De mens is de ‘gedachtenleeskampioen’ van de natuur: veel beter dan alle andere levende wezens zijn we in staat om ons voor te stellen wat er in anderen omgaat. Dat komt onder meer door onze verhaalcultuur, denkt Max van Duijn. Promotie op 20 april.

Bedreigde talen kunnen voortleven als ze goed worden geleerd aan nieuwe sprekers, zoals mensen met een migratieachtergrond. Dit stelt bijzonder hoogleraar Felix Ameka in zijn oratie op 30 september. Nederlanders kunnen daaraan bijdragen door zich minder ‘beleefd’ op te stellen richting mensen van wie…

De Tweede Kamer stemde op 11 mei in met een wet die het mogelijk maakt om sectoren eerder te openen met het gebruik van toegangstesten. Politiek filosoof Josette Daemen is kritisch over de nieuwe wetgeving. ‘Dat we meegroeien met de maatregelen wil nog niet zeggen dat ze ook wenselijk zijn.’

Mag een patiënt van de intensive care af of niet? Kunstmatige intelligentie kan helpen deze en andere vragen te beantwoorden.

Het team van Alireza Mashaghi van het Leiden Academic Centre for Drug Research heeft een manier gevonden om de vorm van eiwitten te bepalen en classificeren: door middel van een barcode. Met de simpele maar precieze topologische barcode is het mogelijk alle soorten vouwen in een eiwit weer te geven.…

Sterrenstelsels bevinden zich vaak in een cluster. In zo'n cluster zijn ook veel slapende stelsels die al lang geen sterren meer vormen. Een internationaal team onder leiding van Andra Stroe (Universiteit Leiden) en David Sobral (Leiden en Lissabon) heeft nu ontdekt dat deze comateuze sterrenstelsels…

Sinds september 2010 werken Geerten Waling en Anne Heyer in het NWO project ‘The Promise of Organization’.

Een plant die zelf metaal uit de grond haalt: een natuurlijke manier om te mijnen óf de bodem te reinigen. Promovendus Roderick Bouman (Hortus Botanicus Leiden) beschreef een nieuwe plantensoort uit Sabah, Borneo, die kan worden gebruikt om nikkel te winnen. In een open access artikel in Botanical studies…

‘De verschillen met Azië worden vaak sterk benadrukt, terwijl er zo veel overeenkomsten zijn, op allerlei niveaus. Ouders in Azië vragen zich net zo goed af naar welke school ze hun kind moeten doen’, zegt prof.dr. Frank Pieke, hoogleraar Modern China. Op 9 september vindt de openingsconferentie plaats…

Thijs Brocades Zaalberg was als student ooit vooral geïnteresseerd in diplomatie rondom conflicten. Hij ging zich via onderzoek naar vredesoperaties en vervolgens de strijd tegen guerrilla’s steeds meer bezighouden met de meest gewelddadige kant van koloniale oorlogvoering. Per 1 september 2024 is hij…

Het ‘zwaard van Ommerschans’ uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden behoort tot een groep van zeldzame ‘reuzenzwaarden’ uit de bronstijd (1000-800 v.Chr.). De in totaal zes zwaarden zijn de afgelopen jaren intensief onderzocht door een internationaal team van wetenschappers van onder meer…

De vibes van jonge wetenschappers vullen de Stadsgehoorzaal tijdens het symposium ‘Development Matters’. Eveline Crone: ‘Elkaar live ontmoeten is voor je wetenschappelijke ontwikkeling zo belangrijk.’ Tijd voor een tussenstand in de 10-jarige zoektocht naar de ontwikkeling van hersenen en gedrag van…

Het Centre for Digital Scholarship van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en het Leiden Centre for Digital Humanities nodigen u graag uit voor het symposium over Tools Criticism op donderdag 21 november van 10.00-18.00 uur. Het symposium wordt gehouden in de Vossiuszaal van de Universiteitsbibliotheek,…

De MOOC Terrorism and Counterterrorism: Comparing Theory & Practice was een van de eerste MOOCs van de Universiteit Leiden, in september 2013. Maar terrorisme is geen statisch onderwerp: in 2013 speelde Islamitische Staat nog nauwelijks een rol. Op 6 maart lanceert de universiteit daarom een uitgebreide…

Publieke investeringen in fundamenteel onderzoek zijn essentieel voor innovatie en de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Dat tonen hoogleraar Science Based Business Simcha Jong en zijn collega Hsini Huang aan na bestudering van Amerikaanse federale financieringsbeperkingen voor stamcelonderzoek onder…

Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen op 10 januari is bekend gemaakt wie de Ontdekker van het jaar 2010 is geworden, wie de C.J. Kokprijs heeft gewonnen voor het beste proefschrift van het jaar en wie de Onderwijsprijs en Juryprijs heeft gewonnen.

Zeven Leidse wetenschappers ontvangen een prestigieuze Vici-beurs. Dat maakte de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) bekend.

Nog steeds kunnen we nieuwe dingen leren van de oude Grieken. Hoe ze zorgden dat innovaties geaccepteerd raakten, bijvoorbeeld. Een groep classici, onder Leidse leiding, gaat hier onderzoek naar doen dankzij de grootste NWO-subsidie die er is.

De genomineerden voor de Prof. Dr. J.Th.J. van den Berg-prijs 2024 en de IRO Thesis Prize 2024. Wie schreven de beste politicologische bachelorscripties?

Een internationaal team van onderzoekers, met onder hen Matthieu Schaller van de Sterrewacht Leiden en het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, heeft de grootste en nauwkeurigste virtuele weergave van ons heelal tot nu toe geproduceerd. De onderzoekers hebben supercomputersimulaties gebruikt…

In Mesopotamië (3000 v. Chr. tot 70 n. Chr) zijn de oudste vormen van literatuur en recht gevonden en belangrijke ontdekkingen in de wetenschap en techniek gedaan. Al deze ontwikkelingen zijn op kleitabletten in spijkerschrift vastgelegd. Daarom kan bestudering van spijkerschrift ons ook nu nog veel…

Vroegere volkeren hebben mogelijk de kracht van vuur gebruikt om hun omgeving te veranderen.

Zeeschepen stoten nog te veel stikstofoxiden uit. Op volle zee is dat onmogelijk te meten, maar dat gaat veranderen. Solomiia Kurchaba combineerde (satelliet)data en ontwikkelde algoritmen om te kunnen aanwijzen welk schip te veel uitstoot. Kurchaba promoveerde 11 juni.

Wat moeten we doen om als Universiteit Leiden echt een inclusieve instelling te worden, waar iedereen zich thuis voelt en gelijke kansen krijgt? Die vraag staat centraal op het jaarlijkse symposium over diversiteit en inclusiviteit op 1 december. Wilt u meepraten? Meld u nu aan!

Bij 'gewone' digitale foto’s is het niet erg dat er fouten in zitten door kapotte pixels, bij röntgen- en wetenschappelijke foto's wel. De Leidse hoogleraar Marin van Heel presenteert op de site van Nature een nieuwe ‘kinderlijk eenvoudige’ methode om specialistische foto's te optimaliseren.

Hoe leren kinderen zich in te leven in een ander? Max van Duijn, als universitair docent verbonden aan het Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS), krijgt 24.167 euro van het Elise Mathilde Fonds en het Leids Universiteits Fonds (LUF). Hiermee gaat hij een pilotstudy opzetten, waarin hij…

Natuurkundige Ana Achúcarro is programmaleider van onderzoeksproject 'Observing the big bang: the quantum universe and its imprint on the sky’, één van de zes projecten waarin Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) in totaal 12 miljoen euro investeert. De Nederlandse natuurkunde blinkt…

Onderwaterherrie, afkomstig van seismisch onderzoek, zorgt ervoor dat Noordzeekabeljauwen zich anders gaan gedragen. Dat blijkt uit onderzoek van Leidse biologen in samenwerking met Belgische collega’s. Tijdens de verstoring zijn de vissen minder actief dan anders, is hun dag-en-nacht-ritme verstoord,…

Het NGL nadert de 1000e lezing door 2015 met de 997e lezing en een diner af te sluiten. Met een inspirerende lezing van prof.dr. Annemarie Meijer leerde het gezelschap meer over de infectieziekte tuberculose. Het gezelschap stond ook stil bij het verlies van het bestuurslid Christiaan van Gorkum, die…

De onderzoeksvoorstellen van wiskundige Peter Bruin, natuurkundige Daniela Kraft, bio-farmaceut Rawi Ramautar en sterrenkundige Catherine Walsh en nog 7 onderzoeksvoorstellen van talentvolle Leidse wetenschappers zijn gehonoreerd met een Veni-subsidie van 250.000 euro. Landelijk zijn 155 Veni’s vers…

De European Research Council heeft een Starting Grant toegekend aan vijf jonge Leidse wetenschappers. Met maximaal 1,5 miljoen kunnen ze hun onderzoeksonderwerp verder uitdiepen.

Een vuurstenen werktuig met een teerachtige substantie blijkt een wetenschappelijke topvondst. Onderzoek door een Nederlands team van wetenschappers toonde aan dat het gaat om berkenpek, die 50.000 jaar geleden door Neanderthalers met complexe technieken werd gewonnen. De pek werd gebruikt als lijm…

Vice-rector Simone Buitendijk gelooft geen ogenblik dat Massive Open Online Courses (MOOCs) een hype zijn. Dat zei ze op 13 maart op het InspirationLab 'Open Education' van de Campus Den Haag. Buitendijk wil dat de Leidse universiteit in de voorhoede meedraait. ‘MOOCs en online onderwijsvernieuwing…

Twee onderzoekers van de Faculteit der Archeologie ontvingen een beurs vanuit het stimuleringsgebied Museums, Collections and Society. Deze beurs richt zich specifiek op collectie-gebaseerd onderzoek. Waar dr. Jason Laffoon de beurs inzet voor onderzoek naar de herkomst van Centraal-Amerikaans turkoois,…

Stephen Brown wint de Leiden Psychology Blog award 2015. De beste masterscripties komen op naam van twee internationale studenten; Marianina Choleva en Hilmar Zech. Barbara Braams bedankt per video voor de promovendi-prijs. De hoofdprijs, psychologiedocent 2015 gaat naar ... Liesbeth Eurelings-Bont…

Onze blik op het Midden-Oosten zit vol stereotypen die heftige gevolgen hebben gehad voor haar bevolking. Wat is mythe en wat is realiteit? Hoe zijn deze stereotypen ontstaan? Welke gevolgen hebben ze gehad? Deze vragen worden beantwoord in deze leeslijst.

Dr. Marcellus Ubbink is dit voorjaar bij de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen benoemd tot hoogleraar Protein Chemistry. Ubbink kreeg in 2008 een Vici-subsidie van NWO.

Het einde van 2018 is in zicht: een mooie gelegenheid om te kijken wat er het afgelopen jaar speelde op de Faculteit Geesteswetenschappen.

Het Leiden Institute for Brain and Cognition (LIBC) houdt op 4 november het publiekssymposium ‘Onzekere tijden: struikelblok of springplank?’, dat de positieve kant van onzekerheid belicht. De bijeenkomst vindt plaats in de Stadsgehoorzaal in Leiden.

Op 5 april 2019 is onze collega en goede vriend Professor Dr. Mathieu Noteborn overleden. In januari van dit jaar werd bij Mathieu een darmtumor geconstateerd, en chirurgisch verwijderd. Aansluitend onderging Mathieu chemotherapie en hoewel deze therapie ingrijpend was leek Mathieu deze goed te ondergaan.…

Milieuwetenschapper Alexander van Oudenhoven is gekozen tot Ontdekker van het jaar van de faculteit W&N. Dat maakte vice-rector Hester Bijl bekend tijdens de nieuwjaarsreceptie van de faculteit op 10 januari. Bioloog Changsheng Wu won de prijs voor het beste proefschrift van 2016. Informaticus Frank…

Journalist Sander van Hoorn start vrijdag 2 oktober met zijn lezingenreeks ‘Hét Midden-Oosten bestaat niet.’ De lezingen worden georganiseerd door het Leiden University Centre for the Study of Islam and Society (LUCIS). ‘Als het goed is, begrijpen mensen na mijn lezingen net iets minder van het Midd…

Maar liefst zeven toekenningen voor een Veni-financiering telt de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen dit jaar. Camila Correa, Max van Duijn, Stéphanie van der Pas, Sergii Pud, Mónica Varela Álvarez, Joseph Callingham en Melissa McClure krijgen maximaal 250.000 euro om gedurende drie jaar hun…

Samenwerking tussen praktijk en wetenschap is van essentieel belang voor het aankaarten van hedendaagse veiligheidsvraagstukken. Dit vormde de rode draad van twee veiligheidsconferenties die de Universiteit Leiden van 7 tot 10 november organiseerde. De Haagse locoburgemeester Ingrid van Engelshoven…

Wanneer we het in Nederland over de Verenigde Naties hebben, gaat het bijna altijd over het lidstaten uit het noordelijk halfrond. En dat terwijl de interessantste spelers uit de ‘Global South’ komen, betogen hoogleraar Alanna O’Malley en haar team in een podcast.

Een aanslag zoals op de Berlijnse kerstmarkt is moeilijk te voorkomen en relatief eenvoudig te plegen. Dat zeggen wetenschappers van het Institute of Security and Global Affairs (ISGA) naar aanleiding van de aanslag op de kerstmarkt in Berlijn. De gebeurtenissen lijken een herhaling van de aanslag in…

De Faculteit der Archeologie heeft een lange onderzoekstraditie in de gemeente Oss. Sinds 1974 voeren onderzoekers en studenten hier archeologisch onderzoek uit. In januari 2019 werd midden in de stad, op een rotonde, een enorme replica van een van de belangrijkste archeologische vondsten onthuld.

Een ster staat niet zomaar van de ene op de andere dag aan de hemel. Het ontstaan duurt enkele tienduizenden jaren. Twintig jaar geleden maakten astronomen een plaatje van een ster in zijn geboortefase. De James Webb Space Telescoop (JWST) kon diezelfde ster nu veel gedetailleerder vastleggen. Dat levert…

Twee teams met sterrenkundigen van onder andere de universiteiten van Amsterdam en Leiden hebben ontdekt hoe hete gasreusplaneten zijn gehuld in grote halo’s van ijl heliumgas, een teken dat ze langzaam hun atmosfeer verliezen. Het helium, dat onlangs voor het eerst door de Hubble-ruimtetelescoop is…

Volgens een nieuwe studie onder leiding van onderzoekers van de Universiteit van Kopenhagen en het Max Planck Instituut voor de Wetenschap van de Menselijke Geschiedenis in Jena, Duitsland, werd het Caribisch gebied door verschillende opeenvolgende migratiegolven vanuit het Amerikaanse vasteland bev…