Waarom zijn morphovlinders blauw? Dat onderzochten VWO-leerlingen Frederique Kerstens en Koen van Griensven in hun profielwerkstuk bij het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde. Daarmee wonnen ze de KHMW Profielwerkstukprijs 2023. ‘We hadden het niet verwacht, maar zijn natuurlijk heel blij…

Een ontmoetingsplaats voor zingende papegaaien. Dat is een van de ambities van het nieuwe project van Michelle Spierings. Met haar toegekende NWO XS-beurs wil ze kijken hoe goed het gehoor van papegaaien is. ‘Ik ben benieuwd hoe ze veranderende melodieën kunnen herkennen en nazingen. Het zou geweldig…

Annemarie Meijer benoemd als vertrouwenspersoon promovendi.

Nathaniel Martin heeft een Proof of Concept (PoC) beurs toegekend gekregen van de European Research Council (ERC). De beurs zal zijn onderzoeksgroep gebruiken om een potente, maar gevaarlijk, antibioticum minder giftig te maken. Hij ontvangt €150.000.

Een betere behandeling ontwikkelen voor patiënten met hoofd- en halskanker, dat is het doel van Binanox, het iGEM-team Leiden 2022. Met een crowdfunding hopen ze hier tenminste 10.000 euro voor op te halen.

Leidse wetenschappers ontvangen dit jaar drie van de vier Heineken Young Scientists Award 2022. Chronobioloog Laura Kervezee, natuurkundige Jordi Tura i Brugués en gezondheidspsycholoog Liesbeth van Vliet mogen de prijs in ontvangst nemen.

‘Tijdens de lockdownperiode merkte ik dat politici en journalisten soms erg weinig wisten over microbiologie. Daar wilde ik iets aan veranderen,’ vertelt Ben Lugtenberg. Hij schreef het boek ‘Zó leuk is microbiologie’, om allerlei kanten van het onderwerp te belichten. En daar hoort zijn eigen ervaring…

Rose Vossen is uitgeroepen tot winnaar van de Young Star Award 2021. De Life Science and Technology-student ontving de prijs maandag uit handen van Ewine van Dishoeck, de grondlegger van de award. Vossen wint een cheque van 2.500 euro voor haar uitzonderlijke resultaten als bachelorstudent. Tijdens…

Leeggeslurpte bladeren en kaalgevreten planten. Insecten kunnen gewassen volledig vernielen. Binnenkort is dit wellicht verleden tijd met het nieuwe bestrijdingsmiddel dat Leidse en Wageningse onderzoekers ontwikkelden. Door hun plantaardige ‘insectenlijm’ kunnen insecten geen kant meer op.

Het Nederlandse consortium Oncode Accelerator biedt via zogeheten ‘demonstrator projects’ beurzen om kankerbehandelingen preklinisch te ontwikkelen. De eerste call voor deze projecten staat open tot september 2025.

Sinds september 2024 is Berber Verhalle de nieuwe assessor van W&N. Daarmee volgt ze Nalani Verwoord op. Berber is eerstejaarsstudent van de Master Biology & Business en nu dus vertegenwoordiger van de studenten van onze faculteit.

Congres/symposium

Wat betekent het precies als je arts zegt dat je een ‘grote kans’ hebt op overleving? Leidse onderzoekers ontdekten dat er een groot verschil zit in hoe mensen zulke kanswoorden inschatten. En dat kan een probleem zijn, waarschuwt hoofdonderzoeker Sanne Willems in haar blogpost.

Samenwerken, verantwoordelijkheid nemen, connectie maken of grenzen verleggen: allemaal competenties die essentieel zijn voor leiderschap. Bij de diverse leergangen van HRM Learning & Development kun je deze competenties ontwikkelen en je ontplooien tot leider. Twee collega’s vertellen over hun erva…

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Antropoloog Rodrigo Ochigame bestudeert hoe wetenschapsbeoefening verandert door AI. Van sterrenkunde tot wiskunde tot klimaatmodellen: het gebruik van AI roept de vraag op wat precies telt als wetenschappelijk bewijs, vindt de onderzoeker.

Twee weken lang dagelijks college geven in Pakistan. Peter Stevenhagen deed het aan de Syed Babar Ali School of Science and Engineering in Lahore, in samenwerking met ICTP, een bekend UNESCO-instituut in Triëste. Doel is om de kennis van studenten uit lage en middeninkomens-landen te vergroten. ‘Door…

Alex Colling noemt zijn bachelor-afstudeeronderzoek zelf ‘het hoogtepunt van zijn tijd in Leiden’. En dat resulteerde volgens zijn begeleiders in een uitmuntende thesis, met veel aandacht voor detail. De Wis- en Natuurkunde-student werkte aan een wiskundige beschrijving van monopolen: hypothetische…

Hoe kun je erachter komen welke punten er op een kromme liggen? En hoeveel mogelijke krommen tel je door een bepaald aantal punten? Dit is het soort vraagstukken dat Pim Spelier van het Mathematisch Instituut heeft bestudeerd tijdens zijn promotieonderzoek. Hij promoveerde op 12 juni cum laude.

Hoe bestudeer je de groei van micro-organismen, de verspreiding van epidemieën of de genezing van wonden, zonder daadwerkelijk experimenten uit te voeren? Daoyi Wang, promovendus aan het Mathematisch Instituut, werkte aan een specifiek wiskundig model dat de groei van micro-organismen en vele andere…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Twee Second Prizes, twee First Prizes en zelfs een Grand Grand First Prize. Vijf Leidse wiskundestudenten en hun teamleider hebben uitzonderlijke prestaties geleverd tijdens de International Mathematics Competition for University Students 2024 in Bulgarije begin augustus. Daarbij is zelfs een Nederlands…

Ze studeerde biologie in Leiden en ging nooit meer weg. En nu is hoogleraar Immunobiologie Annemarie Meijer de nieuwe vertrouwenspersoon voor promovendi. Een taak die haar perfect past: ze heeft veel ervaring in de onderzoekswereld én begeleidde al tientallen promovendi. In een interview vertelt ze…

Lezing, NGL-lezing

Schimmels die groeien in de longen van patiënten. Dat klinkt onprettig, toch? Gelukkig kunnen mensen hier normaal prima mee omgaan, en de infectie zelfstandig verhelpen. Maar als er al andere gezondheidsissues spelen, kan Aspergillose wel schade aanrichten. Zeker als de schimmel resistent is tegen antibiotica.…

Maar liefst zeven eerstejaarsstudenten van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen zijn als jonge talenten in de prijzen gevallen. Daarnaast lauwerde de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen ook drie masterstudenten en een Sterrenkundeproject tijdens een bruisende uitreikingsmiddag…

Bacteriën leven tijdelijk zonder hun celwand als er voor hen gevaarlijke virussen in de buurt zijn. Opmerkelijk, want de celwand vormt een stevige barrière tegen dreigingen van buitenaf. Toch is de vondst goed te verklaren én kan het een gevolg hebben voor het bestrijden van ziekteverwekkende bacteriën,…

Ondersteuning voor onderzoeksprojecten. Wat komt daar allemaal bij kijken? En wat moeten we doen om de ondersteuning voor onderzoekers binnen de universiteit te versterken? We spraken met Maribel Adame Valero, beleidsmedewerker onderzoek en coördinator externe samenwerking van het instituut voor Biologie…

Het nieuwe open access boek The Science of Citizen Science bundelt inzichten uit de burgerwetenschap: onderzoek dat wetenschappers samen met burgers uitvoeren. De auteurs van het boek hopen hiermee deze toenemende vorm van wetenschap te bevorderen.

Een nieuw vak is voor studenten vaak al uitdagend genoeg. Maar naast de nieuwe leerstof lopen ze ook tegen allerlei andere uitdagingen aan: hoe schrijf ik een verslag, hoe vind ik betrouwbare bronnen, of hoe pitch ik een onderzoeksvoorstel? Het e-learning skillsplatform biedt een online leeromgeving…

Middelbare scholieren kunnen zaterdag 16 april hun tanden weer stukbijten op de moeilijkste taalvragen in de finale van de Taalkundeolympiade. Hoogleraar Sasha Lubotsky en promovendus Cid Swanenvleugel wonnen allebei ooit een olympiade. Inmiddels zijn ze betrokken bij de organisatie. Wat maakt de competitie…

Een bonte verzameling aan onderwerpen staat centraal tijdens het avondsymposium van Leiden Kennisstad. Het doel? Verandering te weeg brengen.

Vijf wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een Starting Grant van de European Research Council (ERC). Met zo’n beurs van gemiddeld 1,5 miljoen euro kunnen onderzoekers met veel potentie eigen project lanceren, een onderzoeksteam leiden en hun beste ideeën uitvoeren.

Onderzoek naar Aziatische planten is zijn levenswerk. Daar komt nu een kroon bovenop: een plant uit de koffiefamilie met zijn naam. Paul Kessler is LUF-bijzonder hoogleraar Botanische tuinen en botanie van zuidoost Azië en als wetenschappelijk directeur verbonden aan de Hortus botanicus. ‘Geheel onverwacht…

In zijn oratie vertelt Dennis Claessen hoe hij ervoor wil zorgen dat docenten minder met administratie bezig hoeven zijn.

‘Microscopen zijn veruit het minst begrepen, meest inefficiënt gebruikt en het meest mishandeld van alle laboratoriuminstrumenten,’ luidt de quote op de kantoormuur van microscoopondersteuners Joost Willemse en Gerda Lamers. Het omschrijft precies waarom zij de cursus microscopie voor beginnende promovendi…

Vedran Dunjko benoemd tot hoogleraar quantumcomputing aan de Universiteit Leiden, Nederland.

In een wereld waarin bacteriën steeds vaker resistent zijn tegen antibiotica, ging Emma van Groesen op zoek naar oplossingen. Deze maand promoveerde ze, na vier jaar onderzoek naar nieuwe varianten van het antibioticum vancomycine. Met succes.

Dat een papegaai geluiden na-aapt is niks geks. Maar vocaal leren is bij dieren lang niet vanzelfsprekend. Toch heeft onderzoeker Carel ten Cate van het Instituut Biologie Leiden (IBL) van Universiteit Leiden een eendensoort (her)ontdekt die geluiden imiteert. ‘Het begon met een obscure referentie over…

Michiel Veldhuis heeft bij de C.J. Kok Publieksprijs de meeste stemmen van het publiek gekregen en mag zich daarmee Ontdekker van het Jaar noemen. Veldhuis onderzoekt hoe klimaatverandering ecosystemen op de savannes in Afrika beïnvloedt en hoe we die ecosystemen kunnen beschermen.

Wereldwijd sterven elk jaar ongeveer anderhalf miljoen mensen aan tuberculose. Al dertig jaar lang is de therapie met antibiotica hetzelfde, terwijl die therapie veel te lang duurt en kan leiden tot resistente ziekteverwekkers. Leidse onderzoekers van vier instituten werken nu samen om effectievere…

Boeren zijn er niet dol op. Microben kunnen de hele oogst verpesten. Alleen al de aanwezigheid van één ziekteverwekkende schimmel of bacterie kan desastreuse gevolgen hebben. Toch blijken er uitzonderingen te zijn. De pathogene microbe is dan wel aanwezig, maar richt geen schade aan. Adam Ossowicki…

Plantenbioloog Pingtao Ding, universitair docent bij het Instituut Biologie Leiden (IBL), heeft een beurs ontvangen van 2,4 miljoen euro. De Starting Grant van de European Research Council (ERC) voor veelbelovende jonge onderzoekers geeft hem de mogelijkheid om te kijken hoe planten zich beschermen…

Matthias Flór ontvangt de KHMW Afstudeerprijs Theoretische Natuurkunde voor zijn masterscriptie. Zijn onderzoek naar exotische supergeleiders bij de Universiteit Leiden en TU Delft viel in de smaak bij de jury. De jury koos unaniem voor Flór en merkte op dat 'hij indrukwekkende technische vaardigheden…

Chemicus Tobias Bauer ontdekte manieren om medicijnen te verbeteren door ze in te kapselen. Verpakkingen in nanodeeltjes met ijzer kunnen bijvoorbeeld immuuncellen stimuleren. Bauer promoveert op 9 juni.

Hoe leren jonge zebravinken zingen? Een onderzoeksteam onder de leiding van Katharina Riebel heeft een ‘RoboFinch’ ontwikkeld om dat te bestuderen. De afgelopen vier jaar heeft de groep ‘Seeing voices’ de robotvogel ontworpen. En met succes: jonge zebravinken luisteren er vol enthousiasme naar.

'Ik hoop bij te dragen aan een beter begrip van sociale dilemma's waar we voortdurend mee te maken hebben, zoals de dilemma's die ontstaan bij klimaatverandering of de huidige pandemie', zegt sociaal- en organisatiepsycholoog Jörg Gross over zijn Starting Grant van de European Research Council (ERC)…

Bij de meeste mensen zitten er bacteriën in hun mond die tandplak vormen. Soms veroorzaken ze zelfs vervelende tandvleesontstekingen. De bacterie Treponema denticola kan ook een gevaarlijke ziekteverwekker zijn. Toch is er nog niet veel over bekend. Daar brachten Ariane Briegel en haar onderzoeksgroep…

Cryogene geheugens, antibioticabehandeling voor urineweginfecties en het duurzaam recylclen van plastic. Dat zijn de onderwerpen van drie toegekende NWO-XS-subsidies aan onderzoekers van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen.

Met behulp van natuurkunde en een piepklein magneetje ontdekten wetenschappers een nieuwe DNA-structuur van telomeren. Telomeren worden wel eens gezien als de sleutel tot het verlengen van het leven. Ze beschermen genen tegen beschadigingen, maar worden bij elke celdeling een stukje korter. Als ze te…