Beeld denken van wel. Samen ontwikkelden ze ImmunoWars: een spannend kaartspel gebaseerd…

Tussen de draaibanken en lasmachines van de Fijnmechanische Dienst staat Emiel Wiegers geconcentreerd te werken aan een metalen cilinder. Samen met zijn collega’s ontwerpt en bouwt hij onderdelen voor de opstellingen van onderzoekers. 'Wij zijn een stel uitvinders die het leuk vinden om de onderzoekers…

Met een speciale We Are Science talkshow trapte de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen op 21 september het nieuwe academisch jaar af. Decaan Paul Wouters straalde in zijn rol als talkshow-host en ontving een grote verscheidenheid aan gasten.

Zes wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een ERC Starting Grant. Met deze subsidie van gemiddeld 1,5 miljoen euro kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren, een eigen onderzoeksteam vormen en hun beste ideeën uitvoeren.

Optredens, exposities, workshops en inspirerende lezingen: kom 16 september naar kunst- en kennisfestival De Nacht van Ontdekkingen en ga op een ware ontdekkingstocht. Verschillende onderzoekers van de universiteit spreken tijdens het festival, we lichten er een paar uit.

De James Webb-ruimtetelescoop blijft ons verbazen met prachtige beelden, maar waar kijken we nou eigenlijk naar? Sterrenkundige Nienke van der Marel laat ons aan de hand van drie afbeeldingen zien hoe grote, massieve sterren een kort maar knallend leven leiden.

Plastic is werkelijk overal op de wereld aanwezig. Thijs Bosker onderzoekt met zijn studenten hoe schadelijk dat is. Hij vertelt erover aan het AD. 'We hebben op het strand van Scheveningen een espressokopje met zand gevuld. We telden er 25 tot 50 stukjes in. In één kopje! We denken dat een walvis wel…

Maar liefst twaalf wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een beurs van 800.000 euro toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO. Met deze Vidi-financiering kunnen de onderzoekers de komende vijf jaar een eigen onderzoekslijn opzetten.

Halverwege zijn carrière gooide alumnus Marc Tijhuis het roer helemaal om. Hij verliet het bedrijfsleven en bindt met zijn International Solid Waste Association wereldwijd de strijd aan tegen vervuilend afval.

Misselijkheid, zenuwpijn en haaruitval: een greep uit de nare bijwerkingen van chemotherapie. Het kan ook anders, liet biochemicus Liyan Zhang zien. Samen met onder meer Leidse biologen deed ze onderzoek naar een medicijn dat alleen actief is in combinatie met licht. Zhang promoveert op 4 juli.

Jager-verzamelaars vergaren hun voedsel met complexe gender-specifieke verzameltechnieken voor een relatief stabiele en diverse toevoer van energie. Nieuw onderzoek toont aan dat de specialisatie van jongens en meisjes al op zeer jonge leeftijd start. Waarschijnlijk ontwikkelden mensen hierdoor een…