Lezing, Studium Generale

Promotie

Promotie

Op 24 september lanceert het Centrum voor Milieuwetenschappen in Leiden in samenwerking met Rijkswaterstaat en Royal HaskoningDHV de nieuwe versie van de Bestrijdingsmiddelenatlas. De online tool is nu sneller, gebruiksvriendelijker, toegankelijker en alle data is direct te downloaden. Gebruikers kunnen…

Kunstmatige intelligentie wordt vaak verbeeld als een technisch redmiddel in de strijd tegen klimaatverandering. Maar er kleven risico’s aan, zegt Barrie Sander.

Goed nieuws voor de heterogene katalyse en de waterstofeconomie: reacties van (waterstof)moleculen met oppervlakken kunnen nu met de computer accuraat worden voorspeld. Een internationaal team van onderzoekers, onder leiding van Leids theoretisch chemicus Geert-Jan Kroes, publiceert hierover in het…

Anneloes van Iwaarden werkt deeltijd als communicatieadviseur bij het Centre for Linguistics (LUCL). Ze groeide op in Engeland, Zwitserland en Nederland waar ze uiteindelijk internationale betrekkingen is gaan studeren. Maar haar passie was altijd schrijven.

Beginnen met een heel korte stilte. Een rond verhaal vertellen. De jonge bèta-onderzoekers die 17 februari meededen aan de Leidse voorronde van FameLab kregen er complimenten voor van de jury. Je onderzoek presenteren in drie minuten, daar ging het om. De vier winnaars gaan door.

Hoogleraar Ecotoxicologie Martina Vijver had een acht-weekse cursus met veldwerk ingepland. Het coronavirus gooide roet in het eten en Vijver moest de plannen halsoverkop omgooien. ‘Zonder mijn netwerk en dat van mijn collega’s was dit heel moeilijk geweest.’

Kunnen astronomen de klimaatverandering beperken? Daarover spraken Leids astronoom Leonard Burtscher en zijn collega’s op de jaarlijkse bijeenkomst van de European Astronomical Society. Voor het tweede jaar op rij was deze online. En volgens Burtscher moet dat vooral zo blijven. Tijdens een speciale…

Het placebo-effect was helemaal nieuw voor haar toen Lingling Weng aan het PhD-project begon in Leiden. Inmiddels is ze postdoc in China. ‘Het zou geweldig zijn om de onderliggende mechanismen van placebo- en nocebo-effecten te onderzoeken met mijn huidige kennis van EEG en fMRI’. Promotie 17 oktobe…

De voedselproductie in Nederland is een economisch succes, maar heeft geleid tot veel milieuproblemen, waaronder stikstofvervuiling. Onlangs keurde de hoogste rechter het beleid af dat economische groei en vermindering van de stikstofverliezen combineerde. Hierdoor belandde het land in een stikstofcrisis.In…

Moet het kabinet bedrijven redden die door de coronacrisis failliet dreigen te gaan? Studenten van het Leiden Leadership Programme vroegen het aan een expert: ‘Staatssteun heeft altijd iets oneerlijks.’

Sinds mei werkt universitair docent Bio-therapeutica Lu Su aan onze faculteit. Hoewel ze nog jong is, heeft ze al binnen veel verschillende disciplines gewerkt. Ook droeg ze bij aan twee publicaties in grote wetenschappelijke tijdschriften. Hoe werd ze zo succesvol en wat is er zo interessant aan moleculaire…

Hoe voorzien we de groeiende wereldbevolking van duurzame energie? Op het Rotterdamse Laurens College bespreekt hoogleraar Marc Koper met leerlingen de cruciale rol van scheikunde in de energietransitie. Dankzij dit soort gastlessen maken scholieren kennis met wetenschap en onderzoekers horen welke…

‘De ecologische noodsituatie is onze grootste bedreiging’, zegt milieuwetenschapper Paul Behrens die onder meer ons voedselsysteem onderzoekt. ‘En toch is er hoop. Ik denk dat we ons in de nabije toekomst afvragen waarom we de vereiste veranderingen niet eerder doorvoerden.’

Mark Rutte: een uitzonderlijk politicus wiens tijd het was om te gaan. Wat voor gevolgen heeft zijn vertrek? Experts van Universiteit Leiden duiden dit.

De openingsceremonie van de Olympische Spelen in München maakt in 1972 grote indruk op Nicole Hoevertsz. Dáár wil ik op een dag zijn, besluit de dan 8-jarige Nicole. Haar passie voor de sport en doorzettingsvermogen brengen haar verder dan de ooit zo introverte Arubaanse had durven hopen. De benoeming…

Het zand op Europese stranden mag er dan maagdelijk uitzien, dat is het vaak niet. In iedere kilo zand zitten gemiddeld zo’n 250 stukjes microplastic. Dat ontdekten Leidse wetenschappers met hulp van strandgangers uit heel Europa.

De Sterrewacht Leiden gaat een belangrijke bijdrage leveren aan het onderzoek binnen het nieuwe NWO Dutch Astrochemistry Network. Met een totaal budget van 2,4 miljoen euro worden in de komende jaren twaalf projecten gefinancierd. Vier daarvan worden uitgevoerd onder directe leiding van Leidse wetenschappers,…

Hoe raken mensen betrokken bij terroristische organisaties? Liesbeth van der Heide zocht het antwoord op deze vraag onder meer in de Malinese gevangenis, waar ze in een piepkleine cel terroristen interviewde. Ze ontdekte dat overlevingsdrang en sociale context vaak bepalender zijn dan individuele ideologische…

Het is niet gemakkelijk om een nanodeeltje van 5 nanometer te betrappen. Leidse natuurkundigen lukte het door van een 120 nanometer lang goudstaafje een detector te maken.

De inschrijving van de Leidse voorronde van FameLab is geopend. In deze internationale wetenschapscompetitie vertellen jonge bètaonderzoekers in drie minuten over een onderzoek. De drie Leidse finalisten van vorig jaar blikken terug. ‘Dankzij FameLab verschijnt mijn eerste boek.’

Hoe verhuis je 3000 kwetsbare kleitabletten van duizenden jaren oud? Voor die uitdaging stonden medewerkers van het Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten (NINO). Na jarenlange voorbereiding is de De Liagre Böhl-collectie met loopkarren naar haar nieuwe onderkomen verplaatst.

Marlien van Mever verdiepte zich in de analyse van piepkleine monsters, bijvoorbeeld hersenvocht van transgene muizenmodellen. Ze valideerde methoden die daardoor nu bruikbaar zijn in het onderzoek naar hersenziekten als migraine en epilepsie. Van Mever promoveert 14 juni.

Van een catastrofale wereldbrand tot een vloedgolf die de aarde verzwelgt. Mineke Schipper, emeritus hoogleraar Literatuurwetenschap, verzamelde uit alle delen van de wereld mythes over het einde der tijden. De Japanse kunstenares Yuriko Yamaguchi maakte op basis hiervan dertig indringende schilderijen.…

T&T DataConsultancy. Sinds drie jaar geven Thomas Prikkel en Thomas Helling trainingen in onder andere datavisualisatie; eerst bij het LSDS en sinds vorig jaar ook via CPL (Centre for Professional Learning) bij het Leiden Legal Technologies Program. Ze benadrukken het belang van technologische kennis…

Muziek van een composteerbare cello, foto’s en geurtjes van schimmels en een geweven wandkleed. Het zijn een aantal voorbeelden uit Super Organism, het kunstproject van Suzette Bousema waarin je de ondergrondse schimmelwereld met al je zintuigen kunt beleven. Leids milieuwetenschapper Nadia Soudzolovskaia…

De wereld liet Rwanda in de steek ten tijde van de genocide en dat mag nooit meer gebeuren, zo stelde Cleveringahoogleraar Roméo Dallaire in zijn oratie op 26 november. Ook vroeg de Canadese generaal buiten dienst aandacht voor getraumatiseerde soldaten. ‘We moeten onze soldaten beter voorbereiden op…

Universiteit Leiden en 4 andere universiteiten gaan 51 promovendi aanstellen om voor en met het Afrikaanse continent oplossingsgericht onderzoek te doen.

Hoe kunnen we in Nederland beter voorbereid zijn op infectieziekten overgedragen door muggen? Daarnaar gaat het Netherlands Centre for One Health komende 5 jaar onderzoek doen met bijna negen miljoen euro onderzoeksgeld toegekend van NWO. Ecoloog Maarten Schrama van het Centrum voor Milieuwetenschappen…

Het verdwijnen en (weer) verschijnen van plantensoorten is in Nederland een normaal verschijnsel. In de periode 1981-2000 is het aantal verdwijningen echter aanzienlijk lager dan daarvoor en het aantal teruggevonden soorten veel hoger. Mogelijk is de klimaatverandering de oorzaak.

Hoe leren jonge zebravinken zingen? Een onderzoeksteam onder de leiding van Katharina Riebel heeft een ‘RoboFinch’ ontwikkeld om dat te bestuderen. De afgelopen vier jaar heeft de groep ‘Seeing voices’ de robotvogel ontworpen. En met succes: jonge zebravinken luisteren er vol enthousiasme naar.

Liposomen – nanobolletjes die bestaan uit vetachtige moleculen – zijn veelbelovend voor vaccinaties. Bio-farmaceutisch wetenschapper Naomi Benne ontdekte dat je de immuunreactie in diermodellen kan sturen door de lading van deze liposomen te veranderen. Op 8 september verdedigde ze succesvol haar proefschrift,…

Vliegen is goedkoper dan autorijden, maar een ramp voor het milieu. Toch durven weinig politici accijns op kerosine voor te stellen. Het is slechts één voorbeeld uit een wereld waar emoties en geschreeuw de feiten ondersneeuwen, en waarin wetenschappers de verbinding met de samenleving verliezen.

Inheemse filosofieën zijn te lang genegeerd. Daarom onderzocht Osiris González Romero het gedachtegoed van de Nahua in Mexico. Hun filosofie heeft een belangrijke boodschap voor de consumptiemaatschappij: bekijk de aarde en de natuur als levende wezens en niet alleen als hulpbronnen. Promotie op 22…

Een internationaal team onder leiding van Leidse astronomen heeft diverse moleculen gevonden in ruimte-ijs op de donkerste en koudste plekken van een grote stervormende wolk. Ze deden dit met behulp van de Webb-telescoop. De ontdekking laat zien dat de chemische ingrediënten voor grotere en complexe…

Bruine dwergen zijn kleiner dan een ster, maar groter dan een planeet. En ze blijken omringd te kunnen zijn door wolkenbanden. Dat ontdekte een internationaal team onderzoekers, onder wie Leidse astronomen Frans Snik, Rob van Holstein en Jos de Boer. 'Het laat zien dat deze bruine dwergen geen saaie…

Rebecca Schaefer ontving in december 2020 de nieuwe beurs voor wetenschapscommunicatie voor het SNAAR-Festival. Met het festival wil Schaefer muziek en wetenschap toegankelijk maken voor een breed publiek. Hoe precies? Dat vertelt ze voor Humans of Psychology.

Inwoners van de Nederlandse eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius zien dat (met name verbaal) geweld in gezinnen vrij gebruikelijk is. Dit blijkt uit onderzoek van de Universiteit Leiden, de Universiteit van Curaçao en UNICEF Nederland. De onderzoekers doen aanbevelingen om dit geweld de komende…

HDL staat bekend als het ‘goede cholesterol’: het verlaagt de kans op hart- en vaatziekten. Sommige families hebben van nature veel HDL in het bloed. Onderzoek naar hun erfelijk materiaal kan bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe medicijnen die HDL verhogen.

Fotosynthese is de oorsprong van het leven op aarde, maar ook nog grotendeels onbegrepen. Neem bijvoorbeeld het geweldig efficiënte mechanisme van het elektronentransport. Leidse onderzoekers laten voor het eerst zien waar een oorzaak hiervan te vinden is.

De eerste foto’s van de bitatawavaraan werden gemaakt door Merlijn van Weerd van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML). Van Weerd was ook betrokken bij de soortbeschrijving in het gezaghebbende tijdschrift Biology Letters. De vondst markeert een belangrijke biogeografische grens op het eiland…

Begin december gaf docent Joris Timmermans het eerste virtual reality-college bij het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden. Samen met het Centre for Innovation ontwikkelde hij een innovatieve lesmethode voor het mastervak Methods in Biodiversity Analysis. De eerste resultaten zien er veelbelovend…

Shell onderzoekt samen met theoretische natuurkundigen en chemici van de Universiteit Leiden hoe quantumcomputeralgoritmen complexe moleculen kunnen simuleren.

Flitsinterview met alumnus Kees van der Staaij: ik ben en blijf een jurist in hart en nieren

In veel van 's werelds beschermde tropische gebieden neemt de biodiversiteit aanzienlijk af. Dit blijkt uit een wereldwijde studie waaraan ook onderzoekers van de Universiteit Leiden deelnamen. Een artikel over het onderzoek verscheen in het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Voor het Leidse citizen scienceproject Oeverplanten onderzoeken buurtbewoners, wetenschappers en studenten de oevers van Leiden. Welke plantensoorten komen op welke plekken voor? En hoe kan de Gemeente Leiden de oevers beter beheren voor een optimale biodiversiteit?

SRON gaat verhuizen. Het hoofdkantoor van het Nederlands Instituut voor Ruimteonderzoek zal zich vestigen op de Science Campus van Universiteit Leiden. In oktober 2019 ging de eerste paal officieel de grond in, in 2021 kan het gebouw in gebruik worden genomen. Een blik op het gebouw dat straks naast…

Op 22 oktober 2010 sprak prof.dr.ir. Barry Koren zijn oratie uit ter aanvaarding van zijn functie van hoogleraar Numerieke Wiskunde bij het Mathematisch Instituut. Koren schetste de onschatbare waarde van de wiskunde voor het oplossen van praktische vragen en problemen. Maar hij begon met de ingenieursopleiding…