Vissenpopulaties in meren en rivieren zijn de afgelopen decennia afgenomen. Dat is waarschijnlijk het gevolg van licht- en geluidsverontreiniging. Met de Horizon Europe-beurs kan ecoloog Hans Slabbekoorn dit onderzoeken en de situatie voor migrerende vissen verbeteren. Daarvoor komt er een zeven meter…

Misselijkheid, zenuwpijn en haaruitval: een greep uit de nare bijwerkingen van chemotherapie. Het kan ook anders, liet biochemicus Liyan Zhang zien. Samen met onder meer Leidse biologen deed ze onderzoek naar een medicijn dat alleen actief is in combinatie met licht. Zhang promoveert op 4 juli.

Financiën

'Wat als we één avond alle lichten uitdoen. Dat idee dook af en toe in mijn hoofd op. En op een dag vertelde ik het aan een taxichauffeur, en hij zei: "Oh,je bedoelt: lichten uit, sterren aan!" Dat is natuurlijk niet helemaal waar, want de sterren staan altijd aan, maar zijn uitspraak vatte het idee…

Pakketjes van DNA-strengen met daarin zilver, slechts twee of drie nanometer groot. Leidse natuurkundigen Donny de Bruin en Dirk Bouwmeester maken deze pakketjes, die uit zichzelf levende cellen in gaan. Met licht activeren ze vervolgens het zilver waardoor de cellen kapotgaan. En dat kan weer helpen…

De Wetenschappelijke Klimaatraad benadrukt in een eerste advies aan het demissionaire kabinet dat vertraging van klimaatbeleid moet worden voorkomen. Jan Willem Erisman, voorzitter van de raad en Leids hoogleraar, lichtte de brief toe bij de NOS.

Hoe geef jij onderwijs? Elke docent heeft een eigen stijl, en vaak ook een arsenaal aan handigheidjes, geleerde lessen en inzichten. In elke Onderwijs Nieuwsbrief deelt een docent een tip. Lees mee!

Ecoloog Sebastiaan Grosscurt werd na zijn studie een succesvol natuurjournalist. Toch besloot hij zich op de wetenschap te storten. Dit jaar begon hij aan zijn PhD-onderzoek naar het stapeleffect van licht- en geluidsvervuiling op het gedrag van dieren.

Een internationaal team sterrenkundigen onder leiding van Violeta Gámez Rosas (Universiteit Leiden) heeft een superzwaar zwart gat waargenomen dat verscholen is in een ring van stof. Deze ontdekking past bij het idee dat de zogeheten actieve centra van sterrenstelsels veel meer op elkaar lijken dan…

Petr Steindl werkt aan quantumstippen in optische microholtes voor zijn phd onderzoek. Hij manipuleert enkele fotonen om complexe lichtstructuren te bouwen. Toepassingen zijn veilige quantumcommunicatie en de poorten in een quantumcomputer.

Voor het eerst heeft een internationale groep astronomen de hittegloed van een botsing van twee ijzige reuzenplaneten kunnen waarnemen. Ook zagen ze hoe de door de botsing ontstane stofwolk enkele jaren later voor de moederster langs trok. Onder leiding van de Leidse astronoom Matthew Kenworthy hielden…

De rekenprestaties van leerlingen uit groep 8 zijn de afgelopen jaren licht gestegen. Dat laten de resultaten van Peil.rekenen-wiskunde zien, een grootschalig onderzoek dat Kohnstamm Instituut, Cito, Universiteit Leiden en KPC Groep in 2019 in opdracht van de Inspectie van het Onderwijs hebben uitgevoerd.…

Met de James Webb-ruimtetelescoop heeft een internationaal team van onderzoekers, waaronder Leidse hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck, een palet aan koolwaterstoffen ontdekt in een planeetvormende schijf rond een jonge, lichte ster. De resultaten bevestigen dat schijven rond heel…

Cornald Maas kon in Leiden ‘pionieren’. De als neerlandicus afgestudeerde presentator, programma¬maker en publicist combineerde een actief studentenleven met hard studeren.

Mensen met een licht verstandelijke beperking ervaren vaker eenzaamheid dan anderen. In een nieuw NWA-project gaat universitair docent sociale geschiedenis Paul van Trigt met en voor hen op zoek naar een geschikte aanpak.

Nieuw archeologisch onderzoek laat zien: mannen met zwaarden blijken ineens vrouwen te zijn, en omgekeerd. Betekenen zulke ontdekkingen dan ook dat de rolverdeling vroeger anders was? Onder meer Leidse archeoloog Luc Amkreutz duidt dit nieuwe onderzoek in een artikel in de Volkskrant.

Onderzoek om te experimenteren met bacteriën die groeien zoals planten heeft een NWO ENW-XS beurs ontvangen. De bacteriën gebruiken enkel licht en carbondioxide voor hun ontwikkeling, en zijn specifiek voor het gebruik in de biotechnologie. Tijn Delzenne en begeleider Dennis Claessen krijgen 50.000…

Op 25 september viert Leiden de nacht met het evenement Seeing Stars. Wat maakt de stedelijke nacht zo bijzonder? We vroegen het universitair docent Sara Brandellero, die onderzoek doet naar steden, nacht en migratie.

Studenten Urban Studies hebben de afgelopen maanden meegedacht over de realisatie van de Humanities Campus. Om hun kennis in de praktijk te testen, gaven de stedenspecialisten in de dop onder meer advies over de warmte-koudeopslag en het nieuwe centrale gebouw van de campus.

In de hoop iets te leren over het menselijke brein, maken Leidse onderzoekers een opstelling om enkele fotonen, lichtdeeltjes, in iemands oog te schieten. ‘Het oog is een doorgang naar de hersenen.’

Van een Limburgse kostschool voor hoogadellijke meisjes tot de gedwongen afstand van onwettige kinderen: de nieuwe podcast ‘Open Geesten’ van de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden gaat in op de vaak vergeten positie van vrouwen in de geschiedenis. In de driedelige reeks vertellen…

We praten bij met Annette Righolt, coordinator Honours College, over een subsidie, een nieuw vak en de start van het nieuwe jaar.

Kosmologen kunnen steeds nauwkeuriger meten hoe het universum uitdijt en verandert. De uitkomsten daarvan zijn onverwacht en zorgen voor scheurtjes in het beeld dat we hebben van het universum. Tijdens de ESOF-sessie The Dark Side of Our Mysterious Universe vertellen kosmologen, astronomen en filosofen…

De schedel doorboren met een ijspriem, onverdoofd shocks toedienen of bloedzuigers in de baarmoeder aanbrengen: geen middeleeuwse martelmethoden, maar therapieën uit de geneeskunde. Willem van der Does schreef er een boek over. ‘Artsen voerden zo'n behandeling met de beste bedoelingen uit.’

Na vele jaren voorbereiding heeft CERN een baanbrekend nieuw experiment goedgekeurd: de Search for Hidden Particles (SHiP). Alexey Boyarsky was er vanaf het begin bij betrokken. ‘We weten dat er natuurkunde ontbreekt en die willen we vinden.’

Workshopreeks

Oratie

Isabelle Duyvesteyn wordt de nieuwe opleidingsvoorzitter van International Studies. Per 1 september staat de hoogleraar aan het roer van de grootste opleiding van de Faculteit Geesteswetenschappen.

Onderzoek

Lezing

Na maanden voorbereiding werd het heel spannend: zou de lucht boven Leiden op tijd opklaren voor de beloofde voorstelling van flonkerende sterren en planeten? Honderden Leidenaren gingen op 25 september op sterrenjacht. Ze werden zich meer dan ooit bewust van de effecten van lichtvervuiling.

Vijf vragen over het evenement ‘Duitsland na de verkiezingen: gevolgen voor het buitenlands beleid en de Europese veiligheid’, beantwoord door een van de deskundigen, Joachim Koops. Kom langs op de Spaanse Trappen in Wijnhaven op vrijdag 15 oktober of doe online mee (link onderaan).

De stijging van de energiekosten kan niemand zijn ontgaan. Het nieuws van de afgelopen maanden wordt hierdoor gedomineerd. Ook als universiteit staan we voor een grote uitdaging nu de energiekosten stijgen. We zullen de komende maanden met z’n allen een steentje moeten bijdragen, ook met het oog op…

Hoewel 2020 een ongewoon en belastend jaar is geweest voor de collega's van het Institute of Security and Global Affairs (ISGA), kan het instituut niettemin terugkijken op een indrukwekkende reeks succesvolle subsidieaanvragen in het afgelopen jaar. Dit indrukwekkende resultaat werd bereikt bovenop…

Verduurzaming, gezondheid en welzijn nemen prominente plekken in tijdens de aankomende renovatie van de iconische Cluster Zuid-gebouwen op de Humanities Campus. De verbouwing van de oorspronkelijk zeven ‘huizen’ naar één ruim, licht en aangenaam geheel onder een glazen dak moet het niveau excellent…

Lezing

Met de camera van je telefoon maak je foto’s en selfies, of je scant een QR-code. Maar er is nog veel meer mee mogelijk. Sterrenkundige Olivier Burggraaff ontwikkelde een opzetstukje waarmee je met je smartphone metingen aan oppervlaktewater kan uitvoeren. Hij promoveert op 13 december.

Vijf Leidse wetenschappers ontvangen een Consolidator Grant van de European Research Council (ERC). Met deze beurs van maximaal twee miljoen euro kunnen zij hun wetenschappelijk onderzoek voortzetten en uitbreiden.

Aan vier projecten van de faculteit Geesteswetenschappen is de nieuwe VIS-subsidie toegekend. In een Virtueel Internationaal Samenwerkingsproject (VIS) werken Nederlandse en buitenlandse studenten op afstand samen aan een project dat lokale vraagstukken koppelt aan een internationaal perspectief.

Natuurkundige Remko Fermin van de Universiteit Leiden heeft een Rubiconbeurs van NWO gewonnen. Daarmee gaat hij onderzoek doen naar supergeleidende diodes die zouden kunnen bijdragen aan het verminderen van de CO2 uitstoot van datacenters.

Congres/symposium

Tentoonstelling

Promotie

Lezing

Lezing

Lezing

Lezing