De campus ondergaat tot en met 2031 gefaseerd grote veranderingen, terwijl het onderwijs doorgaat. Bestaande onderwijsgebouwen worden één voor één aangepakt. Soms wordt een pand verbouwd, in andere gevallen gaat het om (casco)renovatie. 

De eerste drie deelprojecten zijn afgerond. Het P.J. Vethgebouw, naast de Hortus botanicus, is in 2017 na een grootschalige interne verbouwing in gebruik genomen. Het tweede deelproject, de interne renovatie van het monumentale Arsenaal, is in 2020 afgerond. In 2024 is het Herta Mohr opgeleverd en in gebruik genomen.

Het volgende gebouw dat wordt herontwikkeld is het Aleida Nijland (huidige Matthias de Vrieshof). Het ontwerpproces is begin 2025 van start gegaan.

Zie de planning van de verschillende ontwikkelingen op de Humanities Campus de komende jaren (PDF).

Het ontwerpproces voor de herontwikkeling van het Aleida Nijland (het huidige Matthias de Vrieshof/Cluster Noord) is van start. Het uitgangspunt voor het Aleida Nijland is dat het een aantrekkelijke, herkenbare plek moet worden voor de nieuwe bewoners van het gebouw. Een plek met veel daglicht, die ontmoeting tussen studenten en medewerkers faciliteert, en waar in een fijne omgeving ook rustig gewerkt kan worden. Er worden zo’n 200 werkplekken en ongeveer 60 vergaderplekken gerealiseerd. Daarnaast komen er 23 zalen voor hoor- en werkcolleges en diverse labvoorzieningen en werkgroepruimtes.

Na de herontwikkeling komen LUCL, een deel van het LUCAS, medewerkers van OSZ, het ATC en kennispartner INT in het Aleida Nijland. Deze gebruikers worden in verschillende bijeenkomsten betrokken bij het ontwerp en de inrichting van het gebouw.

Volgens de huidige planning wordt er in de zomer van 2025 een voorlopig ontwerp gepresenteerd. In december 2025 moet het definitieve ontwerp voor het Aleida Nijland gereed zijn. In het voorjaar van 2026 vindt de aanbestedingsfase plaats en in het najaar van 2026 start de sloop. De bouwfase loopt van 2027 tot najaar 2028. Eind 2028 wordt het nieuwe Aleida Nijland opgeleverd en kunnen de gebruikers hun intrek nemen.

Ook bij herontwikkeling van het Aleida Nijland is veel aandacht voor duurzaamheid. Na oplevering moet het gebouw de BREAAM-classificatie ‘Excellent’ behalen. Het gebouw wordt groener en duurzamer met maatregelen zoals het afkoppelen en hergebruiken van regenwater, vergroening van de gevels en omgeving, en het bevorderen van biodiversiteit. De energievoorziening gebeurt via warmte-koudeopslag (WKO) en waar mogelijk zonnepanelen. Circulariteit staat centraal: bestaande constructies worden behouden en sloopmateriaal wordt waar mogelijk hergebruikt.

Humanities Space

In het Aleida Nijland komt een bundeling van labs, studio’s en specifieke FGW-ruimtes voor onderzoekers en studenten van de faculteit. De huidige werknaam voor deze voorzieningen is Humanities Space. De omgeving is erop gericht onderzoek te stimuleren, te vergroten en eigen te maken. De Faculteit vindt het belangrijk dat onderzoekers beschikken over een moderne digitale infrastructuur en middelen om onderzoek te kunnen doen.

Daarnaast is het essentieel dat studenten die afstuderen bij FGW digitaal-, onderzoek- en mediavaardig zijn op een manier die passend is bij de flexibele en belangrijke rol van de geesteswetenschappen in onze wereld.

Het idee is dat de Humanities Space een ruimte is waar studenten en onderzoekers naar toe getrokken worden. Vanaf de entree van het gebouw, moet duidelijk zijn, dit is ‘the place to be’. Als je er rondloopt word je geïnspireerd door het onderzoek en onderwijs dat in deze ruimtes plaatsvindt. Het idee is dat er veel transparant is, maar wel voldoende beschermd om veilig te kunnen werken en deelnemer/proefpersoon te zijn. In de omgeving is het belangrijk dat de functionaliteit van de ruimte voor studenten en onderzoekers zichtbaar is.

Bij de inrichting van de werkomgeving voor docenten, onderzoekers en medewerkers van de ondersteunende diensten maken we efficiënt gebruik van de beschikbare ruimte. Het uitgangspunt is dat alle werkplekken in de gebouwen van de Humanities Campus voldoen aan de wettelijke normen en de universitaire ambities voor duurzaamheid. Bovendien zorgen we voor een flexibele inrichting, die groei en krimp in zowel medewerkers- als studentenaantallen op de lange termijn kunnen opvangen. In alle gebouwen gaan we toe naar een prettige werkomgeving met moderne faciliteiten, veel licht, met koffiehoeken en common rooms om elkaar te ontmoeten.

De nieuwe werkomgeving heeft als basis de werkpleknorm en Activiteitgericht Huisvesten (AGH). Het gedachtegoed van AGH is vanaf het begin in 2014 meegenomen in de planvorming van de Humanities Campus. De afdeling Vastgoed voert AGH en de werkpleknorm stapsgewijs in bij alle faculteiten van de Universiteit.

Uitgangspunten

• De alternatieve Humanities Campus wordt ingericht volgens de werkpleknorm. De voorkeuren kunnen per instituut verschillen, en binnen de grenzen van ruimte en budget zal hiermee rekening worden gehouden.
• Aanwezigheidsonderwijs (fysiek) blijft de basis van onze opleidingen. Daarnaast willen we ook voorzieningen hebben (denk aan hybride onderwijszalen) die ondersteuning van onlineonderwijs mogelijk maken op kwalitatief hoog niveau.
• Regelmatige aanwezigheid van de staf in onze gebouwen blijft de norm. Individuele voorkeuren en ritmes lopen sterk uiteen, maar instituten –onderwijs en onderzoek – bestaan bij de gratie van aanwezigheid van stafleden. Afhankelijk van de werkzaamheden is thuiswerken mogelijk, maar we investeren in een prettige werkomgeving die werken op kantoor stimuleert.
• Er wordt zowel geïnvesteerd in werkplekken als in ontmoetingsruimtes. Ontmoeting is een kernfunctie van universiteitsgebouwen, tegelijkertijd is er de noodzaak van rustige werk- en overlegplekken. Met gebruikers van de gebouwen samen wordt gekeken naar het ontwerp en hoe de beschikbare vierkante meters het best kunnen worden ingedeeld. De instituten zijn uiteindelijk verantwoordelijk voor de daadwerkelijke indeling van medewerkers op specifieke werkplekken.
• De ontwikkeling van de alternatieve Humanities Campus vindt plaats op basis van de visie Humanities Campus en binnen de financiële kaders en bouwkundige mogelijkheden. De ambitie is het realiseren van een toekomstbestendige Humanities Campus met een sterke community, een fijne studie- en werkomgeving en moderne faciliteiten. Er komt meer groen in de openbare ruimte en aansluiting op de Singelparkroute. Een centraal groen gebied biedt ruimte voor ontmoetingen tussen studenten, medewerkers en bezoekers. Onderwijs en onderzoek blijven doorgaan tijdens de bouw.

Duurzame huisvesting is een van de belangrijkste peilers uit het milieubeleidsplan van de universiteit. Duurzaam bouwen vergt een extra investering in tijd en geld. Dit wordt echter terugverdiend in een lagere energielast, CO2-reductie, een langere gebruiksduur van het gebouw, minder onderhoud, betere prestaties van de mensen die in het gebouw werken en minder bouwafval tijdens verbouwingen of sloop.

Bekijk hoe bij de herontwikkeling van het Herta Mohr rekening is gehouden met duurzaamheidseisen en -ambities.

Waarom is herontwikkeling van het huidige Matthias de Vrieshof en Reuvens nu nodig?

De bouwkundige staat en duurzaamheid van deze gebouwen zijn van dermate onvoldoende niveau dat herontwikkeling onontkoombaar is. Niets doen zou de universiteit niet alleen meer geld kosten in de toekomst, omdat onze gebouwen moeten voldoen aan de wettelijke eisen voor gebruik op het gebied van luchtkwaliteit, licht en energie. Daarnaast wil de universiteit toekomstbestendig zijn en voldoen aan de eigen ambities voor energie, natuur en milieu.  

Is het scenario om verbouwing uit te stellen overwogen?

Nee, het was direct duidelijk dat uitstel geen goed idee is. Verduurzamen en moderniseren van de universitaire gebouwen in het Witte Singel-Doelengebied is hard nodig om de werk- en studievoorzieningen toekomstbestendig te maken en aantrekkelijk te houden. Daarnaast kost een gebouw in stand houden veel geld voor de universiteit.

Hoe kan ontwikkeling van de Humanities Campus verantwoord worden in deze tijden van financiële nood?

Ook nu blijft het belangrijk om te investeren in een duurzame, toekomstbestendige en aantrekkelijke werk- en studieomgeving. Daarbij wordt vanzelfsprekend rekening gehouden met de financiële situatie van de universiteit.

Om te bezuinigen is gekozen voor het (voorlopig) niet bouwen van het nieuwe Lipsius Zuid. Bij het Aleida Nijland is gekozen voor een casco-renovatie, omdat dit geld bespaart ten opzichte van volledige sloop en nieuwbouw. 

Waarom wordt het huidige Lipsius gesloopt?

Het bestemmingsplan voor de ruimte waarop het huidige Lipsius is gebouwd, is het afgelopen jaar door de gemeenteraad vastgesteld. Als uitkomst van een zorgvuldig, langjarig proces met alle betrokkenen, is besloten tot sloop van het gebouw. Dit zal op een circulaire manier plaatsvinden. In de plaats van (een deel van) het huidige Lipsius wordt een groen campushart gerealiseerd. Dit wordt een centrale, groene ontmoetingsruimte op de Humanities Campus voor studenten en de stad, die nu op deze plek gemist wordt.

Voordat het Lipsius gesloopt wordt (volgens de actuele planning in 2031), worden eerst nog het Aleida Nijland (het huidige Matthias de Vrieshof) en het Reuvens herontwikkeld. In het Aleida Nijland en nieuwe Reuvens komen faciliteiten uit het huidige Lipsius, zoals de grote collegezalen (in nieuwe Reuvens) en labruimtes (in Aleida Nijland). Na afronding van die ontwikkelingen beschikt de Humanities Campus over voldoende ruimte.

Is er met het wegvallen van Lipsius Zuid genoeg ruimte voor alle medewerkers en studenten met een gebouw minder?

De eerder hier geplande voorzieningen krijgen een plek in de andere gebouwen op de campus. Het besluit om de bouw van Lipsius Zuid niet door te laten gaan, betekent op termijn dat alle gebruikers van de campus wat ruimte zullen moeten inleveren. De verwachte ontwikkelingen in studentenaantallen geven het vertrouwen dat de beschikbare ruimte passend zal zijn voor onderwijs, onderzoek en ondersteuning.

Universiteitsbreed onderzoekt expertisecentrum Vastgoed hoe alle faculteiten en de centrale organisatie efficiënter gebruik kunnen maken van de beschikbare ruimte.