Wat als er geen water was? Wat doe je met archeologische vondsten? Op zaterdag 5 en zondag 6 oktober duiken wetenschappers in heel Nederland op om deze en andere vragen te beantwoorden. Drie van hen komen uit Leiden.

De Universiteit Leiden is de op drie na duurzaamste universiteit van Nederland. Dat bleek uit de wereldwijde ranglijst van UI Green Metric.

Hoeveel herrie maken mensen onder water? Bioloog Hans Slabbekoorn gaat er samen met collega's uit andere Noordzeelanden onderzoek naar doen onder leiding van Rijkswaterstaat. En dat is nodig, want het wordt steeds drukker onder water en dieren hebben daar veel last van. NOSop3 maakte een uitgebreide…

Schoon en gezond water is belangrijke voor mensen, planten, dieren. De kennis over de concentraties gewasbeschermingsmiddelen en biociden in ons water is daarbij cruciaal. Rijkswaterstaat en het Centrum voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden werken hierin al jaren samen.

In 1789 lukte het wetenschappers in het Haarlemse Teylers Museum voor het eerst om water te ontleden in zuurstof en waterstof. De Leidse hoogleraar oppervlaktechemie Marc Koper heeft nu als eerste ontrafeld hoe ‘elektrolyse’ precies werkt. Hierdoor komt de waterstofauto een stap dichterbij.

Leids onderzoek naar de ontwikkeling van een duurzame brandstofcel heeft per toeval een uitzonderlijk efficiënte katalysator opgeleverd voor de productie van waterstofperoxide. De katalysator, die Dennis Hetterscheid en promovendus Michiel Langerman ontdekten, kan mogelijk leiden tot verduurzaming van…

Historicus Dario Fazzi is de nieuwe bijzonder hoogleraar aan het Roosevelt Institute for American Studies (RIAS), een strategische partner van de Faculteit Geesteswetenschappen. Hij begint op 1 september en zal zijn nieuwe functie combineren met zijn huidige docentschap bij het Instituut voor Geschi…

Na een intensieve tenderprocedure hebben Universiteit Leiden en de gemeente Oegstgeest gekozen voor Dura Vermeer als ontwikkelaar van een nieuwe woonwijk met veel betaalbare woningen in Nieuw Rhijngeest-Zuid. Het plan zet in op een groene en speels opgezette wijk, waar een prettige openbare ruimte centraal…

De zuurstofomzetting door moleculaire koperkatalysatoren verloopt anders dan tot nu toe werd gedacht. Michiel Langerman van het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek (LIC) wist de werking van koperkatalysatoren voor deze belangrijke reactie op te helderen. Deze kennis biedt mogelijkheden om nieuwe…

De Leidse promovendus Khurram Saleem Joya heeft een patent aangevraagd voor een nieuw katalytisch systeem waarmee water efficiënt wordt gesplitst voor waterstofproductie met behulp van zonne-energie. Zijn katalysatoren bootsen de fotosynthetische machinerie van de natuur na zoals ‘Artificial Leaf’ dat…

Zowel Leon Jacobse als Thom Hersbach uit de onderzoeksgroep van Marc Koper zijn cum laude gepromoveerd. Ze onderzochten allebei veranderingen aan het oppervlak van een platina-elektrode. Jacobse deed dat bij een positieve spanning, Hersbach bij een negatieve. Platina heeft de potentie om duurzaam opgewekte…

Eiwitten remmen die een rol spelen bij de groei van agressieve kankercellen, dat is het plan van professor Bob van de Water en zijn team. Zij ontvangen hiervoor ruim 700.000 euro van KWF Kankerbestrijding. Onderzoeker Maaike Vreeswijk en patholoog Danielle Cohen zijn aangesloten vanuit het LUMC.

Haar vakgebied is de moleculaire astrofysica, en daarin mag ze zich de meest geciteerde wetenschapper noemen. In het jaar van de astronomie kan het dus niet anders dat zij de diesrede houdt in de universiteit met het oudste sterrenkundig instituut ter wereld. Over de nieuwste ontwikkelingen in het vak,…

Kolencentrales verbruiken enorme hoeveelheden zoet water. Dit heeft naar verwachting negatieve gevolgen voor mens en milieu in omliggende regio's. Dat is de conclusie van het nieuwe rapport The Unquenchable Thirst of Energy Production, gepubliceerd door Greenpeace Bulgarije en het Centrum voor Milieuwetenschappen…

Twee promoties op 9 juni van gedragsbioloog Errol Neo en geluidsdeskunige Özkan Sertlek, betreffen het meten van geluid in de Noordzee, en de schade die geluid kan veroorzaken aan onderwaterdieren en hun leefmilieu, zoals vissen. Nog te weinig is bekend in welke mate door mensen veroorzaakt lawaai funest…

Ernstigere droogtes die ook langer zullen aanhouden: het wordt vooral een probleem voor geïrrigeerde landbouwgrond. Gemengde bossen met een verscheidenheid aan plantensoorten zijn het minst kwetsbaar. Dit ontdekte milieuwetenschapper Qi Chen. Zij vergeleek de effecten van droogte op verschillende ecosystemen…

Op vrijdag 15 mei gaan 1800 leerlingen van 60 basisscholen op verschillende plekken in Nederland de dag beginnen met het meten van de waterkwaliteit van rivieren. Hiermee brengen zij in kaart waar het water gezond of misschien juist vervuild is. Het evenement is vanwege de coronamaatregelen zo aangepast,…

Begin dit jaar verkoos het publiek milieuwetenschapper Paul Behrens tot Ontdekker van het Jaar 2018. Behrens is een interdisciplinaire wetenschapper die onze impact op de aarde wil begrijpen. ‘Helaas doen we niet genoeg. Er zijn enorme veranderingen aan de gang en de tijd dringt om het ergste te voo…

In de AD-rubriek de 'Zomeruniversiteit' vertellen de knapste koppen van Nederland over de ontwikkelingen in hun vakgebied. Deze week was de beurt aan hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck.

Volgens de Native Americans in Noordwest Canada is de zon door First Raven, een grote, goddelijke raaf, uit een donkere doos gehaald. ‘Helemaal zo gek nog niet, zoals we zo gaan zien!’, vertelt prof.dr. Ewine van Dishoeck aan een groep bovenbouwscholieren die bij de Universiteit Leiden de PRE-Class…

In veel grote steden kan klimaatverandering tot een watercrisis leiden. Een goede omgang met erfgoed kan dit tegengaan, betoogt Fokke Gerritsen. De directeur van het Nederlands instituut in Turkije (NIT) gebruikte seed money van het Impact Support Netwerk om dit aan de hand van een Istanbuls aquaduct…

Planten die groeien in streeppatronen aan de rand van woestijnen, plankton dat op de bodem blijft leven of juist trilt in het water, en melanomen die zich door het lichaam gaan verspreiden. Wiskundige Lotte Sewalt ontdekte de overeenkomsten tussen deze drie systemen. Promotie op 8 september.

Onderzoekers van Biomon hebben met behulp van DNA-technieken veertig verschillende soorten vissen in de Dommel gedetecteerd. De techniek is in staat meer soorten waar te nemen dan conventionele manieren van meten.

Kikkers wegen informatiestromen af om in te schatten hoe ze moeten reageren op rivalen. Dat ontdekte de Leidse bioloog Wouter Halfwerk. Hij publiceerde hierover in het tijdschrift Current Biology.

Verschillende media schreven afgelopen week over het onderzoek van o.a. Thijs Bosker, universitair hoofddocent Milieuwetenschappen. Uit dat onderzoek bleek dat walvissen in de buurt van Auckland in Nieuw-Zeeland zo'n 3 miljoen deeltjes microplastic per dag eten.

Geen stinkende vrachtwagens meer die bouwpuin komen afvoeren, of die bouwmaterialen komen leveren in de Leidse binnenstad. Dat is de ambitie van de Universiteit Leiden bij de toekomstige renovatie en nieuwbouw van haar panden in het centrum van de stad. Elektrische boten maken het bouwproces schoner…

Van pandemieën tot natuurrampen: zijn we wel écht voorbereid? Sanneke Kuipers vertelt erover bij NPO radio 1.

Het blad van de Victoria amazonica groeit niet meer als voorgaande jaren. Vroeger werd met gemak een diameter van meer dan 2 meter bereikt. Vorig jaar waren de bladeren niet groter dan 1,5 meter. De Horti in Haren en Utrecht hadden vorig jaar uit Leids zaad zelfs grotere bladeren dan die van de Leidse…

Universitair docent ruimterecht Tanja Masson-Zwaan was te gast bij Radio Weetlust van de Leidse radiozender Sleutelstad FM. Ze sprak daar onder meer over van wie de maan eigenlijk is en waarom we er allemaal zo graag heen willen.

Voor het eerst hebben internationale onderzoekers het netwerk van bacteriën op koraalriffen breed in kaart gebracht. Ze publiceren erover in Nature Communications (9 april). Tot de auteurs horen bijzonder hoogleraar Nicole de Voogd (Naturalis Biodiversity Center & Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden)…

De Duitse Sea-Watch kapitein Carola Rackete negeerde het verbod om aan te meren in Italiaanse wateren. Het leidde tot de arrestatie en later ook weer vrijlating van kapitein Rackete. Eugenio Cusumano, docent internationale betrekkingen, geeft uitleg bij deze situatie in de Volkskrant.

'Sinds het Italiaanse statement is een impasse ontstaan op de Middellandse Zee die ‘uniek’ is in de maritieme geschiedenis', zegt Eugenio Cusumano, assistent-professor internationale betrekkingen. 'Italië en Malta zijn niet verplicht om hun havens te openen voor migrantenschepen, maar reddingsschepen…

In het polderlab in Oud Ade doen Leidse wetenschappers onderzoek naar de landbouw van de toekomst: landbouw op een natte bodem waarmee we bodemdaling, CO2-uitstoot en verlies van biodiversiteit kunnen verminderen. Eén van deze onderzoekers is promovendus Fleur van Duin. Bij radioprogramma Met het Oog…

Het Internationale Honours College van de Universiteit Leiden, Leiden University College The Hague (LUC) had het afgelopen jaar met lege zalen en klaslokalen op de campus aan het Anna van Buerenplein in Den Haag te maken door de wereldwijde COVID-19 pandemie. Dr. Paul Hudson ontwikkelde een COVID- 19…

Per 1 april 2024 kunnen verenigingen voor vrijwilligers in de onderwaterarcheologie ontheffing aanvragen voor het doen van kleinschalig onderzoek naar vindplaatsen onder water.

Nu de Nijl uit zijn oevers is getreden zijn veel piramides en andere oudheden in Noord-Soedan niet meer veilig. Het water van de rivier overstroomt nu de oude hoofdstad Meroë. Archeoloog Tomomi Fushiya bespreekt de situatie in Trouw.

De bronstijdboeren van West-Friesland deden aan akkerbouw, hielden koeien, schapen en geiten en vingen vis en (water)vogels. Met die koeien, schapen en geiten is iets bijzonders aan de hand, ontdekte de Leidse archeoloog Nathalie Brusgaard. Het Leidsch Dagblad interviewde haar over haar ontdekking.

Niet iedereen denkt meteen aan algen, als het gaat over bedreigde soorten. Maar ook onder algen zijn er soorten die het moeilijk hebben, zoals Aegagropila linnaei. In het tijdschrift BioScience beschrijft Christian Bödeker de wereldwijde achteruitgang van deze soort. Hij pleit voor bescherming.

Menselijke activiteit op zee maakt een flinke herrie. Hoeveel last hebben zeedieren daar eigenlijk van? Promovenda Annebelle Kok onderzocht het voor bruinvissen, grienden en hun prooien, en ontdekte hoe complex het probleem werkelijk is. Promotie op 12 november.

Vijf Leidse wetenschappers krijgen een Europese beurs om hun onderzoek een impuls te geven. Naast twee onderzoeken over kinderen ontvangen onderzoek naar hartrimtestoornissen en naar reuma een ERC-beurs.

Houthi-rebellen vallen schepen aan in de Rode Zee. De alternatieve omleiding via Zuid-Afrika is duur, terwijl een route via Antarctica maar één week kost. Vroeger nog een ‘no-go zone’, inmiddels een denkbaar alternatief. Pas wel op voor de nucleaire onderzeeërs…

Ze trotseerde op het nippertje de bureaucratie en stond dagenlang te hengelen naar kabeljauw. Mariene bioloog Inge van der Knaap ontdekte in de Noordzee dat lawaai het gedrag van vissen flink verstoort. ‘Er is nu veel aandacht voor geluid onder water.’

Maartje van den Heuvel, conservator fotografie van de Leidse Universiteitsbibliotheek heeft de Gouden Tulp 2013 gewonnen voor het beste non-fictieboek van 2012 samen met journalist Tracy Metz. De jury prees hun boek ‘Zoet & Zout’ als de ‘ideale combinatie van tekst en beeld’.

Dennis Worst is op 1 januari begonnen aan zijn promotieonderzoek binnen het interdisciplinaire programma ‘Greep op het water. De vorming van het Friese cultuurlandschap in de middeleeuwen’, waaraan ook het Instituut verbonden is.

In het Levend Lab onderzoekt het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden de effecten van vervuiling op het waterleven in een natuurlijke omgeving. Na verschillende pesticiden zijn dit jaar de nanomaterialen aan de beurt. Het Leidsch Dagblad sprak met promovendus Tom Nederstigt.

Afgelopen donderdag was het zover: ouders konden foto’s laten maken van hun baby op het blad van de reuzenwaterlelie Victoria amazonica in de Leidse Hortus botanicus. De fotoshoot was ook dit jaar een groot succes. Veel ouders vonden het bijzonder om hun kroost op de reuzenwaterlelie te laten fotogr…

De Universiteit Leiden is gestegen naar plek 24 op de UI Green Metric, een internationale duurzaamheidsranglijst voor universiteiten. Dit betekent dat de Leidse universiteit tot de 6% hoogst scorende universiteiten wereldwijd behoort. Aan deze duurzaamheidsranking doen 719 universiteiten uit 81 landen…

In 1984 werd in de Waddenzee een bijzonder goed bewaard scheepswrak gevonden. Het fluitschip verging waarschijnlijk aan het einde van de 16e eeuw. Ondanks decennia van onderzoek is er nog niet eerder met een interdisciplinair perspectief naar het scheepswrak gekeken. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed…

Op deze unieke dag in de Stadsgehoorzaal in Leiden komen de wereld van ons rechtssysteem en de hersenwetenschap samen. 'Is het brein van de rechter in staat om bewijs als DNA en camerabeelden zo te interpreteren dat de waarheid wordt gevonden?’ Met advocaat Richard Korver en rechter Ronny van de Wat…

Verscheidene landen hebben nieuwe missies naar de maan op stapel staan, en nu niet alleen voor prestige en wetenschap, maar ook om grondstoffen te winnen.