Lezing, Studium Generale

Lezing, Walks and Talks

Promotie

Lezing

Schimmels die groeien in de longen van patiënten. Dat klinkt onprettig, toch? Gelukkig kunnen mensen hier normaal prima mee omgaan, en de infectie zelfstandig verhelpen. Maar als er al andere gezondheidsissues spelen, kan Aspergillose wel schade aanrichten. Zeker als de schimmel resistent is tegen antibiotica.…

Maar liefst zeven eerstejaarsstudenten van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen zijn als jonge talenten in de prijzen gevallen. Daarnaast lauwerde de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen ook drie masterstudenten en een Sterrenkundeproject tijdens een bruisende uitreikingsmiddag…

Mechanica speelt een grotere rol in bloedvatvorming, en andere ontwikkelingsbiologie, dan lang gedacht. Cellen blijken te reageren op mechanische signalen, zoals druk. Via de extracellulaire matrix, een netwerk van vezelachtige eiwitten, zouden cellen die mechanische signalen over grote afstanden kunnen…

Bacteriën leven tijdelijk zonder hun celwand als er voor hen gevaarlijke virussen in de buurt zijn. Opmerkelijk, want de celwand vormt een stevige barrière tegen dreigingen van buitenaf. Toch is de vondst goed te verklaren én kan het een gevolg hebben voor het bestrijden van ziekteverwekkende bacteriën,…

Ondersteuning voor onderzoeksprojecten. Wat komt daar allemaal bij kijken? En wat moeten we doen om de ondersteuning voor onderzoekers binnen de universiteit te versterken? We spraken met Maribel Adame Valero, beleidsmedewerker onderzoek en coördinator externe samenwerking van het instituut voor Biologie…

Het nieuwe open access boek The Science of Citizen Science bundelt inzichten uit de burgerwetenschap: onderzoek dat wetenschappers samen met burgers uitvoeren. De auteurs van het boek hopen hiermee deze toenemende vorm van wetenschap te bevorderen.

Een nieuw vak is voor studenten vaak al uitdagend genoeg. Maar naast de nieuwe leerstof lopen ze ook tegen allerlei andere uitdagingen aan: hoe schrijf ik een verslag, hoe vind ik betrouwbare bronnen, of hoe pitch ik een onderzoeksvoorstel? Het e-learning skillsplatform biedt een online leeromgeving…

Middelbare scholieren kunnen zaterdag 16 april hun tanden weer stukbijten op de moeilijkste taalvragen in de finale van de Taalkundeolympiade. Hoogleraar Sasha Lubotsky en promovendus Cid Swanenvleugel wonnen allebei ooit een olympiade. Inmiddels zijn ze betrokken bij de organisatie. Wat maakt de competitie…

Een bonte verzameling aan onderwerpen staat centraal tijdens het avondsymposium van Leiden Kennisstad. Het doel? Verandering te weeg brengen.

Vijf wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een Starting Grant van de European Research Council (ERC). Met zo’n beurs van gemiddeld 1,5 miljoen euro kunnen onderzoekers met veel potentie eigen project lanceren, een onderzoeksteam leiden en hun beste ideeën uitvoeren.

Onderzoek naar Aziatische planten is zijn levenswerk. Daar komt nu een kroon bovenop: een plant uit de koffiefamilie met zijn naam. Paul Kessler is LUF-bijzonder hoogleraar Botanische tuinen en botanie van zuidoost Azië en als wetenschappelijk directeur verbonden aan de Hortus botanicus. ‘Geheel onverwacht…

In zijn oratie vertelt Dennis Claessen hoe hij ervoor wil zorgen dat docenten minder met administratie bezig hoeven zijn.

‘Microscopen zijn veruit het minst begrepen, meest inefficiënt gebruikt en het meest mishandeld van alle laboratoriuminstrumenten,’ luidt de quote op de kantoormuur van microscoopondersteuners Joost Willemse en Gerda Lamers. Het omschrijft precies waarom zij de cursus microscopie voor beginnende promovendi…

Vedran Dunjko benoemd tot hoogleraar quantumcomputing aan de Universiteit Leiden, Nederland.

In een wereld waarin bacteriën steeds vaker resistent zijn tegen antibiotica, ging Emma van Groesen op zoek naar oplossingen. Deze maand promoveerde ze, na vier jaar onderzoek naar nieuwe varianten van het antibioticum vancomycine. Met succes.

Dat een papegaai geluiden na-aapt is niks geks. Maar vocaal leren is bij dieren lang niet vanzelfsprekend. Toch heeft onderzoeker Carel ten Cate van het Instituut Biologie Leiden (IBL) van Universiteit Leiden een eendensoort (her)ontdekt die geluiden imiteert. ‘Het begon met een obscure referentie over…

Wereldwijd sterven elk jaar ongeveer anderhalf miljoen mensen aan tuberculose. Al dertig jaar lang is de therapie met antibiotica hetzelfde, terwijl die therapie veel te lang duurt en kan leiden tot resistente ziekteverwekkers. Leidse onderzoekers van vier instituten werken nu samen om effectievere…

Boeren zijn er niet dol op. Microben kunnen de hele oogst verpesten. Alleen al de aanwezigheid van één ziekteverwekkende schimmel of bacterie kan desastreuse gevolgen hebben. Toch blijken er uitzonderingen te zijn. De pathogene microbe is dan wel aanwezig, maar richt geen schade aan. Adam Ossowicki…

Plantenbioloog Pingtao Ding, universitair docent bij het Instituut Biologie Leiden (IBL), heeft een beurs ontvangen van 2,4 miljoen euro. De Starting Grant van de European Research Council (ERC) voor veelbelovende jonge onderzoekers geeft hem de mogelijkheid om te kijken hoe planten zich beschermen…

Matthias Flór ontvangt de KHMW Afstudeerprijs Theoretische Natuurkunde voor zijn masterscriptie. Zijn onderzoek naar exotische supergeleiders bij de Universiteit Leiden en TU Delft viel in de smaak bij de jury. De jury koos unaniem voor Flór en merkte op dat 'hij indrukwekkende technische vaardigheden…

Chemicus Tobias Bauer ontdekte manieren om medicijnen te verbeteren door ze in te kapselen. Verpakkingen in nanodeeltjes met ijzer kunnen bijvoorbeeld immuuncellen stimuleren. Bauer promoveert op 9 juni.

Hoe leren jonge zebravinken zingen? Een onderzoeksteam onder de leiding van Katharina Riebel heeft een ‘RoboFinch’ ontwikkeld om dat te bestuderen. De afgelopen vier jaar heeft de groep ‘Seeing voices’ de robotvogel ontworpen. En met succes: jonge zebravinken luisteren er vol enthousiasme naar.

'Ik hoop bij te dragen aan een beter begrip van sociale dilemma's waar we voortdurend mee te maken hebben, zoals de dilemma's die ontstaan bij klimaatverandering of de huidige pandemie', zegt sociaal- en organisatiepsycholoog Jörg Gross over zijn Starting Grant van de European Research Council (ERC)…

Bij de meeste mensen zitten er bacteriën in hun mond die tandplak vormen. Soms veroorzaken ze zelfs vervelende tandvleesontstekingen. De bacterie Treponema denticola kan ook een gevaarlijke ziekteverwekker zijn. Toch is er nog niet veel over bekend. Daar brachten Ariane Briegel en haar onderzoeksgroep…

Cryogene geheugens, antibioticabehandeling voor urineweginfecties en het duurzaam recylclen van plastic. Dat zijn de onderwerpen van drie toegekende NWO-XS-subsidies aan onderzoekers van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen.

Met behulp van natuurkunde en een piepklein magneetje ontdekten wetenschappers een nieuwe DNA-structuur van telomeren. Telomeren worden wel eens gezien als de sleutel tot het verlengen van het leven. Ze beschermen genen tegen beschadigingen, maar worden bij elke celdeling een stukje korter. Als ze te…

Volgens mij moeten we hierheen. Hierheen! HIER! HEEN!! Je verstaanbaar maken in een stad is soms lastig. Dat geldt niet alleen voor mensen: ook vogels blijken last te hebben van het omgevingsgeluid. Eerder bewees onderzoeker Hans Slabbekoorn al dat Leidse mezen anders communiceren in de stad. Nu blijkt…

‘Ik had niet verwacht dat ik de beurs zou ontvangen, maar het biedt wel ruimte voor een heel gaaf onderzoek,’ vertelt Michelle Spierings. De onderzoeker van het Instituut Biologie Leiden (IBL) heeft een Veni-beurs toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO, voor maximaal 280.000 euro.

Zwermen drones, voetgangers of de cellen in je lichaam. Dat zijn allemaal voorbeelden van actieve materie: materialen waarvan de bouwstenen autonoom kunnen bewegen. Dat is wat Luca Giomi bestudeert. Giomi is per 1 januari 2024 benoemd tot hoogleraar theoretische natuurkunde op het gebied van zachte…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Eten of gegeten worden. Het beschrijft de evolutionaire strijd tussen slangen versus zoogdieren en vogels die slangen eten. Muzaffar Ali Khan wijdde zijn promotieonderzoek aan de onderliggende mechanismen van deze wapenwedloop, en heeft zijn promotie 16 februari. Wat maakt zoogdieren en vogels succesvol…

We hebben vandaag de dag niet meer alleen oorlogen of burgeroorlogen. Er is eerder sprake van een heuse wereldburgeroorlog, zegt Bashir Azizi, die in april 2020 promoveerde op zijn proefschrift over wereldburgerschap. Inmiddels is de tweede druk van zijn proefschrift verschenen.

Van duiven tot zebravinken. Carel ten Cate bestudeerde vogelgeluiden. En dat niet alleen. Samen met Leidse linguïsten onderzocht hij de parallel tussen vogelzang en taal. Op 9 juni was het afscheidssymposium, als afsluiting van zijn brede carrière. Nou ja, afsluiting? Carel ten Cate is nog niet klaa…

Duurzame rozengeur die we op grote schaal kunnen produceren. Tobias Fecker werkte deze visie uit in zijn masterthesis, die hij uitvoerde in een samenwerking van het IBL met de TU Delft. Hij wint de vierde editie van de Krijn Rietveld Memorial Innovation award.

Bij het Instituut Biologie Leiden (IBL) zijn twee nieuwe bestuurders benoemd. Maribel Adame Valero wordt per 1 augustus de nieuwe operationeel directeur en Hubertus Irth start per 1 september als de nieuwe wetenschappelijk directeur. Het nieuwe collegiale bestuur voor het IBL is daarmee compleet; eerder…

Met wiskunde kun je voorspellingen doen over trombose. Wiskundige Mark Alber heeft zelfs modellen ontwikkeld die helpen bij het kiezen van de juiste behandeling. Tijdens de Kloostermanlezing op 27 juni legt hij uit hoe dit werk. Ben jij erbij?

Onlangs is onze gerespecteerde en getalenteerde voormalig collega Bente Hilde Bakker overleden na een lange en moedige strijd met ziekte. Zij volgde haar wiskundige opleiding aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en promoveerde daar ook onder begeleiding van Jan Bouwe van den Berg en Robert van der…

Ben je nieuwsgierig naar hoe je een menselijk skelet in elkaar zet? Weet je welke chemie er om je heen te vinden is? Kom op 3 oktober naar de WetenschapsWarenMarkt!

Micro-organismen die tijdelijk ‘in slaap vallen’ spelen een belangrijke rol bij de evolutie en het voortbestaan van de populatie waar ze deel van uitmaken. Wiskundige Shubhamoy Nandan deed onderzoek naar die ‘sluimerstand’ bij micro-organismen op basis van een vernieuwend wiskundig model.

Twee onderzoekssamenwerkingen waarbij de Universiteit Leiden betrokken is hebben een grote Europese subsidie, een zogenaamde ERC Synergy Grant, gekregen. Het gaat om onderzoek naar de ontwikkeling van membranen die bijvoorbeeld water en medicijnen kunnen zuiveren en onderzoek naar de biologische klok…

Lezing, Research Seminar

Netwerkbijeenkomst

Lezing

Lezing

Alicia Schrikker is helemaal niet van de stadsgeschiedenis. Ze is van de koloniale geschiedenis van Azië en een beetje van Zuid-Afrika. Dat is haar terrein als universitair hoofddocent. Dus dat zij, samen met buurtgenoten, een stadsgeschiedenis-onderzoek gaat doen, dat vindt ze zelf ook best opmerke…

Leuk hoor, al die nieuwe initiatieven en nieuw beleid, maar wat doen die met de werkdruk en het studentenwelzijn? Dat kan je het beste beoordelen als je op de werkvloer rondloopt, vinden Kiki Zanolie (Faculteitsraad) en Esther van Leeuwen (Instituutsraad). Als raadsvoorzitter spannen ze zich naarstig…