Op donderdag 6 en vrijdag 7 juni werd het Kamerlingh Onnes-gebouw voor de 16e keer bezet door criminologen uit heel Nederland en Vlaanderen. Het was de setting voor het jubileumcongres van de Nederlandse Vereniging voor Criminologie, ter ere van het vijftigjarig bestaan.

Sinds eind juli schrijft Sara Polak een wekelijkse column voor de zaterdageditie van het Leidsch Dagblad en een aantal gelieerde regionale kranten (Noord-Hollands Dagblad, Gooi- en Eemlander, Haarlems Dagblad, IJmuider Courant). Ze geeft daarin culturele, historische en politieke context aan de Amerikaanse…

Twee teams met sterrenkundigen van onder andere de universiteiten van Amsterdam en Leiden hebben ontdekt hoe hete gasreusplaneten zijn gehuld in grote halo’s van ijl heliumgas, een teken dat ze langzaam hun atmosfeer verliezen. Het helium, dat onlangs voor het eerst door de Hubble-ruimtetelescoop is…

Met meer dan duizend kilometer per seconde razen ze voort: de allersnelste sterren in ons Melkwegstelsel. Promovendus Fraser Evans deed onderzoek naar deze ongrijpbare hypersnelle sterren en ontdekte dat ze ons veel kunnen leren over bijvoorbeeld zwarte gaten en supernova’s.

Hoe kan het dat vlinders van dezelfde vlindersoort verschillende patronen op hun vleugels hebben? Volgens onderzoekers Ben Wielstra en Emma Berdan, van het Institute of Biology Leiden (IBL), ligt het antwoord bij supergenen. Dit zijn stukken van een chromosoom met daarin veel genen die sterk aan elkaar…

Natuurkundige Koen Bastiaans en collega's hebben een nieuwe quantumvloeistof ontdekt. Dat is ze gelukt met een techniek die te vergelijken is met luisteren naar regendruppels die op het dak vallen. Publicatie in Science, 29 oktober 2021.

De dekolonisatieoorlog in Indonesië verliep gewelddadig mede doordat de Nederlandse krijgsmacht opereerde vanuit de gedachte dat ‘een opstand nu eenmaal hardhandig moest worden neergeslagen.’ Dat blijkt uit promotieonderzoek van historicus Christiaan Harinck aan het KITLV. Promotie 16 november.

Biologisch chemicus Nathaniel Martin gaat een alternatief antibioticum testen dat veel voorkomende resistente bacteriën zoals de ziekenhuisbacterie kan bestrijden. Hij ontvangt hiervoor 350.000 euro uit het NACTAR-programma van NWO. ‘We willen weten hoe veilig en hoe werkzaam ons antibioticum is in…

Een speciaal soort spiegel om röntgenstraling te weerkaatsen kun je voor veel meer gebruiken dan alleen voor ruimteonderzoek. Voor gerichte bestralingstherapie bij kanker bijvoorbeeld. Fysicus David Girou bracht naast een fulltime baan de mogelijkheden in kaart en promoveert daarop op 14 juni.

Bij mannen verschilt de grootte van het brein onderling sterker dan bij vrouwen. Dat kan helpen verklaren waarom sommige psychiatrische stoornissen zoals ADHD en autisme vaker voorkomen bij jongens. Lara Wierenga publiceert erover in het internationale vaktijdschrift Cerebral Cortex.

Cryptograaf Max Fillinger ontwikkelde nieuwe methodes om een groep algoritmes genaamd commitment schemes te analyseren. Deze schema’s zijn bouwstenen voor een cryptografisch protocol, dat het mogelijk maakt voor partijen die elkaar niet vertrouwen om toch veilig samen te werken. Op 19 maart verdedigt…

SRON Nederlands Instituut voor ruimteonderzoek gaat verhuizen. In 2021 zal de Utrechtse vestiging van het instituut zich vestigen in Zuid-Holland. Akira Endo is universitair docent bij de TU Delft, waar hij een geavanceerd instrument bouwt voor astronomisch onderzoek. ‘SRON is de sleutel om een idee…

Op donderdag 9 november organiseert de Universiteit Leiden haar jaarlijkse Physics Ladies Day voor vrouwelijke scholieren die op zoek zijn naar een studie na de middelbare school. Ter gelegenheid van deze feestelijke dag laten we nu alvast twee vrouwelijke onderzoekers aan het woord over hun ervaringen…

Marieke Liem, universitair hoofddocent aan het Institute of Security and Global Affairs, was 28 februari te gast bij Brainwash Podcast en besprak daar de grote vragen rondom moord die haar bezighouden.

Online daten is op zichzelf al lastig genoeg, maar tegenwoordig moet je ook nog weten wat termen als ‘zombieing’ en ‘prela’ betekenen. Alumni Milou Andree en Vivien Waszink schreven ‘Swipen voor een kwarrel’, een boek waarin alle datejargon wordt besproken, van de 'kwarrels' tot aan 'pigbutchering'…

Steeds vaker vinden jongeren met autisme de weg naar de universiteit. Veel van deze studenten hebben moeite met de overgang van de middelbare school naar de minder gestructureerde en meer complexe omgeving van de universiteit, waardoor helaas een groot deel van hen vertrekt zonder diploma.

Bij diepe waarnemingen met de MUSE-spectrograaf van de Very Large Telescope van ESO zijn rond verre sterrenstelsels gigantische kosmische reservoirs van atomair waterstof ontdekt. De extreme gevoeligheid van MUSE stelde de onderzoekers in staat om deze vage waterstofwolken in het vroege heelal rechtstreeks…

Van 4000 graden naar 8000 graden en weer terug, en dat binnen enkele tientallen jaren, dat is de temperatuurschommeling in vier gele hyperreuzen, extreem lichtsterke sterren op duizenden lichtjaren afstand van de Aarde. Een internationaal team van astronomen en sterrenkunde-amateurs onder leiding van…

Leidse fysici en chemici zijn erin geslaagd om twee grafeenlagen zo dicht bij elkaar te brengen dat een elektrische stroom spontaan overspringt. In de toekomst stelt dit wetenschappers mogelijk in staat om de randen van grafeen te bestuderen en ze te gebruiken voor het uitlezen van DNA met een hogere…

Cursus, Training

Cursus

Cursus

Cursus, Training

Van het allerkleinste naar het allergrootste

'Het besef dat we gezamenlijke voorouders hebben en dat ons verleden niet statisch maar dynamisch is, zorgt dat we anderen meer accepteren.' Sada Mire is archeoloog aan de Universiteit Leiden én een voormalig vluchteling: ze vluchtte voor de burgeroorlog in Somalië. Op de HagueTalks discussieavond tijdens…

Jelmer van Beek, rechten, en Rosalin Kuiper, psychologie, doen van 1 t/m 5 september mee aan het Studenten-WK zeilen in Cherbourg, Frankrijk. Ze willen allebei professioneel zeezeiler worden. Maar hun studie is ook belangrijk.

Een team van astronomen, onder wie de Leidse hoogleraar Ewine van Dishoeck, heeft met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) suikermoleculen ontdekt in het gas rond een jonge, zonachtige ster. Het is voor het eerst dat er in de ruimte rond zo’n ster suiker is gedetecteerd.…

Hoe supergeleiding werkt is voor onderzoekers allang geen geheim meer. De laatste vijf jaar hebben ze vooral aandacht voor het onverklaarbare gedrag van de elektronen die in het binnenste van supergeleiders zitten. Een internationaal onderzoeksteam met onder meer Leidse natuurkundigen zette in juli…

Vanaf de jaren ‘50 verbeterde in Europa de toegang tot het onderwijs voor mensen uit de lagere sociaaleconomische klasse. Toch profiteerden de Roma en Sinti daar niet van. Promovenda Anita van der Hulst onderzocht waarom slechts zo weinig Roma en Sinti doorstroomden naar het hoger onderwijs. Promotie…

De James Webb-ruimtetelescoop blijft ons verbazen met prachtige beelden, maar waar kijken we nou eigenlijk naar? Sterrenkundige Nienke van der Marel laat ons aan de hand van drie afbeeldingen zien hoe grote, massieve sterren een kort maar knallend leven leiden.

Sinds 1 september is Thijs Brocades Zaalberg als UD contemporaine militaire geschiedenis verbonden aan het Instituut voor geschiedenis. Tot voor kort werkte hij bij het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH).

Slachtoffers van misdrijven kunnen lang niet altijd ten volle gebruik maken van hun rechten, stelt Maarten Kunst, hoogleraar Criminologie in zijn oratie op 26 oktober. Daarom is zijn missie uit te zoeken hoe dat precies komt en te proberen daar iets in te verbeteren.

Met grote droefheid hebben wij kennis genomen van het overlijden op dinsdag 13 augustus jl. van cultureel antropoloog prof.dr. André J.F. Köbben op 94-jarige leeftijd.

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

T&T DataConsultancy. Sinds drie jaar geven Thomas Prikkel en Thomas Helling trainingen in onder andere datavisualisatie; eerst bij het LSDS en sinds vorig jaar ook via CPL (Centre for Professional Learning) bij het Leiden Legal Technologies Program. Ze benadrukken het belang van technologische kennis…

Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…

Wiskundige Robbin Bastiaansen, natuurkundige Irene Battisti, medicijnwetenschapper Fouzia Lghoul-Oulad Saïd en natuur- en sterrenkundestudent Maite Boden zijn de winnaars van de jaarlijkse prijzen van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Boden werd gehuldigd als de eerste Young Star, de…

Die vervelende regendruppels die voor een nat pak zorgen, ontstaan ergens in de lucht uit wolken van waterdamp. Het proces nucleatie beschrijft de manier hoe dit gebeurt. Edgar Blokhuis van het Leids Instituut voor Chemie ontwikkelde een theorie om dit overgangsproces nauwkeuriger te beschrijven. Scheikundigen…

Kunstenaar Vincent Icke exposeert in de galerie van het LUMC. Er zijn parallellen tussen zijn wetenschapsbeoefening en zijn kunst, toch houdt hij die twee graag gescheiden. Prof.dr. Robbert Dijkgraaf opent 16 oktober de tentoonstelling Artificiële Werelden.

Deze week sluiten we het academisch jaar af met verschillende FGGA-studenten, waarin zij hun zomer- en toekomstplannen vertellen, maar ook terugblikken op het afgelopen jaar: ‘Ik vond het ontzettend prettig om weer terug te komen naar de fijne sfeer op Wijnhaven.’

Paul Wouters houdt niet van mensen met een dubbele agenda. Toch heeft hij er de komende tijd zelf twee. Naast zijn werk als decaan bij de faculteit Sociale Wetenschappen komt hij tijdelijk het bestuur van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen versterken. Wie is deze waarnemend decaan en wat kunnen…

Liposomen – nanobolletjes die bestaan uit vetachtige moleculen – zijn veelbelovend voor vaccinaties. Bio-farmaceutisch wetenschapper Naomi Benne ontdekte dat je de immuunreactie in diermodellen kan sturen door de lading van deze liposomen te veranderen. Op 8 september verdedigde ze succesvol haar proefschrift,…

Natuurkundige Remko Fermin van de Universiteit Leiden heeft een Rubiconbeurs van NWO gewonnen. Daarmee gaat hij onderzoek doen naar supergeleidende diodes die zouden kunnen bijdragen aan het verminderen van de CO2 uitstoot van datacenters.

Een groep Leidse rechtsfilosofen en rechtstheoretici, zoals Paul Cliteur, Tom Herrenberg en Bastiaan Rijpkema, is de laatste jaren steeds meer geïnteresseerd geraakt in de spanning tussen theoterrorisme (terrorisme gebaseerd op een godsbeeld, een vorm van “religieus geweld”) en vrijheid van expressi…

De James Webb Space Telescope heeft bewijs gevonden voor de aanwezigheid van kooldioxide (CO₂) in de atmosfeer van een reuzenplaneet op 700 lichtjaar van ons vandaan. Dit resultaat geeft inzicht in de samenstelling en vorming van deze gasreus en laat zien waar James Webb toe in staat is. Het onderzoek…

Een internationaal team van astronomen heeft de meest gevoelige beelden van het heelal gepubliceerd die ooit op lage radiofrequenties zijn verkregen. Ze zijn gemaakt met de international Low Frequency Array (LOFAR). ‘LOFAR heeft het unieke vermogen om hemelopnamen van hoge kwaliteit te maken op metergolflengten’,…

In Wassenaar heb je het niet over psychische aandoeningen. Maar Cornelie Egelie-Sprenger is toch open over haar bipolaire stoornis. In Wassenaar, en daarbuiten. Begrip kweken is nu haar missie. Daarom schreef ze het boek ‘Pillendoos’.

Volwassenen gaan na een korte gevangenisstraf vaker opnieuw de fout in dan vergelijkbare volwassenen met een niet-vrijheidsbenemende straf, blijkt uit onderzoek van Universiteit Leiden. Dit geldt voor de kans op herhalingscriminaliteit en de omvang ervan.

De overheid heeft lange tijd weinig empathie getoond voor fysiek en/of psychisch beschadigde militairen. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Theo van den Doel. Vanuit het ministerie van Defensie werd elke casus door een juridische bril bekeken. Inmiddels is de veteranenzorg enorm verbeterd, maar komt…